Свет
Иран гради случај против САД за основање на Исламска држава врз основа на тврдењата од кампањата на Трамп
Техеран планира да го тужи Вашингтон за индиректно учество во двојните терористички напади во Иран минатата година, тврдејќи дека самиот американски претседател во повеќе наврари призна дека САД се одговорни за подемот на терористичката група, пренесува „Раша тидеј“. За време на својата предизборна кампања, Доналд Трамп постојано ја обвинуваше администрацијата на својот претходник – особено противкандидатот на Демократската партија и поранешниот државен секретар Хилари Клинтон – за создавање на Исламска држава.
„Хилари Клинтон ја создаде Исламска држава заедно со Обама”, изјави Трамп пред своите поддржувачи во јануари 2016 година. Во интервју за 60 минути, објавено на 17 јули 2016 година, тој повтори: „Хилари Клинтон ја измисли Исламска држава со својата глупава политика”.
Сега Техеран ја претвора реториката на Трамп во случај против САД, обвинувајќи го Вашингтон за неговата наводна улога во организирањето терористички напади врз иранскиот Парламент и светилиштето на ајатолахот Хомеини во Техеран во јуни 2017 година, за кои одговорноста ја презеде Исламска држава.
„За време на претседателската кампања Трамп јасно зборуваше за работата на својот противкандидат Хилари Клинтон, велејќи дека САД ја создале Исламска држава”, рече во вторникот Аболфазл Абутораби, член на Парламентарната комисија за правда.
Истакнувајќи дека зборот на Трамп како државен лидер е доволно доверлив за да послужи како доказ на суд, Абутораби посочи дека иранскиот парламент одлучил да покрене тужба против Вашингтон пред меѓународниот суд.
„И јавниот обвинител поднесе тужба во врска со ова”, додаде Абутораби, според новинската агенција ФАРС.
Најмалку 17 лица загинаа, а десетици беа повредени во нападите со оружје и бомби во иранскиот парламент и во храмот на ајатолахот Хомеини во Техеран на 7 јуни 2017 година. Според иранското Министерство за разузнавање, петте напаѓачи кои беа неутрализирани од безбедносните сили беа ирански граѓани кои ѝ се приклучиле на Исламска држава во летото 2016 година. Иранската револуционерна гарда (ИРГЦ) ја обвини Саудиска Арабија за планирање на нападите, велејќи дека тие се случиле само една недела по состанокот меѓу американскиот претседател, Доналд Трамп, и саудиите лидери кои ги поддржуваат терористите.
Идејата Иран да ги тужи САД за создавање Исламска држава доаѓа помалку од еден месец откако федералниот суд во Њујорк пресуди дека Иран е одговорен за смртта на повеќе од 1 000 луѓе во нападите на 11 септември и му нареди на Техеран да плати повеќе од 6 милијарди долари отштета.
Иран ја отфрли пресудата на судијата Џорџ Даниелс, обвинувајќи го судскиот систем на САД за обиди да ја преработат историјата. Во својот одговор, iранското МНР нагласи дека Иран нема никаква врска со организирање или финансирање на нападите на 11 септември. Претходно, судијата Даниелс донесе пресуди против Иран во 2011 и 2016 година со кои ѝ наложува на Исламската Република да им плати милијарди долари на жртвите на нападите во кои загинаа речиси 3 000 луѓе.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Земјите на ОН не можат да се договорат за намалување на загадувањето со пластика
Емисари од 175 земји се собраа во Бусан, Јужна Кореја, на петтата рунда преговори за постигнување меѓународен договор чија цел е да се намали загадувањето со пластика на планетата, но постојаните поделби фрлаат сомнеж дека договор е на повидок.
Јужна Кореја е домаќин на петтиот и наводно последен состанок на Меѓувладиниот преговарачки комитет на ОН (INC-5) оваа недела, откако претходната рунда разговори во Отава во април заврши без јасен пат кон ограничување на производството на пластика.
Разговорите во Бусан ќе се фокусираат на хемикалиите кои предизвикуваат загриженост и други мерки откако петрохемиските земји како Кина и Саудиска Арабија силно се спротивставија на напорите за ограничување на производството на пластика.
Поделбите што ги кочат разговорите за договорот за пластика ги одразуваат конфликтите кои долго време ги закочија напорите на ОН за спречување на глобалното затоплување, при што последниот самит за климата, COP29, штотуку заврши со договор што посиромашните земји го оценија како несоодветен.
Претседателот на INC, Луис Вајас Валдивиесо, им рече на новинарите дека е уверен оти разговорите оваа недела ќе завршат со некаков договор или барем документ што ќе му претходи на договорот.
„Без сеопфатна интервенција, се очекува дека до 2040 година, количината на пластика што завршува во животната средина годишно ќе се удвои во споредба со 2022 година“, рече Валдивиесо на отворањето на состанокот во Бусан.
„Ова е за способноста на човештвото да одговори на егзистенцијална закана“, рече тој, додавајќи дека микропластиката е пронајдена во човечки органи.
Во август, САД изненадија со својата поддршка да се вклучи ограничување за производството на пластика во договорот, по примерот на ЕУ, Кенија, Перу и други земји.
Сепак, победата на Доналд Трамп на претседателските избори во САД ја доведува во прашање позицијата на САД, знаејќи дека за време на неговиот прв мандат, Трамп малку се грижеше за мултилатералните договори и ветувањата дека ќе го забави или запре производството на нафта и петрохемиското производство во неговата земја.
Делегацијата на САД не кажа дали ќе ја промени својата нова позиција за ограничувањата на производството на пластика, но Советот на Белата куќа за квалитет на животната средина рече дека поддржува „глобален инструмент за решавање на проблемите со производството на пластика, хемикалиите што се користат во пластичните производи и снабдувањето со примарни пластични полимери“.
На собранието на Обединетите нации за животна средина, одржано во март 2022 година, владите на земјите-членки официјално се обврзаа да отворат преговори за глобален, правно обврзувачки договор за пластика.
Свет
Швајцарската црква го инсталира Исус придвижуван од вештачка интелигенција
Mала и не премногу раскошна црква долго време се смета за најстара во швајцарскиот град Луцерн. Но, капелата Свети Петар стана синоним за новата ера откако Исус беше инсталиран во неа, придвижуван од вештачка интелигенција и способен да зборува 100 јазици.
„Тоа беше вистински експеримент. Сакавме да видиме и да разбереме како луѓето реагираат на Исус напојуван со вештачката интелигенција. За што би разговарале со него? Дали би имало интерес да разговараат со него? Веројатно сме пионери во ова“, рекол теологот Марко Шмид.
Инсталацијата позната како Deus in Machina беше инсталирана во август како најнов чекор во повеќегодишната соработка за извонредна реалност со локална универзитетска истражувачка лабораторија, пишува „Гардијан“.
По проектите кои експериментираа со виртуелна и проширена реалност, црквата одлучила дека следниот чекор е да инсталира аватари.
„Дебатиравме каков аватар би бил тоа – теолог, личност или светец? Но, тогаш сфативме дека најдобра фигура ќе биде самиот Исус“, рече Шмид.
Во недостиг на простор и барање место каде луѓето би можеле да имаат приватни разговори со аватарот, црквата наместо свештеникот поставила компјутер и кабли во исповедалницата. По обуката на програмата за вештачка интелигенција за теолошки текстови, посетителите се поканети да поставуваат прашања, и да добиваат одговори генерирани од вештачката интелигенција.
На луѓето им се советува да не откриваат никакви лични податоци и да потврдат дека го користат аватарот на сопствен ризик. „Тоа не е исповед. Немаме намера да имитираме исповед“, објасни Шмид.
За време на двомесечниот период на експериментот, повеќе од 1.000 луѓе – вклучувајќи муслимани и туристи од Кина и Виетнам – ја искористиле можноста да комуницираат со аватарот.
Иако податоците за инсталацијата допрва треба да бидат објавени, повратните информации од повеќе од 230 корисници покажуваат дека две третини од нив сметаат дека тоа е духовно искуство, истакнува Шмид.
„Значи, можеме да кажеме дека тие имаа религиозно позитивен момент со оваа вештачка интелигенција Исус. Мене тоа ми беше изненадувачки. Други беа понегативни, некои ѝ кажаа на црквата дека не можат да разговараат со машината. Еден локален новинар кој го испробал уредот ги опиша одговорите како „повремено пробиени, повторливи и преполни со мудрост“, додаде.
Експериментот, исто така, предизвика критики во црковната заедница, додаде Шмид. Некои католички свештеници протестираа поради користењето на исповедалницата, додека нивните протестантски колеги беа лути што инсталацијата користеше слики на овој начин.
Сепак, Шмид беше најмногу импресиониран од ризикот што црквата го презеде верувајќи дека вештачката интелигенција нема да даде одговори кои би биле незаконски, експлицитни или би понудиле толкувања или духовни совети кои се во спротивност со црковните учења. Со надеж дека ќе го ублажи овој ризик, црквата спроведе тестови на 30 луѓе пред да го постави аватарот. По започнувањето на проектот, таа се погрижи поддршката за корисници секогаш да биде достапна.
„Никогаш немавме впечаток дека зборува чудни работи. Но, се разбира, не можеме да гарантираме дека нема да каже ништо чудно“, рече Шмид.
На крајот, токму оваа неизвесност го навела да одлучи дека аватарот засега ќе остане само експеримент:
„Таков Исус не би оставил трајно бидејќи одговорноста би била преголема“, вели.
Сепак, тој го спомена и поширокиот потенцијал на идејата.
„Тоа е навистина едноставна и достапна алатка со која можете да зборувате за религијата, за христијанството, за христијанската вера“, рече Шмид, мислејќи дека може да се трансформира во еден вид повеќејазичен духовен водич кој може да одговори на религиозни прашања.
За него, експериментот и големиот интерес што го предизвика покажало дека луѓето сакаат да одат подалеку од Библијата, тајните и ритуалите:
„Мислам дека има жед да се разговара со Исус. Луѓето сакаат да добијат одговор, сакаат зборови“, смета свештеното лице.
Европа
Се состануваат министрите за одбрана на Германија, Франција, Полска, Италија и Велика Британија
Министрите за одбрана на Германија, Франција, Полска, Италија и Обединетото Кралство денеска во Берлин разговараат за мерките за зајакнување на безбедноста и одбраната во Европа.
Руското истрелување на нова ракета со среден дострел кон Украина, за која се смета дека има импликации за цела Европа, најверојатно ќе биде главна тема на разговор.
Германецот Борис Писториус, Французинот Себастиен Лекорну, Британецот Џон Хили, Полјакот Владислав Косињак-Камиш и Италијанецот Гвидо Кросето исто така се состануваат пред враќањето на критичарот на НАТО, Доналд Трамп на функцијата претседател на САД.
Трамп, кој треба да биде инаугуриран на 20 јануари, побара од Европа да инвестира значително повеќе пари во сопствената безбедност и се очекува да ја намали воената помош за Украина.
По неодамнешното одобрение од Вашингтон, Украина почна да ги користи ракетите ATACMS од САД и британските крстосувачки ракети Storm Shadow за гаѓање воени локации во Русија.
Рускиот претседател Владимир Путин потоа нареди ракетен напад врз украинскиот град Днепар, кој има повеќе од еден милион жители, со нова ракета со среден дострел во четвртокот наутро.
Тој рече дека новата ракета Орешник е единствена и ќе оди во масовно производство. Москва вели дека проектилот лета со хиперсонична брзина, што го оневозможува пресретнувањето на противвоздушните системи. Експертите претпоставуваат дека проектилот технички би можел да биде опремен со нуклеарни боеви глави.