Култура
Театарска рецензија „Дух“: Шекспир не е мртов, Хамлет го уби духот

Претставата „Дух“, која утревечер на сцената на МНТ ќе ја има својата трета изведба, е една од оние кои отвораат нова страница во репретоарот на овој театар. Раскошот од модерна театарска естетика и силна комплексна порака на претставата го засени кичестиот барокен сјај на оваа театарска куќа. Врз текстот на Дуковски што фрла поинаков поглед врз Шекспировиот Хамлет сместен во современ актулен миг, Јаниќијевиќ везе исклучителна претстава. Толкувањата и оствртот врз „Дух“ неизбежно провоцираат длабоки емоции, така што вообичаените театарски критички раслојувања можат да бидат само дел од рецензентен увид во неа.
Богатство од ликови кои современата атопија ја отсликуваат природно. Пијан поп (Оливер Митковски), револуционерен банкар (Никола Ацевски), шекспиролог (Гораст Цветковски) играат еден наспроти друг, исправени пред голема задача.
Реплики пред кои се подголтнува, но, сепак, модернистичкиот приод на целата театарска интеракција ве држи во констатен трепет и не дозволува да се влезе во патетичен контекст, кој секако се ризикува со оглед на веродостојниот приказ на вредносната ерозија.
Лажните луѓе, најодговорни за колективното зло, според Скот Пек лесно ќе ги препознаеме – тие се на врвот и ниту на еден друг начин не може да се детектираат.
Најчесто „облечени “ во убави канцеларии, респектирани семејства, битни пријателства, функционери. Ако ги соблечеш, ќе останат страв и празнина. Ним им недостига дух, барем тој да ги спаси кога веќе душа немаат.
Е, Алаксандар Мара (Цветковски) во „Дух“ е парталав слободњак, шекспиролог, вљубен во сопругата, семејството, во професијата, во животот. Но, ќе му ја земат куќата. Банките – немилосрдната и продолжената рака на системот. И тоа токму на домашната слава Свети Никола, на која и така веќе пријателите не му доаѓаат, веројатно и тие измачени и понижени од системот, осиромашни и обезвреднети.
Сценографијата наместа реална, па точно кога сè е неподносливо станува имагинарна, дури држи тенденциозна бариера со публиката, како тродимензионален приказ на ништожната реалност.
Музиката е одлична, илустрира и си поигрува со ритамот на атмосферата. Понекогаш олеснува, па збеснува па некаде меѓу механичкиот звук на редарското копче (она што го има во банките за чекање ред) и патувањето до небото, ти доаѓа да станеш и да излезеш на сцена и заедно со Мара да пукаш. Да го убиеш духот, токму тој што не остана, што го нема.
Но, бистро и без претенциозна сензација Јаниќијевиќ го отвора контекстот, стануваме сочуствителни кон овој профил на криминалци сместени во канцеларии. Господари на судбини на кои исто така им е тесно во сопствената кожа. Сакаат да го притиснат копчето, револверскиот обрач, да бидат згазени, да им олесни. Но, кој да го стори тоа, да се биде или не?
Додека ракоплескаш и ти се тресат колената и едвај чекаш да излезеш и да ја исплукаш проголтаната кнедла по гледањето на „Дух“ во режија на Јаниќијевиќ, остануваш со впечатокот дека сепак разголената вистина, соочувањето со неа и обидот за борба е секогаш подобар од немиот апатичен став.
Во оваа претстава иронијата боли, трагедијата потсетува, митовите и Шекспир убиствено и истовремено нежно ви поминуваат по кожата, а суровоста во сиот безизлез станува комична.
Едно е сигурно, „Дух“ не пука со ќорци, но дали пука во празно?
А.Василевска
Режија: Срѓан Јаниќијевиќ
текст: Дејан Дуковски
Актерската екипа: Никола Ацески, Емил Рубен, Тања Кочовска, Ивица Димитријевиќ, Тина Трпкоска, Оливер Митковски, Матеа Јанковска, Сашко Коцев, Нина Деан, Јордан Симонов и Тони Михајловски.
Сценограф е Велимир Жерновски, костимограф Лидија Георгиевска, а музиката е на Надежда Рубин, Срѓан Јаниќијевиќ и Ивица Димитријевиќ.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Драмски театар Скопје утре гостува на фестивалот РУТА во Тиват

Драмски театар со претставата „Хеда Габлер“ гостува во Тиват, Црна Цора. Од 7 до 12 април во организација на Центарот за култура Тиват се одржува црногорското издание на регионалниот театарски фестивал РУТА.
Премиерата на „Хеда Габлер“ беше на 20 април 2024. Гостувањето во Тиват ќе биде 12 изведба на претставата и второ гостување вон матичната сцена. Драмски театар со оваа претстава гостуваше на РУТА во Сараево во мај 2024 година и на фестивалот „Војдан Чернодрински“ во Прилеп во јуни 2024г.
„Хеда Габлер“ е работена по текст на авторот Хенрик Ибзен. Режисер на претставата е Васил Христов, адаптацијата е на Викторија Рангелова Петровска и Васил Христов. Сценограф на претставата е Васил Христов и костимите се на костимографката Розе Трајчевска – Ристоска.
Улогите ги играат актерите на Драмски театар Скопје: Хеда Габлер Тесман – Сања Арсовска, Судијата Брак – Зоран Љутков, Јерген Тесман – Владимир Петровиќ, Ејлерт Левборг – Дениз Абдула и ликот на Теа Тесман го игра актерката Сара Климоска.
Режисерот Васил Христов во програмската белешка за претставата го истакнува следното: „Во 1890 година Хенрик Ибзен ја скандализира театарската јавност и воопшто естаблишментот, создавајки уште еден женски лик кој отстапува од востановените општествени норми. Хеда Габлер како една од најпознатите (анти)хериоини во драмската литература одигрува значајна улога во подигнување на свеста за женските прашања. Ибзен создава женски лик кој одбива да живее и да им служи на конвенциите на патријархалното општество. Нејзината борба за автономност и потрага по совршенство како и нејзината амбиција да поседува „машка моќ“ да може да влијае како врз сопствената така и врз судбината на другите, резултира со убиство на самото совршенство. Нејзиниот чин остава трага кој ја симболизира борбата за родови права и еднаквост“.
Режисерот Христов посочува дека драмскиот текст „Хеда Габлер“, низ годините, многупати е поинаку режисерски толкуван и читан, драматуршки адаптиран, структурно видоизменуван, користен како мотив од автори вљубеници во неговото дело. Драмскиот материјал отвора можности внатре во него да се интервенира во согласност со современите театарски концепти, читања, толкувања условени и од општествените промени кои неминовно се случуваат. Денес кога менталното здравје, кризата на идентитет и морално – етичките норми се во фокус на интерес, драмата и Хеда Габлер како (анти)хероина стануваат дополнително актуелни и ги рефлектираат проблематизираните состојби во современото општество.
Претставата е на редовен репертоар во Драмски и наредната изведба ќе биде на 24 април 2025 година.
Култура
50-та јубилејна изведба на претставта „Разведи ме“ во МКЦ на 9 април

Во среда на 09. април, со почеток од 20:00, во МКЦ- Скопје, ќе биде одиграна 50-тата, јубилејна изведба на претставта РАЗВЕДИ МЕ, во режија на Роберт Ристов. Оваа комедија, во последните неколку години, со право можеме да кажеме дека го освои регионот а беше и наградена со ГРАНД ПРИ на Меѓународниот фестивал на дуодрама во Топола, Р. Србија. Претставата освен тоа што е изведувана, скоро низ сите градови низ Македонија, гостуваше и во: Трелеборг (Шведска), Белград, Нови Сад, Шабац, Рума, Шид, Врање, Сараево; Бања Лука, Вараждин…
Во претставата играат актерите Мирјана Ристов и Роберт Ристов, а во видеата, кои се дел од дејствието учество земаа: Зорица Панчиќ, Благоја Чоревски – Чоре и Љубомир Свановиќ (гостин од Бања Лука).
Не пропуштајте ја можноста да уживате во јубилејната 50-та изведба на урнебесната комедија „Разведи ме“, која експлицитно и без цензури ги отвара темите за неверството и разводот, ставајќи ве во ситуација да ги преиспитате воспоставените општествено -морални вредности.
Оваа 50 -та изведба е уште една потврда за достигнувањата на „Театар Провокација“, кој веќе 6-та година, успешно ја испишува својата приказна, како независен театар, чија мисија е да провоцира и биде совеста на општеството во кое живееме.
ПР
Култура
Музичко-поетска вечер со Марко Виденовиќ и триото „Мевлем“

Овој четврток, со почеток во 20 часот, во Камерната сала на Филхармонија ќе се одржи музичко –поетска вечер со Марко Виденовиќ и триото „Мевлем“.
Проектот „Мевлем“ е уникатна симбиоза на музика и поезија, создадена од композиторот и поет Марко Виденовиќ, кој преку своите дела создава извонредна уметничка комуникација помеѓу звуците и зборовите. Проектот вклучува премиерни изведби на композиции кои се специјално создадени за оваа прилика, што го прави овој циклус клучен за промовирање на домашното музичко творештво, со фокус на македонскиот културен идентитет. Во фокусот на „Мевлем“ е музичката содржина, која е внимателно дизајнирана за да го рефлектира духовното и естетското наследство на македонската култура.
Музичкиот состав кој учествува во „Мевлем“ е составен од врвни музичари: Памела Велкова (виолина), Верица Ајтовска (виола), Енис Аљи (виолончело) и самиот автор Марко Виденовиќ (пијано и глас). Овие уметници, со својата професионалност и посветеност, ќе ја пренесат креативната визија на проектот преку изведба на композиции и поетски рецитации, создавајќи уникатна уметничка атмосфера. Специјално за овој проект, Виденовиќ има компонирано 15 оригинални композиции кои совршено ја надополнуваат неговата поезија, што ја прави програмата богата и полна со емоционални и уметнички детали.
Виденовиќ, чија работа веќе има доживеано успех низ претходни концерти и поетски изданија, го гледа „Мевлем“ како начин за продлабочување на својата врска со публиката, која го следи неговото творештво преку социјалните мрежи и издадени книги. Проектот е плод на долгогодишна работа, со намера да се претстават културните и естетските вредности пред поширок аудиториум.
Со „Мевлем“, уметноста се претставува како составен дел од животот, нудејќи духовни, морални и емоционални вредности, а проектот овозможува уникатен простор за културна промоција на камерното музицирање во Македонија.