Висок функционер на авганистанската влада во средата изјавил дека властите спроведуваат истрага за наводната смрт на челникот на авганистанските талибани, мула Мохамед Омар, кој од крајот на 2001 година е во бегство и за чијашто судбина со години ништо не се знае.

Сајед Зафар Хашеми, заменик портпарол на авганистанскиот претседател Ашраф Гани, на прес-конференција во главниот град Кабул во средата потврдил дека се истражуваат информациите за наведната смрт талибанскиот водач. Претходно извори од авганистанската влада и од тамошните разузнавачки служби потврдиле дека мулата Мохамед Омар, повлечениот во тајност бунтовнички водач починал пред две до три години.

„Запознаеме сме со извештаите за смртта на мула Омар, водачот на талибаните. Сé уште сме во процес на проверка на овие информации …, и веднаш штом ќе добиеме потврда или доказ, ќе го информираме авганистанскиот народ и медиумите “, рекол Хашеми на прес-конференцијата откако авганистанската агенција Khaama пренесе дека и неколку бунтовнички извори известиле за смртта на Омар.

Радикалното исламистички движење Талибан сé уште не се огласи во врска со вестите за смртта на еден од своите најважни челници. Нивни претставници, наводно, рекле дека наскоро ќе излезат со соопштение во врска со ова прашање.

Смртта за изолираниот талибански водач веќе неколкупати се појавуваа како ударни вести, потсетуваат агенциите, меѓутоа ова е првпат да ја потврдат високи извори во владата во Кабул и извори од редовите на талибаните. Меѓутоа, исто така, беа објавувани изминатите неколку години и пораки за кои се тврдеше дека се негови обраќања.

Висок авганистански талибански командант, кој во моментов престојува во соседен Пакистан, изјавил дека Омар умрел од природна смрт, но не прецизирал кога.

„На раскрсница сме и ќе биде потребно извесно време да го решиме прашањето на лидерство“, рекол додавајќи дека една група меѓу талибаните сака водството да го преземе ден од синовите на Омар, додека друга група сака тоа да биде политичкиот водач Антар Мохамад Мансур, кој беше меѓу оние талибански челници кои ги поддржаа мировните преговори.

Како челник на талибанскиот режим, мулата Омар дефакто беше претседател на Авганистан во периодот од 1996 до 2001 година, а почна да се крие по американската инвазија со која беше соборен. Мула Омар ги водеше талибаните во победата над ривалските авганистански милиции во граѓанската војна којашто избувна по повлекувањето на советските војски од земјата.

Неговиот сојуз со глобалната терористичка мрежа Ал Каеда, односно нејзиниот основач и идеолог убиениот во Пакистан Осама бин Ладен, се смета за главната причина за американската инвазија во 2001 година, по терористичките напади врз САД од 11-ти септември таа година. Оттогаш Омар постојано успешно се криеше, а Вашингтон објави награда за информации во врска со него од десет милиони долари.

Веста за наводната смрт на мула Омар доаѓа неколку седмици по првите официјални контакти меѓу талибанските бунтовници и владата во Кабул, поради организирање на мировните преговори. Авганистанската влада, сепак, во меѓувреме не ги прекина своите борбени операции на теренот.

Следните денови во Пакистан треба да се одржи втората средба на претставниците на владата во Кабул и бунтовниците, и доколку биде потврдена смртта на Омар, се поставува прашањето кој како авторитет ќе го замени во преговорите. Во јули беше објавена негова наводна порака во која се истакнува дека тој го поддржува дијалогот, но не беше потврдена автентичноста на документот. Според аналитичарите, индикативно е што веста за смртта на мулата Омар се појавува два дена пред новиот круг мировни преговори.

Талибанското движење е поделено на силите кои ги поддржуваа преговорите со Кабул и на оние кои сакаат да продолжи борбата за власт, особено по повлекувањето на меѓународните сили од Авганистан. Некои, пак, засега станува збор за малубројни, се приклучија на џихадистичката група Исламска држава која пред една година се отцепи од Ал Каеда, што предизвика загриженост меѓу некои талибански водачи во Авганистан./крај/мф/сн

Извор: Макфакс