Секој март од 2021 па наваму, кога се коригира минималната плата и кога платите во културата треба да се усогласат со минималната плата според колективниот договор за култура, и оваа година, вработените во културата се соочија со проблеми. Овој пат и без плата, реагираат од Синдикатот на културата.

Како што велат, за државата и институциите или е спорно усогласувањето со минималната плата, според КД за култура, или се спорни 10% според општиот колективен договор дадени пред 2 години на цел јавен сектор без исклучок.

„Иако и двете права законски им следуваат на вработените во културата, беа пуштани спинови дека културните работници не ја заслужуваат платата што ја земаат, дека не работат ништо, се манипулираше со висините на платите во културата и сл.

Цел март и почетокот на април наративот насочуван кон вработените во културата беше дека платата која ја земаме е незаконска, потоа неуставна, дека КД за култура е истечен, дека е штетен, дека вработените треба сами да се откажат од своите права.

Следеа и стандардните игри со пресметките за плата, кои институциите ги направија според законите и колективните договори, но кои не беа прифаќани од МК и беа враќани назад.

Следејќи го развојот на настаните и опасноста вработените во културата да останат без она што законски им следува, СКРМ најави протест за 11 април. Веднаш по најавата, на 10 април стигна известување од Министерството за култура дека платите ќе се прават според законите и колективните договори, и пресметките на институциите беа прифатени.

Поради тоа, во духот на социјален дијалог СКРМ го откажа, односно го „замрзна“ најавениот протест на неопределено време“, истакнуваат од Синдикатот.

Како што нагчасуваат, според КД за култура платата требало да се исплати до 10-ти во месецот, а според законите во Република Македонија до 15-ти.

Вчера, додават, беше 17-ти и последен работен ден пред продолжениот викенд во очи на најголемиот христијански празник Велигден, а плата за сите културни работници немаше.

Реагираат дека нема никакво официјално образложение зошто е тоа така.

Само бледи, како што велат, нелогични, неповрзани и конфузни изјави на министерот за култура по различни медиуми. Според овој исход, како и според одлуките донесени на состанокот на Советот на СКРМ на 8 април, СКРМ најавува протестен Совет во проширен состав на 22 април 2025, вторник, во 12 часот пред Министерството за култура.

„Понатаму СКРМ ќе го реализира следново:

– Доколку се случи неоснована преправка на платите, СКРМ ќе поднесе кривични пријави до директорите за непочитување на колективните договори и законите, иако во конкретноиот случај се најмалку виновни, но се најмногу одговорни;

– Членството на СКРМ ќе поднесе индивидуални тужби до институциите за неисплата на платите согласно Колективните договори;

– Членството на СКРМ ќе поднесе индивидуални тужби до институциите за парично побарување за задоцнето исплаќање на платите за изминатите 3 години, кое според Колективниот договор за култура е 10-ти во месецот;

– СКРМ ќе ги информира странските амбасади и претставништва, особено на Европската унија и на САД, за кршење на загарантираните уставни и работнички права во Република Македонија;

– СКРМ уште веднаш ќе се обрати до сродните синдикати од Европа и САД и ќе побара нивно инволвирање во процесите на кршење на правата на вработените во културата.

За понатамошните чекори СКРМ дополнително ќе одлучува во зависност од ситуациите и транспарентно ќе ги објави“.

Од целата ситуација, велат дека членството на СКРМ најмногу е разочарано од својот поранешен член Зоран Љутков, кој од позиција на член активно ја поддржувал политиката на СКРМ за почитување на Колективните договори, но кој од позиција на министер станал вистинскиот трагичар во културата.

Според нив, неговиот мандат ќе биде запаметен како сузбивач на правата на вработените во културата. „Нека му служи на чест“.

Основното јавно обвинителство Кочани, постапувајќи во предметот во врска со пожарот во кабаре клуб “Пулс”, до Основниот суд во Кочани достави предлог за замена на претходно определената мерка куќен притвор во мерки на претпазливост за двајца осомничени во својство поранешни директори на Државниот пазарен инспекторат.

Замената на мерките, како што е појасенто во информацијата е побарана врз основа на проценка на законските основи за обезбедување и фазата на проверки во однос на оваа институција.

Освен ова, како што додаваат надлежните, за првпат по настанот побарани се мерки за претпазливост за уште едно лице од првата група осомничени, кое до сега беше на лекување.

Станува збор за лице од дискотеката, а мерките се предложени во согласност со неговата моментална здравствена состојба и потребата од натамошно лекување.

Над 3000 вработени во културата се оставени без мартовска плата во пресрет на Велигден. Додека Министерство за култура се однесува како Министерство без ресор и без министер, а Министерството на олигархијата чека насоки од „горе“, историјата на вработените веќе четврта година се повторува еднаш како комедија, еднаш како фарса, а во моментов како трагедија, велат од партијата Левица.

„Изживувањето кое се врши врз културните работници, особено по закажаните протести кои Синдикатот на култура ги замрзна заради дописот од Министерство за култура и изживувањето што се врши врз културата како целост, којашто е лик на една нација, всушност е показател на лицемерниот и ноншалантен однос на власта и нејзините загари кон репрезентот на еден народ и држава“.

Левица апелира до сите чинители и одговорни министерства да си ги исполнат законските обврски и да не оставаат повеќе од 3000 вработени во културата на празна празнична трпеза.