Култура
Како да се разликува вистината од лагата: новинарка на „Базфид њуз“ вечерва ќе го отвори вториот Истражувачки филмски фестивал
Дебати, работилници и филмови што се фокусираат на интересни и актуелни теми во медиумите за кои се дебатира во Европа и светот, ќе може да проследи публиката на второто издание на Истражувачкиот филмски фестивал Скопје, кој ќе почне вечерва во 19.30 часот во киното „Култура“.
Во трите фестивалски дена, десетина гости, врвни истражувачки новинари од целиот свет, ќе ги споделат своите искуства, а ќе видиме и дел од нивните документарни истражувачки филмови.
„Почнуваме со разговор со Џејн Литвиненко од BuzzFeed News преку кој публиката ќе може да дознае повеќе како да прави разлика помеѓу вистината и лагата на интернет. Ќе разговараме за проверка на фактите, но и за ширењето дезинформации и измами на корисниците присутни во онлајн-светот. Потоа, следува филм за ‘Фејсбук’ на Channel 4, кој ќе понуди прозорец кон тајните на оваа социјална мрежа“, вели Кристина Озимец, директор на фестивалот.
Литвиненко во својата работа се фокусира на теми поврзани со дезинформациите на интернет. Таа истражува и анализира ширење лажни вести, дигитални измами и сл.
Пишувала за онлајн-нелегална продажба на дрога, разоткрила мрежи од лажни сметки, кои користејќи ги социјалните медиуми, ги мамат корисниците и профитираат благодарение на онлајн-екосистемите.

Главната тема на второто издание на Истражувачкиот филмски фестивал е „Вистина, лаги и лајкови“.
„Интересот на публиката за дебатата на првото издание на фестивалот ‘Македонија и феноменот на лажни вести’ ни покажа дека иако секој има поинакво видување за тоа што е вистина, сепак многумина сме обединети во желбата да ја пронајдеме. Затоа, второто издание на Истражувачкиот филмски фестивал Скопје ја разгледува вечната борба за превласт меѓу вистината и лагата, која кулминира во дигиталниот 21 век“, велат организаторите.
Фестивалот го организира Платформата за истражувачко новинарство и анализи и партнерите „Фридрих Еберт Штифтунг“ – Скопје.
Првпат на фестивалот има гостин од Google News Lab. Станува збор за Даниел Жонса, кој ќе ги сподели можностите на современите дигитални алатки што им се на располагање на новинарите. Тројца истражувачи новинари од Германија, Анете Довидајт од „Велт“, Фолкер Штајнхоф од најстариот истражувачки ТВ-магазин, „Панорама“, Оливер Шрем, главен уредник на CORRECT!V, кои ќе ги споделат предизвиците со кои се соочува истражувачкото новинарство во Германија, како и опасноста од ширење лажни вести и дезинформации во Европа.
Гости на фестивалот ќе бидат и истражувачките новинари Карло Бонини од „Ла Република“ и Мет Сарнецки, продуцент на The Organized Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP), кои ќе се осврнат на сериозниот ризик што ги следи новинарите во секоја нова потрага по вистината. Тие ќе ги претстават документарните филмови „Дафне“ за убиството на новинарката од Малта, Дафне Каруана Галиција, и „Убивајќи го Павел“, посветен на проблематичната полициска истрага за убиството на белорускиот новинар Павел Шеремет.
Годинава, ИФФС ја носи и успешната приказна на хрватскиот портал „Лупига“, а новинарите Ивор Цар и Ладислав Томичиќ ќе зборуваат за успехот на својата crowdfunding-кампања во која успеаја да соберат повеќе од 42.000 долари од своите читатели како финансиска поддршка за понатамошното независно функционирање на нивниот медиум.
Вториот фестивалски ден е македонски ден – посветен на медиумите и новинарството во Македонија и предизвиците на домашен терен. Ќе биде отворена темата „Владиниот пиар и социјалните медиуми: влијание, присуство или преголемо присуство“. Учесници на дебатата ќе бидат: Бранко Героски, Божидар Божиновски, Марјан Забрчанец, Васко Маглешов и Бојан Кордалов.
Покрај документарците на СКУП и „Кадар“, ќе биде прикажана и велешката бајка „Fake News Fairytale“ на лондонската режисерка Кејт Стоунхил (Kate Stonehill). Од платформата за кратки видеа „Види Вака“ ќе раскажат како во една минута да се освоите публиката на социјалните мрежи.
Влезот за сите настани на вториот Истражувачки филмски фестивал Скопје е бесплатен.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Министерот Љутков: Македонија останува посветен партнер во остварувањето на мисијата на УНЕСКО
Министерот за култура и туризам и претседател на Националната комисија на УНЕСКО, Зоран Љутков, учествува на 43. сесија на Генералната конференција на УНЕСКО, што се одржува во Конгресниот центар „Патот на свилата“ во Самарканд, Република Узбекистан.
Во своето обраќање пред присутните министерот Љутков ја истакна заложбата на Република Македонија за унапредување на соработката со УНЕСКО и активното учество во реализацијата на иницијативите што ги обединуваат образованието, науката, културата и иновациите во функција на одржлив развој.
„Нашата држава негува посебен респект кон УНЕСКО, организација која со своето дејствување го оправдува своето постоење преку промовирање на универзалните вредности и развојни цели од заеднички интерес. Горди сме на придонесот што го вложуваме во промовирањето и имплементирањето на активностите на организацијата на национално, регионално и меѓународно ниво“, истакна министерот Љутков.
Тој посочи дека македонската влада посветува особено внимание на областите што се во фокусот на УНЕСКО -заштитата на културното и природното наследство, справувањето со климатските промени, како и развојот на новите технологии, дигитализацијата и вештачката интелигенција.
Министерот потсети дека во доменот на образованието, со поддршка на УНЕСКО, е изработен извештај за квалитетот на националниот образовен систем кој потврдува дека земјата се движи во насока на еднаков пристап, инклузија и безбедна училишна средина.

Осврнувајќи се на културната соработка, Љутков ги потенцира активностите реализирани во рамките на 20-годишнината од Конвенцијата за заштита и унапредување на разновидноста на културните изразувања (2005), во кои активно се вклучени националните институции, фестивалите „Охридско лето“, „Струшки вечери на поезијата“ и „Мајски оперски вечери“.
Посебно внимание, како што нагласи министерот, се посветува на заштитата на културното и природното наследство, со акцент на Охридскиот Регион – впишан на Листата на светско наследство на УНЕСКО пред повеќе од четири децении. „Како држава сме исправени пред предизвикот да ја зачуваме неговата исклучителна универзална вредност и да ја оправдаме довербата што ни е укажана,“ истакна Љутков.
Тој потсети и дека „Традиционалната изработка и свирење на гајда“ е впишана како мултинационален елемент на Репрезентативната листа на нематеријално културно наследство на човештвото, а македонски експерти веќе работат на нови номинации.
Министерот изрази благодарност до Регионалното биро на УНЕСКО за наука и култура во Европа со седиште во Венеција за континуираната поддршка и потсети дека Македонија годинава претседава со Советот на министри за култура на Југоисточна Европа, во рамките на иницијативата Јакнење на културата во функција на одржливиот развој.
На крајот од своето излагање, Љутков изрази благодарност до досегашната генерална директорка на УНЕСКО, Одре Азуле, за нејзиното визионерско раководење и му посака успешна работа на новоизбраниот генерален директор Калед Ел-Енани.
„Нашата визија е јасна-Македонија да биде земја во која културата, образованието, науката и иновациите создаваат силна синергија за одржлив развој и општествен просперитет,“ порача министерот Љутков.
Култура
Промоција на играта „Синхроницитети“
Галеријата „Метаноја“ најавува нова приказна во своите заложби за уметнички и книжевен придонес во културната сфера на Македонија. Од денеска, 5 ноември, 19:00 часот, два галериски салони ќе се „огледуваат“ еден во друг.
Задоволството е уште поголемо што оваа приказна ќе почне да се „раскажува“ со промоцијата и изложба на новото авторско дело на визуелниот уметник Марко Трпески, „Синхроницитети – Чувари на приказната“.
Авторот Трпески за своето дело пишува, „Чувари на приказната“ е друштвена (или осаменичка) игра чија цел е да поттикне креативно пишување и патешествие низ значенските мапи на симболите, потсвеста и имагинацијата. Играта ги поврзува визуелното и зборот во еден интуитивен процес на создавање и размислување.“
Покрај Марко, има уште тројца чувари на приказната кои со зборовите, како со меч со две острици, ќе „сечат“ пат низ семантичкита џунгла: Ана Голејшка Џикова, Коста Милков и Ѓоко Здравески.
Култура
Гудачкиот квартет „Пламенка Трајковск“ во рамките на Есенските музички свечености 2025
Во рамки на 25. издание на „Есенски музички свечености“ утре, 05.11.2025г. (среда) ќе се одржи мултимедијален концерт „Јохан Штраус во филмот: Концерт и проекција на немиот филм Веселата војна“ во изведба на Гудачкиот квартет Пламенка Трајковска, со почеток во 20:00 часот во Салон 19 19 (Културен информативен центар).
Учествуваат: Пламенка Трајковска – виолина, Сандра Крстевска – виолина, Љубица Бошкоска – виола,
Александра Јаневска – виолончело.
Гудачкиот квартет ќе направи уникатен спој на класична музика и нем филм во чест на „кралот на валцерот“.
Уникатниот, мултимедијален концерт, насловен како „Јохан Штраус во филмот: Концерт и проекција на немиот филм Веселата војна“ претставува редок спој со кој гудачкиот квартет ќе ја изведува музиката на Јохан Штраус во живо, додека на платното ќе се проектира нем филм на режисерот Роберт Вине. Филмот, инспириран од виенската култура, нуди визуелно и музичко патување низ духот на европската култура од крајот на 19 век.
Публиката ќе има можност да доживее едно несекојдневно уметничко искуство во кое валцерот, некогашниот белег на европската култура, повторно ќе заживее преку звук, слика и емоција.
Концертот е замислен како омаж на двојното наследство на Штраус – како симбол на музичката елеганција и како инспирација на кинематографијата. Поводот е одбележувањето на 200-годишнината од раѓањето на славниот виенски композитор и 30 години камерно музичко творештво на виолинистката Пламенка Трајковска.
Гудачкиот квартет Пламенка Трајковска е дел од Здружението Пламенка Трајковска – МКС, Скопје и претставува еден од водечките камерни ансамбли во земјата. Со својата музичка страст и креативност, тие ја спојуваат класичната традиција со современиот израз, фолклорот и кросоверот. Квартетот настапува на најзначајните културни сцени во Македонија и Европа, создавајќи концерти исполнети со енергија, емоција и уметничка прецизност.

