Свет
Иранските банки ќе бидат отсечени од глобалната финансиска мрежа

Банките во Иран почнаа да испраќаат писма до своите филијал, информирајќи ги дека ќе бидат отсечени од меѓународниот систем за финансиски пораки SWIFT почнувајќи од понеделник, пренесува РТ. Исклучувањето од SWIFT му отежнува на Иран да се плаќа за извоз и увоз.
Главниот извршен директор на SWIFT, Готфрид Лејбранд, претходно потврди дека сервисот ќе почне со исклучување некои ирански банки. Минатата недела, организацијата со седиште во Белгија, објави дека ќе го суспендира на неодредено време пристапот на иранските банки до SWIFT нагласувајќи дека чекорот е преземен во интерес на стабилноста и интегритетот на глобалниот финансиски систем.
SWIFT го прекинува пристапот на Иран до меѓубанкарската мрежа под притисок од САД кога Вашингтон еднострано се повлече од меѓународно признатиот нуклеарен договор со Техеран и повторно воведе санкции за Исламската Република. Секретарот за финансии на САД, Стив Мнучин, рече дека SWIFT ја донел вистинска одлука. Тој претходно ја предупреди организацијата дека би можела да биде казнета ако не ги прекине финансиските услуги за ентитети и поединци што работат со Иран.
Вашингтон притискаше SWIFT да го иакчлучи Иран од финансискиот систем, како што тоа го стори и во 2012 година пред нуклеарниот договор. Поради усогласувањето со Вашингтон, SWIFT сега се соочува со закана од казнени мерки од Европската Унија, која го признава нуклеарниот договор со Иран.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Претседателот на Аргентина одржа рок концерт и предизборен митинг во едно

„Дај ми оган, дај ми го огнот на твојата љубов“, пееше претседателот на Аргентина, Хавиер Милеи, облечен во црна кожна облека, со рапав глас пред 15.000 луѓе кои го бодреа во арената „Мовистар“ во Буенос Аирес.
Настанот, одржан во понеделник вечерта, беше комбинација од промоција на книга, рок концерт и предизборен митинг – наплив на адреналин за да се помине низ тежок период, објавува „Ел Паис“.
Во 20:30 часот, светлата се изгаснаа и се огласи шофарот, еврејска труба. Потоа Милеи се проби низ публиката во ритамот на песна на „Ролинг Стоунс“, а по 10 минути, стигна до сцената и ја прегрна сестра си Карина.
[AHORA] “¡Vamos que esto le molesta a la izquierda!”: Milei interpretó “Hava Naguila”, en el Movistar Arena. https://t.co/WBC1y8h3DO pic.twitter.com/7VbfI8OpFZ
— ElCanciller.com (@elcancillercom) October 7, 2025
На огромен екран, експлозии на атомски бомби и уривање на згради го најавија воскресението. Милеи зграпчи микрофон и ја отпеа „Demoliendo hoteles“ (Рушење на хотели), химната на Чарли Гарсија.
„Претседателскиот бенд“, како што го нарекуваат, свиреше френетично: претставникот Берни Бенегас Линч на тапани, неговиот брат на гитара, претседателскиот биограф на бас и претставникот Лилија Лемонин на придружен вокал. Следеше еден час преработки на аргентински рок класици.
Кон крајот на концертот, Милеи стана сериозен. „Израел е бастион на Западот и затоа терористите и левицата се заедно, бидејќи знаат дека уништувајќи го Израел, го уништуваат светот и јудео-христијанската култура“, рече тој, без да ја објасни ненадејната промена на тонот.
За големото финале, Милеи изведе верзија на песната Libre од Нино Браво, додека во позадина се слушаа снимки од Берлинскиот ѕид, нападите врз Доналд Трамп, Чарли Кирк и Жаир Болсонаро.
“Nino Bravo”:
Porque Javier Milei cantó #Libre en el Movistar Arena pic.twitter.com/BRYKs5oCVk— ¿Por qué es tendencia? (@porquetendencia) October 7, 2025
Како тинејџер, Милеи бил предводник на краткотрајната рок-група „Еверест“, која траела помалку од шест месеци и настапила во живо само двапати.
Концертот во преполната „Мовистар арена“ беше исполнување на долгогодишен сон. По музичкиот дел, Милеи побара пауза за да се пресоблече и да се врати како претседател.
Потоа следеше презентација на неговата книга „Градење чудо“, иако пред веќе полупразен стадион. Облечен во аргентинското знаме и пеејќи ја националната химна, тој седна на разговор со својот портпарол, Мануел Адорни.
Хозе Луис Есперт, кандидатот на Милеи за покраината Буенос Аирес, исто така требаше да се појави на сцената, но тој поднесе оставка во неделата откако призна дека во 2019 година примил 200.000 долари од бизнисмен затворен за трговија со дрога. Министерот за економија Луис Капуто, кој беше на итно патување во Вашингтон за да го забрза исплаќањето на помошта од 20 милијарди долари што ја вети Трамп, исто така отсуствуваше од настанот.
[AHORA] Con una bandera de Argentina, Milei volvió al escenario para cantar el himno. https://t.co/tY4jW8HT7B pic.twitter.com/cE7rSZIJSH
— ElCanciller.com (@elcancillercom) October 7, 2025
Кризата се забрза по поразот на крајната десница на изборите на 7 септември во покраината Буенос Аирес, каде што живеат 40% од електоратот. Никој повеќе не зборува за „чудо“, туку за влада што бара излез. Концертот беше дел од стратегијата за враќање на мистиката на кампањата во 2023 година и повторно позиционирање на Милеи како аутсајдер во политичката „каста“.
Литературната кариера на Милеи ја одразува неговата политичка траекторија. Во мај 2024 година, на врвот на својата популарност, тој ја претстави својата книга „Капитализам, социјализам и неокласичната стапица“, објавена од големата издавачка куќа „Планета“.
Речиси година и пол подоцна, неговото ново дело беше објавено од многу помал издавач, „Хохас дел Сур“, познат по објавувањето на делата на идеолози од аргентинската крајна десница. Ова е куќа која тврди дека книгите во нејзиниот каталог „не се само материјал за читање, туку се оружје“ за да се добие културната битка против левицата.
Свет
Сириската влада и Курдите постигнаа договор за прекин на огнот

Сирискиот министер за одбрана Мурхаф Абу Касра и командантот на Сириските демократски сили (SDF) поддржани од САД, генерал Мазлум Абди, денес се согласија за сеопфатен прекин на огнот на сите фронтови во северна и североисточна Сирија.
Договорот стапува на сила веднаш, соопшти сириското Министерство за одбрана.
Неодамнешните судири меѓу двете страни фрлија сенка врз значајниот договор потпишан во март меѓу SDF предводени од Курдите и новата влада на Сирија предводена од исламистите за интегрирање на регионалните сили во државните институции.
Договорот има за цел да помогне во обединувањето на земјата растргната од 14 години граѓанска војна и да го отвори патот за курдските сили, кои држат четвртина од Сирија, да се спојат со Дамаск, заедно со регионалните курдски администрации.
Сирискиот претседател Ахмед ал-Шара се сретна во Дамаск со специјалниот претставник на САД за Сирија, Томас Барак, и началникот на Централната команда на САД, адмирал Бред Купер, соопшти сириското претседателство.
Разговорите, на кои присуствуваа сирискиот министер за надворешни работи, Асад ал-Шибани, министерот за одбрана, Абу Касра и шефот на разузнавањето, Хусеин ал-Саламех, се фокусираа на неодамнешните случувања во Сирија, поддршката на политичкиот процес и напорите за зајакнување на безбедноста и стабилноста.
Свет
Доделена Нобеловата награда за физика

Американските научници Џон Кларк, Мишел Деворе и Џон Мартинис ја освоија Нобеловата награда за физика за 2025 година за „експерименти што ја открија квантната физика во акција“, овозможувајќи развој на следната генерација дигитални технологии.
„Воодушевен сум. Секако, никогаш не ми падна на памет дека ова може да биде основа за Нобелова награда“, рече Кларк во на телефонска прес-конференција за да ја прослави Нобеловата награда.
„Зборувам на мобилен телефон и претпоставувам дека и вие зборувате, а една од основните причини зошто мобилниот телефон работи е целата оваа работа“, додаде Кларк.
„Овогодинешната Нобелова награда за физика обезбеди можности за развој на следната генерација квантна технологија, вклучувајќи квантна криптографија, квантни компјутери и квантни сензори“, се вели во соопштението на Комитетот за доделување на Нобеловата награда.
Квантните механички однесувања се добро проучени на ниво на неверојатно мали атомски и субатомски честички, но често се сметаат за бизарни и неинтуитивни во споредба со класичната физика и нејзините многу поголеми размери.
Квантната механика ѝ овозможува на честичката да се движи директно низ бариера користејќи процес наречен тунелирање. Штом се вклучени голем број честички, квантно-механичките ефекти обично стануваат занемарливи. Експериментите на лауреатот покажаа дека квантно-механичките својства можат да се конкретизираат на макроскопска скала.
Фото: ЕПА