Не мора да бидете хакер за да останете безбедни на интернет. Само следете неколку едноставни совети што ќе ве направат побезбедни на интернет.

Сајтот Engadget подготви неколку совети, па затоа ги споделуваме овде. Лесни се за следење, а ќе бидете многу побезбедни онлајн.

1. Инсталирајте безбедносни ажурирања веднаш
Една од најважните работи што можете да ги направите за да ја осигурите вашата дигитална безбедност е да ги инсталирате сите софтверски ажурирања штом ќе станат достапни на вашите уреди. Кога ќе видите известување, не чекајте и стекнете навика веднаш да ја преземете ажурирањето.

Не сите ажурирања на софтверот се поврзани со безбедноста, но оние што се поврзани со безбедноста се вашата најдобра линија на одбрана од хакери. Кога програмерите ќе откријат пропуст што може да се искористи, тие објавуваат ажурирање за да го поправат.

Додека пропустот биде поправен, големи се шансите дека и хакерите ќе знаат за него, па изгубеното време значи дека би можеле да бидете следните што ќе бидат експлоатирани.

2. Користете силни лозинки
Слабите лозинки, кои лесно се погодуваат, се една од најчестите причини за протекување на податоци и напади од малициозен софтвер. Ако вашата лозинка е една од најчестите, напаѓачот би можел да ја погоди без никакви други информации. Ако е поврзана со вас – вашиот датум на раѓање или моминското презиме на вашата мајка – може да се погоди врз основа на информации што секој може да ги најде на интернет.

Дури и ако вашата лозинка е случаен низ од знаци, сепак може да се погоди ако е премногу кратка. Хакерите можат да користат програми за да ги погодат сите можни комбинации и да ја испробаат секоја од нив. Колку е подолга лозинката, толку е експоненцијално потешко да се погоди.

Ова значи дека ви се потребни лозинки кои се и долги и бесмислени. Можеби со право се жалите дека е тешко да се запомнат, но постојат апликации наречени менаџери за лозинки кои можат да го направат тоа за вас. Апликацијата или екстензијата на прелистувачот за управување со лозинки може да креира лозинки кога ви се потребни, да ги чува безбедно и автоматски да ги пополнува. Сè што треба да запомните е една главна лозинка што ги отклучува сите други.

3. Поставете двофакторска автентикација
Дури и најбезбедната лозинка може да биде компромитирана без ваша вина, како на пример ако е зачувана некриптирана и протечена при упад во податоци. Затоа помага двофакторската автентикација (2FA), позната и како повеќефакторска автентикација (MFA).

Веројатно веќе ја знаете 2FA како тој досаден дополнителен чекор што бара да посегнете по телефонот, но тоа не е единствениот начин. Многу апликации, вклучувајќи ги Google и Apple, сега ви дозволуваат да се најавите со лозинка.

Не само што не бараат да внесете код или лозинка, туку користат асиметрично енкрипција, споделувајќи ги акредитивите помеѓу вашиот уред и услугата што ги користи клучевите за пристап. Тоа е многу побрзо за вас и не остава ништо за кражба.

4. Направете резервна копија од сè
Ransomware и неговите „роднини“ се растечка индустрија во економијата на сајбер криминалот. Овие напади ги оштетуваат вашите датотеки или го блокираат вашиот пристап сè додека не платите откуп за да го вратите пристапот до вашите датотеки. Најлесниот начин да се спречи напад со ransomware или да се отстрани кој било друг вид малициозен софтвер од вашиот уред е да го вратите целиот систем од неодамнешна резервна копија (back-up).

За да бидете сигурни дека навистина имате резервна копија, експертите препорачуваат правило 3-2-1: три различни резервни копии, на два различни типа складирање, со барем една физички оддалечена од вашиот главен систем.

На пример, можете да имате една резервна копија на друг уред во вашиот дом, една во облакот и една на преносен хард диск.

5. Научете да препознавате социјален инженеринг

И покрај целиот технички жаргон што циркулира во светот на сајбер безбедноста, голем број измами и хакирање се вршат со користење на методи што би ги препознал измамник од 19 век. Измамниците се претставуваат како експерти или авторитетни фигури за да ја добијат вашата доверба и користат застрашувачки јазик за да го заобиколат вашето критичко размислување. Тајмери ​​за одбројување, емоционална манипулација и лажни идентитети се е тоа во нивниот арсенал.

Добар пример за ова е фишингот, процес во кој хакерите ве измамат доброволно да ги предадете вашите информации. Во овие случаи, на пример, напаѓачите се претставуваат како банка, кредитно биро или друга служба. Потоа може да побараат ваш ПИН или број на социјално осигурување со цел наводно „веднаш да решат неправилност со вашата сметка“.

Други вообичаени пристапи вклучуваат предупредување за казни за пребрзо возење што никогаш не сте ги направиле или испраќање сметки за претплати што никогаш не сте ги купиле.

Нападите од социјално инженерство постојано се развиваат, но тие често се потпираат на истите стратегии. Најдобриот начин да ги спречите е внимателно да размислите за секоја е-пошта или текстуална порака што ја добивате, а потоа темелно да ги истражите: добро погледнете ја е-поштата, проверете го дизајнот за да бидете сигурни дека испраќачот е оној што тврди дека е и запрашајте се – дали е можно пораката да е вистинска?

Google издаде итно предупредување до сите корисници на својот прелистувач Chrome откако беше потврдено дека веќе се во тек хакерски напади што ја експлоатираат новооткриената безбедносна ранливост.

Компанијата потврди во понеделникот: „Google е свесен дека постои експлоатација за CVE-2025-13223“. Ранливоста, откриена од сопствениот тим за анализа на закани на Google, бараше итен одговор и издавање ажурирање за сите корисници на десктоп компјутери, објавува Forbes.

Сериозноста на заканата беше дополнително нагласена од Агенцијата за сајбер безбедност и безбедност на инфраструктурата на САД (CISA), која им наложи на федералните вработени да ги ажурираат своите прелистувачи или да престанат да ги користат. CISA го додаде CVE-2025-13223 во својот каталог на познати експлоатации во среда и постави рок до 10 декември за ажурирање.

Иако наредбата на CISA формално се однесува само на федералните вработени, агенцијата нагласува дека нејзиниот мандат е „во корист на заедницата за сајбер безбедност и бранителите на мрежата – и да им помогне на секоја организација подобро да управува со ранливостите и да биде чекор пред заканите“. Затоа, сите корисници на Chrome треба да го сфатат ова предупредување исклучително сериозно и веднаш да ги ажурираат своите прелистувачи.

Што е ранливоста „Type Confusion“?
Станува збор за пропуст наречен „Type Confusion in V8“, кој влијае на JavaScript компонентата на Chrome. Иако Google не објави детали за самите напади, овие типови на пропусти би можеле да им дозволат на напаѓачите да го дестабилизираат системот, да извршат произволен код, да крадат податоци или да инсталираат малициозен софтвер на уредот на жртвата. Ваквите пропусти може да се комбинираат и со други пропусти за да се обезбеди почетна точка за влез во уред или мрежа.

Според Националниот институт за стандарди и технологија на САД (NIST), овој пропуст „во Google Chrome пред верзијата 142.0.7444.175 би можел потенцијално да му дозволи на оддалечениот напаѓач да ја искористи штетата на меморијата (heap corruption) преку специјално изработена HTML страница“. Ранливоста е оценета како висока сериозност.

Google, како и обично, објави дека „пристапот до деталите за грешките и линковите може да остане ограничен сè додека повеќето корисници не ажурираат со поправката“.

Како да го ажурирате Chrome?
Ажурирањето треба автоматски да се преземе на вашиот компјутер, но за да го инсталирате, треба да го рестартирате прелистувачот. По рестартирањето, сите ваши вообичаени прозорци и јазичиња ќе бидат обновени, освен оние отворени во инкогнито режим.

Новата, безбедна верзија на прелистувачот е 142.0.7444.175/.176 за Windows, 142.0.7444.176 за Mac и 142.0.7444.175 за Linux. Иако Google вели дека ажурирањето доаѓа „во наредните денови/недели“, се очекува дека веднаш ќе биде достапно за повеќето корисници.

Иако ваквите „нулти-ден“ недостатоци во Chrome станаа редовна појава, Google заслужува пофалби за брзината со која развива и дистрибуира безбедносни закрпи. На сите корисници им се препорачува да го ажурираат својот прелистувач штом ќе го забележат известувањето за рестартирање.

фото: принтскрин

Корисниците не треба слепо да веруваат на сè што им кажуваат нивните алатки за вештачка интелигенција (АИ), изјави денес за Би-би-си шефот на матичната компанија на „Гугл“, „Алфабет“. Извршниот директор на компанијата, Сундар Пичаи, изјави за британскиот медиум дека моделите на АИ се склони кон грешки и ги повика корисниците да ги користат заедно со други алатки.

Пичаи ја нагласи важноста на богат информациски систем, наместо да се потпираат исклучиво на технологијата на АИ, објави Би-би-си. „Затоа луѓето го користат пребарувањето на „Гугл“, а ние имаме и други производи што обезбедуваат подобри, поточни информации“.

Пичаи, индиско-американскиот шеф на „Алфабет“, рече дека алатките на АИ се корисни ако „сакате да напишете нешто креативно“, но предупреди дека луѓето треба да научат да ги користат овие алатки за „она во што се добри, а не само слепо да веруваат на сè што ќе кажат“.

„Горди сме на трудот вложен во обезбедување на најточни можни информации, но дури и најдобрата технологија на АИ во моментов е склона кон грешки“, нагласи тој.

Пичаи разговараше со Би-Би-Си додека технолошкиот свет со нетрпение очекува нова верзија на комерцијалниот модел на вештачка интелигенција на „Гугл“, „Џемини 3.0“, кој во тековните верзии веќе врати дел од пазарниот удел во битката против ChatGPT.

Неговите коментари се во согласност со истражувањето на Би-би-си спроведено претходно оваа година, кое заклучи дека ботовите со вештачка интелигенција се неточни при производство на резимеа на вести.