По повод Светскиот ден на мултипла склероза, кој секоја година се одбележува на 30 мај, Националното здружение за МС организираше настан под мотото „Точната дијагноза го менува животот: глобален повик за рана и прецизна дијагноза на МС“. На настанот присуствуваа здравствени работници, претставници на институции, пациенти, негуватели и други.

Претседателот на Здружението, Ана Карајанова Димитрушева, во своето обраќање ги истакна најголемите предизвици со кои се соочуваат лицата со мултипла склероза (МС) –рана дијагноза и следење на болеста, како и ограничен пристап до соодветна терапија – особено кај новодијагностицираните пациенти и оние кај кои е потребна промена на третманот кон повисоко ефикасен лек.

Присутните беа информирани дека благодарение на зголемениот условен буџет на ЈЗУ Универзитетската клиника за неврологија Скопје, одобрен од Фондот за здравствено осигурување, оваа година е овозможен третман за поголем број пациенти со МС. Но, и покрај овој позитивен исчекор, од Здружението велат дека остануваат значајни предизвици – меѓу кои се: ограничениот пристап до МРИ дијагностика, како и немањето можност за подигнување или примање терапија надвор од клиниката за неврологија.

Во рамки на настанот беа прикажани и 3 видео сведоштва од пациенти со МС кои на емотивен и автентичен начин ги опишаа своите предизвици со патувањето до клиниката за подигнување/примање на терапијата, трошоците, времето, заморот.

Тие упатија апел до институциите за дисперзија на терапијата во други здравствени установи.

Според анкетата на Здружението, огромно мнозинство пациенти веруваат дека дисперзијата на терапијата директно ќе го подобри нивниот квалитет на живот; ќе овозможи подобро искористување на капацитетите на секундарното здравство и намалување на оптовареноста на клиниката. Огромното мнозинство пациенти се изјасниле дека сакаат да ја примаат или подигнуваат својата терапија поблиску до домот.

На настанот беше упатен и апел до надлежните институции да овозможат пилот-програми за третман на МС во здравствени установи како ЈЗУ ГОБ „8-ми Септември“ Скопје, ЈЗУ Клиничка болница Штип и други регионални установи, каде што постојат услови, кадар и експертиза.

Националното здружение за МС со оваа активност се придружи на глобалната иницијатива предводена од Интернационалната МС федерација (MSIF) и над 3 милиони лица кои живеат со МС ширум светот, со цел да се подигне свесноста, да се олесни раниот пристап до дијагностика и третман, и да се подобри животот на сите засегнати од оваа хронична невролошка болест.

За Светски ден на мултипла склероза

Светскиот ден на МС беше воспоставен од страна на MS International Federation (MSIF) и нејзините членки во 2009 година со цел да се здружи глобалната МС заедница заедно за подигање на свеста и кампања за подобрување на квалитетот на живот на лицата со МС. Светскиот ден на МС се одбележува секоја година на 30-ти мај. Настаните и кампањите се одржуваат во текот на месец мај во скоро 100-тина земји ширум светот.

Што е мултипла склероза?

Мултипла склероза (МС) е една од најчестите невролошки нарушувања и причини за инвалидитет кај младите возрасни лица. Тоа е хронична, прогресивна, имунолошки посредувана, воспалителна и дегенеративна болест на централниот нервен систем. Настанува кога имуниот систем ја напаѓа обвивката на нервните клетки (миелин) во мозокот, ’рбетниот мозок и оптичките нерви, предизвикувајќи воспаление и последователна дегенерација, што води до прекин на невротрансмисијата на сигналот од една нервна клетка до друга.

Во Македонија од МС боледуваат повеќе од 2200 лица додека во светот има повеќе од 3 милиони лица. Многу е веројатно дека стотици илјади лица остануваат недијагностицирани и многу животи се индиректно зафатени. Повеќето лица со МС се дијагностицираат на возраст од 20 до 40 години, и околу два-три пати почесто се дијагностицираат жени наспроти мажи.

Причината за МС сѐ уште не е позната и до сега не постои лек, но постојат лекови кои можат да им помогнат на лицата со МС да ја стават болеста под контрола и постојат многу опции за подобрување и управување со симптомите.

За време на работната посета на Вашингтон, министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Тимчо Муцунски, оствари средба со Џејмисон Грир, трговски претставник во администрацијата на американскиот претседател Доналд Трамп.

Средбата беше фокусирана на унапредување на билатералната трговска размена и отворање нови можности за економска соработка меѓу Северна Македонија и САД.

„Важно е да истакнам дека постигнавме конкретен напредок во преговорите за намалување на тарифите, како и во дефинирањето на следните чекори кон потпишување Договор за слободна трговија“, информираше министерот Муцунски преку социјалните мрежи по средбата.

Во текот на разговорите, министерот Муцунски ги претстави и економските политики на Владата насочени кон подобрување на деловната клима, поттикнување на странски директни инвестиции и обезбедување стабилна и предвидлива регулаторна рамка за американските компании заинтересирани за инвестирање во Северна Македонија.

Над 15.000 матуранти утре ќе го полагаат мајчин јазик и литература, задолжителен дел во рамки на првиот екстерен испит.

За државна матура годинава се пријавени 15.004 кандидати, од кои 8.816 ученици се од средните стручни училишта, 5.966 од гимназиите и 222 од училиштата за уметничко образование.

Вториот екстерен испит од државната матура, кој е изборен (математика, англиски јазик, француски јазик, германски јазик, руски јазик, италијански јазик, филозофија, естетика), ќе се полага на 11 јуни.

Матурантите кои во јуни нема да ја положат државната матура или не во целост, ќе имаат втора шанса. На 12 август е испитот по мајчин јазик, а два дена подоцна е полагањето на изборниот екстерен испит.