Во Музејот „Викторија и Алберт“ во Лондон германскиот канцелар Фридрих Мерц и британскиот премиер Кир Стармер го потпишаа таканаречениот договор за пријателство: 27 страници, кои не само што треба да го потврдат туку и да го прошират германско-британското партнерство.

Целта на договорот е двете земји „да бидат водени од желбата, во пресрет на фундаменталните промени во геополитичката средина, да ги здружат силите со цел да обезбедат иднина карактеризирана со просперитет, безбедност и одржливост за своите граѓани, како и за нивните отворени демократски општества“, пишува „Дојче веле“.

По брегзитот, Германија и Велика Британија сакаат повторно да соработуваат потесно. Што предвидува таканаречениот договор за пријателство и кои области ги опфаќа? Преглед на главните точки:

Безбедност

Германија и Велика Британија потврдуваат тесна соработка во оваа област. Забележливо е дека се преговара за клаузула за заемна помош, која треба билатерално да го надополни член 5 од договорот за НАТО. Таму се вели:

„Свесни за блиското совпаѓање на нивните фундаментални интереси и верувајќи дека не постои стратешка закана за едната страна што не е исто така стратешка закана за другата, договорните страни како блиски сојузници ја потврдуваат својата длабока посветеност на заемна одбрана и си обезбедуваат меѓусебна помош во случај на вооружен напад врз другата договорна страна, вклучително и воени средства“.

Ова треба да важи и за нови области, како што е сајбер-безбедноста.

Политика за оружје

Беше договорен развој на ракета со дострел од повеќе од 2.000 километри. Германија и Велика Британија веќе ја објавија оваа цел кон средината на мај. Таков систем на оружје сè уште не постои во европско производство.

Планирана е и поблиска соработка во развојот на беспилотни воздушни системи, проекти, како што е оклопното транспортно возило „Боксер“, на источното крило на НАТО и во областа на подводната безбедност во Северното Море. Треба да се прошири соработката во извозот на оружје.

Треба да се олесни извозот на заеднички произведена воена опрема. Досега, Германија честопати ги блокира ваквите проекти поради многу строги правила. Британците се надеваат дека промената во насоката ќе донесе дополнителен извоз во вредност од неколку милијарди.

Украина

Двете земји ветија дека ќе продолжат да ја поддржуваат Украина – во нејзината одбрана од Русија, но и во нејзината реконструкција.

Западен Балкан

Велика Британија исто така сака да учествува во таканаречениот берлински процес, кој треба да ги приближи земјите од Западен Балкан до Европската Унија преку засилена меѓурегионална соработка.

Миграциска политика

За да се потисне нерегуларната миграција, двете земји сакаат да воспостават свој акциски план. Борбата против трговијата со луѓе ќе се подобри, меѓу другото, преку меѓусебна правна помош, поддршка во гонењето на криминалците и ефикасна гранична контрола.

Повеќе од 20.000 бегалци го преминале Ла Манш од почетокот на годината. Германија се смета за транзитна точка за гумени чамци и друга опрема и застанување за мигрантите.

Треба да се зајакне и соработката во борбата против прекуграничниот криминал. Ова особено се однесува на перење пари, нелегални финансиски текови и трговија со дрога.

Патувања

До крајот на годината училишните групи треба да може да патуваат без виза помеѓу Обединетото Кралство и Германија. Во моментот проблемот е што учениците без германски пасош, на пример, од Сирија или Авганистан, мора да аплицираат за виза за Велика Британија, што често е комплицирано. За да не бидат овие деца де факто исклучени од училишните екскурзии, некои училишта во моментот целосно се откажуваат од размени со Велика Британија.

Од крајот на август на Британците ќе им биде полесно да патуваат во Германија преку терминалите Е-порти на граничните премини. Причината за сегашната регулатива е тоа што Велика Британија не само што ја напушти ЕУ туку никогаш не ѝ се приклучи на шенген-зоната – создавајќи значителни тешкотии за Британците при патување во ЕУ.

Економија

Договорен е германско-британски економски форум. Соработката треба да се прошири во областите на високата технологија и деловните финансии.

Енергетика

Двете земји сакаат да соработуваат во снабдувањето со енергија преку Северното Море и во изградбата на инфраструктура за водород и CO₂.

Сообраќај

За десет години, првите директни возови од Германија до Велика Британија треба да сообраќаат – под Ла Манш. Во моментот, поради пасошката контрола, ова е можно само со префрлање. Ќе се формира работна група за реализација на железничката врска.

Унгарскиот премиер Виктор Орбан повика на директна средба меѓу рускиот претседател Владимир Путин и неговиот американски колега Доналд Трамп опишувајќи го тоа како единствен реалистичен начин за завршување на конфликтот во Украина, објавува „24.ху“.

Во интервју за јутуб-каналот Ultrahang објавено вчера Орбан го нарече Трамп човек на мирот, но изрази скептицизам во врска со искреноста на другите западни влади и функционери во Киев.

„Сите велат дека сакаат мир, но војната сè уште трае. Тоа значи дека некој лаже“, рече тој обвинувајќи ги некои страни дека имаат свои интереси во продолжувањето на војната.

„Тие сакаат војната да продолжи, без разлика што велат. Договорот нема да дојде од Киев. Мора да дојде од Вашингтон и од Москва. Дотогаш нема да има мир. Конфликтот нема да заврши сè додека рускиот и американскиот претседател не седнат на преговарачка маса“, рече Орбан.

Тој изрази надеж дека таков состанок би можел да постави основа за широк договор, што би ја опфатил не само Украина туку и глобалната трговија и контролата на оружјето.

Претходно оваа недела, Трамп изјави дека е многу, многу незадоволен од Путин и им се закани на трговските партнери на Москва со сериозни секундарни тарифи ако нема дипломатски напредок во рок од 50 дена.

Будимпешта постојано ги критикува напорите за вооружување на Киев и се спротивставува на неговите амбиции за членство во ЕУ и НАТО предупредувајќи дека тоа го продолжува конфликтот на сметка на европската економија и даночните обврзници.

По враќањето на функцијата во јануари, Трамп имаше неколку телефонски разговори со Путин и размени изјави за тоа кој е одговорен за недостигот на напредок – Москва или Киев.

„Волстрит џурнал“ денес објави дека името на Доналд Трамп се појавило на лична порака до Џефри Епштајн од 2003 година, на која американскиот претседател одговорил дека е лажна.

Весникот пишува дека писмото е едно од неколкуте во албум со кожен повез посветен на прославата на 50-тиот роденден на Епштајн, речиси три години пред да се појават обвинувањата за сексуална злоупотреба против финансиерот.

Трамп бргу одговори на објавата на неговата платформа „Тру соушал“ велејќи дека ќе ги тужи весникот и Руперт Мардок, кој го контролира неговиот издавач, „Њуз корп“.

„’Волстрит џурнал’ и Руперт Мардок беа лично предупредени директно од претседателот Доналд Џ. Трамп дека наводното писмо е лажно и дека ако го објават, ќе бидат тужени“, напиша Трамп.

„Никогаш во животот не сум нацртал слика“, објави Трамп, а потоа додаде: „Тоа не е мој јазик. Тоа не се мои зборови“. Недолго потоа корисниците на социјалните мрежи се сетија дека во 2005 година Трамп нацртал цртеж од хоризонтот на Њујорк за хуманитарна аукција. Цртежот бил повторно продаден во 2017 година за 30.000 долари.

Портпаролот на „Волстрит џурнал“ и нејзината матична компанија одбија да коментираат за нивната приказна и за аканата на Трамп за тужба.

Весникот објави дека писмото, на кое го пишувало името на Трамп, содржело неколку реда текст врамени со контура на гола жена, која изгледала како рачно нацртана со дебел маркер. Весникот објави дека писмото завршува со „Среќен роденден – и нека секој ден биде уште една прекрасна тајна“ и е потпишано со „Доналд“.

Потпретседателот Џ. Д. Венс одговори на сторијата на платформата „Икс“ велејќи: „Извинете за мојот јазик, но оваа сторија е целосна и апсолутна глупост. ‘Волстрит џурнал’ треба да се срами од себе што ја објави“. Други влијателни личности од американската десница, кои досега инсистираа на транспарентност во врска со случајот на Епштајн, застанаа во одбрана на претседателот. Сега тие изјавија дека не веруваат во сторијата.

Според информациите од „Волстрит џурнал“, писмото со потпис на Трамп било дел од албум составен за 50-тиот роденден на Епштајн од Гислен Максвел, негова блиска соработничка, која подоцна била осудена за трговија со деца за сексуална злоупотреба поврзана со Епштајн. Максвел наводно ги собрала писмата.

Тој албум бил меѓу документите што години подоцна ги прегледало Министерството за правда на САД за време на истрагата за Епштајн, пишува весникот.

Трамп бил постојано фотографиран со Епштајн во текот на 90-тите и во почетокот на 2000-тите, а неговото име се појавува во дневниците за летови на приватниот авион на Епштајн. Но, Трамп тврди дека го прекинале контактот пред Епштајн да се изјасни за виновен во 2008 година за подведување малолетници. Тој додаде дека не разговарале најмалку 15 години пред повторното апсење на Епштајн во 2019 година.

Вчера, беше објавено дека администрацијата на американскиот претседател ќе побара од судот да дозволи објавување на транскриптите од големата порота во случајот на починатиот Епштајн. Соопштението доаѓа откога некои поддржувачи на Трамп реагираа жестоко на извештајот, во кој се заклучува дека нема докази што би ги поткрепиле некои долгогодишни теории за случајот на Епштајн.

Министерството за правда и ФБИ минатата недела изјавија дека нема докази оти Епштајн, обвинет за подведување малолетни девојчиња, наводно на моќни и познати поединци, имал листа на клиенти или уценувал моќни и влијателни личности.

Тие исто така го отфрлија тврдењето дека Епштајн бил убиен во затвор потврдувајќи дека извршил самоубиство со бесење. Додадоа дека повеќе немаат намера да објавуваат информации за истрагата.

„Врз основа на смешниот обем на публицитет што му беше даден на Џефри Епштајн, ја замолив државната обвинителка Пам Бонди да ги обезбеди сите релевантни сведочења од големата порота, под услов судот да одобри. Оваа измама, извршена од демократите, треба веднаш да престане!“, напиша Трамп на својата платформа „Тру соушал“.

Кратко по изјавата на Трамп, Бонди изјави на „Икс“ дека Министерството за правда е подготвено денес да побара од судот да ги објави тие транскрипти. Бонди неколку месеци претходно најави објавување големи откритија за Епштајн, вклучувајќи „многу имиња“ и „многу записи за летови“.