Свет
Би-би-си: Зошто Саудиска Арабија и Иран се лути ривали?
Саудиска Арабија и Иран се два силни соседа и повеќегодишни ривали во борбата за регионална доминација, а неодамнешните напади врз саудиските нафтени постројки за кои се товари Иран дополнително го продлабочуваат непријателството на двете земји.
Десетгодишниот конфликт меѓу Ријад и Техеран е дополнително оптоварен со верски разлики – во Иран доминираат шиитските муслимани, а Саудијците се гледаат себеси како водечка сунитска муслиманска сила, пренесува Би-би-си.
Таа поделба во исламот се рефлектира во целиот регион на Блискиот Исток бидејќи другите земји што се поделени како такви со мнозинско шиитско или сунитско население бараат поддршка и соодветно водство од Саудиска Арабија или Иран.
Историски гледано, Саудиска Арабија како кралство и родно место на исламот се смета себеси за земја лидер во муслиманскиот свет.
Од друга страна, по Исламската револуција во Иран во 1979 година, се создаде нова држава – револуционерна теократија со цел ваквиот владејачки модел да го прошири и во соседните земји, пренесува британскиот јавен сервис.
Како што оценува Би-би-си, американската инвазија во Ирак во 2003 година го собори од власт Садам Хусеин, сунит, и тоа го отвори патот за влада во Багдад во која доминираат шиити, а влијанието на Иран врз шиитите во таа земја од тогаш континуирано расте.
Подоцнежните востанија во арапскиот свет предизвикаа политичка нестабилност во целиот регион, а Иран и Саудиска Арабија ги искористија ваквите протести за да го прошират своето влијание, особено во Сирија, Бахреин и во Јемен.
Така, во текот на последните 15 години ривалството се зголемува, а според оценката на Би-би-си, Иран на многу начини победува во ваквата регионална трка.
Се наведува дека во Сирија поддршката на Иран за претседателот Башар ал-Асад придонела неговите сили во голема мера да ги уништат бунтовничките групи поддржани од Саудиска Арабија.
Според анализата, регионалните тензии ги влошува и милитаристичкиот авантуризам на младиот и импулсивен саудиски престолонаследник, Мухамед бин Саламан – кој де факто е владетел на земјата, која во Јемен води војна против Хутите, бунтовничко движење поддржано од Иран.
Иран, од друга страна, ги негира обвинувањата дека ги снабдува со оружје Хутите, иако извештаите на Обединетите нации говорат поинаку.
За САД и другите западни сили, слободата на навигација и половидба во Заливот е суштинска и секој конфликт што може да ја блокира испораката за нафта може лесно да ги активира американските поморски и воздушни сили, се вели во анализата на Би-би-си.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Објавени имињата на сопружниците кои загинаа враќајќи се од Германија, братот на починатиот е во кома
Во тешка сообраќајна несреќа што се случи рано утрово на автопатот Белград- Ниш, во близина на клучката Умчари, две лица го загубија животот, додека друг патник е итно однесен во болница со тешки повреди.
Познато е дека во возилото на несреќата биле двајцата браќа Назим и Шкелзен Авдиу, како и сопругата на Шкелзен.
Свет
Орбан: Распадот на Украина би бил катастрофа за Украина
Премиерот на Унгарија, Виктор Орбан денеска изјави дека распадот на Украина би имал сериозни последици по неговата земја.
– Немојте да се залажувате: распадот на Украина би бил катастрофа за Унгарија, напиша Орбан на платформата Икс.
Тој додаде дека стабилноста на соседните држави е важна.
– Унгарија ја снабдува Украина со 44 отсто електрична енергија и 58 проценти гас. Во меѓувреме, војната ја слабее Украина секој ден. Само мирот може да ја зајакне. Секој кој навистина ја поддржува Украина мора да сака мир, и сега, посочи Орбан.
Свет
Нема да има блокада на граничните премини со Грција за време на празниците
Грчките земјоделци најавија прекин на блокадите на граничните премини со Македонија за време на божиќните и новогодишните празници, овозможувајќи им непречено патување за граѓаните.
Блокадата на земјоделците е проблем за многу македонски државјани кои изминативе недели им беше отежнато патувањето кон или од Грција.
Грчките медиуми известуваат дека за време на празничната сезона нема да има блокади, со цел граѓаните да можат непречено да патуваат.
Земјоделците одлучија да ги прекинат блокадите и да ги отворат граничните премини и патиштата во два периода: од вторник, 23 декември, до недела, 28 декември 2025 година и од вторник, 30 декември, до недела, 4 јануари 2026 година.
Во меѓувреме, премиерот на Грција посочи дека многу од барањата на земјоделците од неговата држава се исполнети.„Од листата со 27 побарувања на земјоделците, 16 се веќе задоволени или се третираат позитивно. Четири се во процес на разгледување или дискусија со цел да се пронајде решение, додека само седум не можат да бидат решени. Причините за тоа се или спротивност со основните европски правила и функционирањето на заедничката земјоделска политика, или финансиска неизводливост“, објави на Фејсбук премиерот Кирјакос Мицотакис.
Земјоделците, кои ги започнаа своите протести на 30 ноември со околу 60 блокади низ цела Грција, не се откажуваат од своите барања.

