Македонија
Анализа на ЦКГ: Град Скопје троши за јавни набавки колку 46 други општини заедно

Општините и Градот Скопје за јавни набавки потрошиле 97 милиони евра склучувајќи 3.898 договори со 1.331 фирма. По две години намалување, вредноста на јавните набавки на локалните власти во 2018 година е зголемена за 17 милиони евра, односно за 21% во однос на претходната година.
На врвот според договорите за јавни набавки останува Град Скопје со 14 милиони евра, но и со огромен пораст на вредноста на јавните набавки во однос на претходната година од 42%, односно за 4,2 милиони евра. Куманово со 4,9 милиони евра скокна од ланското трето на второто место, додека Аеродром ја загуби позицијата во првата тројка и на негово место годинава се искачи Струмица со набавки во вредност од 4,1 милион евра.
Двете општини кои претходно биле на четвртото и петтото место – Битола и Тетово – паднале на 14-то и 20-то место според вредноста на јавните набавки. И кај двете вредноста на набавките се преполовила во однос на претходната година. Битола од 4 милиони евра паднала на 2,2 милиони евра (-45%), а Тетово од 3,9 милиони евра на 1,7 милиони (-56%). Ваков значаен пад има и кај Штип, која од 2,8 милиони евра, во 2018 имала набавки од само 1,4 милиони евра со што од деветтото падна на 23. место.
Спротивно, општини кои не биле, а влегле во првата десетка, со значен скок во вредноста на јавните набавки се: Струга (+162%), Гостивар (+90%) и Кавадарци (+57%).
На дното на табелата според вредноста на набавките се три мали општини, сите со набавки под 100.000 евра, и тоа: Центар Жупа 96.045 евра), Ранковце (80.081 евра) и Зрновци (65.495 евра).
Овие податоци произлегуваат од Базата на податоци за јавни набавки на општините во 2018 година изработена од Центарот за граѓански комуникации, а која ги содржи податоците за сите 3.898 договори за јавни набавки склучени од Градот Скопје и 80-те општини. Базата е интерактивна и овозможува пребарување на тендерите по општини и по фирми, а и дава графички преглед на учеството на фирмите во набавките на секоја општина одделно. Базата содржи податоци и за уделот на набавките во буџетите на општините, како и за вредноста на набавките по жител. Базата содржи податоци за последните четири години.
Само Град Скопје за тендери троши колку 46 општини заедно
Град Скопје, како најголема единица на локалната самоуправа троши за јавни набавки колку 46 други општини заедно. Во прилог на големиот јаз во економската моќ на општините оди и податокот дека 11-те единици на локална самоуправа со најголема вредност на набавките заедно трошат половина од парите, односно колку преостанатите 70 општини.
Кога вредноста на јавните набавки ќе се стави во однос на бројот на жители, се добива поразлична слика. Најмногу набавки по жител има Новаци со 291 евро, додека најмалку има Боговиње со само 9 евра по жител. Просечно, вредноста на набавки по жител изнесува 46 евра. Само 24 општини имаат набавки над просечните 46 евра по жител, додека кај 57 општини вредноста на набавките е под просекот.
Само шест општини имаат набавки над 100 евра по жител, и тоа: лидерот Новаци (291 евро), Карбинци (130 евра), Македонска Каменица (111 евра), Чучер-Сандево (109 евра), Илинден (107 евра) и Долнени (101 еврo) – сите мали општини под 17.000 жители.
Од поголемите општини, најмногу набавки по жител имаат: Струмица – 72 евра, Центар – 63 евра, Струга и Гази Баба по 53 евра и Ѓорче Петров по 51 евро.
Под 20 евра по жител се големата општина Тетово (19 евра), како и помалите општини: Сопиште (19 евра), Шуто Оризари (19 евра), Центар Жупа (13 евра), Желино (12 евра) и Боговиње (9 евра).
Во однос на учеството на јавните набавки во буџетите на општините, тоа се движи од 4% до 77%. Најголем дел за јавни набавки од општинскиот буџет трошат Струмица (77%) и Струга (69%). Најмалку, по 4%, трошат Сопиште и Македонски Брод. Просечно, општините за јавните набавки издвојуваат по 22% од своите буџети.
20 фирми држат третина од локалните тендери
И во 2018 година, според податоците од базата, постои висока концентрација на мал број фирми во набавките на општините. Така, првите 10 фирми со најголема вредност на договорите за јавни набавки имаат учество од цели 22% во вкупната вредност на тендерите на општините, додека првите 20 фирми држат дури една третина од вредноста на набавките.
Сепак, концентрацијата била дури и поголема во 2015 и 2016 година кога првите 10 фирми држеле 29% и 30% од сите тендери.
Во првата десетка се наоѓаат дури 8 градежни фирми и два нафтени дистрибутери. Пет се од Скопје и по една од Тетово, Струга, Гостивар, Пласница и Кавадарци.
Фабрика Карпош од Скопје му го презеде приматот на Пуцко Петрол според вредноста на добиените тендери од општините во 2018 година. Во топ-трите фирми влезе и Пелагонија од Гостивар, а Бауер БГ го сочува местото во врвот кое го има со години наназад. И во 2018 година има висока концентрација на мал број фирми во набавките на општините. Така, првите 10 фирми со најголема вредност на договорите за јавни набавки имаат учество од цели 22% во вкупната вредност на тендерите на општините, додека првите 20 фирми држат дури една третина од вредноста на набавките, се вели во анализата.
Фабрика Карпош првото место го обезбеди со договори во вредност од 3,9 милиони евра. Пелагонија Гостивар е втора со 2,9 милиони, а трета е Бауер БГ со 2,5 милиони евра. Фабрика Карпош има склучено 13 договори од кои дури 5 со општина Илинден, но вредносно доминира договорот со Град Скопје во вредност од 2,4 милиони евра за изградба, одржување и реконструкција на бул. Босна и Херцеговина. Ова е и поединечно најголемиот тендер што во 2018 година го склучила една локална власт. Вкупната вредност на тендерите што ги добила Фабрика Карпош е 3,9 милиони евра.
И втората по ред, Пелагонија Гостивар, која има само пет договори за јавни набавки со општините, ова високо место го обезбедува поради договор со Град Скопје во вредност од 2 милиони евра за изградба на бул. Христијан Тодоровски Карпош, што е втор по големина тендер на ниво на локална власт. Вкупните договори на Пелагонија со општините се вредни 2,9 милиони евра.
Третата Бауер БГ има 12 договори со општините во вкупна вредност од 2,5 милиони евра, од кои доминираат двата договора со Гази Баба во заедничка вредност од 1 милион евра.
Четврта фирма е Илинден од Струга со вредност на тендерите со општините од 2,1 милиони евра, додека на петтото место се искачи нафтениот дистрибутер Супертрејд со 2 милиони евра, преземајќи му го приматот во овој дел од бизнисот на ланскиот првак Пуцко Петрол, кој падна на седмо место со 1,9 милиони евра. Претходната 2017 година, Пуцко Петрол имаше набавки со општините за 3 милиони евра.
Покрај двата најголеми тендери што со Град Скопје ги склучиле првите две фирми, Фабрика Карпош и Пелагонија Гостивар, носител на третиот најголем тендер склучен од страна на локална власт во 2018 година е Оли-Травел Куманово, со општина Куманово за превоз на ученици во вредност од 1,2 милиони евра.
Следен по големина е тендерот што струмичката Универзал Градба го склучила со Општина Струмица за изградба на улици во вредност од 1,1 милиони евра.
Кога станува збор за број на склучени договори со единиците на локална самоуправа, води струмичката транспортна фирма Струмица-експрес со 49 договори, по која следуваат кочанската фирма Рики-Јуниор со 45 договори и нафтениот дистрибутер Макпетрол со 44 договори. Струмица-експрес е нова во врвот на листата, додека Рики-јуниор и Макпетрол и лани беа меѓу првите три.
Базата на податоци е интерактивна и овозможува пребарување на тендерите по општини и по фирми, а и дава графички преглед на учеството на фирмите во набавките на секоја општина одделно. Базата содржи податоци и за уделот на набавките во буџетите на општините, како и за вредноста на набавките по жител. Базата содржи податоци за последните четири години.
Оваа база на податоци е дел од предвидените десет истражувања и бази на податоци за трошењето на јавните пари кои ќе се реализираат во рамките на активноста Јавно трошење за јавно добро, поддржана од Проектот на УСАИД за граѓанско учество. Целта на оваа активност е зголемување на ефективноста на јавното трошење преку намалување на корупцијата и зголемување на транспарентноста.
Анализата врз основа на податоците од базата можете да го прочитате на следниот линк: http://www.opendata.mk/Home/TekstualniDetails/86?Category=2 , додека кон целосната базата можете директно да пристапите преку следниов линк: http://javninabavki.opendata.mk/.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Родители и блиски на жртвите во Кочани бараат Обвинителството да објасни кој е обвинет, а кој ослободен

Родителите, роднините, пријателите на загинатите деца, како и нивните поддржувачи, излегоа на уште еден марш во Кочани, барајќи правда за 62-та жртви кои загинаа во трагичниот пожар во дискотеката „Пулс“. Тие упатија јавен апел до Јавното обвинителство – конечно и директно да ги информира за тоа кои лица се обвинети, а за кои е запрена постапката.
„Ние не сме правници, соопштението ни е дадено по членови и закони… и реално ништо не сфативме. Претпоставувам и другите родители, освен градоначалниците и обезбедувачите, не сфатиле“, рече Марија Петрушева, мајката на загинатиот Андреј Панов.
Таа истакна дека во понеделник официјално ќе испратат барање до Обвинителството, со кое ќе побараат лична средба со надлежните обвинители.
„Чувствуваме морална и човечка должност да се обратиме. Сметаме дека е од суштинско значење Обвинителството конечно и целосно да нѐ запознае со исходот од истражната постапка и со содржината на поднесениот обвинителен акт, кои лица се опфатени, а кои се изземени од одговорност, за да ги отстраниме сите дилеми кои се јавуваат кај нас. Неприфатливо е за нас да добиеме информации преку медиуми. Очекуваме транспарентност и директна комуникација“, порача Петрушева.
Таа изрази загриженост што, и покрај укажувањата, одредени лица сè уште не биле повикани ни на распит.
„Нашата болка е тешка, но борбата е праведна. Бараме одговорност и вистина“, додаде таа.
Со остар тон се обрати и Васка Стојанова, мајката на загинатиот Томче, која директно го обвини газдата на „Пулс“, познат како Деко, дека во моментот на пожарот се скрил, оставајќи ги младите да се борат за живот.
„Јас не знам зошто партиите преку медиумите кажуваат кој што и колку дал. Господ рекол кога левата рака дава, десната не треба да знае. И обратно. На нашите деца никој и ништо не им помогна, само помогнаа со тоа што им ја затворија вратата и што многу повеќе уништија. Да била вратата отворена, немало толку да бидат уништени и ќе се спасија. А не како оној монструмот Деко што се криел долу во скривницата, за да се спаси, а нашите деца ги оставил на милост и немилост“, изјави Стојанова со солзи во очите.
Присутните граѓани порачаа дека нема да престанат со протестите додека не добијат јасни и транспарентни одговори од институциите. Бараат правда, но и човечка емпатија – не правни термини и соопштенија кои, како што велат, никој од нив не ги разбира.
Македонија
Шведски експерти и преживеани од трагедија ќе понудат поддршка во Кочани

Од 16 до 18 јуни, во Кочани ќе престојува седумчлена делегација од Гетеборг, Шведска, составена од социјални работници, пожарникари и лица кои преживеале трагедија слична на онаа што неодамна го потресе овој град. Посетата е во организација на групата „Support Kocani“, која информира дека целта на настанот е споделување на искуства, поддршка и заедничко градење на сила и надеж.
Шведската делегација доаѓа како симбол на солидарност, откако пред 27 години, во нивниот роден град Гетеборг, избувна пожар во дискотека при што загинаа 63 лица – трагедија што длабоко го промени шведското општество.
„Ова не е само делегација, туку група луѓе кои лично ја почувствувале болката што ја носи ваква трагедија. Тие ќе споделат како низ годините се соочувале со последиците, како изградиле психолошка издржливост и како повторно нашле надеж“, велат од „Support Kocani“.
Тие додадоа дека посетата има силна симболика и за Кочани – како потсетник дека заедницата не е сама и дека солидарноста не познава граници.
„Ги пречекуваме со отворени срца. Тие се сведоци на болка, но и симболи на сила. Заедно ќе споделиме искуства, ќе создадеме мостови на поддршка и ќе покажеме дека од болката може да се роди нова енергија за живот“, велат „Support Kocani“.
Скопје
Арсовска го прозва Стојкоски: Аценце, ти направив 27 улици, ни фала не кажа и уште бегаш од дуел за хемиските фабрики

Градоначалничката на Скопје, Данела Арсовска, преку објава на својот профил на Фејсбук му се обрати на градоначалникот на општина Ѓорче Петров, Александар Стојкоски, со серија критики за неговото однесување и, како што тврди, неспособност да го признае придонесот на Град Скопје во реализацијата на инфраструктурни проекти.
„Ова е објава за читање за сите интелигентни и слободоумни граѓани, другите не читајте!“ – започнува Арсовска во својот пост, порачувајќи му директно на Стојкоски:
„Аценце, ти се обраќам да се потсетиш, како неспособната што спиела 3 години ти направи 27 улици во 5 населени места во Ѓорче Петров“.
Таа додава дека улиците биле изградени преку Јавното претпријатие „Улици и патишта Скопје“, без учество на општински средства, а Стојкоски само се појавил за да се слика, без притоа, како што вели, ни да се заблагодари.
„Ти ги направивме со скопското јавно претпријатие ‘Улици и патишта Скопје’, ти освен што се сликаше, не потроши ни денар, а не се ни заблагодари“, напиша Арсовска.
Во објавата, Арсовска повторно го повикува Стојкоски на ТВ дуел во врска со деталниот урбанистички план кој, според неа, овозможува изградба на хемиски фабрики и 31 висококатница во централното градско подрачје на Ѓорче Петров.
„Уште чекам да прифатиш ТВ дуел за ДУП-от кој го донесе за да се изградат хемиските фабрики и 31 висококатници сред Ѓорче Петров. Тоа што плаќате медиуми и партиски ботови да ве фалат, а другите да ги понижуваат, не значи дека сте во право!“, заврши градоначалничката.