Македонија
Годишнина од смртта на Светлана Антоновска, основоположник на современата македонска статистика

На денешен ден, пред три години во Скопје почина истакнатиот општественик, статистичарката Светлана Антоновска (1952-2016).
Антоновска е основоположник на современата македонска статистика – прв предводник на процесот на трансформација на македонската статистика и втемелувач на европските стандарди во македонскиот статистички систем, прв директор на македонскиот Завод за статистика по осамостојувањето на нашата држава.
Уште во 1986 година, кога за првпат е именувана за директор на македонскиот Завод за статистика, којшто тогаш функционира под раководство на Сојузниот завод за статистика задолжен за координирање на статистичкиот систем на југословенско ниво, Антоновска се истакнува со нејзините заложби за унапредување на статистиката во духот на европските стандарди, при што успева во рамки на дадените можности под сојузно раководство.
По осамостојувањето на нашата држава, Светлана Антоновска со целосна одговорност го презема предизвикот за трансформација и осовременување на македонскиот статистички систем и за вклучување на македонската државна статистика во европското и воопшто во меѓународното семејство на статистички институции. Нејзиното учество на Конференцијата на европските статистичари во Економската комисија за Европа, одржана во јуни 1993 година е прво официјално претставување на нашата држава во Обединетите нации, по обраќањето на претседателот Киро Глигоров во оваа меѓународна организација во април истата година. Со учеството на овој настан од историско значење за македонската статистика, Антоновска го има започнато долгиот и тежок пат за вклучување на нашиот Завод за статистика во европското и меѓународното семејство на статистички институции. И успева во тоа. За кратко време македонскиот Завод за статистика воспоставува соработка со повеќе меѓународни и европски статистички институции и организации, меѓу коишто се и Статистичката служба при Европската комисија – Евростат, Статистичката служба на Меѓународниот монетарен фонд, статистичките оддели на ФАО, ИЛО и други.
Под нејзино раководство, во 1994 година македонскиот Завод за статистика го спроведе и првиот меѓународно признат попис на населението, домаќинствата и становите по прогласување на независноста на нашата држава, спроведен според сите меѓународни норми и стандарди.
Со првата Глобална оцена за нашиот статистички систем, спроведена од Евростат во 2001 година, беа потврдени сите залагања да се усогласат националните со европските стандарди за статистика. Согласно таа оцена, уште во 2001 годин, Заводот за статистика, предводен од Антоновска, имаше капацитет за продукција на релевантни, навремени и точни статистики на ниво на просечна земја членка на Европската Унија, на полето на демографијата, економијата и во сите оние области од социјалната статистика за кои Заводот е одговорен. Во тој период нашиот Завод за статистика е регионален лидер меѓу националните статистички институции, а според институционалниот капацитет, во повеќе сфери е многу чекори понапред од другите институции во нашата држава. Но сепак, во јуни 2001 година Светлана Антоновска е разрешена од функцијата во Заводот, по што сè до пензионирањето работи во други институции.
Таа има објавено голем број научни трудови од областа на статистиката, а како меѓународно признат и потврден експерт беше и член на Меѓународниот институт за статистика (од 1996 година – во тој момент единствен статистичар во Институот од просторите на поранешна Југославија), Конференцијата на европски статистичари, Асоцијацијата на балкански статистичари, на која беше и потпретседател, итн. Основач е на Здружението на статистичари на Република Македонија.
За нејзините заложби во општествено-политичкиот живот и за нејзините достигнувања во науката, добитник е на голем број меѓународни признанија и одликувања, при што во периодот 2000-2001 година беше вброена и меѓу водечките интелектуалци на светско ниво. Во 1986 година е одликувана со Орден за заслуги за народ со сребрена ѕвезда. За жал, нејзините постигнувања не се валоризирани со национална награда по осамостојувањето на нашата држава.
Во 2017 година беше објавена монографијата „Светлана Антоновска – македонската челична дама“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
По најавите за претстојниот топлотен бран, ИЈЗ со препораки за заштита на граѓаните

Институтот за јавно здравје повикува на почитување на мерките на заштита на здравјето на општата популација и на ранливите групи на население во услови на високи амбиентни температури. Ваквото предупредување доаѓа поради најавата од Управата за хидрометеоролошки работи за очекувани повисоки максимални дневни температури од 24 до 27 јуни 2025 година.
Од ИЈЗ појаснуваат дека за ранливи категории на луѓе се сметаат лицата кои работат во надворешни услови и се повеќе изложени на влијанието на топлотните бранови, или лица кои работат на работни места изложени на висока температура и топлинско зрачење, лица кои губат премногу течности за време на работата, може да се почувствителни на болести поврзани со топло време. На пример: градежни работници, земјоделци, сообраќајна полиција, работници за испорака и слично.
ИЈЗ со низа препораки до работодавачите со цел заштита на работниците од високи температури.
Меѓу нив се редовно проверување и одржување на техничко-технолошки мерки како вентилација и климатизација, редовно мерење на амбиенталната температура и поставување на работните станици подалеку од сончева светлина и извори на топлина.
„Обезбедување минимум една климатизирана просторија со функција на „засолниште“ (каде што вработените можат да се разладуваат извесен период во текот на работата);
Да се земе предвид можноста за потенцијално работење онлајн, флексибилно работно време, двократно работење, надополнување на изгубеното работно време и други модалитети;
Избегнување работа на отворено од 11 до 17 часот, почести паузи и достапност на течности и електролити;
Ротација на работните задачи и преместување на работниците во постудени простории секогаш кога е тоа можно. Обезбедување поголем број работници, по потреба;
Почести паузи во текот на работата, разладување на вработените со обезбедување климатизирани простории и течности за пиење и електролити; Намалување на интензитетот на работата и нормите во производството; Избегнување прекувремената работа; Прекин на работата при потреба;
Внимателност со ранливите групи вработени (постари работници, хронични болни, лица со зголемена телесна тежина, бремени жени и др.) и нивно прераспределување работни места соодветни за нивната состојба;
Обезбедување соодветни лични заштитни средства и дозволување нивно отстранување за време на паузите;
Надзор при работа со хемикалии поради зголемена опасност од интоксикација, спречување на прекувремена работа и поттикнување самопријава на симптоми“.
За вработените, ИЈЗ препорачува врамнотежена исхрана, внесување минимум 2 l вода дневно, избегнување алкохол и кофеин, и внесување електролити при засилено потење;
„Редовен одмор, доволно спиење, туширање и едукација за прилагодување на високи температури;
Носење лесна, светла и памучна облека, заштитни очила за сонце, капи и крем со УВ фактор 30+ при работа на отворено;
Препознавање симптоми на топлотен удар (вртоглавица, замор, вознемиреност, повраќање) и будност за колегите. Не смее да се дозволи на вработен со симптоми на топлинска болест да замине од работното место дури не се стабилизира односно не добие соодветен третман“.
Во случај на симптоми на топлотен удар, во препораките за прва помош треба веднаш да се повика 194 или 112, лицето да се префрли во разладена просторија, да легне хоризонтално со подигнати нозе, да се лади со ладни облози и прскање со вода, да не се дава терапија додека не пристигне лекарска помош, а ако е во бессознание, да се постави во странична положба.
„Вонредните прегледи се спроведуваат од страна специјалистот по медицина на трудот за ранливите категории, со цел да се добие индивидуализиран пристап за работоспособноста на вработениот во дадените услови со оглед на неговата здравствена состојба, како и консултации со избраниот лекар за аплицираната терапија или потребата од боледувања“.
Македонија
(Видео) Спасовски: Со акробации во Собрание, ВМРО-ДПМНЕ го блокира законот за Кочани

ВМРО-ДПМНЕ на секој начин ја отежнува и така тешката ситуација на Кочани и на оние коишто настрадаа во несреќата и на нивните семејства, истакна Оливер Спасовски, пратеник и координатор на пратеничката група на СДСМ. Спасовски со реакција за седницата на Комисијата за политика демографија и млади, водена од пратеничката Благица Ласовска од ВМРО-ДПМНЕ.
„Се случи груба узурпација на правото на претседаваwe со комисијата од страна на колешката Ласовска со тоа што првично не дозволуваше промена дневниот ред. По нашата реакција дзоволи да имаме предлог со којшто точката на дневен ред од 12 побаравме да биде прва точка на дневниот ред. За жал не добивме поддршка од ВМРО-ДПМНЕ. Но исто така не дозволи ниту да се предложи нова точка на дневен ред а тоа знаете дека бараме на секоја седница, точката за т.н. Закон за бранителите.
Во текот на седницата, кога дојде до моментот да се разгледа предлог Законот за заштита на децата седницата беше прекината.
Во изминатиот период имавме постојано барање дека овој Закон е исклучително важен, да помине за да можат да се лиценцираат луѓе односно кандидати кои што сакаат да работат во детска заштита, во градинки. Денеска се случи нешто што покажа дека немала никаква итност во однос на носењето на Законот за заштитта на децата. Но покажа и дека она што треба да е врвен приоритет а тоа за семејствата на загинатите и оние членови на нивните семејства и на лицата коишто се повредени, над 25 во Кочани. Седницата беше прекината и да не се продолжи“, кажа Спасовски.
Според него, воопшто не е јасно, како и зошто пробуваат со такви акробации, на деловнички кршења воопшто да не дојде на дневен ред оваа точка на комисијата.
Спасовски оценува дека нема поважна тема во државата од Кочани, и дека нема поважна потреба од носење на законски решенија отколку законот за настраданите во Кочани.
„Час поскоро треба ВМРО-ДПМНЕ да поддржи и ние очекувавме дека ова ќе биде точка на дневен ред сите заедно ќе ја пратиме пораката на солидарноста, пораката на единството и пораката на подавање на рака на институциите од граѓаните заради тоа што оваа е многу потребна. Ние како пратеничка група инсистиравме да ова законско решение се донесе час поскоро, да определиме финансиски средства кои ќе бидат доделени на семејствата.
Меѓутоа очигледно дека тоа не е приоритет за ВМРО-ДПМНЕ приоритет да се именуваат услови за директори за да можат да бидат поставени на одредени функции, веројатно приоритет е нешто друго во однос на трошењето на парите за набавки за папаја, за манго, итн за владините службеници. А не е приоритет одредување на финансиии и законско решение со коешто ќе се помогне на настраданите во Кочани“, заклучи Спасовски.
Македонија
Воздухот во Гази Баба значително загаден, Стефковски побара помош од службите и граѓаните да се откријат сторителите

Во изминатите неколку денови, во делови од Гази Баба беше евидентирано значително загадување на амбиенталниот воздух, што предизвика загриженост кај граѓаните, а особено се чувствуваше во раните утрински часови.
По тој повод градоначалникот Бобан Стефковски информира дека од првиот момент кога ја регистрирале оваа состојба, го задолжил Секторот за инспекциски работи дапочне со вонредни инспекциски контроли за откривање на изворите на загадување и санкционирање на прекршителите.
„Изречени се глоби и изготвени записници за повеќе физички лица за кои постојат докази дека го прекршиле Законот“, изјави Стефковски.
Тој најави и пакет конкретни мерки и активности, меѓу кои мобилен пункт на Вардариште, пришто секој ден од 8 до 22 часот, инспектори од Секторот за инспекциски работи ќе бидат стационирани на дивата депонија со цел постојан надзор и спречување на понатамошни прекршувања.
Стефковски ги повика сите граѓани да соработуваат.
„Доколку имате информација за причинители на загадувањето, ве молам пријавете ги. Само заедно можеме да ги детектираме и санкционираме несовесните поединци“, повика Стефковски кој тврди дека нема да прави компромис со оние што го кршат Законот.
„Загадувањето е кривично дело – тоа е напад врз нашето здравје. Тој воздух го дишам и јас, како и моите две деца. Ве уверувам – ќе направам сѐ за да се откријат и казнат виновниците. Апелирам до сите: граѓани и институции – обединете се со нас во оваа борба!“, додаде Стефковски.