Економија
Анѓушев: Лани реализирани над 110 милиони евра инвестиции и отворени над 2100 работни места

Заменикот на претседателот на Владата задолжен за економски прашања, Кочо Анѓушев и министерот за економија, Крешник Бектеши, одржаа прес конференција за одлуките на Владата во врска со склучување на договори со 171 домашна компанија кои аплицирале за користење на мерките по Законот за финансиска поддршка на инвестициите, којшто е донесен во мај 2018 година.
Вицепремиерот Анѓушев потсети дека оваа година се извршени измени и дополни на Законот за финансисика поддршка на инвестициите со кои е зголемен опфатот на компании кои имаат можност да аплицираат за државна поддршка согласно Законот. Сега, за мерките од овој Закон, може да аплицираат и компаниите од ИТ индустријата, компании кои се занимаваат со преработка на земјоделски производи и не добиваат поддршка од ИПАРД програмата, градежни компании кои реализираат инвестиции во производствени процеси, како и сите други компании кои инвестираат во производство, без разлика како се регистрирани. Оваа година вкупно се донесени одлуки за потпишување на договори со 171 компанија, што е речиси двојно повеќе од 2018 кога тој број изнесуваше 97, додека вкупните инвестиции кои овие компании ги наведуваат во своите бизнис планови за наредниот период до 5 години надминуваат 230 милиони евра и предвидуваат вработување на околу 4500 лица.
„Во 2019 година, како никогаш досега, издвоени се средства од буџетот за поддршка на економијата и тоа во висина од 55 милиони евра, кои ако се споредат со претходната година кога изнесуваа од 40,7 милиони евра, претставува раст за 37%. Не сакам да споредувам со тоа што било поддржано директно во компаниите претходните години, особено во македонските компании каде што поддршката до 2017 година беше 0 или многу мала, односно занемарувачка, претставена преку мали програми, но не вака интензивна и рамноправна за сите компании во нашата држава без разлика дали се домашни или странски.
Сето ова, сета оваа индустријализација, сите овие ефекти од овој закон предизвикаа раст на БДП од 3,6% во првата половина од годината, односно раст од 4,1% во првиот квартал на 2019 и раст од 3,1% во вториот квартал на годинава, а очекуваме и во третиот квартал исто така добри бројки.
Воедно, ако се спореди периодот од јануари до септември 2019 година во споредба со истиот перид во 2018 година, бележиме раст од 5,6% на индустриското производство од кои само во последните месеци се гледа забрзан раст и тоа во август 2019 наспроти август 2018 година – 9,8% и септември 2019 наспроти септември 2018 година – 6,1%. Извозот од државата расте со стапка од 14%, невработеноста како резултат на ова, се разбира, паѓа. Се вработија 54.000 граѓани во овие две години и невработеноста падна на најниските 17,5%“, потенцира вицепремиерот Анѓушев.
Министерот за економија Бектеши подвлече дека една од главните цели на Владата е да одржува континуиран дијалог со бизнис заедницата за да се излезе во пресрет на барањата на фирмите за подобрување на бизнис климата и дека токму на барањата на бизнис секторот се направени измени и дополни на Законот за финансиска поддршка на инвестициите. Тој додаде дека оваа година се склучени вкупно 171 договор за државна поддршка од кои 120 се нови договори со компаниите, додека 51 се анекси на веќе склучени договори, кои аплицирале во 2018 година.
„Овие 120 компании, кои склучуваат нови договори, веќе во 2018 година, реализира инвестиции од над 110 милиони евра и вработија над 2100 лица. Тоа значи дека компаниите инвестираат, отвораат нови работни места, ги зголемуваат своите производствени капацитети, вкупното производство со поддршка на државата. Сето ова придонесе за раст на целокупната економија, намалување на бројот на невработени, зголемување на извозот, но и воведување на нови технологии во производствените процеси што е стратешката цел на оваа Влада“, нагласи Бектеши.
Гледајќи поединечно најголем број на инвестициски проекти, вкупно 37 доаѓаат од Скопје, компаниите од Кавадарци имаат инвестирано највисока сума во 2018 година, некаде во вредност од над 50 милиони евра, додека најголемиот дел на вработени, околу 1000 лица, се во компании кои работат во Битола.
На прес конференцијата присуствуваа и министрите задолжени за странски инвестиции: д-р Елвин Хасан, Зорица Апостолска, д-р Бардуљ Даути, министерот задолжен за унапредување на правната регулатива за домашни компании Хисен Џемаили, како и директорот на Дирекцијата за технолошко индустриски развојни зони Александар Младеновски, кои се и потписници на договорите со компаниите.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Божиновска од Атина: Балканот мора да гради заедничка енергетска иднина

Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, денес учествуваше на 9. Балкански Енергетски Самит што се одржува во Атина, под покровителство на Министерството за животна средина и енергија на Грција, Министерството за енергетика на Унгарија и Регулаторната комисија за енергетика на Северна Македонија.
Божиновска беше дел од отворањето на самитот и министерскиот панел посветен на зајакнување на стратешката енергетска соработка на Балканот, заедно со министри и регулатори од целиот регион. Во фокусот на дискусијата беа регионалната енергетска безбедност, забрзаната транзиција кон чисти извори на енергија и заедничкиот одговор на глобалните предизвици.
„Регионалната соработка за нас не е избор, туку стратешка нужност. Денес, повеќе од кога било, Балканот треба да биде обединет во обезбедувањето сигурна, одржлива и зелена енергетска иднина“, порача министерката Божиновска.
Таа нагласи дека Северна Македонија, иако мала по големина, е посветен и активен играч на регионалната енергетска сцена, преземајќи конкретни чекори кон либерализација на пазарот на електрична енергија, масовни инвестиции во обновливи извори и модернизација на енергетската инфраструктура.
„Веќе инвестираме во нови фотоволтаични електрани, го прошируваме ветерниот парк Богданци и ја градиме енергетската мрежа на иднината – со паметни технологии, подобрена ефикасност и поврзување со соседните земји. Само така можеме да создадеме вистински функционален регионален пазар“, истакна Божиновска.
Министерката посочи дека клучот за енергетска безбедност е комбинација од државни инвестиции во базични капацитети и активно вклучување на приватниот сектор. Според неа, Северна Македонија веќе бележи голем интерес од приватни инвеститори за изградба на ветерни и соларни капацитети, со вкупно поднесени барања за приклучување од 9.500 MW.
„Нашата стратегија е јасна: државата обезбедува сигурност, приватниот сектор носи иновации и дополнителна сила за зелената транзиција“, додаде Божиновска.
Во своето обраќање, министерката го најави и новиот Закон за енергетика, кој е во парламентарна процедура, а кој треба да создаде уште посилна основа за инвестиции во обновливи извори и модернизација на енергетскиот сектор.
Божиновска упати јасна порака дека енергијата денес е многу повеќе од ресурс – таа е темел за економски раст, енергетска независност и отпорност на глобалните предизвици.
„Енергијата е основата на иднината што сакаме да ја изградиме. Отворени сме за нови партнерства, за споделување знаење и заедничко креирање на регион кој ќе биде пример за Европа“, заклучи министерката Божиновска.
Балканскиот Енергетски Самит годинава обединува над 40 говорници, меѓу кои министри, регулатори и водечки енергетски компании, и се наметнува како клучна платформа за отворање на нови стратешки партнерства и инвестиции во енергетскиот сектор на Балканот.
Економија
Ангеловска-Бежоска – Ханиг: Народната банка презема мерки за поттикнување на зелените финансии

Гувернерката на Народната банка Анита Ангеловска-Бежоска во Вашингтон оствари средба со извршниот директор на Алијансата за финансиска вклученост (АФИ), Алфред Ханиг, на којашто се разговараше за залагањата на Народната банка за олеснување на пристапот до финансиските услуги коишто ќе обезбедат премин кон еколошки одржлива економија.
На средбата акцентот беше ставен на идните развојни политики за зелена финансиска вклученост, чијашто цел е да се поттикне приватниот сектор да понуди услуги и да преземе активности коишто се насочени кон градење отпорност на потенцијалните ефекти од промените на климата.
Гувернерката во разговорот истакна дека Народната банка воспостави стратегиски пристап кон зелените финансии преку подготовка на првата Стратегија за поттикнување на зелените финансии, којашто вклучува повеќе активности за намалување на климатските ризици и поддршка на одржливиот развој. Таа посочи дека овој пристап ја потврдува определбата за систематска и долгорочна интеграција на климатските фактори во финансиската стабилност и политиките на централното банкарство.
„Промените коишто ги иницираме имаат за цел не само да ја унапредат отпорноста на банкарскиот систем, туку и да обезбедат поддршка за економијата во процесот на декарбонизација и енергетска ефикасност“, посочи Ангеловска-Бежоска. Таа наведе дека заради транспарентност, Народната банка воведе регулативни барања поврзани со објавувањето податоци за зелените кредити и за изложеноста на банките на климатски ризици, со што се поставува основа за редовно информирање на јавноста за придвижувањето на финансискиот сектор кон зелени практики.
„Како дел од нашите заложби, го објавивме и првиот преглед на зелени финансии – сеопфатен документ што ги опфаќа статистичките податоци и показателите за животната средина, енергетиката, климатските ризици и зелените финансии. Покрај ова, преку активно учество во Меѓународната мрежа за зелен финансиски систем (НГФС), експерти од Народната банка учествуваа во изработката на Водичот за обелоденување на ризиците и можностите поврзани со климатските промени за централните банки, што претставува важен чекор кон градење светска регулативна рамка во оваа сфера“, истакна Ангеловска-Бежоска.
Економија
Од полноќ нови цени на горивата

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ) донесе одлука со која се врши зголемување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 2,40 % во однос на одлуката од 22.04.2025 година.
Од 29.4.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 73,50 (денари/литар)
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 75,50 (денари/литар)
Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 66,00 (денари/литар)
Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 65,50 (денари/литар)
Мазут М-1 НС 37,155 (денари/килограм)
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 како и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се зголемуваат за 2,00 ден/лит.
Малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се зголемува за 1,50 ден/лит.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се зголемува за 0,375 ден/кг и сега ќе изнесува 37,155 ден/кг.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат зголемување во просек: кај бензините за 1,713%, кај дизелот за 1,399%, кај екстра лесното масло за 1,293% и кај мазутот зголемувањето е за 1,959%.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 0,3526%.