Економија
Анализа на Владата: „Економијата е посилна од било кога“

Тимот на вицепремиерот Анѓушев, заедно со министрите од економските ресори, изработија анализа, базирана на официјални податоци и статистики, информираат од Владата.
Анализата, како што се наведува во владиното соопштение, споредува три сетови од по 8 квартали, односно периодите од јули 2013 до јуни 2015, јули 2015 до јуни 2017 и од јули 2017 до јуни 2019 година.
„Фактите и бројките се непобитни, економијата е посилна од било кога“, заклучуваат од Владата.
Заклучоците од анализата, изнесени во владиното соопштение ги пренесуваме во целост.
„Бројот на нови работни места сега е многу поголем во споредба со периодот 2013 – 2017
Во периодот од јули 2013 – јуни 2015, во Северна Македонија се вработиле 21.111 лица.
Во периодот од јули 2015 – јуни 2017, во Северна Македонија се вработиле 40.314 лица.
Во периодот од јули 2017 – јуни 2019, во Северна Македонија се вработиле 54.391 лица.
Разликата помеѓу периодот 1 и периодот 3 е +158% зголемување на бројот на вработени лица.
Намалувањето на невработеноста е едно од првите прашања на кои Владата сериозно се посвети. Преку директните мерки на Министерството за труд и социјална политика и Агенцијата за вработување, и со мерките за поддршка на компаниите и привлекувањето на странските инвестиции, Владата успеа за 2 години да отвори повеќе од 54.000 нови работни места. Со помош на овие политики, Северна Македонија дојде до историски најниската стапка на невработеност од 17,4%.
Како Влада сметаме дека е најважно за сите млади од Северна Македонија е да им обезбедиме добро платена и квалитетна работа, која ќе ги привлече да останат дома. Токму затоа беа отворени многу нови можности за нив преку Агенцијата за млади и спорт и Фондот за иновации и технолошки развој (ФИТР).
Просечната плата порасна за 2.297 денари во овие две години, за разлика од растот од само 821 денари во времето на претходната Влада.
Во периодот од јули 2013 – јуни 2015, во Северна Македонија просечната нето-плата пораснала за 821 денари.
Во периодот од јули 2015 – јуни 2017, во Северна Македонија просечната нето-плата пораснала за 842 денари.
Во периодот од јули 2017 – јуни 2019, во Северна Македонија просечната нето-плата пораснала за 2.297 денари.
Спиралата за раст на платите, започна во август 2017 година со првото покачување на минималната плата на 12.000 денари.
Сега, во ноември 2019 година, следуваше и дополнително покачување на минималната плата на 14.500 денари. Владата започна и мерка за субвенционирање на придонесите за работодавците кои ќе ги покачат платите на своите вработени до 100 евра.
Наставниците на почетокот на 2020 година ќе добијат ново покачување на платите. Лекарите и медицинските сестри веќе добија сериозно покачување. Еден лекар специјалист ќе зема и до 100.000 денари плата. Припадниците на Армијата земаат поголема плата, како и полицијата и пожарникарите.
Цената на струјата е пониска и стабилизирана, во време на претходната влада порасна за 100%
Северна Македонија беше прогласена за „регионален шампион“ за реформи во енергетиката, од Енергетската заедница.
Преку новиот Закон за енергетика и со силните инвестиции во обновливи извори на енергија и гасификација, Владата го стабилизираше вртоглавиот раст на цената на струјата. Денеска, граѓаните плаќаат пониска просечна цена за киловат/час.
Дополнително, ЕСМ своите годишни профити, преку општествено одговорно работење, ги насочува назад кон граѓаните и издвои 40 милиони евра за субвенција на инвертер клими и 24 милиони евра за филтри во Битола.
Отвораме повеќе нови фабрики
Во периодот од јули 2013 – јуни 2015, потпишани се 7 договори за поддршка за градба на фабрики, а отворени се 6 фабрики.
Во периодот од јули 2015 – јуни 2017, потпишани се 9 договори за поддршка за градба на фабрики, а отворени се 7 фабрики.
Во периодот од јули 2017 – јуни 2019, потпишани се 22 договори за поддршка за градба на фабрики, а отворени се 12 фабрики.
За 2 години, Владата потпиша 34 нови договори за странски и домашни инвестиции. Од нив, 12 фабрики се изградени, а 22 фабрики се во процесот на изградба.
Растат странските инвестиции
Во периодот од јули 2013 – јуни 2015, има 457 милиони евра странски директни инвестиции.
Во периодот од јули 2015 – јуни 2017, има 555 милиони евра странски директни инвестиции.
Во периодот од јули 2017 – јуни 2019, има 741 милиони евра странски директни инвестиции.
Покрај зголемувањето на домашните инвестиции, Владата се посвети и на зголемување на странските директни инвестиции во Северна Македонија.
За две години, во Северна Македонија се инвестираа 741 милиони евра. За ова се одговорни два фактори: (1) Надминувањето на политичката криза и започнување со работа на нашата одговорна и транспарентна влада и (2) решавањето на сите наши билатерални спорови со соседите и откочувањето на евро-атлантските интеграции. Фокусот на економијата, заедно со членството во НАТО ќе донесе уште повеќе странски инвестиции.
Денес, на Северна Македонија се гледа како на безбедна и заштитена земја, мозаик од можности, со Влада која е тука да помогне да се отвори бизнис и да се инвестира.
Раст на индустриското производство
Во периодот од јули 2013 – јуни 2015, има пад од -5,86% на индустриското производство.
Во периодот од јули 2015 – јуни 2017, има зголемување од 3,29% на индустриското производство.
Во периодот од јули 2017 – јуни 2019, има зголемување на 8,87% на индустриското производство.
Извозот се зголемува
Во периодот од јули 2013 – јуни 2015, остварен е извоз од 7,4 милијарди евра.
Во периодот од јули 2015 – јуни 2017, остварен е извоз од 8,9 милијарди евра.
Во периодот од јули 2017 – јуни 2019, остварен е извоз од 11,6 милијарди евра.
Со решавањето на сите отворени билатерални прашања кои ги имаше државата, покажавме дека сме стабилна и безбедна земја. Тоа што е важно да се напомене е дека растот на извозот, придонесува и до слевање на повеќе средства во Буџетот на државата.
Тоа значи повеќе средства за инвестирање назад во човечкиот капитал за следната година.
Резултатите на Владата во овие две години се видливи и опипливи. Владата ќе продолжи да инвестира во силна и стабилна економија, а со тоа и во инвестирање во човечкиот капитал – во граѓаните!
Државата и Владата постојат за граѓаните и наша задача е да враќаме назад кон граѓаните“, наведуваат од Владата во заклучоците од анализата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
(Видео) Битиќи: Македонија на дното во регионот по економски раст и според Светската банка

Светската банка ја ревидираше својата проекција за растот на македонската економија за 2025 година од 3,0% на 2,6%. Надолната ревизија продолжува и за 2026 година, со очекуван раст на БДП од 2,7%, наместо претходно проектираните 3,2%. Станува збор за сигнал кој произлегува од реалните економски текови, не од желби и политички маркетинг. Светската банка не се занимава со реторика, туку со економска логика според која и во 2027 година се очекува раст од 2,8% – и тоа треба да го земеме сериозно, изјави Фатмир Битиќи од СДСМ.
Ако ја погледнеме и регионалната перспектива, додаде тој, Северна Македонија се соочува со уште еден неповолен факт – нашата земја има најниска проекција за раст во регионот на Западен Балкан за 2025 година и под регионалниот просек од 3,2%.
„Истовремено Светска Банка забележува дека земјата се соочува со проширен фискален дефицит, слабеење на трговската позиција, номинално забавување на инфлацијата, но притоа идентификувајќи домашни ценовни притисоци кои сигнализираат дополнителни ризици за стабилноста на куповната моќ. Сето ова упатува дека просторот кој Светска Банка го детектира за брзо економско закрепнување е многу потесен отколку што се претставува во јавноста од страна на Владата“, вели Битиќи.
Според него, со оваа надолна ревизија на проекциите, Светската банка укажува дека македонската економија во моментов не покажува динамика која би можела да поддржи стапка на раст над 3%. Во таков контекст, вели Битиќи, проекциите за 3,7% или дури 4% што ги слушаме од одредени владини претставници, се повеќе личат на претпоставки, отколку на факти произлезени од економска анализа.
„Најдобра потврда за тоа се тековните макроекономски индикатори. Индустриското производство, како чувствителен барометар на реалната економија, покажува длабоко нестабилна слика. Од септември до декември 2024 година бележеше континуиран пад, со минимален позитивен раст во јануари од 1,4%, за потоа повторно да се врати во негативна зона од -0,8% во февруари. Овие флуктуации упатуваат на отсутност на предвидливост и стимулативна економска политика“, рече Битиќи.
Истовремено, додаде тој, имаме нарушувања во ликвидноста кај компаниите – поради доцнење на повратот на ДДВ и на исплатата на договорните обврски од страна на државата – што дополнително ја згаснуваат економската активност.
Што се однесува до средства од унгарскиот кредит – 250 милиони евра за приватниот сектор и 250 милиони за општините, според Битиќи, сè уште не се рефлектираат во агрегатните податоци.
„Доколку тие беа ефективно инкорпорирани во економијата, се очекуваше барем иницијален сигнал за инвестициска активност. Но, таков сигнал не постои“, тврди Битиќи.
Дополнително, додаде тој, реализацијата на капиталните расходи на централно ниво изнесува само 13,55% до крајот на април, а кај општините просекот е околу 3%, со екстремни случаи и под 1%. Според него, под вакви услови, очекувањата за раст од над 3% на БДП се економски неосновани. Ниту една економија не може да генерира раст без продуктивни инвестиции – било да се јавни или приватни.
„Затоа, не станува збор за тоа дали бројките на Светската банка се точни. Станува збор за тоа дали сме подготвени да се соочиме со фактите. А фактите велат: тековната економска политика на Владата не создава простор за здрав и одржлив раст на БДП над 3%. А од друга страна имаме владин модел во кој очекувањата се повисоки од капацитетите“, рече Битиќи.
Економија
Позначајни движења кај каматните стапки на банките и штедилниците

Годишен раст на просечната каматна стапка на вкупните депозити од 0,38 п.п., при што во март таа изнесува 2,18%, извести Народната банка.
Просечната каматна стапка на вкупните кредити бележи годишен пад од 0,35 п.п. и изнесува 5,15%.
Најновото соопштение за позначајните движења кај каматните стапки на банките и штедилниците е достапно на следната врска
Економија
Вонреден состанок на Божиновска и Бислимовски: МЕПСО може да исклучува фотоволтаици за стабилен систем за 1 Мај

По насока на министерката за енергетика Сања Божиновска, за претстојниот празник 1 Мај повторно ќе се активираат мерките што беа применети од страна на операторот на електропреносниот систем МЕПСО и Регулаторната комисија за енергетика и водни услуги (РКЕ) за време на велигденските празници, со цел да се обезбеди стабилен и сигурен електроенергетски систем.
Одлуката е донесена на вонреден состанок на министерката Божиновска со претседателот на РКЕ, Марко Бислимоски, и заменик-генералниот директор на МЕПСО, Александар Пауновски.
„Овие два дена во Атина, каде што се одржува Балканскиот енергетски самит, разговаравме со колегите од регионот и се координиравме околу мерките што сите земји мора да ги преземат за стабилен систем. Како веќе информиравме, со координација меѓу сите клучни енергетски чинители и по насока на ENTSO-E, МЕПСО веќе примени дел од тие мерки за велигденските празници и успеавме да го неутрализираме ризикот од блек-аут – граѓаните имаа непречено снабдување со електрична енергија. Проценките се дека ваквата состојба ќе продолжи и за престојните првомајски празници и затоа е неопходно овие мерки повторно да се активираат,“ изјави министерката Божиновска.
Оваа мерка, која за првпат беше применета за време на велигденските празници, подразбира привремено исклучување на фотоволтаични електрани со цел да се растерети електроенергетската мрежа и да се овозможи сигурно управување со системот во услови на зголемени флуктуации и оптоварување.
Мерките предвидуваат примена на корективни диспечерски интервенции, односно привремено и наизменично исклучување на дел од фотоволтаичните електрани поврзани на преносната и дистрибутивната мрежа, со што МЕПСО ќе има целосна можност да го раководи системот и да ја обезбеди неговата стабилност, велат од Министерството за енергетика.