Економија
Бектеши: Приремено ќе забраниме извоз на брашно
„Приремена забрана за извоз на брашно кон трети земји, формирање фонд за туризам за поддршка на туристичкото стопанство, барање до ЗАМП да ги стави во мирување побарувањата од рестораните и хотелите, се дел од мерките на Министерството за економија за ублажување на последиците од вирусот Ковид-19. На почетокот на неделата Владата донесе одлука да ги замрзне цените на основните прехранбени производи со цел да не дојде до ценовни шокови.
„На седницата на Владата, која се одржа во понеделникот, донесовме одлука за замрзнување на цените на основните прехранбени производи, и тоа на лебот, солта, зејтинот, млекото и млечните производи, јајцата, брашното, месото, тестенините, лековите и дезифекциските сретства со состојба на денот на прогласување на пандемијата на СЗО, освен оние за кои има доказ дека им се зголемени влезните фактури. Изминатите денови сите бевме сведоци на зголемената побарувачка кај граѓаните што од стравување дека ќе се зголемат цените на основните производи купуваа во големи количини. За да не дојде до зголемување на цените под притисок на побарувачката и како резултат на мерките за заштита на пазарот на соседните земји, веднаш решивме да ја донесеме оваа одлука. Сакам да ги уверам граѓаните во консултација со најголемите супермаркети и дистрибутери на храна и основни производи дека дека имаме доволно резерви, но решивме да реагираме превентивно за да не дојде до поголеми ценовни шокови“, истакна министерот Бектеши на промовирањето на економските мерки за справување со коронавирусот денеска во Владата.
Министерот потенцира дека во насока на заштита на граѓаните од зголемување на цените на храната, Министерството за економија предложи забрана за извоз на брашно од пченица кон сите земји на неограничено време.
„Во моментот заедно со Министерството со земјоделство и Царинската управа ги преземаме сите неопходни мерки и активности сè со цел да ја спроведеме оваа мерка. Северна Македонија е увозно зависна земја, особено во делот на брашното и пченицата. Оваа мерка ја донесовме со цел да ги заштитиме домашните производители на брашно, но и да не дојде до покачување на цената на лебот доколку оваа ситуација со коронавирусот се пролонгира. Во исто време сакам да информирам дека Царинската управа заедно со Министерството за земјоделство го следи и трендот на извоз на рафинирано сончогледово масло за јадење, ориз, кондиторски и пекарски производи (тестенини, бисквити и слично), а како Влада донесовме и препорака за мелничко-пекарската индустрија да ја има предвид и бесцаринската квота за увоз на пченица од земјите членки на СТО во количина од 80.000 тони“, потенцира министерот.
Министерот рече дека Министерството за економија ќе достави до Владата и предлог за 100-процентно ослободување од царинските давачки за производите од брашно, сончогледово масло, бел шеќер, сапуни, детергенти, облека и прибор за облека, пелени за деца и возрасни и марамчиња, рачни капи во ролни, пластични маски со текстилен филтер, текстилни прекривки за хируршка употреба, хируршки костими од хартија, хартиени маски, заштитен гумен костим, гумени ракавици, хируршки и други средства за дезинфекција, медицински алкохол, заштитни очила.
„На најголем удар е туристичкиот сектор поради откажани аранжмани и тури од страна на граѓаните поради затворање на границите, но и поради откажување на летовите од страна на авиокомпаниите. Како резултат на барањата на туристичките комори предвидовме и мерки за поддршка на туристичкиот сектор. Во овој сектор има околу 70 илјади вработени, кои се на удар од последиците на коронавирусот“, рече Бектеши и додаде дека Министерството за економија предлага сите средства предвидени за развој, промоција и поддршка на туризмот да се пренаменат во фонд за туризам со цел да се обесштети туристичкото стопанство да ја преброди кризата во согласност со бројот на вработени.
„Овој фонд за туризам во моментот проценува околу 74 милиони денари, од кои 44 милиони денари се во рамките на програмите на Министерството за економија, кои нема да бидат искористени, а 30 милииони денари се од Агенцијата за промоција и поддршка на туризамот. Исто така, како мерка предлагаме и ќе побараме од ЗАМП – Здружение за заштита на авторските и музичките права, да ги стави своите побарувања од хотелите и рестораните во мирување во период од шест месеци. Сите угостителски објекти се задолжени да платат паушал во зависност од капацитетот на угостителскиот објект, а имајќи предвид дека Владата забрани работа на ресторани, кафулиња и други услужни објекти, сметаме дека побарувањата од ЗАМП треба да се стават во мирување“, рече министерот.
Овие мерки се само почеток. Сакам да потенцирам дека Министерството за економија секој ден претпазливо ја следи состојбата на терен и штом има потреба, ќе бидат донесени дополнителни мерки, со кои ќе се заштити економијата, а со тоа и граѓаните, додаде тој.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Од полноќ нови цени на горивата
Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ) донесе Одлука со која се врши зголемување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 0,59% во однос на одлуката од 29.10.2025 година.
Од 31.10.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 73,50 (денари/литар)
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 75,50 (денари/литар)
Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 70,00 (денари/литар)
Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 69,50 (денари/литар)
Мазут М-1 НС 36,057 (денари/килограм)
Малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се зголемува за 2,00 ден/лит.
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98, како и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) и на Мазутот М-1 НС не се менуваат.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат зголемување во просек: кај бензините за 3,480%, кај дизелот за 1,760%, кај екстра лесното масло за 5,965% и кај мазутот зголемувањето е за 3,830%.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 0,0496%
Економија
СДСМ: Предлог-буџетот за 2026 година е признание за економската неспособност на Владата
Предлог-буџетот за 2026 година е признание за економската неспособност на Владата, велат од СДСМ.
„По усвојувањето на Предлог-буџетот за 2026 година СДСМ изразува сериозна загриженост за насоката по која се движи фискалната политика и нејзините последици врз граѓаните и стопанството. Наместо ветената „строга фискална дисциплина“, Владата предлага дефицит од 3,5% од БДП и со тоа повторно директно го прекршува фискалното правило утврдено во Законот за буџети, кое поставува лимит од 3%. Не станува збор за дисциплина, туку отстапување од законската рамка што ќе ја платат граѓаните и економијата. Особено е проблематично што Владата буџетската рамка од 374,7 милијарди денари приходи и 413,9 милијарди денари расходи ја нарекува „развојна“, а истовремено ги намалува капиталните инвестиции. Со предлог-буџетот за 2026 година тие се планираат на 40,5 милијарди денари – речиси 7 милијарди помалку од 47,3 милијарди денари кои беа утврден со ребалансот за 2025 година“, велат од партијата.
Од СДСМ велат дека на денот на усвојување на предлог-буџетот, реализацијата на капиталните расходи изнесувала само 44,94%. „Со екстремно слаба реализација, тврдењето дека „капиталните проекти ќе бидат главен двигател на растот во 2026 година“ е контрадикторно и признание за неспособност“, смета СДСМ.
Проекцијата за раст на економијата (БДП) од 3,8%, велат од СДСМ, дополнително ја разоткрива суштината на промашените фискални политики на Владата.
„Станува збор проекција базирана на потрошувачка, поддржан со најавено зголемување на плати и пензии. Кога ова се случува во услови на намалени капитални расходи и во отсуство на структурни реформи, тогаш оправдано се поставува прашањето: дали се најавува уште една година во која економските промашувања се маскираат со краткорочни, популистички потези? Оваа буџетска стратегија за наредната година нема да донесе корист ниту за граѓаните, ниту за стопанството, затоа што ова ќе значи повисоки трошоци за камати, ново задолжување, притисок врз даночната база и истиснување на продуктивните инвестиции. Загрозената продуктивност на стопанството ќе донесе само повисоки цени на услуги и производи, односно намалена можност за реално зголемување на животниот стандард на граѓаните. Зголемените платите и пензиите ќе потонат во растечката месечна потрошувачка за основните животни потреби. Со Предлог-буџетот за 2026 година Владата не нуди развој, туку маска за економски промашувања“, обвини СДСМ.
Економија
„Лукоил“ го продава имотот надвор од Русија на шведски милијардер
Рускиот нафтен гигант „Лукоил“ соопшти дека прифатил понуда од глобалниот трговец со енергија „Гунвор“ да го купи целиот негов странски имот. Потегот на втората по големина руска нафтена компанија е директен резултат на санкциите што ги воведе Вашингтон минатата недела, објави „Ројтерс“.
Планираната продажба е најзначајниот чекор досега преземен од руска компанија како одговор на западните санкции воведени поради војната во Украина, која почна со руската инвазија во 2022 година.
„Лукоил“ потврди во соопштение дека ја прифатил понудата на „Гунвор“ да ја продаде „Лукоил интернешнл ГмбХ“, која управува со сите странски средства на нафтениот гигант.
„Клучните услови на трансакцијата беа претходно договорени меѓу страните. Од своја страна, „Лукоил“ ја прифати понудата обврзувајќи се да не преговара со други потенцијални купувачи“, соопшти „Лукоил“.
„Гунвор“, во мнозинска сопственост на шведскиот милијардер Торбјорн Тернквист, исто така потврди дека е во преговори со „Лукоил“ за можна аквизиција.
Министерството за финансии на САД издаде дозвола со која им се дава рок на компаниите до 21 ноември да ги завршат сите трансакции со „Лукоил“ и „Роснефт“, уште една руска енергетска компанија погодена од нова рунда санкции.
„Гунвор“ доби популарност во 2000-тите како најголем трговец со руска нафта во светот. Меѓу неговите акционери во тоа време беше Генадиј Тимченко, близок соработник на Владимир Путин, кој го продаде својот удел кога САД му воведоа санкции по руската анексија на Крим во 2014 година.
„Гунвор“ оствари значителен профит од порастот на цените на нафтата и гасот по почетокот на војната во Украина и европското свртување кон руските производители на енергија. Овие профити сега ги користат „Гунвор“ и конкурентите, како што се „Витол“ и „Трафигур“, за да стекнат средства, од рафинерии и нафтени полиња до електрани и ветерни фарми.
„Лукоил“, со седиште во Москва, е одговорен за речиси 2 % од глобалното производство на нафта. Нејзин најголем странски имот е нафтеното поле „Западна Курна 2“ во Ирак, едно од најголемите во светот, во кое поседува 75 % удел, а чие производство надмина 480.000 барели дневно во април.
Компанијата исто така е сопственик на рафинеријата „Лукоил нефтохим Бургас“ во Бугарија, најголемата на Балканот, и рафинеријата „Петротел“ во Романија. Покрај тоа, „Лукоил“ испорачува нафта во Унгарија, Словачка и во турската рафинерија СТАР.
Портфолиото вклучува и акции во нафтени терминали, малопродажни синџири за гориво во Европа и многу бројни проекти во централна Азија, Африка и во Латинска Америка.

