Македонија
(Видео) Владата го донесе вториот пакет економски мерки – платите на функционерите скратени на 14.500 денари

Владата ја одржа 32. седница на која беше разгледан и усвоен вториот пакет економски мерки за справување кризата. Деталите за сите мерки опфатени во овој втор сет мерки беа соопштение на прес-конференција на која говореше претседателот на Владата, Оливер Спасовски, и на која учествуваа и заменик-претседателот и задолжена за координација на економските ресори Мила Царовска, министерката за финансии Нина Ангеловска, министерот за економија Крешник Бектеши, министерот за транспорт и врски Горан Сугарески, министерот за земјоделство, шумарство и водостопанство Трајан Димковски, и заменик-министерот за труд и социјална политика Ѓонул Бајрактар.
Обраќање на премиерот Спасовски на прес-конференцијата на која го презентираше комплетниот пакет економски мерки, ви го пренесуваме во целост:
„Коронавирусот драматично го промени животот во нашата земја. Сето тоа што го препознававме како нормално во јавниот живот, во социјалната интеракција и комуникација, сега е на тест. Како никогаш до сега. Светот ја преживува најголемата закана по Втората светска војна. Коронавирусот многу бргу ги премина националните граници и сега огромното мнозинство од државите и жителите на планетата се соочени со фатални и со тешки последици по нивното здравје. Оваа ситуација нè соочи сите нас со многу прашања и грижи.
Презедовме многу сериозни и драстични мерки. Некои од нив, како воведувањето на вонредната состојба и ограничувањата на движењето, беа резултат на тешки, но неминовни одлуки.
Ваквите мерки дадоа резултати. Имаме линеарно ширење на вирусот и во голема мерка јасна претстава за шемата според која се шири. Сега е најважно максимално да се забави ширењето на вирусот. Да се развлече неговиот интензитет во месецот што е пред нас за да им дадеме оптимални услови за работа на нашите пожртвувани здравствени работници да ги згрижат нашите сограѓани коишто се заразени или ќе се заразат со коронавирусот.
Голем број од нашите граѓани не одат на работа, нашите деца не одат во градинките, на училиште, на факултетите. Со првите мерки за спречување на ширењето на коронавирусот мораше да биде прекинато работењето на голем број мали и средни претпријатија. Ова е нашиот паралелен фронт. Фронтот на кој ќе му се спротивставиме на коронавирусот за да го ублажиме економскиот удар. Фронт што го отвораме за да обезбедиме функционирање на буџетот во секое сценарио на кризна економска состојба, за да обезбедиме ликвидност и финансиска инјекција за стопанството преку мерки за помош на работниците и стопанството, и да се сочуваат колку што може повеќе работните места на граѓаните.
На денешната седница на Владата го донесовме вториот пакет, втор сет економски мерки за справување со кризата. Ова се економски мерки дизајнирани во широка консултација и суштинска дебата со членовите на Економскиот совет формиран токму за оваа цел, како и низ разговорите што ги имавме со деловната заедница преку стопанските комори и низ одделните разговори со нашите врвни економски познавачи од академската сфера и со угледните и успешните стопанственици од реалниот сектор.
Со мерката број 1 што денеска е утврдена на седницата на Владата се предвидува финансиска поддршка за правните субјекти од приватниот сектор погодени од здравствено-економската криза предизвикана од вирусот Ковид-19.Предмет на оваа финансиска поддршка е исплатата на платите на работниците кај работодавачот барател на финансиска поддршка за месеците април и мај 2020 година во износ од најмногу 14.500 денари месечно по работник, сразмерно на остварените ефективни часови поминати на работа.
● Со мерката се поддржува ликвидноста на работодавачите од приватниот сектор, односно се намалуваат нивните трошоци за плати во функција на заштитата на работните места на работниците во услови на криза.
● Со цел спроведување на мерката ќе биде отворена владина програма за финансиска поддршка на работодавачи погодени од здравствено-економската криза предизвикана од вирусот Ковид-19.
● Работодавачите, правни субјекти од приватниот сектор самостојно ќе ја исплатат платата на редовен начин преку алатката „Месечна пресметка за интегрирана наплата“ на Управата за јавни приходи.
● Работодавачите од приватниот сектор баратели на финансиска поддршка ќе треба да исполнат неколку услови за да ја користат мерката:
● Да не исплаќаат дивиденди на сопствениците; како и бонуси, годишни награди, награди за деловна успешност и сл. на вработените и членовите на органите на управување и надзор на работодавачот.
● Да имаат најмалку 30% намалување на приходите споредено со просекот од минатата година, односно сезонскиот просек за работодавачите кои вршат сезонска дејност.
● За месецот за кој се бара финансиска поддршка, просекот на делот на највисоките нето-плати на 10% од бројот на вработените кај работодавачот барател на финансиска поддршка, да не надминува износ од 120.000 денари месечно по вработен.
● Дополнително:
○ Финансиската поддршка не се однесува на оние вработени кои за месеците декември 2019 година, јануари и февруари 2020 година примиле нето-плата повисока од 39.900 денари. Работодавачите што ќе добијат финансиска поддршка од оваа мерка имаат обврска истиот број вработени што го имале во моментот на аплицирање да го задржат заклучно со месец септември 2020 година.
● Добиената финансиска поддршка нема да ја враќаат работодавачи што искажале загуба за 2020 година. За останатите враќањето е лимитирано до износ од 50% од добивката пред оданочување зголемена за оданочивите расходи.
Оваа мерка ги опфаќа и медиумските правни субјекти од приватниот сектор, под истите услови.
За самостојните вршители на должност, односно сите занаетчии како автомеханичари, фризерки, бербери и други, да имаат пристап до оваа мерка, ќе биде донесена дополнителна уредба.
Субвенционирање на 50% придонеси на плата:
За погодените компании воведуваме 50% субвенција на придонеси. Оваа мерка е алтернатива со нето-плата. Критериумите за користење на двете мерки ќе бидат објавени во дополнителна уредба.
Помош за спортистите
За сите спортски работници вработени во спортските здруженија, Владата ќе обезбеди минимална плата од 14.500 денари за април и мај.
Помош за уметниците
За 141 самостоен уметник ќе биде обезбедена минимална плата за месеците април и мај, како и придонеси преку Министерството за култура.
Месечна плата (паричен надоместок) за граѓаните што останале без работа поради кризата, во висина од 50% од просечната плата на работникот
За граѓаните кои останале без работа поради кризата, државата ќе исплаќа паричен надомест секој месец во висина од 50% од просечната месечна нето-плата на работникот за последните 24 месеци согласно Законот за вработување и осигурување во случај на невработеност и член 68 од овој закон, според кој граѓаните кои останале без работа ќе остварат надомест преку Агенцијата за вработување согласно нивните години работен стаж. На пример: За 5 години стаж, 4 месеци надомест, или за 24 години стаж – 12 месеци надомест.
Сите избрани и именувани функционери ќе примаат минимална плата од 14.500 ден во април и мај 2020 година
Сите избрани и именувани функционери на државно и на локално ниво ќе земат минимална нето-плата (сметано од декември 2019) од 14.500 денари за месеците април и мај 2020 година. Тоа значи претседателите на државата, на Собранието и на Владата, сите министри, заменик-министри, државни секретари, директори на државни институции, пратеници, градоначалници и сите останати избрани и именувани лица. Одредбите од оваа уредба не се однесуваат на именуваните лица согласно закон во јавните здравствени установи.
Претседателите и членовите на управни и надзорни одбори на јавни институции нема да примаат надомест за времетраење на кризата
Претседателите и членовите на управни и надзорни одбори на јавни институции од извршната и локалната власт, како и претседатели и членови на советите на општините и претседатели и членови на комисии формирани од извршната и локалната власт кои се истовремено некаде вработени, нема да земаат никаков надоместок додека трае кризата. Одлуката ќе важи додека Владата не донесе одлука за престанок на истата. Оваа мерка не се однесува за лицата што се невработени и за кои овој им е единствен приход.
Грижа за лицата во неформалната економија – Надомест од 7.000 денари по домаќинство за лица без работен ангажман или лица кои биле дел од неформална економија
За оние лица кои останале без работен ангажман или биле дел од неформалната економија овозможуваме брз влез во системот на социјална заштита за месец април и мај. Тие ќе добијат просечно по 7.000 денари по домаќинство. Проценетиот опфат со новите мерки изнесува околу 20.000 нови домаќинства од неформална економија и 30.000 постоечки корисници.
Се запира Законот за извршување до крајот на јуни
Се суспендира, односно запира Законот за извршување до крајот на јуни. Извршителите ќе бидат должни да запрат со преземање какви било извршни дејствија. Работодавците на должниците и носителите на платен промет се должни да запрат со постапување по издадени налози од страна на извршителите до крајот на јуни. Ова нема да важи само во случаи кога веќе парите се легнати на сметка на извршителите и тие ќе можат да ги префрлат парите на доверителите и во случаи кога се работи за алиментација за дете кон самохрани родители. Остварувањето на оваа мерката е веќе во тек.
Одложување на кредитите кај банките
Народната банка на Република Северна Македонија (НБРСМ) ја промени Одлуката за методологијата за управување со кредитен ризик со цел донесување посебни одредби заради ублажување на последиците од вирусот Ковид-19. Со цел полесно спроведување на активностите донесени со одлуката, а кои се однесуваат на преземање на активности од страна на банките за одложувањето на отплатите, репрограмирањето и договарањето помеѓу банките и нивните клиенти во услови на криза од вирусот Ковид-19, Министерството за финансии и НБРМ во соработка со Македонската банкарска асоцијација подготвија уредба за начинот на промена на договорни услови на кредитните изложености кај банките и штедилниците, во која се дефинира начинот на спроведување на промените, која беше усвоена од Владина седница одржана на 26.3.2020 година.
Со оваа уредба се овозможува банките на лесен и едноставен начин да ги одложат кредитите на своите клиенти без потпишување анекси и без одење на шалтер и во физичките локации на банките. Банките на правните лица ќе им понудат поповолни услови како пролонгирање на отплатите, репрограм, грејс период, поповолна каматна стапка и слично, додека кај физичките лица банките ќе ги одложат отплатите на ратите на 3 до 6 месеци. Секоја банка ќе ја донесе одлуката на своите надзорни одобри и ќе ги извести своите клиенти. И оваа мерка е веќе во реализација.
Намалување на ратата и репрограмирање на кредитите кај финансиските друштва и лизинг-компаниите
Оваа мерка предвидува кредитите на физичките лица да се репрограмираат со намалување на ратите во следните три месеци за 70% од ратата и со продолжување на рокот за отплата за најмалку 90 дена од доспевањето. За кредитите кај правните лица ќе се одлучува индивидуално со предлагање на најсоодветни поволности согласно потребите на компаниите. Нови договори за кредити да се одобруваат со 3 месеци грејс период. Законската затезна камата, која до сега изнесуваше 51%, сега се намалува на 31%, додека останатите трошоци кои друштвата ги наплаќаат се ограничуваат на 20% од одобрениот кредит.
Да се одложи плаќањето закуп за корисниците на социјалните станови
Плаќањето закуп на социјалните станови ќе се одложи за сите корисници, а исто така ќе се одложи плаќањето закуп и за граѓаните, додека за фирмите ќе се донесе посебна уредба за ова прашање.
Дополнителни бескаматни кредити за фирмите од нови 8 милиони евра
Развојната банка на Северна Македонија, покрај 5,7 милиони ќе пушти и дополнителни 8 милиони бескаматни кредити зa микро, мали и средни претпријатија кои може да го земе компанијата во зависност од бројот на вработени. Максималниот износ на кредитот кој ќе биде одобрен на кредитокорисникот не може да биде повисок од 5.535.000 денари, односно 90.000 евра, а минималниот износ на кредитот не може да биде понизок од 184.500 денари, односно 3.000 евра. Кредитите ќе се одобруваат со рок на отплата до 3 години со вклучен грејс период од 12 месеци со намена за обртни средства. Отплатата на кредитот од страна на кредитокорисникот ќе се врши во квартални отплати. Кредитите се бескаматни и без трошоци за администрирање. Кредитите ќе бидат обезбедени со меница – авалирана од еден од сопствениците на кредитокорисникот, во форма на нотарски акт и со извршна клаузула.
50 милиони евра евтини кредити од Развојната банка на Република Северна Македонија пласирани преку комерцијалните банки за заштита на ликвидноста на компаниите
Во рамки на тековниот договор за заем помеѓу Развојната банка на Република Северна Македонија и Европската инвестициона банка, се овозможува користење поволни кредити наменети за мали и средни претпријатија. Примарна цел на оваа кредитна линија е обезбедување свеж капитал за поддршка на нови проекти, нови вработувања, зголемена ликвидност на стопанството и зголемен извоз. Развојна банка ја пласира оваа кредитна линија преку деловните банки до крајните корисници, односно до мали и средни претпријатија и компании со средна пазарна капитализација.
Во рамки на овој договор, Развојната банка има можност за повлекување на неискористен дел од кредитната линија во износ од околу 50 милиони евра, со ниска каматна стапка, согласно доставени барања од страна на деловните банки. Со цел надминување на проблемите кои произлегуваат од новонастанатата состојба со појава на вирусот Ковид-19 кој директно го погодува работењето на малите и средните претпријатија, државата презема мерка со која ќе ја субвенционира каматната стапка на Развојната банка кон ЕИБ, како и административниот трошок од 0,5% кој Развојната банка ќе го пресметува кон деловните банки преку кои ќе се пласираат средствата од оваа кредитна линија. Со оваа мерка, Развојната банка ќе понуди каматна стапка од 0% на деловните банки, кои, пак, за оваа линија ќе одат со пониски маргини и ќе може за кредитите да нудат каматни стапки од околу 1.5%.
Се забранува отворање на стечајна постапка
За време на кризата и 6 месеци по кризата се забранува отворање стечајни постапки.
Оваа мерка е веќе донесена.
Задолжително користење на првиот дел од годишниот одмор (за 2020) година, односно задолжително доискористување на годишниот одмор од минатата година заклучно со мај 2020 година, кој ќе се одобрува од работодавачот.
Формирање на солидарен Ковид-19 фонд
Во Владата ќе биде отворена посебна наменска сметка за примање донации од правни и физички лица кои ќе имаат можност и волја да донираат средства што ќе се користат за помош и поддршка за справување со кризата предизвикана од коронавирусот.
Ги повикувам сите правни и физички лица да бидат солидарни и да го помогнат овој солидарен фонд.
Намалување на авторски хонорари
Лицата кои по кој било основ се ангажирани преку авторски хонорари од страна на државните институции, кои се истовремено некаде вработени, ќе им се исплаќа 50% помал хонорар од договорот кој го имаат потпишано. Оваа мерка нема да се применува доколку лицето е невработено и примањата од авторскиот договор му се единствени примања.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Незаконски и неуставно е одобрението за отворање на приватното средно училиште „Медресеја Иса Беу“ во Кондово, одлучи Уставниот суд

Уставниот суд денеска ја укина одлуката за давање одобрение за основање на приватното средно училиште „Медресеја Иса Беу“ во село Кондово, Скопје, која е донесена од страна на Владата на 26 март 2024 година.
„Судот оцени дека одлука на Владата е незаконита и неуставна бидејќи Владата дала согласност, односно дозволила Исламската верска заедница (ИВЗ) да биде основач на средно училиште – гимназија“, соопштија од Судот.
Од таму наведуваат дека ова е во спротивност со членот 7 од Законот за средното образование, кој забранува верско организирање и дејствување и истакнување верски симболи во средните училишта.
„Исто така, содржината на одлуката не е во согласност со Амандманот VII од Уставот, според кој верските заедници може да основаат само верски училишта во кои се предава веронаука, односно се проповеда и изучува конкретна религија. Судот ги прифати како основани наводите во иницијативата дека со донесувањето на оспорената одлука Владата ја повредила уставната одредба за одвоеност на државата од верските прашања“, соопштија од Уставниот суд.
Македонија
СДСМ почна постапка за утврдување кандидати за локалните избори

Синоќа се одржа седница на Централниот одбор на СДСМ на која се дискутираше за повеќе теми поврзани со актуелната политичко-економска ситуација во земјата, беа донесени неколку заклучоци но и одлуки за подготовките на партијата за претстојните локални избори.
Од денес, 30.04.2025 година, започнува постапката за утврдување на кандидатите на СДСМ за советници и градоначалници на претстојните локални избори.
„Преку отворена, инклузивна, транспарентна и демократска внатрепартиска постапка, СДСМ заедно со своето членство ќе ги избере најдобрите кандидати за локалните избори. Целта е СДСМ да биде претставена од способни и кредибилни личности, кои уживаат доверба и во својата околина, и меѓу сопартијците, но и од граѓаните кои живеат во општините. Луѓе кои можат да испорачаат резултати и имаат капацитет да ја спроведат програмата со која партијата ќе настапи пред граѓаните“, велат од СДСМ.
Исто така, Централниот одбор го овласти претседателот на партијата, Венко Филипче, да оствари разговори со постојните коалициски партнери на СДСМ, како и со потенцијални нови коалициски сојузници за настап на локалните избори.
„Централниот одбор на СДСМ оцени дека непосредно пред локалните избори, иституциите под контрола на власта, координирано вршат притисок врз градоначалниците од редовите СДСМ. Тоа го сметаме за тенденциозен политички притисок и претставува злоупотреба на државните институции во партиски цели од страна на ДПМНЕ. СДСМ со сите механизми кои ги има на располагање ќе го штити интегритетот на нашите градоначалници и ќе ги брани демократските стандарди и приници“, велат од партијата.
Пратеничката група на СДСМ подготвува и специјален закон за обезбедување конкретна и директна поддршка за семејствата погодени од трагедијата во Кочани. Законот ќе биде поднесен во Собранието во текот на следната недела. Тој е изготвен според меѓународни искуства и добри практики од земји кои се соочиле со слични несреќи.
„Со законот се предвидува финансиска и институционална помош за семејствата на настраданите, како и дополнителна поддршка за оние кои имаат повредени блиски. Целта е да се помогне во надминување на последиците и трошоците што произлегуваат од трагичниот настан, но и да се зајакнат институционалните системи што се покажаа како недоволно подготвени“, велат од партијата.
Од таму велат дека остро се спротивставуваат и го осудуваат секој обид за политичка злоупотреба.
„За време на средбата со родителите пратениците на СДСМ забележаа членови на подмладокот на политичката партија Левица, доколку се приклучиле со цел да извлечат политичка и партиска корист најостро ги осудуваме“, велат од партијата.
Македонија
ССНМ со крводарителска акција по повод 3 Мај – Светскиот ден за слобода на медиумите

Солидарноста и здружувањето се основа на борбата за слобода на медиумите и за професионално новинарство како чувар на јавниот интерес е пораката која Самостојниот синдикат на новинари и медиумски работници ја испрати денеска од крводарителската акција со која го одбележа 3 Мај – Светскиот ден на слободата на медиумите.
Со поддршка и во соработка со Здружението на новинари на Македонија и Црвен Крст на Град Скопје денеска (30.04.2025) поголем број на новинари и медиумски работници, но и граѓани донираа крв на повеќе локации и тоа во просториите на Дневен центар за дарување крв на Црвен крст на град Скопје (ДХО Даре Џамбаз), како и во Клиничките центри во Штип и Битола.
ССНМ трета година по ред го одбележува Светскиот ден на слободата на медиумите со крводарителска акција со што се приклучува на глобалното одбележување организирано од УНЕСКО, како и на Меѓународната федерација на новинари.
УНЕСКО го одбележува овој ден под слоганот „Известувањето во новиот храбар Свет – Влијанието на вештачката интелигенција врз слободата на медиумите“ со тоа укажувајќи на низата предизвици со кои се соочуваат медиумите и новинарите како резултат на брзиот технолошки напредок кој има сериозно влијание како врз известувањето, така и врз развојот на демократските процеси.
Претседателот на ССНМ, Павле Беловски рече дека новинарите во Македонија работат во тешки услови, под сериозни притисоци, закани и напади, како и со ниски примања и сериозни предизвици поврзани со социо-економската состојба.
„Само солидарни, општествено свесни новинари и медиумски работници може да бидат чувари на јавниот интерес и професионално да ја известуваат јавноста што е основ за развој на едно демократско општество. Остануваме на констатацијата дека во овој нов свет само професионално и етичко новинарство може и е најдобрата одбрана против дезинформациите и лажните вести. Бидејќи утре е 1 Мај, денеска нема да зборувам многу за состојбата на новинарите и медиумските работници, но денес во Македонија иако навидум постои слобода на изразување таа е под сериозни суптилни закани кои произлегуваат од притисоци од центри на моќ, лоша финансиска состојба во која се наоѓаат медиумите, развој на медиумски пустини во голем дел од територијата на државата, закани за новинарите и медиумските работници, особено во онлајн просторот“, рече Беловски.
Тој додаде дека со оваа акција сакаме да покажеме дека „новинарите и медиумските работници се еден важен дел од ова општество, дека се солидарни и дека го чувствуваат гласот на обезмоќените, на граѓаните“.
„Сакаме исто така овогодинешната акција да ја посветам на солидарноста, на здружувањето и емпатијата и со неа да искажеме почит кон жртвите во трагедијата која минатиот месец се случи во Кочани“, рече Беловски.
Претседателот на ЗНМ, Младен Чадиковски исто така се осврна на условите во кои работат новинарите и додаде:
„Новинарството е професија што има една посебна мисија, да го штити јавниот интерес, и да биде совеста и гласот на заедницата. Денеска, со оваа крводарителска акција, испраќаме силна порака – дека сме тука едни за други“, рече Чадиковски.
Александра Валкановска, од Црвен Крст на Град Скопје се заблагодари за хуманата акција означувајќи ја работата на новинарите и медиумските работници како важен елемент во општеството.
„Убав е начинот со кој што го одбележувате денот. Навистина радува што ја препознавте хуманоста, солидарноста, поддршката на другите преку чинот на дарување крв на денот на кој е ваш, на новинарите, слободата на медиумите и сите вие членови на синдикатот на медиумски работници“, рече Валкановска.