Економија
Амбасадата на Швајцарија и „Алкалоид“ во партнерство реализираат обука за вработување млад кадар со средна стручна подготовка
Квалитетното образование и соодветната обука имаат клучна улога во регрутирањето кадар при процесот на вработување. Одговорноста е уште поголема доколку станува збор за кадар од стручните сфери, претенденти за позиции во фармацевтската индустрија, кои е неопходно да бидат соодветно подготвени и обучени за предизвиците и за одговорностите што ги носи овој сегмент.
Во таа насока, Амбасадата на Швајцарија, преку проектот „Образование за вработување“, во партнерство со „Алкалоид“ АД, со Средното медицинско училиште „д-р Панче Караѓозов“ и со Фармацевтскиот факултет при УКИМ, започна со реализација на обука за лабораториски техничари. Обуката ќе се одвива во согласност со стандардната пропишана програма за обука, но теоретскиот дел од 45 часа ќе биде во целост реализиран виртуелно, на дигиталните платформи за учење, а практичниот дел од 30 часа ќе се одвива во лабораториите на „Алкалоид“ АД.Проектот „Образование за вработување“ е наменет за обука кандидати со средна стручна подготовка, на возраст од 18 до 29 години, кои не се во работен однос. Првата група од 18 пријавени кандидати започна со теоретската обука на 16 јуни, а по тој повод беше одржана виртуелна средба на претставниците на партнерските институции, проекти и компании.
Амбасадорката на Швајцарија, нејзината екселенција г-ѓа Сибил Сутер Техада, истакна дека конкурентноста на швајцарската економија во еден дел се должи на квалификуваната работна сила.

„Швајцарија има развиен систем на стручно образование, а приватниот сектор игра клучна улога во тоа. Врз основа на швајцарското искуство, веруваме дека квалитетниот систем на стручно образование е единствено можен преку цврсто партнерство со приватниот сектор“ додаде таа. Во моментов се работи на Швајцарската програма за соработка за периодот 2021-2024 година, во којашто дигитализацијата и соработката со приватниот сектор се особено важни теми.
Живко Мукаетов, генерален директор и претседател на Управниот одбор на „Алкалоид“ АД Скопје, истакна дека оваа соработка е резултат на меѓусебната координација и на искуството што го поседува проектот E4E на швајцарската интеркооперација „Хелветас“, како и на алкалоидовата цел за издигнување на компетенциите на средношколските кандидати за вработување на ниво потребно за самостојно извршување на активностите на лабораториските техничари во склоп на компанијата.

„Започнуваме со првата група од 18 кандидати, од вкупно 30 предвидени со проектот, а по завршувањето на вториот круг од обуката, 15 од регрутираните кандидати својата кариера ќе ја почнат во лабораториите на сегментот Фармација во ‘Алкалоид’, каде што голем дел од работата ќе ја извршуваат самостојно. Во рамките на овој проект, швајцарската интеркооперација ‘Хелветас’ обезбеди средства во висина од 500.000 денари, а ‘Алкалоид’ АД Скопје ќе вложи дополнителни 3,7 милиони денариод сопствените ресурси“, истакна Мукаетов.
Воедно,тој нагласи дека соработката со професорите од Фармацевтскиот факултет при УКИМ и при СМУГС „д-р Панче Караѓозов“ ќе биде голема додадена вредност во овој процес, заблагодарувајќи им се на професорите за нивната посветеност.
„Проектот ‘Образование за вработување’, преку кој е поддржана оваа активност, е применет од швајцарската развојна организација ‘Хелветас’, Стопанската комора на Македонија и од Македонскиот центар за граѓанско образование, а во фокусот е подобрување на формалното и на неформалното средно стручно образование и обука“, истакна г. Курт Витрих, тим-лидер на проектот.

Професорката Маја Салиу, директорка на Средното медицинско училиште „Д-р Панче Караѓозов“, изрази благодарност за вклученоста во реализацијата на обуката, која води до зголемување на шансите за вработување на младите лица, поддржувајќи ја трасираната соработка меѓу креаторите на политиките и пазарот на труд. „На овој начин ги промовираме стручното образование и обука, а социјалниот карактер на оваа соработка е чист пример за нашите заеднички напори за креирање квалитетен стручен кадар подготвен за работа“, истакна директорката Салиу.
Соработката меѓу институциите од високото и од средното образование, со поддршка на компаниите, најверојатно е рецептот за успех. Во таа насока, проф. д-р Светлана Кулеванова, декан на Фармацевтскиот факултет во Скопје, ја истакна клучната улога на стручните обуки во насока на задоволување на барањата на компаниите, особено кога во нивната реализација се вклучени и компании како што е„Алкалоид“, која е лидер во фармацевтската индустрија. „Проектот ‘Образование за вработување’ е првиот проект во кој сме вклучени, а кој се однесува на неформалното образование и се надевам дека ќе даде голем успех“, наведе професорката Кулеванова.
Оваа соработка меѓу институциите во иднина ќе се продлабочи и во други сегменти од работењето.
(ПР текст)
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Божиновска: Зависноста од еден извор е ризик од минатото
Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, учествува на Berlin Global Dialogue 2025.
Оваа година, форумот се одржува под мотото „Shifting Power, Shaping Prosperity“, со фокус на тоа како новата мултиполарна реалност може да создаде стабилен и одржлив глобален развој.
Божиновска беше говорник на панелот „Shifts of Power: Strengthening Energy Resilience“, на кој истакна дека концептот на енергетска безбедност во новиот геополитички контекст се менува суштински — од класичен пристап кон енергенсите, кон отпорни и зелени системи со долгорочна стабилност.
„Енергетската безбедност повеќе не значи само количина и извор на енергија. Денес тоа е прашање на отпорност, диверзификација и транзиција кон почисти, поодржливи извори,“ рече Божиновска. „Геополитичките промени нѐ научија дека зависноста од еден снабдувач претставува сериозен ризик. Затоа нашата стратегија е јасна – поврзување со повеќе пазари, изградба на интерконектори и зајакнување на стабилноста, дури и во услови на глобална неизвесност.“
Во своето излагање, министерката се осврна на конкретните чекори што Македонија ги презема во насока на енергетска независност и одржливост:
„Го диверзифицираме снабдувањето со гас преку интерконекторот со Грција и подготвуваме инфраструктура за идниот транспорт на водород. Истовремено, ја зголемуваме домашната генерација од сонце и ветер, ја модернизираме преносната мрежа и инвестираме во складирање и дигитализација. Нашата визија е едноставна, но амбициозна – енергетски систем што е доволно флексибилен за да ги апсорбира глобалните шокови, доволно зелен за да обезбеди одржливост и доволно стабилен за да гарантира достапна енергија за сите.“
Осврнувајќи се на прашањето за рамнотежата меѓу безбедност, достапност и одржливост, Божиновска потенцираше дека трите цели не се исклучуваат меѓусебно, туку се меѓузависни.
„Не станува збор за избор меѓу безбедност, достапност или одржливост – туку за тоа како ги поврзуваме овие цели. Тоа бара стратегија, долгорочни инвестиции и пред сè соработка. Ниту една земја не може сама да ги реши глобалните енергетски предизвици, но заедно можеме да изградиме посилни и поотпорни системи.“
Министерката укажа и на значењето на новите технологии и вештачката интелигенција во енергетиката, кои, според неа, се потенцијал за подобра ефикасност, а не закана:
„Вештачката интелигенција може да ја зајакне отпорноста на системот, преку попрецизно предвидување на побарувачката, оптимизација на производството и подобра интеграција на обновливите извори. Ако се користи мудро, таа ќе ни овозможи да сме поефикасни и поподготвени за иднината.“
Економија
Детското штедење „Халки“ ја поттикнува вредната навика да се мисли на иднината
Во октомври, месецот на штедење, Халкбанк уште еднаш потсетува дека навиката за штедење не се сучи само преку бројки, туку и преку љубов, грижа и трпение. Со детското штедење Халки, банката повеќе од една деценија ги учи најмладите дека секој мал чекор денес може да донесе голема промена утре. Со слоганот „Мали чекори – големи соништа“, Халки праќа порака дека вистинската вредност не е во тоа колку имаме, туку како се грижиме за она што го имаме. Секоја уплата во детското штедење е повеќе од бројка – тоа е порака на љубов, посветеност и сигурност кон иднината на детето.
„Со детското штедење Халки сакаме да создадеме генерација која ќе ја разбере важноста на штедењето и одговорноста што произлегува од него. Сметаме дека е важно и најмладите, но и повозрасните да знаат дека штедењето не е само финансиски чин, туку начин на размислување, основа за стабилност и доверба“, вели Маја Наумовска Савеска, директор за корпоративни комуникации во Халкбанк АД Скопје.
Низ годините, слончето Халки прерасна во симбол на детското штедење и пријател на најмладите. Со својата препознатлива насмевка, Халки потсетува дека штедењето може да биде и игра и лекција. Преку сликовници, видеа, подкасти и едукативни работилници, Халки ги воведува децата во светот на финансиската писменост на едноставен, креативен и забавен начин.
Со цел да ја поттикне навиката за штедење, за сите новоотворени детски депозити во текот на октомври, Халкбанк подарува уникатна Халки касичка, симбол на првата штедна авантура. Минималниот износ за отворање детско штедење изнесува 1.000 денари или 20 евра, а потребни се само лична карта или пасош од родителот/старателот и извод од матична книга на родените за детето.
Во рамки на месецот на штедењето, Халки во соработка со неколку училишта организира едукативни работилници, каде што децата преку игра и цртежи ќе учат за историјата на парите. Целта е да се изгради генерација што ќе знае дека секоја мала паричка има своја вредност, особено кога зад неа стои љубов и цел. Кога ги учиме децата да штедат, ние не ги учиме само како да бројат, туку како да создаваат, да се грижат и да веруваат во себе. Со секоја нова штедна книшка, расте една нова приказна – приказна за љубов, стабилност и иднина.
ПР
Економија
Македонија доби речиси 2,5 милиона евра од планот за раст за постигнати резултати во намалување на неформалната економија, извести Министерството за економија
Европската комисија, во најновиот извештај за имплементацијата на Планот за раст, потврди дека Северна Македонија преку министерството за економија и труд целосно и успешно ја спроведе реформската мерка 4.1.1 – „Справување со неформалната економија во поддршка на Стратегијата за формализација на неформалната економија“, извести Министерството за економија и труд.
„Целта на мерката е унапредување на формалната економија преку интензивирање на инспекцискиот надзор и примена на пристап заснован на проценка на ризик, со фокус на секторите најподложни на неформални активности, градежништво, туризам и земјоделство.
Според оценката на Европската комисија, земјата далеку ги надминала поставените цели за зголемување на бројот на инспекции и резултатите од надзорот во рамките на оваа реформа со вкупна вредност од приближно 2,5 милиони евра, насочени кон јакнење на институциите, дигитализација на инспекциските служби и зајакнување на формалната економија.
Државниот инспекторат за труд (ДИТ) спроведе 16.464 инспекции во периодот јули 2024 – јуни 2025, што претставува 242% зголемување во однос на целта за 20% зголемување во однос на просекот од 2020–2023 година.
Притоа се откриени 543 нерегистрирани работници, што е зголемување од над 200% во однос на претходните години.
Државниот пазарен инспекторат (ДПИ) реализира 669 инспекции, што е 40% повеќе од целната вредност, при што издадени се 222 управни решенија, а 18 нерегистрирани економски оператори се затворени поради непочитување на законите.
Овие постигнувања се резултат на спроведување на пристап заснован на проценка на ризик при планирањето на инспекциските активности, со приоритетно насочување кон секторите најпогодени од неформална економија – градежништво, туризам и земјоделство. Двете институции применуваат методологии за управување со ризик и активно користат дигитални алатки за подобрување на ефективноста и транспарентноста во своето работење
Европската комисија во својата оценка нагласува дека Северна Македонија ја реализирала реформата „целосно и успешно“, без утврдено двојно финансирање и со целосна усогласеност со европските стандарди.
Ова признание од Европската комисија е потврда за сериозната работа на институциите и за конкретните резултати кои носат корист и за граѓаните и за бизнисот. Справувањето со сивата економија е еден од клучните приоритети на Владата и Министерството за економија и труд– заедно со европските партнери ќе продолжиме да градиме одржлива, конкурентна и формална економија“, соопшти Министерството за економија и труд.

