Економија
(Видео) Над 50 отсто од компаниите што аплицирале со инвестициски планови се во сопственост на жени

Директорот на Фондот за иновации и технолошки развој, Јован Деспотовски, на прес-конференција од Владата ги презентира првичните резултати од јавниот повик за инструментот за технолошки развој за брзо приспособување од третиот пакет-мерки што Владата го усвои на крајот на мај.
Пандемијата ги натера компаниите да го препознаат моментот за дигитализација, па така ИТ-индустријата првпат не е доминантна, туку компаниите од секторот на продажба, трговија и дистрибуција.
Деспотовски го истакна фактот дека 56 % од компаниите што аплицирале со свои инвестициски планови се во сопственост на жена или имаат жена управител, што според него е знак дека жените се похрабри во преземањето ризик во време на криза.
„Целта беше да ѝ се понуди на домашната економија овој период на преживување на компаниите постепено да го трансформираме во период на заздравување. Ова се резултатите од тој напор што го реализира ФИТР. Дел од домашната економија веќе размислува за заздравување“, рече Деспотовски.
Првиот циклус на повикот за економско заздравување е реализиран во периодот од 25 мај до 3 јули. Има рекордно голем интерес на домашните компании.
„Над 2.100 компании подигнаа апликациски пакети, што е индикатор и мене ме радува дека домашната економија размислува како да се развива во периодот што следува. Само во рамките на првиот циклус, кој го затворивме на 3 јули, имаме пристигнато 166 инвестициски планови од исто толкав број на домашни субјекти“, рече Деспотовски.
Вкупниот обем на овие инвестициски планови изнесува над 291 милион денари, односно речиси 5 милиони евра.
61 % се средства што ги побаруваат компаниите од ФИТР во рамките на програмата, а 39 отсто се средства што компаниите изразиле подготвеност да ги вложат самостојно.
„Со овие бројки можам да кажам дека оние средства што првично ги предвидовме за програмата за економско заздравување, 200 милиони денари, фактички со првиот циклус веќе во 90 % очекуваме да бидат реализирани.
Ова подразбира дека секој следен циклус, ФИТР во соработка со Владата, ќе треба да обезбеди дополнителен износ на средства“, рече Деспотовски.
Од овие 166 инвестициски планови, 88 % ќе продолжат во следната фаза на евалуација, а 12 %, бидејќи се неподобни, завршуваат тука. Некои од тие во некоја фаза се откажале или во изминатите две години регистрирале загуба во работењето.
За неподобни се сметале големи претпријатија што не биле опфатени во оваа фаза, меѓутоа веќе се работи да се најде начин и тие да бидат опфатени.
76 % првпат се јавуваат за користење средства, 16 % се компании што се обиделе порано, а досега не успеале да добијат средства, а 8 % се компании што и порано користеле средства од ФИТР.
„ФИТР треба бргу да дејствува. Нашата цел е фазата на претселекција да заврши до крајот на следната недела. Фазата на финална селекција ќе ја реализираат пет странски експерти и треба да заврши до средината на август, а од почетокот на септември се очекува да влеземе во фаза на инвестициски циклус на економско заздравување“, рече Деспотовски.
Средствата што ги доделува ФИТР за инвестициските планови не се неповратни.
Компаниите овие пари ќе ги вратат назад во Фондот во следните три години преку учество во добивката, која се очекува дека ќе се реализира.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Трипуновски: Над 280.000 тони домашна пченица ќе се откупат за стоковните резерви

Зголемување од 2 проценти годинава во однос на минатата има кај површините кои беа засеани со пченица.
Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство пренесува изјава на министерот Цветан Трипуновски кој посочува дека согласно првичните податоци од науката и теренските сондажи, се бележи „сериозен раст во делот на просекот кој ќе биде на државно ниво – тој ќе се движи оваа година над 4 тони по хектар.
-Овие 70.000 хектари кои ги имаме во евиденцијата како Министерство, засеани со пченица, ќе дадат просек кој е многу поголем од минатите години. Ќе добиеме производство од 280 до 300.000 тони пченица, со што ќе се задоволат домашните потреби, наведува Трипуновски.
Во минатото, како што вели, главната забелешка беше што државата дозволуваше стоковните резерви да се полнат со увозна пченица, наместо да се полнат од домашното производство.
-На владина седница донесовме одлука каде што преку Агенцијата за стоковни резерви од индивидуалните земјоделци ќе се врши откуп на 9.000 тони пченица за потребите на стоковните резерви, појасни министерот Трипуновски.
Додаде дека стоковните резерви ќе бидат полнети во повеќе региони низ Македонија: во битолскиот и во прилепскиот регион, дел во Овчеполието и во западна Македонија.
Економија
Инвертер-клими за ранливите семејства – Министерството за енергетика објави оглас

Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини објави мерка која ги таргетира ранливите категории население.
Преку јавен оглас, што стапи во сила, Министерството, како што информираат од таму, почнува со распределба на енергетски ефикасни инвертер клима-уреди за 2025 година, со што ќе се подобри квалитетот на живеење и ќе се намалат трошоците за енергија во илјадници македонски домови.
„Мерката се реализира во согласност со Програмата за изменување и дополнување на Програмата за заштита на ранливите потрошувачи на енергија за 2025 година (‘Службен весник на РСМ’ бр. 161/25). Во согласност со јавниот оглас за поддршка на домаќинства што спаѓаат во категоријата ранливи потрошувачи на енергија, со цел унапредување на енергетската ефикасност и подобрување на квалитетот на живеење, домаќинствата што ги исполнуваат условите ќе стекнат право на купен и вграден инвертер клима-уред со моќност од 3,5 kW и енергетска класа од најмалку А+. Овие уреди не само што штедат електрична енергија туку обезбедуваат и висока ефикасност за греење и ладење – токму онаму каде што е најпотребно“.
Како што појаснуваат, рокот за пријавување е 60 дена од денот на објавувањето на огласот во дневен весник.
Повеќе информации, како и потребните обрасци за пријавување, се објавени на веб-страницата на Министерството: www.energy.gov.mk.
Економија
Народната банка со нова иницијатива: проширување на услугите што ќе може да се користат преку платежната сметка со основни функции

Гувернерот Трајко Славески истакна дека иницијативата на Народната банка за намалување на надоместоците за користење на платежните услуги веќе ги даде првите резултати и изрази задоволство од одлуките на банките за намалување на трошоците.
Славески, на денешната конференција за печатот, најави дека Народната банка ќе покрене иницијатива и за измени на сегашното законско решение за платежната сметка со основни функции, со кои ќе се овозможи нејзино помасовно користење од страна на граѓаните за извршување на плаќањата кај сите банки. Со измените на Законот за платежни услуги и платни системи, се предлага отстранување на дел од постојните ограничувања и значително проширување на услугите што граѓаните ќе можат да ги користат преку платежната сметка со основни функции.
Најзначајните новини се: можност за дозволено пречекорување, можност да се поседува платежна сметка со основни функции дури и ако потрошувачот има други сметки, како и проширен сет бесплатни или евтини услуги, којшто покрај интерните, ќе ги вклучи и меѓубанкарските електронски трансфери, издавањето дебитна картичка и до четири подигнувања готовина месечно од банкоматите на други банки во износ до 2.000 денари по трансакција. Во овој сет влегуваат и други услуги коишто и досега можеа да ги користат граѓаните, односно уплатите и подигнувањата готовина на банкоматите и шалтерите на банката, користењето на електронското и мобилното банкарство, како и плаќањата со платежна картичка на физичките продажни места и во интернет-трговијата.
„Предлагаме цената на услугите коишто ќе може да се користат преку платежната сметка со основни функции да биде поврзана со износот на минималната бруто-плата во земјава и да биде утврдена најмногу на 0,1% од неа, па согласно важечката минимална бруто-плата за 2025 година, таа би изнесувала 36 денари на месечно ниво. За граѓаните коишто ѝ припаѓаат на групата законски корисници на права, односно т.н. ранливи категории граѓани, овие услуги ќе бидат целосно бесплатни“, истакна Славески.
Народната банка ќе работи со банките и на воспоставување национална мрежа на банкомати за подобар пристап до готовина низ целата земја. Оваа идеја би се остварила најдоцна до крајот на наредната 2026 година.
Покрај ова, Народната банка ќе предложи и приспособен пакет за микротрговци – најчесто семејни бизниси коишто имаат ограничени ресурси, со цел да се поттикне финансиската вклученост и дигитализацијата на плаќањата. Се очекува дека поповолните услови за користење на платежните услуги ќе бидат достапни за граѓаните и за микротрговците по донесувањето на законските измени, односно дека ќе бидат во примена од почетокот на 2026 година.