Култура
Започнува „Џифони Македонија“ – препуштете се на магијата на филмот и креацијата

„Задоволство ми е што стигнаме до 8.издание на „Џифони Македонија“, во кое преку онлајн-врска да придонесеме духот на Џифони да влезе во нивните домови, а и кај 50 млади од 12 држави надвор од Македонија, кои ќе се дружат со нашите џифонци. Ова издание го направивме, хибридно. За среќа, го имаме летното кино „Мирно лето“ на Кинотеката, кое периодов стана култно, но главната програма ќе биде онлајн. Благодарение на поддршката на ОБСЕ, добивме платформа – отворена врата за младите да ги споделат своите идеи на едно место“, рече Дарко Башески, извршен директор на „Џифони Македонија“, на отворањето на фестивалот синоќа.
Почетокот на фестивалот беше означен со италијанскиот филм „Мојот брат брка диносауруси“.
Преку видеоврска на отворањето учествуваа и 15 млади од Џифони кои заедно со директорот и основач на „Џифони Италија“, Клаудио Губитози.
„Многу сум среќен што ве гледам сите присутни. Во оваа необична година во која на патот ни излегоа нови предизвици, се охрабривме и направиме одлично 50.издание и покрај потешкотиите со кои се соочи светот годинава. Овогодишното искуство ни отвори нови хоризонти, не можевме да замислиме дека ќе треба да измислуваме нови начини да се доближиме до нашите учесници. Активностите на јубилејното издание ќе траат до крајот на година. Ви посакувам успешен фестивал“, рече Губитози.
Присутните ги поздрави италијанскиот амбасадор во земјава, Карло Ромео, за кого ова е последно издание на фестивалот, зашто му завршува мисијата во Македонија.
„Среќен сум што сум овде со вас, но чувствата се измешани, зашто ова е мој последен „Џифони Македонија“ како амбасадор. Во овие четири години работевме на многу проекти, на промоција на италијанскиот јазик и култура, а „Џифони“ е еден од оние проекти со кои сите може да се пофалиме како успешен проект, бидејќи „Џифони Македонија“ е среќна оаза, која има италијанско потекло, но меѓународен дух и пренесува важни пораки до младите“, рече Ромеро.
Џифонци нестрпливо го очекуваат почетокот на работилниците на кои ќе учествуваат од денеска па во наредните четири дена. Најмладите учесници – јуниорите ќе започнат со ликовната работилница каде секој може да ја испроба својата креативност и да научи нешто ново за сликарските тајни и техники. Годинава, оваа работилница е фокусирана на креации инспирирани од планетата Земја, а ќе ја води академската сликарка Моника Мотеска. Филмската музика ќе биде во фокусот на музичката работилница, што ќе ја модерира виолинистката и писателка Лада Шоптрајанова-Петровска. Таа ќе ги води учесниците низ дела од класичната музика користени во филмовите, но и низ музика специјално напишана за филм и низ други интересни теми и музички дела.
Едукативниот центар за компјутерско образование „Едуфронт“ од Скопје ќе ја одржи работилницата „Програмирање со Scratch“. „ПрограмИграм во Scratch“ младите учесници во текот на петдневната работилница ќе се воведат во програмирањето со најинтуитивниот програмски јазик Scratch. Денеска се одржа и еднодневна работилница за готвење под менторство на Бранко Попоски, а во соработка со „Балкан синема ситис“.
Кадетите и сениорите ќе имаат прилика да работат на теми од фотографијата, анимацијата, дигиталниот дизајн. Професионалниот фотограф со долгогодишно искуство, Роберт Јанкулоски ќе ги воведе џифонци во уметноста која крие многу тајни. Поетесата Елена Пренџова ќе ја раководи работилницата за креативно пишување. Таа ќе има за цел да ја разбуди имагинацијата и креативноста на учесничките и учесниците, да ги носочи и да ги охрабри да го искористат својот креативен капацитет во креирање авторски текстови напишани според соодветна задача, како и да ја поттикне нивната љубов и навика кон читањето и книжевната уметност воопшто.
Со едноставни апликации и со својата богата имагинација учениците ќе создадат кратки анимирани филмови на работилницата што е под менторство на Крсте Господиновски, професор по анимација на Факултетот за аудиовизуелни уметности ЕСРА и режисер на анимирани филмови.
Еден од најпознатите илустратори и стрип-цртачи во Македонија, Михајло Димитриевски-Тхе Мичо, ќе им открие на учесниците неколку брзи техники и трикови за создавање уникатни цртани ликови. Домашната јавност најмногу го препознава по илустрациите на омилените детски ликови Петко, „Светот на Биби“, а во светот полудуваат по неговите цртежи на ликовите од популарната серија „Игра на троновите“.
Работилницата за графички дизајн ќе ја води Ладислав Цветковски, професор на Факултетот за ликовна уметност во Скопје. Со оваа работилница учесниците ќе имаат можност да научат како визуелно да комуницираат, дури и во услови со ограничени материјални и технички ресурси и како со помош на бесплатната платформа Canva да креираат постови за социјалните мрежи.
Кадетите и сениорите денеска ќе имаат мастер-клас со режисерот Леон Ристов, автор на филмот „Ќе му се јавам на татко ти“ од 18 часот. Неговиот краток филм влезе во програмата на Сараевскиот филмски фестивал. А еден час подоцна следува Мартин Чичовски кој ќе разговара на тема – како одлучивме да снимиме серија? Станува збор за група средношколци учесници на „Џифони Македонија“, кои летово снимија своја серија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Концерт на дуо „Гелебешеви“ во Камерната сала на Филхармонија

Пијано дуо „Гелебешеви“, в четврток со почеток во 20 часот ќе настапат во Камерната сала на Македонската филхармонија. На програмата се дела од Супе, Вагнер, Росини, Рахмањинов и Шостакович.
Во сферата на камерното музицирање, пијано – дуото „Гелебешеви“ од почетокот на своето делување во 2001 година, се наметнува како ансамбл со исклучително високо профилиран квалитет во уметничката изведба, што гради успешна концертна кариера во С. Македонија и на бројни интернационални подиуми ширум светот.
Дуото го сочинуваат двајца истакнати македонски пијанисти, Катерина Костадиновска -Гелебешева и Глигор Гелебешев. Тие поседуваат богати и разновидни уметнички сензибилитети, обединети во успешна хомогена целина – Пијано- дуо „Гелебешеви“ е препознатливо на концертната сцена по уникатниот творечки перформанс, специфичен за изразито талентирани и врвно подготвени уметници што со своите инспиративни интерпретации умеат да го задржат вниманието и на најпребирливата публика.
Репертоарот на дуото „Гелебешеви“ е селекција од колоритни дела со разновидна стилска и жанровска определба што најсликовито може да го претстави естетскиот афинитет на двајцата уметници. Започнувајќи од класиката и сонатите на Моцарт, концертните програми содржат оригинални дела за пијано – четири раце и дела за две пијана, со посебен нагласок на епохата на романтизмот: Шуберт, Шопен, Росини, Брамс, Дворжак, Шабрие, Лист, како и сите бои и звуци на дваесеттиот век – Дебиси, Равел, Рахмањинов, Хачатуријан, Барток, Барбер, но и низа композиции од современи композитори од дваесет и првиот век.
Со цел промоција на македонската музичка култура надвор од границите на својата земја, дуото особено внимание посветува на изведба на пиеси од современи македонски композитори. А транскрипциите на познати оркестарски и камерни дела, подготвени од пијанистот Глигор Гелебешев, специјално за дуото, несомнено на нивните настапи им даваат дополнителна творечка и креативна димензија.
Дуото „Гелебешеви“ претставува реномиран камерен ансамбл во Р. Северна Македонија што континуирано настапува во градовите низ земјата и на сите најзначајни фестивали во сферата на класичната музика: „Охридско лето“, „Златна лира“, „Денови на македонска музика“, „Хераклејски вечери“, „Интерфест“, „Скопско лето“, „Прилепско лето“, „Штипско лето“…
Од 2005 година со настапот на Светскиот ден на музката во Париз, пијано – дуото „Гелебешеви“ ја започнува својата интернационална кариера. Низ годините што следат, се редат успешни концертни турнеи во: Италија, Холандија, Романија, Полска, Србија, Бугарија, САД, Турција.
За својата плодна концертна дејност пијано – дуото „Гелебешеви“ е добитник на највисокото признание на Сојузот на музичките уметници на Македонија, наградата „Златна лира“ во 2012 година.
Имаат и соработка со повеќе медиумски куќи во Македонија и во странство и две ЦД изданија. Концертните остварувања на пијано дуото „Гелебешеви“ покрај афирмативните реакции на публиката, наидуваат и на одлични согледувања во стручните рецензии на музичката критика :
„…Високиот степен на техничката подготвеност, во спрега со уметничката емоционалност на двајцата пијанисти, претставува еден буен и чист звучен пејзаж, кој патува низ еден музички космос во кој нештата се идеално подредени…“ муз. рецензент Васка Наумова – Томовска. „….Игрив шарм, испреплетен со брзина, деликатна точност, перкусивна брилијантност, импресивен сонорен, лебдечки звук, со прецизно формирани мелодиски линии…“ муз. рецензент Јулијана Папзова. „… дуото „Гелебешеви“ се наметнува со неколку важни компоненти во музицирањето – бистрина и подвижност на пијанистичката техника како и исклучително прецизна артикулација во музичките фрази од познатите арии на Росини, што на моменти звукот на пијаното го претвора во реални вокални линии…“ муз. рецензент Викица Костоска – Пенева.
Култура
Националната опера и балет ја отвора сезоната со едно од најмоќните и најемотивни ремек-дела – „Реквием“ од Моцарт

Националната опера и балет ќе ја отвори новата сезона 2025/2026 со едно од најмоќните и најемотивни ремек-дела во историјата на класичната музика – „Реквием“ од Волфганг Амадеус Моцарт на 3 октомври со почеток во 20.00 часот.
Под диригентската палка на истакнатиот италијански диригент, Џанлука Мартиненги, македонската публика ќе има можност да присуствува на извонредна изведба на дело што ја отсликува генијалноста, длабочината и духовната сила на Моцарт.
Во солистичката постава ќе настапат: Биљана Јосифов (сопран), Николина Јаневска (мецосопран), Јане Дунимаглоски (тенор) и Владимир Саздовски (бас). Заедно со оркестарот и хорот на Националната опера и балет тие ќе создадат незаборавно музичко доживување кое ќе го означи почетокот на новата сезона.
„Реквием“ е последното и недовршено дело на Моцарт, создадено во последните месеци од неговиот живот и обвиено со мистерија и легенди. Делото претставува музичка исповед, исполнета со драматични контрасти – од тивките молитвени моменти до експлозивните хорски сцени. Неговата длабока емоционалност и духовност ја водат публиката од болка и тага кон надеж и вечност.
Ова монументално остварување повеќе од два века ја фасцинира и инспирира публиката ширум светот и се смета за едно од најзначајните и најизведувани дела во светската музичка литература. Секоја нота од „Реквием“ го носи печатот на Моцарт и ја потврдува неговата вечна музичка величина.
Култура
Филмовите на Манчевски во Индија, Париз и Хрватска

Три филмови на нашиот најтрофеен режисер Милчо Манчевски, деновиве имаат проекции на разни меридијани.
Најпрвин „Кајмак“ беше прикажан во Калкута, Индија, на 9 септември, како дел од Европскиот филмски фестивал. „Прашина“ се прикажува овој месец и идниот месец во повеќе градови низ Хрватска во организација на македонската Кинотека. „Пред дождот“ ќе биде прикажан во Париз на Универзитетот Сорбона Нувел во соработка со Астер фестивалот на 3 октомври.
Сите три филмови се македонски копродукции („Пред дождот“ со Велика Британија и Франција, „Прашина“ со Велика Британија, Германија и Италија, а „Кајмак“ со Данска, Холандија, Хрватска и Албанија).
Главните улоги во „Пред дождот“ (1994) ги играат Раде Шербеџија, Катрин Картлиџ, Грегоар Колан, Лабина Митевска, Петар Мирчевски и Љупчо Бреслиски, во „Прашина“ (2001) Дејвид Венам, Џозеф Фајнс, Роузмари Марфи, Адриан Лестер, Владо Јовановски и Николина Кујача, а во „Кајмак“ (2022) Сара Климоска, Камка Тоциновски, Симона Спировска, Ана Стојановска, Александар Микиќ и Филип Трајковиќ.
Сите три филмови се досега дистрибуирани во повеќе земји низ светот и се дел од наставните програми на повеќе светски универзитети.