Македонија
Меѓународна недела на глуви лица: со знаковен јазик, сите се вклучени!
Меѓународната недела на глуви лица е иницијатива на Светската федерација на глувите, која првпат е иницирана во Рим, Италија, во 1985 година, со цел да се подигне свеста за правата на глувите лица и да се признае употребата на знаковните јазици во сите аспекти од општествениот живот.
Здружението „Млад знак“ (https://www.facebook.com/mzgnMLADZNAK) изминатата недела ги информира граѓаните на разни теми поврзани со глувите лица и нивната култура.
Според податоците на Светската федерација на глувите, во светот живеат околу 72 милиона глуви лица. Oсновното сретство за комуникација на глувите лица е знаковниот јазик, тој е нивниот природен мајчин јазик.
За глувите лица во Македонија, пристапот до македонскиот знаковен јазик е клучен за надминување на комуникациските бариери и учество во општеството на еднаква основа со сите други. Владите треба да обезбедат пристап до професионално толкување на знаковниот јазик од страна на сертифицирани толкувачи на македонски знаковен јазик при користење јавни услуги, како што се здравствената заштита, образованието или правосудниот систем.
Митови за глувите лица и нивната култура
1. Глувите лица може да комуницираат преку читање на говорот од уста
Многу луѓе мислат дека глувите лица лесно може да комуницираат преку читање на говорот од устата, без користење знаковен јазик. Вистина е дека читањето на говорот од уста е вештина која е многу значајна за глувите лица, меѓутоа истражувањата покажуваат дека многу мал дел од јазикот може да се разбере само преку читање на говорот од уста, без употреба на знаковен јазик истовремено.
2. Знаковниот јазик е универзален
Сите глуви лица во светот се разбираат и комуницираат на еден знаковен јазик. Знаковниот јазик не е унверзален. Во светот постојат повеќе од 300 знаковни јазици, кои се целосно природни јазици иако се структурно различни од говорните јазици.
Во Македонија глувите лица за комуникација го користат македонскиот знаковен јазик. Исто така, постои интернационален знаковен јазик, кој го користат глувите лица на меѓународни состаноци и неформално кога патуваат и се дружат со глуви лица надвор од нивната земја.
3. Доколку глувите деца го изучуваат знаковниот јазик од најмала возраст, тоа ќе го попречи развојот на говорот
95 % од глувите деца се раѓаат во семејства во кои родителите и другите членови на семејството слушаат. Повеќето од овие деца многу доцна или воопшто не се изложуваат на знаковниот јазик, што може да резултира со задоцнет когнитивен развој и помалку шанси успешно да го совладаaт јазикот. Изучувањето на знаковниот јазик не го попречува развојот на говорот, знаковниот јазик може да се користи истовремено со говорот. Истражувањата покажуваат дека доколку глувите деца го изучуваат знаковниот јазик веднаш по откривањето на оштетувањето на слухот, тоа помога во развојот на јазикот и збогатување на вокабуларот. Тоа ќе ја олесни комуникацијата помеѓу членовите на семејството и ќе им овозможи на децата полесно да ги искажат своите потреби и мислења, да напредуваат и да се развиваат.
Нешто што е помалку познато е тоа дека знаковниот јазик, со мало приспособување, може да биде одлична алатка за подобрување на комуникацијата и кај лицата со аутизам. Нашето здружение во изминатиот период соработуваше со здружението „Сина светулка“ во изработка на видеа со поими од македонскиот знаковен јазик, кои беа приспособени на едноставен знаковен јазик и се наменети за семејствата на деца со аутизам и стручните лица што работат со оваа популација. Како што посочуваат од здружението „Сина светулка“, истражувањата покажуваат дека децата и лицата со аутизам кои немаат развиен говор може да научат да комуницираат со употреба на едноставен знаковен јазик. Предноста на знаковниот јазик е тоа што претставува визуелно поттикнување за изговорениот збор, овозможува комуникацијата да се случува брзо и децата полесно ќе ги искажат своите потреби и мислења, а тоа ќе го намали предизвикувачкото однесување и ќе ги зголеми можностите за социјална интеракција на децата со аутизам. Видеата заедно со други ресурси за работа со деца со аутизам се достапни на https://sinasvetulka.mk/
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Петрушевски: Поради бизнис интересот на претходната власт, граѓаните плаќаат поскапа струја, ЕСМ работи на намалување
Криминалното и недомаќинско работење на Сoцијалдемократскиот сојуз на Македонија и ДУИ во енергетскиот сектор и во управувањето со ЕСМ резултираше со поскапа струја за граѓаните 7 години по ред, и е причина за финансиските проблеми на претпријатието до денес, изјави пратеникот од ВМРО-ДПМНЕ, Бране Петрушевски.
„Ако во 2017 година кога ЕСМ го раководеше премиерот Христијан Мицкоски просечната производствена цена на 1 мегават час струја во РЕК Битола беше 33 евра, сега истата е 133 евра за мегават час. Зошто е тоа така? Ако ја погледнеме статистиката ќе видиме дека во времето кога премиерот Мицкоски управувал со ЕСМ производствената цена на струјата била пониска за над 25% од таа пред тоа. А што се случува потоа? Цената од година во година расте за во 2023 година да достигне 103 евра за мегават час, а во 2024 година 133 евра за мегават час“, рече Петрушевски.
Како што додаде, растот на цената е причинет од не копањето на сопствен јаглен, и скапиот увозен јаглен. Цената на произведен мегават час струја може да се намали и веќе раководството на ЕСМ работи на тоа, додаде Петрушевски.
Македонија
Финализиран проектот за обука за финансиски истраги, поддржан од Владата на Обединетото Кралство
Министерството за внатрешни работи изразува искрена благодарност до Амбасадата на Велика Британија и тимот за обука на Царската служба за приходи и царина за Западен Балкан, за успешната реализација на Проектот за обука за финансиски истраги кој се спроведува изминативе две години.
„Овој проект овозможи значителен напредок во знаењата и вештините на нашите претставници и претставниците на партнерските институции, вклучувајќи ги Финансиската полиција, Јавното обвинителство и Царинската управа. Доделувањето на меѓународно признати акредитиви е доказ за квалитетот на програмата и нејзината важност за зајакнување на нашите капацитети за справување со финансискиот и организираниот криминал“, велат од МВР.
Министерството посебно ја истакнува посветеноста на Владата на Обединетото Кралство за поддршка во борбата против сериозниот и организираниот криминал. Оваа соработка, како што се додава, е од непроценливо значење за зајакнувањето на институционалните капацитети и унапредувањето на безбедноста и владеењето на правото во нашата земја.
Со вакви проекти и заеднички заложби, продолжуваме да градиме побезбедна и стабилна иднина за сите наши граѓани.
Македонија
„Влен“: ДУИ како во холивудско сценарио оркестрирала сензационално враќање на Груевски
Јавноста деновиве дозна шокантни детали за тоа како ДУИ, како во холивудско филмско сценарио го оркестрирала сензационалното враќање на поранешниот премиер Никола Груевски во Скопје, велат од коалицијата „Влен“.
Од тука oбвинија дека во операцијата за враќање на поранешниот премиер Никола Груевски во Северна Македонија, вмешани биле група шверцери предводени од претседателот на партијата Али Ахмети, поранешниот вицепремиер Артан Груби и поранешниот министер за надворешни работи Бујар Османи, кој додека бил министер се сретнал со Груевски во Будимпешта.
„Во Вила Водно имаше средба за враќање на Груевски. На оваа средба што се одржа во март учествуваа Стево Пендаровски, Димитар Ковачевски, Али Ахмети, Бојан Маричиќ, Артан Груби, Бујар Османи. Али, кој има толкава носталгија за Никола Груевски кој толку многу им нанел зло на Албанците, нагласи дека овој може да се врати на два начина, преку помилување од претседателот и преку „нашите луѓе„ во судовите. Сепак, ова беше најпозитивниот дел од средбата, кој го сними вработен во администрацијата. Колку што траеше средбата, тој успеа да го сними телефонскиот разговор од кабината на преведувачот, а на крајот истата снимка му ја предаде на Блерим Ќосето Беџети. Ахмети и ДУИ, за да го спроведат својот план за ослободување на Груевски, вршеа силен притисок врз Врховниот суд, но тука наидоа на неволност на претседателката на овој суд, Беса Адеми, против која подоцна беше покрената иницијатива за разрешување како резултат на неслушање на наредбите. Потсетуваме на јавноста дека тогаш холандскиот амбасадор го посетил Али Груевски во Мала Речица каде го предупредил дека тој и неговата партија треба да се откажат од судовите и да престанат со притисоците“, велат од „Влен“.
Додаваат и дека измените во кривичниот законик што ги спроведе ДУИ биле донесени за да се активира од Будимпешта.