Свет
Навални, Грета Тунберг и Доналд Трамп меѓу предложените за Нобеловата награда за мир

Рускиот дисидент Алексеј Навални, Светската здравствена организација (СЗО) и младата активистка против климатските промени, Грета Тунберг, се дел од кандидатите номинирани од норвешките претставници за овогодинешната Нобелова награда за мир.
Според сознанијата на агенцијата „Ројтерс“, норвешките застапници ги предложиле Грета Тунберг, Навални и СЗО, како и нејзината програма „Ковакс“ која беше формирана за да се овозможи пристап до вакцините против Ковид-19 и на сиромашните земји каде што има ниски примања.
„Меѓу другите кандидати се Светлана Тихановскаја, Марија Колесникова и Вероника Цепкало, три Белорусинки истакнати во борбата за слободни избори преку мирен отпор“, рече норвешкиот предлагач Гејир Сигбјерн Тоскедал.
Меѓу останатите номинирани се и поранешниот претседател на САД, Доналд Трамп, Северноатлантската алијанса (НАТО) и Високиот комесаријат за бегалци на ОН (УНХЦР).
Предлозите за номинација на истакнати поединци и организации можат да ги достават илјадници луѓе ширум светот, од парламентарни претставници до поранешни добитници, а овие номинации, кои завршуваат денеска (31 јануари), не значи дека ќе бидат поддржани од Нобеловиот комитет.
Норвешките застапници прогласуваат конечен победник секоја година од 2014, освен 2019, посочува Хенрик Урдал, директор на Институтот за мировни студии во Осло, и оценува дека тоа е навистина одлично.
Норвешкиот комитет за доделување на Нобелова награда, кој одлучува за добитникот, не ги коментира номинациите, чувајќи ги 50 години во тајност имињата на предлагачите и имињата на неуспешните кандидати.
Сепак, предлагачите имаат право да ги соопштат своите номинации пред јавноста. Добитниците на Нобеловата награда за 2021 година ќе бидат објавени во октомври.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
„Би-Би-Си“: Израелските напади врз иранските нуклеарни постројки нема да предизвикаат нов Чернобил

Нападите врз иранските капацитети за збогатување ураниум, како оној во Натанц, не носат ризик од нуклеарна катастрофа од размерите на Чернобил или Фукушима, објави „Би-Би-Си“, повикувајќи се на проценки на нуклеарни експерти.
Според Би-Би-Си, цел биле објекти за збогатување ураниум, а не активни реактори каде што се случува нуклеарна фисија. Токму поради ова, опасноста од ширење на радиоактивноста е минимална.
„Нема нуклеарна реакција во постројката за збогатување ураниум, за разлика од нуклеарната централа“, објаснува за Би-би-си Симон Мидлбург, експерт за нуклеарни материјали од Универзитетот Бангор. Во електраната се одвива контролирана фисија – разделување на атомите на ураниум – што создава топлина, како и високо радиоактивен отпад.
Во збогатувањето ураниум, напротив, постројките произведуваат само гориво – не се случува нуклеарна реакција.
Честичките на ураниум може да завршат во околината, но нема да има експлозија
Ако таков објект се бомбардира, вели Мидлбург, честичките на ураниум во процесот на збогатување би можеле да бидат ослободени во животната средина, но нема да има нуклеарна експлозија или раширена радијација.
„Опасноста ќе остане локализирана, без радиолошки ризик надвор од помалата зона околу погодениот објект“, рече Мидлбург.
Би-Би-Си потсетува дека синоќа израелските сили извршија нови напади врз објекти во Натанц. Засега нема информации за истекување на радиоактивен материјал.
Свет
(Видео) Ракетата „Спејс Икс“ на Илон Маск експлодира за време на тестирањето

Ракетата на компанијата „Спејс икс“ која беше тестирана во Тексас експлодира, а извршниот директор Илон Маск објавил дека нема опасност во безбедносната зона околу таа локација.
Компанијата денеска соопшти дека тоа се случило додека леталото се подготвувало за својот десетти пробен лет на лансирањето во јужен Тексас.
Holy cow Starship pic.twitter.com/ch2R88wzs3
— Chris Combs (iterative design enjoyer) (@DrChrisCombs) June 19, 2025
„За време на целата операција, се одржуваше безбедносна зона околу локацијата и целиот персонал е безбеден“, соопшти „Спејс Икс“ на социјалните мрежи.
Тие побараа од луѓето да не се обидуваат да се приближат до локацијата.
Компанијата најави и дека соработува со локалните власти.
Свет
Израел: Ќе ги засилиме нападите врз Иран

Министерот за надворешни работи на Израел, Израел Кац изјави дека земјата ќе го зголеми интензитетот на нападите врз стратешките цели во Иран, вклучително и оние во главниот град Техеран.
Најавата доаѓа по израелскиот ракетен напад врз нуклеарниот реактор во Арак и иранскиот напад врз болницата Сорока во јужен Израел.
„Премиерот и јас дадовме наредба на ИДФ да го зголеми интензитетот на нападите врз стратешките цели во Иран и врз владините цели во Техеран, со цел да се елиминираат заканите за државата Израел и да се поткопа режимот на ајатолахот“, рече Кац на социјалната мрежа „Икс“.
Нападот на болницата предизвика низа реакции во израелската политичка елита, нагласувајќи дека станува збор за цивилен објект. Од друга страна, иранските државни медиуми тврдат дека целта била воена база на израелската армија која се наоѓа во непосредна близина на болницата.