Македонија
(Видеоинтервју) Георгиевски: Србите биле три пати пожестоки, па не ги нарекуваме окупатори, зошто да не им простиме и на Бугарите

За експремиерот Љубчо Георгиевски нема ништо спорно ако македонската страна ги смени во учебниците називите за Бугарите од типот окупатор, номад или фашист, затоа што, според него, Македонија ѝ ја простила на Србија окупацијата од 30 години, ѝ простила и на Турција за петте века, па зошто да не ѝ прости и на Бугарија.
Во интервјуто за „А1он“, зборувајќи за македонско-бугарските односи, уште еднаш потенцира дека Македонија треба да ја смени перцепцијата кон Бугарија и да престане со антибугарското расположение, затоа што, според него, во минатото Бугарија била најголемиот поддржувач на Македонија, особено во 19 век. Наспроти ова, Геориевски вели дека треба да ѝ се оддаде признание и почит на Бугарија.
„Ако сме им простиле на Србите, кои биле три пати пожестоки окупатори на овие простори, ако сме им простиле во поновата историја на УЧК и седат во Владата, не гледам проблем да им простиме и на Бугарите. Аршинот треба да биде ист. Ако не простуваме, не простуваме никому. Треба да ја смениме перцепцијата и да признаеме дека Бугарија била најголем поддржувач на Македонија во 19 век. Факт е дека секој ранет комита од Македонија одел на лечење во Бугарија. Секој кој бил гонет се криел во Бугарија, 90% од оружјето доаѓало од Бугарија, обуките биле таму, во Бугарија. Таа поврзаност Бугарија- Македонија била многу јака, зошто има проблемот да ја признаеме? Триесет години го зборувам ова. Ако ги утврдевме пријателските места немаше да дојдеме до ова, ако секој политичар градеше по еден чекор, ниту ќе имавме обврски, ниту ќе ја имавме оваа шокова терапија“, вели Георгиевски во интервју за „А1он“.
На прашањето за откажувањето од македонското малцинство во Бугарија, Георгиевски вели дека тоа не било ништо ново и дека Македонија и со Договорот од Преспа и со Договорот со Бугарија се откажала од малцинствата.
„Предлагам да даде гаранција дека со ништо нема да ги поддржува аспирациите на македонското малцинство во Бугарија. Повторно галама, вик, патриоти колку сакате, а не гледам зошто. Македонија во овие 30 години шест пати официјално се има откажано од малцинствата во Грција и Бугарија. Три пати во договори со Грција, уште два пати во договор со Бугарија. Ги избришале од Уставот малцинствата, веќе не знам со кои промени и конечно со последниот договор меѓу Заев и Борисов, член 11, има шест потточки со кои ние се обврзуваме дека нема да даваме никаква поддршка таму. И сега кога јас го нудам тоа, виновен сум. Ако до сега пет пати сме се откажале од нив, да се откажеме и овој пат и да им дадеме гаранција на Бугарите“, објаснува Георгиевски.
Георгиевски смета дека Македонија мора да направи компромис и со заедничките историски личности и список на кој ќе им се направат историски биографии и доколку има факти дека тие дејствувале како Бугари, тоа да стои официјално.
„Да се направи список од 15 личности и да се каже овие се општи личности, без многу елаборирања, и дискусијата да заврши. И независно од тоа да се кажат основните биографски податоци за нив, затоа што Бугарите сметаат дека македонската историографија ги крие и не ги кажува, и тие податоци да се вметнат. И да се каже дека Гоце Делчев, Даме Груев и сите други биле учители на бугарската егзархија, факт ли е тоа дека македонската историографија тој факт не го знае, зошто го крие? Биле учители, признавате, а со тоа вие ја менувате глобалната перцепција дека не биле толку лоши туку биле пријатели, но ние не го кажуваме како факт. Ние потоа ќе си објасниме под кои околности работеле тука. Сега тука се смирени и двете страни, тие ќе си толкуваат по нивно, ние по наше“, вели Георгиевски.
На бурните реакции во јавноста откако тој ги изнесе и сега потврди за „А1он“ своите гледишта, Георгиевски рече дека стои зад нив и не е проблем ако некои политичари покренат иницијатива за негово протерување од државата. Вели дека има три државјанства, покрај македонското и бугарското, но не кажа кое е третото.
Не се чувствува повикан дека ја брани бугарската страна и додаде:
„Од 1990 година откако се појавив на политичката сцена добивам етикети за кого работам и што, но никогаш не сум се повел на планот на популизмот. Во ’90 не се откажав од идејата за самостојна Македонија, кога најголемиот број беа за Југославија“, рече Георгиевски.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Воздухот во Трубарево вчера и денес во рамки на дозволените граници, покажа мерењето на МЖСП

Министерството за животна средина и просторно планирање информира дека во периодот од 18 септември (11:00 часот) до 19 септември (11:00 часот) биле спроведени индикативни мерења на суспендирани цврсти честички PM₁₀ на мерното место во зоната на Трубарево.
Мерењата се извршени со автоматскиот систем AMBICON RTM–PM, со инструмент ES-642, METONE, USA, сертифициран за индикативни мерења согласно MCERTS, UK.
Резултатите покажале:
Просечна концентрација: 9.8 µg/m³
Максимална измерена вредност: 43.3 µg/m³
Моментална вредност: 8.2 µg/m³
Според добиените податоци, просечните концентрации на PM₁₀ се во рамките на дозволените граници и не е регистрирано надминување на граничните вредности.
Министерството нагласи дека концентрациите се движат во рамките на 24-часовната гранична вредност за заштита на здравјето на луѓето, утврдена со Уредбата за гранични вредности за загадувачки супстанции во амбиентниот воздух („Службен весник на РМ“, бр. 183/17).
Од таму додаваат дека ќе продолжат со редовно следење на квалитетот на воздухот и со навремено информирање на јавноста.
Македонија
(Видео) Либералите бараат воведување на електронска нараквица за насилниците: „Трагедијата на Росица да биде последна“

Либерално-демократската партија предлага воведување на електронска нараквица за насилниците, по двојното убиство во Велес, кога Илија – поранешниот партнер на Росица – ја уби неа и нејзиниот татко.
„Нашето главно прашање е: дали вие, пратеници и пратенички, сте свесни дека со тоа што на 1 април не се издигнавте над партиските интереси и не дадовте поддршка на измените на Законот за спречување и заштита од насилство врз жените и семејното насилство, му овозможивте на Илија ладнокрвно да ги убие Росица и нејзиниот татко“, изјави Цветанка Геговска од Извршниот одбор на ЛДП.
Таа потсети дека, доколку измените предложени од нивната пратеничка и претседателка Моника Зајкова беа веќе усвоени, сторителот ќе носеше електронска нараквица и денес Росица и нејзиниот татко ќе беа живи.
Електронската нараквица, како што објаснува Геговска, ја предупредува жртвата кога насилникот ќе се приближи на оддалеченост помала од 100 метри.
„Со оваа мерка ќе се зголеми степенот на заштита на жртвата и ќе се намали можноста за повторно изложување на насилство. Нека трагедијата на Росица и нејзиниот татко биде последна“, порача таа.
Геговска ги потсети пратениците дека граѓаните ги избраа да носат одлуки со кои ќе го подобрат секојдневието и апелира, без разлика на политичката, етничката или верската припадност, да гласаат за воведување на електронската нараквица и да се стави крај на ваквите трагедии.
Македонија
„Пробив кон глобална алијанса“ – поранешниот министер Еленовски напиша книга за НАТО

Светот стои на раскрсница – и НАТО исто така. Црпејќи од своето повеќедецениско искуство во дипломатијата, безбедноста и меѓународните односи, некогашен министер за одбрана, амбасадор на Македонија во Белгија и Луксембург и специјален претставник на нашата држава во НАТО, Лазар Еленовски ја напиша новата книга „Пробив кон глобална алијанса: Непознатите познати на НАТО“.
Книгата, која е во издание на „Арс Ламина“, беше промовирана вчеравечер (18 септември), во „Литература.мк“ во „Дајмонд мол“. Модератор на настанот беше Сеад Ризвановиќ.
Во годината на два битни лични јубилеи, 75 години од формирањето на НАТО и 30 години од атлантскиот пат на Еленовски, оваа книга претставува негов придонес кон непознатата иднина на атлантската идеја и организација.
– Книгата е мој личен придонес кон нешто кон кое сум бил посветен три децении. Иако идејата за самата книга е стара четири-пет години кога почнав да ги формулирам идејата и концептот за книгата, чувствував личен долг и, ако може да кажам, морална одговорност да образложам концепт со кој досега успешната безбедносна алијанса на западниот свет ќе продолжи да го дава својот придонес кон светскиот мир и стабилност и ќе ги избегне историските стапици и предизвици кои би можеле да ја загрозат нејзината релевантност, а кое е нешто со кое се соочува секој општествен феномен или творба – истакна Еленовски.
Во книгата авторот праќа силно предупредување: без смела трансформација, најуспешната безбедносна Алијанса во модерната историја ризикува да стане реликвија од минатото. Со новите закани, кои произлегуваат од рапидниот развој на технолошкиот свет и растечките геополитички ривалства, доведен е во прашање опстанокот на демократскиот поредок. Па оттаму, во книгата, со итност и јасност се разработуваат натамошните активности кои НАТО треба да ги преземе како глобална сила за да може да придонесе на човештвото низ бурните непознати на 21 век.
Во книгата Еленовски ги истражува успесите на НАТО, внатрешните контрадикции и занемарените предизвици – непознатите познати – кои се закануваат на неговата релевантност.
– Терминот непознатите познати подразбира работи за кои не сме свесни дека ги знаеме, односно не знаеме дека ги знаеме. Тоа е своевиден парадокс, но впрочем сведоци сме самите дека самиот живот е полн со парадокси. За таков парадокс и зборувам во книгата кога ги анализирав НАТО и неговите трансформации посебно од крајот на Студената војна до денес, неговите главни лостови, како што се САД и европските сојузници, нивните главни геополитички конкуренти, како што се Кина и Русија, но и преостанатите нормали или стандарди на денешната светска безбедносна реалност – објасни тој.
Со оваа книга намерата на авторот е да ја доближи македонската публика до реалностите кои ги продуцираат современите безбедносни, надворешнополитички и геополитички трендови.
– Како и насекаде во светот, и кај нас доминираат митови за одредени состојби, што со јазикот на книгата значи дека претставуваат за нас непознати познати. Затоа подобро е ако се видат работите во вистинско светло за потоа и реакцијата да биде соодветна или продуктивна за самата држава. Историскиот пат на Македонија од нејзиното осамостојување, за жал, покажува дека ние почесто не знаеме како да реагираме пред меѓународните предизвици, посебно големите и реагираме несоодветно, недоволно или погрешно. На тој начин уште повеќе ја отежнуваме сопствената состојба и го загрозуваме процесот во кој се наоѓаме – рече тој.
Книгата веќе излезе и на англиски јазик и може да се најде на „Амазон“. Со тоа, ова делото ќе има многу поширок меѓународен опсег.
-Се надевам дека книгата ќе биде едукативно четиво за современите безбедносни и геополитички трендови и дека посебно ќе им послужи на новите генерации кои уште поподготвено ќе треба да се соочат со овие големи промени и предизвици кои доаѓаат – истакна тој.
Лазар Еленовски има посветено многу години на одбраната, дипломатијата, политиката и граѓанскиот ангажман, играјќи значајна улога во унапредувањето на реформите во безбедносниот и одбранбениот сектор на Македонија, како и во поттикнувањето на регионалната соработка и интеграција. Тој е еден од пионерите на атлантизмот во Македонија од средината на 1990-тите години и беше лидер на националното атлантско движење во текот на 2000-тите. Исто така, тој беше потпретседател на меѓународната атлантска асоцијација од 2011 до 2014 година. Еленовски беше министер за одбрана од 2006 до 2008 година, а амбасадор на Македонија во Белгија и Луксембург од 2012 до 2016 година. Во периодот од 2018 до 2020 година тој беше специјален претставник на Владата на Северна Македонија во НАТО. Книгата е достапна во сите поголеми книжарници и онлајн преку www.literatura.mk.