Свет
Маорите бараат промена на името на државата Нов Зеланд

Народната партија на староседелците Маори во Нов Зеланд поведе петиција за промена на официјалното име на земјата во Аотеароа, што е името на автохтониот јазик во земјата.
Лидерите на партијата што ги застапуваат интересите на народот Маори – Равири Ваитити и Деби Нгарева-Пакер, изјавија дека оваа партија сака да го усогласи името на земјата со јазикот те рео маори, кој е јазик на овој домороден народ, пишува „Гардијан“.
„Одамна помина времето те рео маори да се врати на вистинското место како прв и официјален јазик на оваа земја. Ние сме полинезиска земја – ние сме Аотеароа. Тоа е име што ќе ја обедини нашата земја. Други се обидуваат да се искористи оваа тема за поделби. Нов Зеланд е холандско име“, велат Маорите.
Покрај барањето за промена на името на земјата, петицијата исто така ја повикува владата на Нов Зеланд да ги врати оригиналните имиња за сите места и градови на јазикот те рео маори до 2026 година.
„Нашите луѓе се болни од смрт бидејќи имињата на нашите предци се осакатени и запоставени. Ова е 21 век и тоа мора да се промени. Обврска на владата е да стори сѐ што може за да го врати полноправниот статус на нашиот јазик. Тоа значи дека ќе мора да биде достапен на телевизија, радио, на патоказите и во образовниот систем“, се вели во петицијата.
Минатата година премиерката на Нов Зеланд, Џacинда Ардерн, се осврна на официјалната промена на името на земјата и изјави дека тоа не е опција што се разгледува, но дека ѝ е драго што сѐ почесто го слуша името Аотеароа во јавност.
Петицијата за промена на името на државата доаѓа 49 години по иницирање на барањата за вклучување на маорскиот јазик во официјалната комуникација на Нов Зеланд, што на крајот вроди со плод така што јазикот официјално беше вклучен како официјален јазик во земјата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Принцот Вилијам: Заштитата на семејството е најважна, ќе се стремам да ја модернизирам монархијата

Британскиот принц Вилијам изјави дека заштитата на неговото семејство му била најважна кога неговата сопруга, принцезата Кејт и неговиот татко, кралот Чарлс, се разболела од рак, и најави дека како иден суверен, ќе се стреми да ја модернизира монархијата.
Во интервју за канадската емисија на актерот Јуџин Леви, британскиот наследник на престолот рече дека понекогаш се чувствува „преоптоварен“ од семејните проблеми, наведувајќи дека ќе ги заштити своите потомци од прекумерна медиумска изложеност, објави Ројтерс.
„Грижата и стресот од семејните прашања навистина ме преоптоваруваат доста. Кога станува збор за семејството и слично, се чувствувам малку преоптоварен, како што мислам дека би се чувствувале повеќето луѓе. Тоа е многу по лично“, рече британскиот принц.
Минатата година, Кејт и кралот Чарлс, кој сега има 76 години, започнаа со лекување од рак.
Додека неговата сопруга сега е во ремисија, Вилијам истакна дека тоа била најтешката година во неговиот живот. „Животот нè става на тест. Може да биде многу предизвикувачки, а надминувањето на тие предизвици нè прави тоа што сме.
„Горд сум на мојот сопруга и татко, како ја поминаа целата измината година.
Моите деца исто така се справија брилијантно“, рече Вилијам. Вилијам зборуваше за животот во кралското семејство и неговата визија за иднината.
Тој се осврна на интензивното медиумско известување за разводот меѓу неговиот татко и покојната принцеза Дајана, истакнувајќи дека медиумите се „насекаде, буквално насекаде“.
„Штетата што може да ја нанесе на семејниот живот е нешто што си ветив дека нема да му се случи на моето семејство. Затоа имам многу јасен став за тоа каде е линијата и за оние што ја преминуваат, знајте дека ќе се борам против тоа“, нагласи принцот.
Тој рече дека не размислува многу за искачувањето на тронот, но призна дека планира да ја извршува улогата поинаку.
„Мислам дека може слободно да се каже дека промената е на мојата агенда. Промена на подобро.
Тоа е делот што ме возбудува, можноста за правење некои промени. Не премногу радикални, но оние што мислам дека се неопходни“, рече принцот Вилијам, пренесува Танјуг.
Фото: принтскрин
Свет
Орбан: Унгарците не сакаат да ја делат ЕУ со Украинците

Унгарскиот премиер Виктор Орбан го повтори својот став дека Унгарците не сакаат да бидат во ист сојуз со Украинците за да не ја делат својата судбина – а судбината на Украинците, според него, е да бидат покрај Русија, рече тој во интервју за унгарското радио „Кошут“.
„Унгарците не сакаат да бидат во истата Европска унија како Украинците“, рече тој, додавајќи дека длабоко се согласува со тоа. „Ако сте со некого во федералниот систем, ја делите неговата судбина, а Украина е земја со многу тешка судбина. Зошто да ја делиме таа тешка судбина?“, праша тој.
„Не сакаме да ја делиме нашата судбина со нив“
Како што пишува „Украинска правда“, тој нагласи дека Унгарците имаат своја судбина, која е многу полесна од украинската.
„Ние чувствуваме жал за нив, сочувствуваме со нив, тие се борат храбро, мора да ги поддржиме, но не сакаме да ја делиме нивната судбина“, истакна тој.
Според унгарскиот премиер, судбината на Украинците е таква што тие живеат покрај Русија и постојано се во војна со Русите. Орбан рече дека сака да ја ослободи Унгарија од потребата да биде во федерален систем со Украинците и да се бори со Русите.
„Ако сте во федерален систем со некого и ве нападнат, порано или подоцна ќе мора да испратите војници, а ние не сакаме да умреме за Украина“, рече тој.
Фото: принтскрин
Свет
Масивен руски напад врз украинските гасни постројки: „Ова е најголемиот досега“

Русија изврши големи воздушни напади врз некои од главните украински постројки за производство на гас, предизвикувајќи критична штета во некои случаи додека Украина се подготвува за зима.
„Во текот на ноќта, Русија лансираше 35 ракети и 60 беспилотни летала врз инфраструктурата на државната компанија ‘Нафтогаз’ во регионите Харков и Полтава“, изјави главниот директор на компанијата Сергеј Коретски, додавајќи дека тоа е најголемиот напад врз „Нафтогаз“ досега.
„Како резултат на тој напад, значителен дел од нашата инфраструктура беше оштетен. Дел од штетата е критична“, додаде тој во објава на „Фејсбук“.
„Немаше воена цел или оправдување. Ова беше уште еден приказ на руското зло, насочено единствено кон нарушување на грејната сезона и негирање на можноста на Украинците да ги загреат своите домови оваа зима“, рече тој.
Руското Министерство за одбрана потврди дека неговите сили извршиле напади преку ноќ врз украинската гасна и енергетска инфраструктура, додавајќи дека нападнале и воено-индустриски цели.
Украинските сили, исто така, ги засилија нападите врз руските рафинерии длабоко на руска територија во последните месеци, предизвикувајќи недостиг на гориво во некои региони.