Во првата година од мандатот на министерката за образование и наука, Весна Јаневска, се испорачани значајни резултати – учебници на 1 септември, зголемени плати за наставниците и универзитетските професори, изградба на нови училишта и сали, како и темелна обнова на студентски домови.

На денешната прес-конференција во МОН, Јаневска, придружувана од заменик-министерот, државниот секретар и директорите на клучните сектори, порача дека заеднички се поставуваат темелите на модерен, конкурентен и ефикасен образовен систем кој нуди еднаквост, знаење и вистински вредности за сите.

„Недостигот на учебници беше првиот предизвик со кој се соочивме. Го надминавме, и покрај кратките рокови. Испечативме и испорачавме веќе одобрени учебници, а подготвивме и нови наставни материјали за предмети за кои претходно немаше ниту едно помагало. За средното стручно образование печатени се над 100 нови наслови. Учениците имаат и ќе имаат од што да учат“, истакна Јаневска.

Министерката додаде дека веќе се во тек постапките за набавка и печатење на нови учебници за наредната учебна година, вклучително и оние по странски јазици кои недостасуваа шест години.

Посебна благодарност упати до наставниците, кои, како што рече, активно учествувале во сите реформи.

„Одлучивме за етапно, но реално покачување на платите на наставниците во наредните четири години. Веќе добија зголемување над 12%. Универзитетските професори од јануари годинава добија зголемување од 14%“, рече министерката.

Истовремено, наставниците се ослободени од тројно внесување идентични податоци, со што добиваат повеќе време за квалитетна настава.

Во делот на инфраструктурата, Јаневска информираше дека со 2 милијарди денари се градат седум нови училишни објекти, се реконструирани 20, се градат четири спортски сали, а темелно се обновуваат два студентски дома во Скопје. Над 50 училишта ќе добијат фотоволтаици, продолжува изградбата на ФИНКИ и Факултетот за физичка култура, а наскоро ќе започне изградба на кампуси за Универзитетот „Мајка Тереза“ и за Медицинскиот факултет во Штип.

„Од почетокот се залагам за оптимизација на училишната мрежа и воведување на едносменска работа. Тие два процеса ќе овозможат поквалитетна настава, поголема социјализација, заштеда и ефективно реинвестирање. Оваа година 153 училишта работеа во една смена, а наскоро ќе се приклучат уште шест“, рече министерката.

Посебно задоволство изрази од соработката со студентите, кои доставиле 10-тина прифатени предлози за проширување на нивните права и можности.

„Науката ни е во фокусот. Двојно го зголемивме буџетот за научно-истражувачка дејност – 680 милиони денари. Објавивме три повици за финансирање на иновативни проекти и станавме партнери со Истражувачкиот центар на Европската комисија, кој отвори врати за нашите истражувачи. Web of Science и Scopus се достапни бесплатно за сите студенти и вработени на државните универзитети“, додаде Јаневска.

Во изминатата година, Државниот просветен инспекторат и службите на МОН извршиле над 2.000 надзори. Поради непостапување по насоки, затворени се 14 приватни научни институти и школи. По години занемарување, повторно се активирани лекторатите по македонски јазик – шест лектори работат во Хрватска, Словачка, Кина, Италија, Романија и Полска.

Јаневска информираше и за пет нови закони: ангажирање образовни асистенти, поддршка за талентирани ученици и ментори, финансиска помош за наставнички здруженија и организатори на олимпијади, како и за формално образование за лица во казнено-поправни установи и за возрасни ученици кои не посетувале училиште.

„Времето го покажа резултатот од негрижата – деца последни на ПИСА тестирања, универзитети кои ги нема на ранг-листи и научници кои бегаат во странство. Затоа темпото мора да продолжи. Ви благодарам и на вас, медиумите, што ги следите институциите и со критика ни помагате да бидеме поефикасни“, заврши Јаневска.

Министерот за здравство Азир Алиу ја претстави новата алатка „Отворен кабинет“, која, како што посочи, ќе овозможи директна комуникација меѓу граѓаните и Министерството – без бариери, без бирократија и со човечки пристап.

„Вистинската реформа почнува тогаш кога институцијата престанува да зборува сама со себе и почнува да го слуша народот со отворен ум и јасна намера за промена“, изјави министерот Алиу, нагласувајќи дека новата алатка не е само веб-страница, туку целосна трансформација на односот институција – граѓанин.

Со „Отворен кабинет“, секој граѓанин ќе може директно да закаже средба со министерот секој петок, без никакви формални процедури.

„Првите 15 термини веќе се резервирани. Ова е доказ дека граѓаните имаат што да кажат и конечно имаат каде да бидат слушнати. Јас сум тука да ги слушнам“, порача Алиу.

Според министерот, ова не е само нов сервис, туку јасна порака за визијата што Министерството ја има за здравствениот систем.

„Оваа иницијатива не е само услуга. Таа е став. Став дека здравството не смее да биде затворен систем, туку жив организам што комуницира, што вклучува и реагира навреме“, рече Алиу.

Тој додаде дека граѓаните имаат право на пристапност, транспарентност и одговорност од својата институција.

„Здравство што комуницира, вклучува и реагира, не смее да биде само слоган. Тоа е јавна обврска. Обврска што јас како министер ја прифаќам со целосна одговорност и секојдневно ќе ја исполнувам со работа, отчетност и лично присуство“, изјави министерот.

Алиу посочи и дека приоритет е создавање здравствен систем што се води од податоци, анализа и реалните потреби на граѓаните, а не од политички притисоци или лични интереси.

„Сакаме систем што не се плаши од вистината, не се губи во бирократија и никогаш не го заборава човекот – како причина зашто постои самиот систем“, заклучи министерот.

СДСМ алармира за нов скандал во Министерството за внатрешни работи, овој пат поврзан со сомнителен тендер вреден милиони денари за лиценца за организирање возачки испити во Пелагонискиот регион.

Министерот Панче Тошковски, како што изнесува потпретседателката на СДСМ, Каја Шукова, доделил тендер на новоформирана фирма „Супер Возач“, регистрирана само три месеци пред распишувањето на тендерот. Според Шукова, зад оваа фирма стои Филип Митрески, функционер на ВМРО-ДПМНЕ и советник во Советот на Општина Кичево, преку компанијата „Стрит рајд“, која е нејзин сопственик.

„Станува збор за класичен пример на партиска злоупотреба на институциите за лични и бизнис интереси. МВР под ВМРО-ДПМНЕ дели милионски тендери на луѓе блиски до партијата, а институциите стануваат алатка за испумпување народни пари“, изјави Шукова.

Со овој потег, како што посочуваат од СДСМ, на фирмата „Супер Возач“ ѝ е овозможен монопол од 5 години врз еден профитабилен бизнис – сите полагања за возачки испити во Битола, Прилеп и Ресен ќе се одвиваат преку оваа компанија блиска до власта.

„Фирмата е основана непосредно пред тендерот. Дали однапред било договорено кој ќе го добие? Како знаел функционер на ВМРО-ДПМНЕ дека токму за тоа ќе се распише тендер и токму таму да отвори фирма? Не веруваме во случајности“, додаде Шукова.

Од СДСМ потсетуваат дека ова не е изолиран инцидент, туку втор сериозен скандал по спорниот тендер за полициски униформи, кој исто така беше проследен со јавни реакции и обвинувања за корупција.

„Ова е моделот на владеење на ВМРО-ДПМНЕ – партиски тендери, бизниси за блиските, а државните институции се користат како банкомати за партијата. Наместо борба против корупцијата, гледаме корупција во живо“, рече Шукова.

СДСМ бара итна реакција од надлежните институции:

– Државната комисија за спречување на корупцијата да отвори предмет.

– Основното јавно обвинителство да постапи по допрен глас.

– Институциите да не останат неми набљудувачи, туку да ја исполнат својата законска обврска.

„Македонија не смее да биде плен на организиран партиски грабеж. Граѓаните заслужуваат отчетност, одговорност и институции кои работат за нив. Одговорност мора да има и ќе има“, заклучи Шукова.