Економија
Почна да се гради системот за топлификација на Битола, Могила и Новаци

Почна изградбата на системот за топлификација на Битола, Могила и Новаци, кој ќе користи топлинска енергија од РЕК „Битола“. Градежните работи почнаа во кругот на РЕК „Битола“, односно во непосредна близина на блоковите за производство на електрична енергија.
Генералниот директор на АД ЕСМ, Васко Ковачевски, на официјалниот настан по повод изградбата нагласи дека по 40 години постоење на РЕК „Битола“ и децениско размислување за реализирање на топлификација на Битола, проектот, кој беше во подолг застој поради големи претходни пропусти во планирањето, сега стигна до почеток на изградба на терен.
„Планот е на топлификацијата на почетокот да се приклучат 35 државни и општински институции во Битола, кои ќе искористат една третина од капацитетот на системот. Со другите две третини ќе се задоволат потребите на големите станбени и деловни згради и на индивидуалните куќи во Битола, Новаци и Могила.
Еколошките придобивки од топлификацијата се исклучително значајни. Со воведување ваков вид греење во голема мера ќе се исфрли од употреба загревањето на горива, кои загадуваат, и тоа како во институциите така и во домовите.
Трасата на топловодот ќе поминува низ Новаци и Могила, кои се две рурални општини, кои во значајна мера се потпираат на земјоделството, и топловодот ќе даде можност за загревање на земјоделските оранжерии и објекти, со што ќе обезбеди дополнителна поддршка на развојот на земјоделството во регионот“, изјави Ковачевски.
Директорот на АД ЕСМ ги објасни причините за привремениот застој на проектот и зошто не можеше порано да почне да се спроведува.
„Така како што беше смислен и поставен проектот беше економски неисплатлив и еколошки неприфатлив. Прво, претходно немаше стретегија што со топлификацијата кога РЕК ‘Битола’ веќе нема да произведува струја од јаглен. Сега имаме решение на тоа прашање – стратегијата е замена на дел од капацитетот на РЕК со когенеративна електрана на гас, која ќе произведува електрична и топлинска енергија. Имаше нерешени имотно-правни односи по текот на трасата на топловодот. Тоа прашање го решаваме сега со експропријација. И многу важно. Овој проект од исклучително значење за Битола, Новаци и Могила треба да биде еколошки, а претходно беше предвидено да има потстаница за догревање на влезот во Битола, која ќе работи на мазут, што е недозволиво. И тоа го решивме – сега ќе има потстаница на природен гас“, објасни Ковачевски.
Министерот за економија, Крешник Бектеши, изјави дека ова е еден од проектите за кои Владата е исклучително посветена за успешна реализација.
„Владата е посветена на реализација на проекти што ќе значат намалување на загадувањето, намалување на потрошувачката на електрична енергија и зголемување на енергетската ефикасност и секако зголемување на безбедноста и сигурноста на дистрибутивната мрежа на електричната енергија.
Владата на Република Северна Македонија усвои амбициозна стратегија и презеде конкретни мерки и активности за реализација на стратешките определби кон зелена економија и воведување почисти енергетски во економијата и домаќинствата“, изјави Бектеши.
Министерот се осврна и на податоците дека секторот за греење значително учествува во крајната потрошувачка на енергија.
„Неефикасните технологии придонесуваат за зголемено загадување и глобално затоплување. Реализацијата на овој проект за изградба на топлификациската мрежа во Битола, Новаци и Могила ќе има големо влијание врз зачувување на животната средина, а од друга страна, ќе ги намали трошоците кај домаќинствата за загревање, односно ќе има поконкурентни цени од другите енергенти што се користат, што е наш најголем приоритет“, изјави Бектеши.
За проектот за топлификација на Битола, Могила и Новаци се користи кредит од германската банка КФВ во вредност од над 40 милиони евра, а дополнително АД ЕСМ ќе инвестира 7 милиони евра сопствени средства.
Изведувачот има рок од две години за изведување на првата фаза од проектот за која е потпишан договорот, а тоа е ископ за трасирање на топловодот и поставување на топловодните цевки од РЕК „Битола“ до градот Битола, како и секундарна, односно дистрибутивна мрежа во градот, по што следува втората фаза, во која ќе бидат поставени потстаници што ќе го поврзат цевководот со РЕК „Битола“ и цевководот со разгранетата дистрибутивна мрежа низ градот Битола. Во третата фаза ќе бидат поставени потстаници на институциите што ќе бидат приклучени на греењето.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
„Тик-ток“ казнет со 530 милиони евра

„Тик ток“ е казнет со 530 милиони евра во Европската Унија поради непочитување на прописите за заштита на податоците на корисниците.
Највисокиот регулатор за заштита на податоци на ЕУ ја казни платформата „Тик-ток“ со 530 милиони евра поради загриженост за тоа како ги заштитува личните податоци на корисниците.
Регулаторот исто така ѝ наложи на платформата да го суспендира преносот на податоци во Кина доколку обработката на податоци не се усогласи со законите на ЕУ во рок од шест месеци, објави „Ројтерс“. Ирската комисија за заштита на податоците (DPC) соопшти дека „Тик-ток“, кој е во сопственост на кинеската компанија „Бајт денс“, не може да докаже дека личните податоци на корисниците од ЕУ се соодветно заштитени во согласност со законите на ЕУ.
„Тик-ток“ објави дека ќе поднесе жалба на пресудата тврдејќи дека ја користел законската рамка на ЕУ, особено стандардните договорни клаузули, за да овозможи строго контролиран и ограничен далечински пристап.
Економија
Народната банка ја додели годишната награда за млади истражувачи за 2025 година

По повод денот на монетарната самостојност, Народната банка традиционално ја додели Годишната награда за млади истражувачи за најдобар труд од областа на макроекономијата и банките и банкарските системи. Добитничка на првата награда за 2025 година е Јасна Тоновска, асистентка и докторантка на Економскиот факултет при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, за трудот со наслов „Волатилноста на меѓународните финансиски текови: импликации за македонската економија“.
Во трудот се посочува дека изразената променливост на меѓународните финансиски текови носи ризици за економските остварувања во земјата, особено на среден рок, при што се заклучува дека макропрудентните мерки претставуваат ефикасен инструмент за ублажување на негативните ефекти од оваа променливост, којашто станува особено изразена по 2020 година, како резултат на засилената светска неизвесност и сѐ поголемите геополитички тензии.
По повод доделувањето на наградата, во Народната банка се одржа средба со наградената истражувачка, гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска и Одборот за оценување трудови составен од вицегувернерката Ана Митреска (претседателка) и членовите Султанија Бојчева-Терзијан, директорка на Секторот за монетарна политика, истражување и статистика и Мите Митески, помошник на вицегувернерот, како и вицегувернерите Емилија Нацевска и Фадил Бајрами.
На средбата се разменија мислења за наградениот труд и за значењето на истражувачката работа при носењето политики засновани на докази. Акцентот беше ставен на важноста на поддршката што Народната банка им ја дава на младите истражувачи заради унапредување на истражувачката дејност во земјата. Имено, во изминатите деветнаесет години, токму преку оваа награда, Народната банка активно придонесува за поттикнување на истражувачката активност на младите во областа на макроекономијата и банкарството, со што се зголемува нивниот научен придонес со практична вредност при носењето на политиките.
Според традицијата, наградениот труд ќе биде презентиран на некоја од следните сесии на Клубот на истражувачите на Народната банка, којшто функционира како платформа за развој на истражувачката мисла и мрежа за поврзување на експертите од овие области.
Доделувањето на наградата е дел од одбележувањето на 33-годишнината од монетарното осамостојување и формирањето на Народната банка. Постојаното јакнење на институционалните и истражувачките капацитети ѝ овозможи на Народната банка да се издигне како реномирана и кредибилна институција на меѓународно ниво, со голем придонес во обезбедувањето на макроекономската и финансиската стабилност во земјата.
Свет
Пресврт во трговската војна – САД побараа разговори со Кина

Соединетите Американски Држави се обратија до Кина за да побараат разговори за царините од 145 проценти што ги воведе претседателот Доналд Трамп, а вратата на Пекинг е отворена за разговори, соопшти утрово кинеското Министерство за трговија сигнализирајќи потенцијално ублажување на трговската војна.
„САД треба да бидат подготвени да преземат мерки за да ги исправат погрешните практики и да ги откажат едностраните царини“, соопшти Министерството за трговија додавајќи дека Вашингтон мора да покаже искреност во преговорите.
„Обидот да се искористи разговорот како изговор за принуда и изнуда нема да функционира“, соопшти Министерството за трговија.
Пекинг отворено го изрази својот гнев поради царините за кои вели дека не може да го запрат подемот на втората по големина економија во светот. Тој го фокусира својот гнев на поттикнување на јавната и глобалната осуда на американските ограничувања за увоз.
„Кина сака да се сретне и да разговара за трговија, а разговорите ќе следуваат набргу“, изјави синоќа американскиот државен секретар Марко Рубио за „Фокс њуз“.
„Нашиот министер за финансии Скот Бесент е вклучен во овие напори и нивните дискусии ќе следуваат набргу“, рече тој додавајќи дека прашањето е колку САД треба да купуваат од Кина во иднина.
Трамп завчера изјави дека верува оти постои многу голема шанса неговата администрација да постигне договор со Кина.
Тој го изјави ова неколку часа откога кинескиот претседател Шји Џјинпинг ги повика официјалните лица да преземат мерки за приспособување кон промените во меѓународната средина, без конкретно да ги спомене САД.