Регион
ЕУ: Хрватска ги исполни условите за шенген

Земјите членки на ЕУ се согласија за текстот на заклучоците со кои се потврдува дека Хрватска ги исполнува сите услови за спроведување на правото на шенген, што го отвора патот за конечна одлука за влез во зоната без контроли на внатрешните граници на Унијата.
Договорениот текст на заклучоците беше формално усвоен од министрите за внатрешни работи на земјите членки без дискусија.
Вчера на состанокот на Комитетот на постојаните претставници, Холандија и Шведска имаа процедурални резерви бидејќи нивните претставници чекаа консултации со соодветните комисии во нивните парламенти, а заклучоците не можеа да се донесат без согласност на сите членови. Зеленото светло пристигна денеска, кога министрите за внатрешни работи се собраа во Брисел и официјално да го потврдат.
„Хрватска ги исполни сите неопходни услови за имплементација на сите делови од шенгенското право“, се вели во текстот на договорените заклучоци. Ова создаде предуслови Советот да донесе одлука во согласност со член 4 (2) од Договорот за пристапување на Хрватска, кој дозволува укинување на контролите на внатрешните граници.
„Во поглед на пристапувањето на Хрватска во шенген земјата е повикана да продолжи доследно да ги спроведува правата и обврските“, се вели во заклучоците.
Овие заклучоци се процедурално неопходен услов за донесување одлука за влез во шенген-зоната и отстранување на граничните контроли на хрватската копнена граница со Словенија и Унгарија, како и на аеродромите и поморските пристаништа.
Конечната одлука за пристапување во шенген би можела да биде донесена за околу шест месеци за време на француското претседателство, а потребна е согласност од сите земји од шенген. Советот треба да побара и мислење од Европскиот парламент, што може, но и не мора да го следи.
Усвоените заклучоци не значат дека одлуката за влез во шенген е загарантирана бидејќи се одлучува едногласно и не може да се исклучи можноста дека некоја од членките ќе ја блокира одлуката. Заклучоците за шенгенската подготвеност за Бугарија и Романија беа донесени уште во 2011 година, а двете земји се надвор од шенген-зоната.
Во самиот текст се наведува дека усвоените заклучоци ги исполнуваат предусловите Советот да може последователно да одлучи дека сите делови од шенгенското право се применуваат во Хрватска.
„Советот може да започне со работа на нацрт-одлуката со цел да се проследи до Европскиот парламент на консултации што е можно поскоро“, се вели во заклучоците.
Пристапот до Шенген бара темелни евалуации за да се процени дали земјата може да преземе одговорност за контрола на надворешните граници во име на други земји, ефективно да соработува со полициските власти на земји-членки на Шенген, со цел да се одржи високо ниво на безбедност по укинувањето на гранични контроли.
На 6 март 2015 година, Хрватска испрати писмо во кое се наведува дека е подготвена да започне со евалуации. Процесот на евалуација започна во јуни 2016 година и беше завршен во мај 2019 година, а Европската комисија на 22 октомври 2019 година потврди дека Хрватска ги исполнува сите технички услови за пристапување во Шенген.
Постапката ја спроведоа тимови експерти од Европската комисија и земјите-членки, кои по извршените инспекции напишаа низа извештаи и препораки за исправање на констатираните недостатоци. Следејќи ги овие препораки, Хрватска разви акциони планови за справување со овие недостатоци. Последниот акционен план за областа на управувањето со надворешните граници беше завршен во февруари 2021 година.
Хрватска го помина најсеопфатниот и детален процес на проценка на нејзината подготвеност за членство во Шенген зоната, со кој досега не се сретнала ниту една земја-членка на ЕУ. Исполни 281 препорака во осум области на правото на шенген, од кои 145 препораки се однесуваат само на областа на контролата на надворешните граници.
Со помош на ЕУ, Хрватска вложи значителни средства во заштитата на границата, која ја чуваат шест и пол илјади полицајци. Долго време е под голем притисок од мигрантите кои се обидуваат да влезат на територијата на ЕУ. Хрватската гранична полиција е обвинета од медиумите и невладините организации за насилно враќање и нехумано постапување со илегалните мигранти.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
(Видео) Студенти: Тотална блокада на Србија наутро; Вучиќ: Ве молам, вразумете се

Белград, Нови Сад и Ниш денес ќе бидат целосно блокирани. Студентите го најавија ова на големите собири синоќа. Тие најавија дека наутро целосно ќе го блокираат сообраќајот во сите поголеми градови во Србија – во Нови Сад од 6 часот наутро, во Чачак во 6:30 часот наутро, во Белград, Ниш, Крагуевац и Нови Пазар од 7 часот наутро.
„Кога Уставот и законот ќе престанат да важат за оние кои мора да ги заштитат, сè мора да престане“, рекоа студентите собрани во иницијативата „Блокада“, која ги координираше протестите и повикува на блокада вчера и во последните денови. Граѓаните се поканети да излезат на улиците од утрово и „мирно, но решително“ да го запрат сообраќајот.
„Србија запира денес“, се вели во повикот.
Студентите објавија и постер на кој пишува: „Тотална блокада на Србија – петок, 4.7. наутро“. Покрај тоа, тие објавија упатства со кои им кажуваат на демонстрантите да не се вклучуваат во физички или вербални конфликти, да бидат во што е можно поголема група, да не го снимаат лицето на луѓето кои вршат граѓанска непослушност и да ги пропуштаат службите за итни случаи, родители со деца, бремени жени, лекари и медицински работници, како и доставување храна и лекови до болниците.
„Нема да нè скршите“, рекоа други студенти.
Пред најавените блокади во неколку градови, вклучувајќи го и Белград, кои се закажани да се одржат во раните утрински часови денес, српскиот претседател Александар Вучиќ се обрати до јавноста и ги повика организаторите да ги откажат. Тој оцени дека ова е кршење на законот и обид за загрозување на основните права на другите граѓани.
„Тие закажаа целосни блокади во неколку градови, вклучувајќи го и Белград, за утре во раните утрински часови. Ги молам, не само како претседател на Републиката, не како човек кој ја стекнал најголемата доверба од граѓаните, ги молам како обичен човек – да не го прават ова, да се вразумат, да не ја мразат толку многу својата земја“, рече Вучиќ.
Тој тврди дека блокадите се „тешки кривични дела“ и дека се „спротивни на Законот за безбедност во сообраќајот и уставните норми за слобода на движење“. Тој нагласи дека владата избегнува употреба на сила, но дека државата „не смее да дозволи ваков вид насилство“.
„Не сакаме да реагираме. Избегнуваме употреба на сила. Сакаме да дозволиме секаква слобода на собирање, изразување, апсолутно сè. Но, овој вид насилство не може и не смее да биде дозволен од страна на државата. Бидејќи тогаш тоа повеќе не е држава. Тогаш државата повеќе не постои“, рече тој.
Конечно, тој повторно им се обрати на демонстрантите со зборовите: „Ве молам, ве молам татковски, ве молам како Бог – размислете и освестете се“. Тој додаде дека, и покрај сè, Србија ќе остане сериозна и одговорна држава – денес и секој ден потоа.
Регион
Полицијата приведе 79 демонстранти во Србија вклучувајќи и универзитетски професор

Речиси 80 демонстранти беа приведени вклучувајќи и еден универзитетски професор, а неколку лица беа повредени вчеравечер кога полицијата интервенира разбивајќи ги блокадите поставени во акции на сè помасовната граѓанска непослушност, на која повикаа студентите, по антивладиниот митинг на 28 јуни.
Студентите ја обвинија полицијата за брутален напад врз мирни демонстранти, кои седеа на раскрсница пред Правниот факултет, и за кршење на автономијата на универзитетот со обид за упад на Факултетот, тврдење што Министерството за внатрешни работи категорично го негира. Полицијата само во оваа операција привела 23 лица.
Според објавите на социјалните мрежи, приведена е и универзитетската професорка и активистка за човекови права, Билјана Стојковиќ.
Во ново соопштение во четвртокот наутро Министерството за внатрешни работи објави дека синоќа ги проверило идентитетите на вкупно 1.297 лица на терен, а 79 од нив се приведени – 72 за помали прекршоци и седум за кривични дела.
Сите блокади на територијата на Србија и во Белград се отстранети и сите патишта се проодни, додаде Министерството за внатрешни работи.
За денес се најавени акции на граѓанска непослушност во неколку градови.
Регион
(Фото) Масовна евакуација на туристи поради пожар на Крит

Голем пожар во Грција продолжува да беснее во источниот дел од островот Крит, откако избувна вчера попладне во тешко пристапна шумска област во близина на општината Иерапетра.
Пожарот го поттикнуваат ветрови со сила на ураган што достигнуваат до ниво осум степени според Бофортовата скала, што предизвикува брзо ширење кон југ и закана за станбени згради, туристички сместувачки капацитети и клучна инфраструктура, вклучително и бензинска пумпа.

EPA/NIKOS CHALKIADAKIS
Според службите за итни случаи, пожарот во моментов се шири на најмалку 6 километри, што го отежнува неговото локализирање. Густ чад зафатил поширока област, а видливоста на некои места е намалена на речиси нула.
Чадот се проширил дури до плажата Макри Гиалос, каде што пожарникарите се обидуваат да го локализираат пожарот.

A wildfire at Ierapetra, on Crete island, Greece, 02 July 2025. A large wildfire erupted in the afternoon in an agro-forested area in eastern Crete, at the Ahlia site in Lasithi prefecture, with authorities later issuing an alert to local residents to evacuate towards Ierapetra. A total of 155 firefighters were dispatched to the scene, operating 38 vehicles, while two water-dropping aircraft assisted. EPA/NIKOS CHALKIADAKIS
Главниот пат во близина на населбата Агиа Фотија беше затворен за сообраќај, а полицијата ги повика жителите и туристите да избегнуваат секакви непотребни патувања поради исклучително лошиот квалитет на воздухот, екстремната топлина и пепелта што паѓа од небото.
Локалните извори наведуваат дека областа Агиа Фотија останала без електрична енергија. Најмалку четири постари лица беа однесени во болница со проблеми со дишењето предизвикани од вдишување чад.

EPA/NIKOS CHALKIADAKIS
Здравствените власти ги ставија сите болници на Крит во состојба на готовност. Властите наредија масовна евакуација на хотели, приватни сместувања и домови во општина Ферма, бидејќи пожарот се приближува кон областа. Операцијата се спроведува со поддршка на пожарникари, полиција и локални волонтери.
Досега, околу 1.500 луѓе се евакуирани од околните села и туристички области и однесени во Иерапетра. Околу 200 од нив се привремено сместени во градската спортска сала.

EPA/NIKOS CHALKIADAKIS
Противпожарните сили се значително засилени. До среда вечерта, на местото на настанот беа 155 пожарникари, осум специјализирани пешадиски екипи и 38 противпожарни возила.
До зајдисонце, четири хеликоптери фрлаа вода врз пожарот. Локалните општински власти, исто така, распоредија цистерни за вода и тешка механизација.

EPA/NIKOS CHALKIADAKIS
Дополнителни сили се на пат – уште 17 пожарникари, една пешадиска екипа и пет возила доаѓаат од Пиреја, а уште 33 пожарникари и четири дополнителни екипи на EMODE од Елефсина.
Пожарот, кој избувна помеѓу Агија Фотија и селото Скинокапсала, се шири низ густа, запалива вегетација. Сувите услови, стрмниот терен и силните ветрови го отежнуваат гаснењето.

EPA/NIKOS CHALKIADAKIS
Порано оваа недела, повеќе од 50.000 луѓе во Турција беа евакуирани поради пожар во Измир, а најмалку шест лица загинаа како резултат на топлотниот бран што ја погодува Европа – вклучително и Шпанија, Италија и Франција.