Култура
Стефоска на 100-годишнината од раѓањето на Блаже Конески: Немаме потреба од одбрана, туку од мудрост

Блаже Конески, тој тивок и кроток човек, добиваше строг лик со кој до крајот го бранеше секој збор, секоја буква од македонската азбука, рече министерката за култура, Ирена Стефоска, синоќа на завршната манифестација со која се заокружи чествувањето на „2021 – година во чест на Блаже Конески“.
Стефоска во своето обраќање, цитирајќи го лингвистот Трајко Стаматоски, додаде дека Конески во толкувањето на фактите настојуваше да биде и да остане непристрасен, се залагаше да завладее на пошироките балкански простори поинаков дух во поимањето на работите. Тој оформи национален, а не националистички пристап во проучувањата.
„Зашто одбраната на посебноста на македонскиот јазик за Конески е света работа и должност: „не е тоа јазик создаван под никаков диктат и на тие што, удирајќи против нашиот јазик, лицемерно тврдат дека не работат против нашата нација, ние ќе им одговориме дека прават нешто повеќе: посегаат во светаја светих на македонскиот народ“.
На еден од тие циклични напади еднакви на опсесија Конески одговара: „На тие што од високо би сакале да погледаат на нашиот јазик, можеме да им речеме само: Ваша работа!“, нагласи Стефоска.
Додаде дека минатата година беше стогодишнина од раѓањето на Славко Јаневски, оваа – 100 години од Блаже Конески, а во 2023 – еден век од раѓањето на Ацо Шопов.
„Сите тројца, основачи на Македонската академија на науките и уметностите, и сите тројца со мисија да ни остават силен македонски збор и како благослов и како аманет. Зашто мајчиниот јазик на човека му е и првата и последната мисла“, заврши министерката за култура.
Министерката за образование и наука, Мила Царовска, во своето обраќање додаде дека јазикот, уметноста и културата ја даваат смислата на нашите животи и постоење.
„Тие се конецот што ги преплетуваат минатото, сегашноста и иднината. Нашиот голем книжевник, академик Блаже Конески, целиот свој талент го посветил и насочил токму во унапредувањето на македонскиот јазик и неговата кодификација, со што придонел да се најдеме во големото семејство светски признати јазици. Делото на Блаже Конески е аманет што секој од нас има обврска да го чува и негува за што е потребна и лична одговорност, но и институционален пристап“, додаде Царовска.
Во присуство на покровителот на националната програма „2021 – година во чест на Блаже Конески“, Стево Пендаровски, и други гости, Оркестарот на Филхармонијата, баритонот Горан Начевски и маестро Дијана Имери-Илкоска изведоа дела на двајца великани на македонската современа музика – Томислав Зографски и Тодор Скаловски, во оркестрација на Ангел Спироски. Беше претставена и изложбата на илустрации пристигнати на конкурсот објавен од Факултетот за ликовни уметности за изработка на јубилејната книга „Блаже Конески – поезија и кратка проза“, во издание на Струшките вечери на поезијата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Филмот „Отецот наш” на Горан Станковиќ со светска премиера на 50. „Торонто филмски фестивал“

Дебитанскиот игран филм на режисерот и сценаристот Горан Станковиќ, снимен во копродукција со Македонската филмска продукција Дрим Фектори (Огнен Антов, Стојан Вујичиќ), ќе ја има својата светска премиера во програмата Discovery, на Интернационалниот Филмски Фестивал од А класа Торонто кој се одржува од 4 до 14 септември.
„Отецот наш“ ја следи приказната за Дејан, зависник од дрога кој доаѓа во еден манастирски комплекс во оддалечен дел на Србија за да се лекува од својата зависност. Таму, тој е подготвен да биде под будното око на отец Бранко, харизматичен и строг свештеник чии методи на „излекување“ стануваат се поекстремни.
„Филмот ја истражува тенката линија помеѓу дисциплина и насилство, помеѓу духовно водство и авторитарна контрола. Она што започнува како систем за поддршка на крај ќе се претвори во затворен систем кој ја оправдува репресијата во името на промената.“, објаснува режисерот Станковиќ.
Во филмот играат Бранко Исаковиќ, Вучиќ Перовиќ, Јасна Жалица, Тони Михајловски, Ненад Хераковиќ и други.
Продуцент на филмот е Снежана ван Хаулинген, а продукциските куќи се This and That Productions (Србија), во копродукција со Македонија (Dream Factory), Италија (Nightswim), Хрватска (PomPom Film), Црна Гора (KINO) и Босна и Херцеговина (Novi Film).
“Регионалната соработка е од клучно значење за нашите земји да можат да реализираат големи филмски проекти кои ќе бидат забележани и избрани на елитни фестивали како Торонто. Навистина голема привилегија е што нашиот филм ќе ја доживее својата светска премиера во програмата Discovery на Торонто Филмскиот Фестивал (TIFF) — платформа со светски реноме што отсекогаш ги открива и промовира најталентираните нови филмски автори“, изјавија македонските копродуценти Огнен Антов и Стојан Вујичиќ (Dream Factory Macedonia) поврзано со светската премиера, додавајќи: „успеавме да собереме голем број македонски креативци кои активно учествуваа во обликувањето на проектот како Тони Михајловски, Игор Поповски, Дарко Бошковски, Александар Ристевски и др.“.
Ова е долгометражниот деби на режисерот Горан Станковиќ, кој претходно се здоби со признание во регионот како ко-сценарист и режисер на ТВ сериите „Операција Сабја“ и „Утрото менува сè“.
Филмот „Отецот наш“ е поддржан од Филмскиот центар на Србија, Министерството за култура на Република Србија, Агенцијата за филм на Р.Македонија, Министерството за култура и туризам на Италија, Хрватскиот аудиовизуелен центар, Филмскиот центар на Црна Гора, Сараевскиот филмски фонд, Креативна Европа – МЕДИА програмата и RE-ACT фондот.
Торонто Меѓународниот Филмски Фестивал е еден од најголемите и најпосетуваните фестивали во светот, а неговите добитници директно се квалификуваат за номинации за BAFTA и Оскар.
Фестивалската програма се објавува постепено, а целосната програма ќе биде објавен до 12 август. Јубилејното 50. издание ќе се одржи од 4 до 14 септември
Култура
Со концерт на Камерниот оркестар на Музичка младина на Македонија утре се затвора Скопско лето

Овогодишното 46-то издание на фестивалот „Скопско лето“ свечено ќе се затвори со концерт на Камерниот оркестар на Музичка младина на Македонија „Саша Николовски – Ѓумар“, кој ќе се одржи утре – 30.07.2025г. (среда) со почеток во 20:30 часот, во Сули ан.
Диригент: Иван Еминовиќ
Програма:
А. Вивалди – Четири годишни времиња
А. Пјацола – Четири годишни времиња
Камерниот оркестар на Музичката младина на Македонија „Саша Николовски – Ѓумар“ е основан пред повеќе од 35 години, како прв сегмент на Летниот музички камп на Музичката младина на Македонија во 1986 година. Составен е од студенти на Факултетот за музичка уметност од Скопје, но во него често може да се сретнат и млади музичари од други земји. Камерниот оркестар на Музичка младина на Македонија со своето музицирање во сиот овој период се наметна како изведувачки состав со високо професионални квалитети. Диригенти и уметнички раководители на оркестарот биле значајни имиња од македонската музичка сцена: Фимчо Муратовски, Горјан Коруновски, Саша Николовски-Ѓумар, Вања Николовски-Ѓумар, Мирослав Спасов, Борјан Цанев, Бисера Чадловска, Олег Кондратенко, но и познати странски диригенти како: Арилд Ремерајт, Миша Кац, Џанлука Мартиненги и други. Оркестарот е и добитник на национални награди и признанија.
Билетите се во продажба на karti.com.mk, а ќе се продаваат и на влез на Сули ан, пред почетокот на настанот.
Култура
Националниот џез-оркестар ќе гостува на фестивалoт Сплитско лето

Националниот џез оркестар ќе гостува на еден од најзначајните културни настани во регионот – фестивалот „Сплитско лето“. Концертот ќе се одржи на 30 јули, на величествениот Перистил во Сплит, во организација на Хрватскиот народен театар.
Овој концерт ја отвора новата сезона на интернационални гостувања за Националниот џез оркестар, со кои оркестарот ја зацврстува својата позиција на меѓународната музичка сцена преку иновативен пристап и силна уметничка визија.
Публиката во Сплит ќе има ретка можност да ужива во уникатна програма што го поврзува современиот џез со традиционалното португалско фадо – во изведба на Националниот џез оркестар и извонредната вокалистка Мариа Мендеш, под диригентство на маестро Владимир Николов.
Соработката на Националниот џез оркестар со Мариа Мендеш започна со незаборавниот концерт во Скопје, во март оваа година. Вечер што нежно допре до публиката, благодарејќи на внимателната и чувствителна изведба која создаде посебна атмосфера.
Настапот на „Сплитско лето“ носи повеќе од музика – тој е израз на културна размена, меѓународна поврзаност и внимателно претставување на македонската уметничка сцена пред европската публика.