Свет
Дали НАТО ќе се повика на членот 5?

Русија повторно се заканува со инвазија на Украина, тврди НАТО. Во тек се дипломатски напори за да се спречи тоа. НАТО испраќа војници во околните земји за поддршка на Украина.
Во исто време Русија испрати дополнителни воени трупи на границата со Украина.
Но, од толку насобрано тешко оружје прашање е дали ќе се користи, како и кој ќе го користи. Имено, Украина не е членка на НАТО, иако е во центарот на актуелната криза, а целото оружје е распоредено околу таа земја.
НАТО не може директно да ја брани Украина бидејќи не е членка на таа алијанса, но прашање е дали НАТО тогаш би можел да го иницира прашањето за членот 5.
На прес-конференцијата во петокот, американскиот секретар за одбрана, Лојд Остин, ја потсети Русија дека членот 5 од договорот за НАТО ги обврзува Соединетите Американски Држави и нивните сојузници да им помогнат на нивните источноевропски членки во случај Русија да нападне некоја од нив.
„Нашиот фокус не е на борбите во Украина“, рече тој додавајќи дека „работиме на убедување на нашите партнери и сојузници во НАТО“.
Што значи членот 5?
Заемната одбрана на членките на НАТО се објаснува со едноставна мантра – партиите се согласуваат дека вооружениот напад врз една од членките на НАТО, или повеќе од нив во Европа или Северна Америка, се смета за напад врз сите членки на алијансата.
Понатаму, беше објаснето дека доколку една членка на алијансата биде нападната, НАТО мора да преземе дејства за кои смета дека се неопходни, вклучително и употреба на вооружена сила, со цел да се одржи безбедноста на северноатлантската област.
Но, постои и член 5, кој дозволува вооружен одговор од страна на членките на НАТО во случај на напад врз земја што не е членка на алијансата, но тој член е нејасно формулиран и широк, што остава простор за други видови акции.
Така, НАТО досега само еднаш се повика на членот 5, по серијата напади на 11 септември 2001 година, кога терористичката група Ал каеда ги нападна САД.
По нападот, НАТО распореди сили за поддршка на САД во Авганистан, каде што од 2003 до 2014 година телото беше наречено Меѓународни сили за безбедносна помош (ИСАФ).
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Загина српски воен падобранец

Припадник на 63-та падобранска бригада, виш водник прва класа Милан Станковиќ, почина вечерва во Воената болница во Ниш од повредите здобиени при скок со падобран на воениот аеродром „Михајло Петровиќ“ во Ниш, соопшти Министерството за одбрана на Србија.
Во соопштението се наведува дека по приземјувањето, Станковиќ бил итно реанимиран и пренесен во болница, каде што, и покрај брзата реакција и напорите на лекарите, им подлегнал на повредите околу 19 часот.
Надлежните органи пристигнаа на местото на настанот. Истрагата е во тек. Началникот на Генералштабот на српските вооружени сили нареди формирање комисија за утврдување на околностите на вонредниот настан.
Српски Телеграф пишува дека Станковиќ е роден на 25 декември 1983 година и дека е во српската армија од 2005 година. Зад себе остави сопруга и две деца. Министерот за одбрана Братислав Гашиќ и началникот на Генералштабот на српската армија, генерал Милан Мојсиловиќ, испратија телеграми со сочувство до семејството на починатиот Станковиќ.
Европа
Човек на Трамп: Предлогот на Путин е апсурден

Кит Келог, специјалниот претставник на американскиот претседател Доналд Трамп за Украина и Русија, го отфрли предлогот на рускиот претседател Владимир Путин за тридневен прекин на огнот. Келог истакна дека Вашингтон бара долгорочно примирје.
Коментирајќи го напредокот на мировните преговори во последните денови, тој изрази верување дека САД „се во прилично добра позиција кога станува збор за Украинците“. „А тридневно примирје е апсурдно“, нагласи тој, осврнувајќи се на предложеното примирје од 8 до 10 мај.
Тој додаде дека Трамп се залага за сеопфатен прекин на огнот „на море, во воздух и на копно“ што ќе трае најмалку 30 дена. „И потоа можеме да го продолжиме“, изјави тој.
„Кога ќе погледнете на сè околу што Украинците се подготвени да соработуваат, сега е до Русите, до Путин. Имаме една страна, ни треба друга страна. И мислам дека сме блиску“, продолжи тој.
Путин најави уште едно примирје кое ќе започне на полноќ на 8 мај и ќе трае до полноќ на 11 мај. Италијанската премиерка Џорџа Мелони изјави дека тридневното примирје објавено од Кремљ не е доволно, туку дека е потребен праведен и траен мир.
Британската одбранбена разузнавачка агенција верува дека тридневниот прекин на огнот што го објави Путин на Денот на победата има за цел да ја прикаже Русија како отворена за преговори и да ги ограничи украинските напади со долг дострел.
Свет
Израелски министер: Војната нема да заврши сè додека стотици илјади луѓе не ја напуштат Газа

Израелскиот министер за финансии, Безалел Смотрич, изјави денес дека Израел нема да ја заврши војната во Појасот Газа сè додека стотици илјади Палестинци не ја напуштат енклавата.
„Ќе ја завршиме оваа кампања кога Сирија ќе биде уништена, Хезболах ќе биде тешко поразен, Иран ќе биде лишен од својата нуклеарна закана, Газа ќе биде исчистена од Хамас и кога стотици илјади жители на Газа ќе избегаат во други земји, нашите заложници ќе бидат вратени, некои во своите домови, а некои во гробовите на Израел“, рече Смотрич за време на говорот во населбата Ели во централниот Западен Брег.
Тој изјави дека ова не се само цели на владата, туку и консензус на израелскиот народ и војниците. Смотрич апелираше до премиерот Бенјамин Нетанјаху да „направи сè за да ја зајакне безбедноста на Израел“ и го предупреди да не „ја пропушта оваа можност“.
Израелската војска го обнови нападот врз Газа на 18 март, прекршувајќи го договорот за прекин на огнот и размена на затвореници со палестинската милитантна група Хамас од 19 јануари.
Над 52.300 луѓе, претежно жени и деца, се убиени во Газа во израелската офанзива од октомври 2023 година, која започна по нападот на Хамас врз Израел на 7 октомври 2023 година, во кој беа убиени 1.300 луѓе.