Економија
Побрз проток на патници на Табановце и нови зелени коридори како дел од Отворен Балкан

Согласно Договорот за примена на заеднички гранични премини – One Stop Shop контроли во делот на проток на стоки и патници со Република Србија на Табановце – Прешево кој беше воспоставен во септември 2019 година, комплетно се завршени дополнителните инфраструктурни активности и реконструкции, и тоа: поставени се нови кабини за работа на граничните полиции и царинските службеници од двете земји, нови рампи и извршено е реновирање на помошни простории за користење од страна на колегите од Србија. Дополнително поставена е и потребната мрежна и телекомуникациска инфраструктура за непречено одвивање на процесот, информираат владините служби.
Со реконструкцијата и новопоставените кабини и рампи, појаснуваат од таму, покрај подобрување на условите за работа, се постигнува и дополнително забрзување, пред сè при пасошката проверка, бидејќи новата поставеност на кабините е таква (и за патнички и за товарни возила), да овозможува истовремено работење (без празен ‘од) на граничните полициски службеници од двете држави, што дополнително ќе влијае на забрзување на протокот на патнички и товарни возила, кое е особено важно во летниот период во тек на туристичката сезона.
Дополнително, додаваат дека за сите увозници, извозници, транспортери и други учесници во царинската постапка од трите земји во иницијативата Отворен Балкан, како и за економските оператори иматели на ОЕО одобренија и стоки од Зелените коридори, на граничните премини Табановце и Ќафасан во март 2022, поставени се табли за зелени (приоритетни) ленти. По истиот принцип, вакви табли се поставени и на Прешево и Ќафтане, од страна на Србија и Албанија.
„Во моментот на ГП Табановце функционираат 5 ленти за патнички, 2 за товарни возила и една за автобуси. Со цел понатамошно подобрување на условите за побрз проток на патници на ГП Табановце каде се врши гранична и царинска проверка на излез од Србија и влез во Северна Македонија, Царинската управа работи на прилагодување на уште две ленти за влез на патнички моторни возила, со што дополнително ќе се забрза протокот, посебно важно во летниот период и зголемената фреквенција на патници-туристи кои поминуваат преку овој граничен премин.
Исто така, со цел забрзување и намалување на времето за чекање на граница, Царинската управа ги разгледува можностите за граничниот премин Пелинце, кој се користи само за патнички промет, односно поминување на патнички моторни возила, да се актуелизира како алтернативен премин за патниците првенствено од Северна Македонија и Србија. Toa би било во согласност со иницијативата Отворен Балкан и со предложениот начин за примена на концептот one stop shop, со цел побрз проток на патници и патнички моторни возила.
„Зелените коридори“ за проток на осетлива стока успешно и непречено функционираат во регионот со земјите на ЦЕФТА. Во Република Северна Македонија тие се применуваат на граничните премини: Табановце, Блаце и Ќафасан, при што важат за усогласена ЦЕФТА-приоритетната листа каде се предвидени стоките што ќе имаат првенство на минување. Листата е јавно достапна (на веб-страницата на Царинска управа) и содржи прехранбени производи – месо, зеленчук, потоа медицинска опрема, лекови – точно определени по тарифни броеви. За овие стоки Царинските управи обезбедуваат приоритетен третман при премин на границата и при царинење, a списокот на овие стоки може да се менува и усогласува со сите ЦЕФТА земји. Исто така, информациите за овие видови стоки пред пристигнување се праќаат и се добиваат преку електронскиот систем на ЦЕФТА – СЕЕД. Идентификацијата се врши врз основа на тарифните ознаки, внесени во извозните и транзитните декларации“, се дополнува во владиното соопштение.
Имајќи ги предвид позитивните искуства од примена на Зелените коридори во рамките на ЦЕФТА, во тек се активности за нивно проширување кон соседните земји членки на ЕУ. Во таа насока, на 7.7.2022 година, во рамките на Форумот за конективност во Солун, директорката на Царинската управа на Република Северна Македонија и гувернерот на Независната управа за јавни приходи на Република Грција, потпишаа Меморандум за разбирање за електронска размена на податоци, со кој се овозможува примена на Зелените коридори за стоки кои излегуваат кон Република Грција, како и електронска размена на сет на податоци, пред пристигнување, преку системот ЦЕФТА – SEED системот. Во следните 6 месеци предвидено е можно проширување на опфатот на Меморандумот, со цел размена на податоци за стоки на влез во Република Северна Македонија од страна на Грција. Со тоа, граничниот премин Богородица – Евзони со Република Грција е првиот пример на воспоставен Зелен коридор со земја членка на ЕУ.
На Форумот учествуваа високи претставници од 11 земји од регионот (Западен Балкан и ЕУ), од Министерствата за надворешни работи и транспорт и врски, директорите на царините, како и претставници од Европската комисија, ЦЕФТА и Транспортната заедница. Во рамки на Форумот беа одржани и билатерални средби со соседните земји – членки на ЕУ, вклучително и средба на нашите претставници со претставниците од Република Бугарија, на која беше искажан позитивен став за проширување на оваа иницијатива и на граничните премини со Република Бугарија, информираат од Владата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Трамп го објави договорот со Кина, цената на нафтата скокна

Цените на нафтата се искачија над 68 долари на меѓународните пазари, бидејќи инвеститорите беа охрабрени од објавата за трговски договор меѓу САД и Кина, ублажувајќи ги стравувањата дека тензиите меѓу двете најголеми економии во светот би можеле да ја нарушат побарувачката на енергија.
Во Лондон, цената на барелот беше повисока за 1,30 долари по пладне, на 68,17 долари, во споредба со вчерашното затворање. Во САД, барелот се тргуваше за 1,50 долари повисоко, за 66,48 долари.
Трговците внимателно ги следеа трговските разговори меѓу САД и Кина во првите денови од неделата.
Претставниците на САД и Кина се состанаа во Лондон во саботата, а разговорите траеја до вчера.
Денеска, американскиот претседател, Доналд Трамп, објави дека е постигнат договор. Пекинг, рече тој, одобрил испораки на технолошки минерали и магнети, а САД им одобрија пристап до универзитетите на кинеските студенти.
„Договорот сè уште треба формално да биде одобрен од претседателот Си Џинпинг и од мене“, додаде Трамп.
Најавата на договорот ги намали загриженостите на инвеститорите дека трговските тензии меѓу САД и Кина би можеле да влијаат врз економијата и побарувачката на енергија.
Економија
Паушалите во сметките за струја ќе станат минато, Министерството за енергетика почна серија брифинзи за новиот закон

До 2031 година 80 отсто од граѓаните треба да имаат смарт броила, а првите веќе се очекува да бидат инсталирани за околу година и пол. Со ова ќе се елиминираат паушалите на сметките. Овие новини се предвидени во новиот Закон за енергетика.
Во меѓувреме, граѓаните на сметките ќе можат да прочитаат колку од неплатеното е потрошена електрична енергија, а колку паушал и ова се очекува да се случи од јулската сметка.
Според надлежните се отчитуваат 85 отсто од броилата, таму каде што не се отчитува станува збор за затворени објекти или објекти каде што не може да се влезе, велат од Министерството за енергетика кое со цел подобро информирање на јавноста и потемелно запознавање со новините што ги носи новиот Закон за енергетика, започна серија отворени брифинзи и дискусии со енергетските чинители, институциите и медиумите.
Првиот настан од оваа серија под наслов „Можностите на новиот закон за енергетика, со особен осврт на мрежните оператори и електродистрибуција на електрична енергија“, се одржа во едукативниот центар на Матка, во присуство на Александар Пауноски, Заменик директор на МЕПСО и Сашо Салтировски, Директор на Електродистрибуција,
Настанот го отвори Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, во своето обраќање нагласи дека законот, кој опфаќа над 300 страници детална регулатива, претставува историска реформа во македонскиот енергетски систем:
„Овој закон конечно ги модернизира ’правилата на играта‘ – од производство до потрошувачка. Особено важна е преобразбата на електродистрибутивниот систем. Секоја промена што ја донесовме има конкретен ефект: попрецизни сметки, повисоки стандарди и појасна одговорност.“
Министерката за енергетика, Сања Божиновска во своето обраќање нагласи дека законот, кој опфаќа над 300 страници детална регулатива, претставува историска реформа во македонскиот енергетски систем и додаде дека сè што е добра практика во ЕУ се имплементира во Законот за енергетика.
Волфганг Маиер, извршен директор на ЕВН Македонија, истакна дека новиот закон го поставува темелот за дигитализирана, транспарентна и ефикасна електродистрибуција.
„Како компанија, веќе работиме на ефективна примена на сите новини предвидени со законот. И можам да кажам дека ова е навистина добар закон кој ќе придонесе за унапредување на енергетиката во земјата“, рече тој.
Во рамки на сесијата беа претставени повеќе клучни новини, меѓу кои:
· Обврска за паметни броила – до 2031 година, 80% од домаќинствата ќе имаат паметно броило, со што се укинуваат проценките, а сметките стануваат потполно точни и проверливи.
· Засилена транспарентност – јасна и детална пресметка на тарифите и објаснување на сметките кон секој потрошувач.
· Зголемена одговорност на дистрибутерите – конкретни обврски за време на интервенција, известување и известувачка отчетност.
· Поголема заштита на потрошувачите – подобрени механизми за надомест при прекини или штети и нови регулаторни алатки за кориснички приговори.
До 2031 година 80 отсто од граѓаните треба да имаат смарт броила, а првите веќе се очекува да бидат инсталирани за околу година и пол соп. Смарт броилата е само една од реформите кои ги носи новиот закон за енергетика. Со ова ќе се елиминираат паушалите на сметките. Во меѓувреме граѓаните на сметките ќе можат да прочитаат колку од неплатеното е потрошена електрична енергија, а колку паушал и ова се очекува да се случи од јулската сметка. Според надлежните се отчитуваат 85 отсто од броилата, таму каде што не се отчитува станува збор за затворени објекти или објекти каде што не може да се влезе
Александар Пауноски, заменик-директор на МЕПСО, подвлече дека операторот на преносниот систем е подготвен за имплементација на новите технички стандарди:
„Стабилноста на системот, приклучувањето на нови обновливи извори и намалувањето на загубите се директно регулирани со овој закон. Тоа ни дава силна основа за да работиме појасно, поефикасно и со повисоки цели.“
Сашо Салтировски, директор на Електродистрибуција, пак, додаде:
„Со овој Закон потрошувачот ќе има централно место и улога, сè се сведува на централизација и дигитализација. Ова е жив систем и сите чинители ќе треба да се вмрежуваат, а за тоа ни треба паметен систем. Обновливите извори дојдоа многу брзо, но добро се справуваме. Во наредните 20 години инвестициите во обновливи извори треба да се зголемат двојно. Но, ако за брзо време не почнеме со поставување батерии, ќе има проблем, бидејќи и сега капацитетите се исполнети 100 отсто. Ќе ни треба поддршка од луѓе и знаење за да ги забрзаме процесите. Сега имаме над 200 илјади смарт броила со далечинско отчитување и за 10 години ќе треба да ги смениме сите., изјави Салтировски.
Со Законот за енергетика се воспоставува нова рамка за дигитализација, ефикасност и отчетност во енергетиката, со јасни придобивки:
· За граѓаните: подобра контрола и сигурност
· За бизнисите: стабилно и квалитетно снабдување
· За животната средина: поддршка на зелена транзиција
Министерката Божиновска најави дека Министерството ќе продолжи со оваа серија едукативни и отворени настани во следниот период:
„Ова е само почеток. Ќе ги отвориме темите за обновливите извори, гасификацијата, енергетската ефикасност и критичните минерали. Отворената комуникација со јавноста и засегнатите страни е услов за успешна имплементација.“
Серијата брифинзи ќе е организирана во соработка со сите засегнати компании и институции во Македонија, а секој тематски настан ќе биде посветен на различен дел од законот.
Економија
1400 пријави до Агенцијата за вработување за мерката самовработување, во првите два дена

Пред голем број на граѓани, претставниците од стопанските комори, здруженија на млади и голем број на заинтересирани граѓани, пратеници и претставници на локалните самоуправи од струмичкиот регион, денес се одржа информативен ден за запознавање на јавноста со мерките од Оперативниот план за вработување.
Заменик-министерот за економија и труд, Марјан Ристески ги повика сите заинтересирани да аплицираат на некој од трите објавени јавни повици од мерката Поддршка за самовработување (претприемништво), со која се нуди висока финансиска поддршка, а во овогодинешните мерки посебен акцент е ставена на поддршката на младите лица.
– Со историски висок буџет за Оперативниот план, кој е зголемен за 7,5 милиони евра и годинава е во вредност од преку 40 милиони евра, како никогаш досега Владата дава поддршка за младите да започнат бизнис или преку практикантство и обуки да се стекнат со разни вештини со што би се зголемила нивната вработливост и тие би биле поконкурентни на пазарот на труд. Наша цел е да ги задржиме младите во Македонија, имаат пријател и партнер во Владата која ги поддржува, а најдобар доказ за тоа е овој Оперативен план, каде покрај бројните нови мерки наменети само за нив, во сите останати мерки е предвидено најмалку 40% од средствата да бидат наменети за младите лица – кажа Ристески.
Весна Пешова, заменик-директорот на Агенцијата за вработување на пред присутните говореше за постапките поврзани со аплицирањето за користење на некоја од мерките на Оперативниот план и ги повика сите заинтересирани да аплицираат во некоја од 30-те Центри за вработување низ државата. Таа информира дека интересот за мерката самовработување (претприемништво) е голем и во првите два дена од објавата на огласите досега се доставени околу 1400 пријави.
Директорот за поддршка на претприемаштвото, Даниела Димовска се осврна за поддршката која ќе биде дадена на сите лица кои ќе добијат средства од мерките, како што се стручното советување во креирањето на бизнис план, како и обуките за претприемништво и менторството.
Јавните повици траат до 20 јуни, а во наредниот период ќе се објават јавни повици и за другите мерки од Оперативниот план.