Свет
Нов телескоп открива судири на мртви сонца познати како неутронски ѕвезди
Астрономите за првпат можат да детектираат судири на мртви сонца познати како неутронски ѕвезди, благодарение на моќниот нов телескоп, јавува Би-би-си.
Судирите на неутронските ѕвезди се клучни за нашето разбирање на универзумот. Се смета дека тие ги создале тешките метали кои формирале ѕвезди и планети како нашата, пред милијарди години.
Светлината од судирот е видлива само неколку ноќи, па телескопот мора да се „трка“ за да ги лоцира. Астрономите забележале еден од овие судири во 2017 година, но наишле на овој феномен од чиста среќа.
Британците ја изградија оптичката минлива опсерваторија на гравитациските бранови (ГОТО), лоцирана високо над облаците на вулканскиот шпански остров Ла Палма, сега ќе биде фокусирана на систематско следење на неутронските ѕвезди.
„Кога има откритие, сè мора да биде подготвено за да се искористи максимумот од тоа“, изјави професорот Дени Стигс од Универзитетот во Ворвик.
Тој додаде дека брзината е од суштинско значење.
„Бараме нешто што е многу краткотрајно – нема многу време да исчезнат“, вели тој.
Неутронските ѕвезди се толку тешки што мала лажичка од нивниот материјал тежи четири милијарди тони.
Телескопот им овозможува на астрономите ефективно да навлезат во една таква ѕвезда и да откријат што има внатре.
Неутронска ѕвезда е всушност мртво сонце кое се распаднало под својата огромна тежина, здробувајќи ги атомите кои некогаш ја правеле да свети. Тие имаат толку силна гравитација што се привлекуваат едни со други. На крајот тие пропаѓаат и се спојуваат.
Кога тоа ќе се случи, тие создаваат блесок на светлина и моќен ударен бран низ вселената.
Ударниот бран, наречен гравитациски бран, го искривува просторот. Откако ќе биде откриен на Земјата, новиот телескоп влегува во акција за да ја пронајде точната локација на судирот на неутронската ѕвезда.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Трамп: Секој Евреин што ќе гласа за Мамдани е глупав човек
Американскиот претседател Доналд Трамп ги повика Евреите во Њујорк да не гласаат за кандидатот на левото крило на Демократската партија, Зохран Мамдани, нарекувајќи го „докажан мразител на Евреите“.
„Секој Евреин што ќе гласа за Зохран Мамдани е глупaв човек!“, напиша Трамп на својата платформа Truth Social, обвинувајќи го 34-годишниот кандидат дека „ги мрази Евреите“. Мамдани, муслимански демократски социјалист роден во Уганда, е познат поддржувач на палестинската кауза и застапник на кампањата за бојкот и санкции против Израел.
Во обид да ги смири реакциите, Мамдани во последните месеци јавно се изјаснува против антисемитизмот. Тој води во анкетите со 41 отсто поддршка, пред поранешниот гувернер Ендру Куомо, кој има 34 отсто и ја има поддршката на Трамп.
Трамп претходно се закани дека ќе му ги ускрати федералните средства на Њујорк ако Мамдани победи на изборите за градоначалник.
Свет
Глобалното затоплување ќе ја надмине границата од 1,5 степени, предупредува ОН
Светот нема да го исполни климатскиот цел од ограничување на затоплувањето на 1,5 степени Целзиусови, соопшти Програмата на Обединетите нации за животна средина (UNEP). Според годишниот извештај, поради недоволните мерки за намалување на емисиите на стакленички гасови, глобалната температура во следната деценија ќе ја надмине целта утврдена со Парискиот договор од 2015 година.
UNEP предупредува дека сегашните политики водат кон раст на температурите од 2,3 до 2,5 степени, што ќе биде „тешко да се преобрати“. Иако е постигнат напредок во однос на пред десет години – кога прогнозите укажуваа на пораст до четири степени – емисиите и понатаму растат, бидејќи земјите се потпираат на јаглен, нафта и гас за производство на енергија.
Овие податоци, според агенцијата, дополнително ќе го засилат притисокот пред климатскиот самит COP30, на кој државите ќе разговараат за побрзо финансирање на мерките за ублажување на глобалното затоплување.
Свет
Германија им нуди пари на Авганистанците ако се откажат од доаѓање во земјата
Германската влада им понудила финансиска надомест на Авганистанците кои имаат одобрение за прием во Германија, доколку доброволно се откажат од тоа одобрение за влез во земјата.
Според документот на Германското друштво за меѓународна соработка, понудата се однесува на околу 660 лица кои сега се во Пакистан. Поединци што ќе прифатат, ќе добијат еднократна исплата — 1500 евра во Пакистан и дополнителни 5000 евра како „помош за нов почеток“, но со тоа ќе се откажат од сите идни побарувања кон германската влада.
Министерството за внатрешни работи објаснило дека не може да гарантира навремен завршеток на програмата за прием поради административни пречки и рокови што ги поставила пакистанската влада.
Хуманитарни организации ја осудија понудата, нарекувајќи ја „лоша“ и „недоволна“. Според нив, износот не го покрива ниту дел од трошоците што бегалците веќе ги направиле, а враќањето во Авганистан би значело ризик за нивниот живот под талибанскиот режим.
Во меѓувреме, неколку авганистански семејства што поднеле тужби против германската држава успеале да добијат дозвола за влез и пристигнале во Хановер.

