Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова во Тетово присуствуваше на македонската вечер во рамките на годинашната културно-уметничка и спортска манифестација „Тетово прославува – Тетовско културно лето 2025“.

Во центарот на Тетово свој настап имаа културно уметничкото друштво „Кирил Пејчиновиќ“ од тетовско Теарце, рок групата The Nameless Trio, поп музичарот Влатко Лозаноски – Лозано, со својот бенд, како и тетовскиот рапер Никола Трпески S.A.M.

Сиљановска-Давкова го поздрави четвртото издание на оваа културно-уметничка и спортска манифестација и укажа дека таа ја уважува мултикултурноста и цели кон културен и спортски натпревар.

Најпрво, во просториите на општината, таа оствари неформална средба со градоначалникот Билал Касами, на чија покана присуствуваше на манифестацијата. Обајцата веруваат во уникатниот туристички потенцијал на тетовскиот регион, во можностите за брз локален развој, како и во неговото позитивно влијание врз националниот.

Касами истакна дека е почестен од присуството на претседателката, изразувајќи задоволство од споделувањето убави моменти со сите тетовчани, без оглед на етничката и верска припадност, возраст и статус.

Според претседателката, идејата на организаторот да се одржуваат македонска, албанска, турска и ромска културна вечер е за поздравување, како неспорен израз на меѓусебно почитување и разбирање.

За неа, музиката и танцот ја стимулираат социјалната кохезија и поттикнуваат мирен и богат соживот.

Концерт за паметење што разбуди длабоки емоции, возвишена креативност и перфекција во изразот приредија познатиот италијански виолинист Давиде Алоња и уметниците од Филхармонискиот оркестар на театарот во Болоња настапувајќи на тринаесеттата фестивалска вечер на „Охридско лето“.

Италијанската вечер поддржана од Амбасадата на Италија во земјава беше во знакот на италијанските композитори. Магичната ноќ започна со беспрекорна изведба на дела од Антонио Вивалди, а продолжи со композиции од Оторино Респиги, Џакомо Пучини, Џоакино Росини, Пјетро Маскањи и Антонио Базини кои беа отсвирени со сензибилитет што ги разбранува чувствата кај публиката.

Давиде Алоња е еден од најпосветените музичари на италијанската музика од 20 век, проучувајќи, изведувајќи или снимајќи дела кои ѝ се делумно непознати на музичката јавност. Свири на инструмент изработен од Антонио Страдивари во Кремона во 1690 година, кој му е позајмен од Флоријан Леонхард, како и на виолина изработена од Анселмо Готи во 1930 година.

-Почестени сме што сме тука. Од многу одамна сум слушнал за фестивалот „Охридско лето“ и мислам дека е еден од најважните фестивали во Европа и пошироко. Настапивме со целосно италијанска програма. Секако отсвиривме дела од Вивалди кој е во нашето срце. Ќе кажам некои мали работи за него и неговите дела кои иако се познати, имаат мали непознати факти како тоа дека имало сонет за оваа музика. Музиката била напишана пред 400 години, но има нешто многу футуристичко во него. Публиката ги слуша овие композиции стотици пати ама овојпат ги доживеа од друг аспект. Респиги е најпознатиот композитор на 21-от век и ни е чест што го имавме на репертоарот вечерва, во оваа преубава црква во која кога влеговме останавме вчудоневидени бидејќи имавме чувство како да сме во Ватикан. Акустиката е феноменална, рече харизматичниот виолинист Алоња.

Филхармонискиот оркестар на театарот во Болоња е основан во 2008 година од дел од музичарите на оперскиот оркестар. Нивната мисија е да ја промовираат класичната музика во Болоња, притоа гарантирајќи неприкосновен уметнички квалитет. Филхармонискиот оркестар на театарот во Болоња и истиот ваков оркестар кој дејствува во рамките на Миланската „Скала“, се единствени два ансамбли во Италија од овој вид.

Љубителите на класичната музика покажаа огромен интерес за концертот на италијанските уметници за кој се бараше карта повеќе, а во редовите на публиката беше и амбасадорот на Италија во Р.С. Македонија, Паоло Палминтери.

Драмскиот репертоар на фестивалот „Охридско лето“ вчеравечер донесе премиера на театарската претстава „Амадеус“ од Петар Шефер, во режија на Андреј Цветановски, а во изведба на Турски театар-Скопје.

Селпин Ќерим, Јеткин Сезаир, Слаѓана Вујошевиќ, Аксел Мехмет, Џенап Самет, Бурханедин Ибрахим, Емине Халил, Озан Илдриз и Игбал Саидова на сцената во Центарот за култура „Григор Прличев“ покажаа врвна актерска игра, носејќи ја приказната за Моцарт и за неговите талент и генијалност.

Во полето на музиката, еден од малкуте кои го задолжиле човештвото со своите композиции и оставиле печат на своето време е Волфганг Амадеус Моцарт. Но не и признание од своите современици. Освен од еден, Антонио Салиери, неговиот вечен непријател и единствениот човек кој ја препознава неговата генијалност. И заради таа генијалност, тој станува негов најголем непријател. Салиери, го носи проклетсвото да ја познава музиката толку добро да може да го препознае божественото во Моцарт, но никогаш да не создаде нешто толку совршено.

-Оваа претстава зборува за едно чувство што го носиме многу од нас уметниците, а тоа се јавува секогаш кога ќе дојдеме во контакт со генијалноста на некакво поле. Моцарт бил еден од тие луѓе, некако во своето време непризнаен од публиката и општеството бидејќи бил најверојатно пред своето време. Само Салиери кој можел да ја препознае таа генијалност пробува да го рационализира фактот дека тоа не е можно да е некој човек, туку мора Господ да зборува преку него. Тоа претставува еден триаголник на борба помеѓу Салиери, Господ и инструментот на Господ-Моцарт. Низ таа призма се обидовме да создадеме, и мислам дека создадовме претстава којашто тече како една музичка партитура. Се надевам дека публиката уживаше во неа и се надевам дека успеавме да ги отвориме тие прашања за генијалноста и просечноста како што би рекол Салиери и судирот меѓу двете, рече режисерот Андреј Цветаноски.

Цветаноски не го поставува Шефер првпат на сцената а според него, актерите од Турскиот театар се посебни по многу нешта.

-За мојата дипломска работа ја работев претставата „Салиери“ според текстот „Амадеус“ од Питер Шефер и уште тогаш бев решен и сакав уште еднаш да ја поставам пак, со повеќе ликови бидејќи првата беше доста камерна. Многу ми е драго што соработувам со Турскиот театар и заедно со нив најдовме заеднички јазик во однос на тоа да се оствари таа моја желба да го работам „Амадеус“ повторно бидејќи турскиот ансамбл е навистина посебен по многу нешта а најмногу по подготвеноста да играат заедно и да играат во рамките на концептот за којшто сме се договориле и тоа да го прават до крај, појасни режисерот на претставата „Амадеус“, Андреј Цветаноски.

Талентот како категорија се оценува и проценува низ текот на историјата и претставува вредна особина на една личност. Иако тоа е категорија која е субјективна и лична, вистинскиот квалитет не може да се оспори, ако не веднаш, тогаш после времето на личноста која ги создава делата.

-И мене ме допира овој текст затоа што сите го имаме внатре она да се споредуваме со другите уметници наместо да останеме во контакт со себе и со тоа што ние како уметници сакаме да го направиме.Многу често знаеме да избегаме надвор и да се споредуваме со другите. Да го споредуваме нашиот порив за креација со туѓиот порив за креација, начинот на изведбите. Без разлика на тоа што тука станува збор за музички изведувачи, тоа го има и меѓу актерите, и меѓу сликарите и меѓу другите уметници.Пораката на оваа претстава е да се остане во контакт со себеси, да не се бара ништо надвор, да се биде свој, да се остане оригинален. Но она што од друга страна е важно за овој текст е тоа дека станува збор за еден уметник кој не бил разбран од својата околина. Моцарт не успеал да успее во своето време, рече актерката Слаѓана Вујошевиќ која е дел од турскиот актерски ансамбл.

Сценографијата во театарската претстава „Амадеус“ е на Сергеј Светозарев, а костимите ги изработи Раде Василев.