Економија
Претставници на Народната банка со свои презентации во билатералната фаза за областа „економски критериуми“

Народната банка е активно вклучена во активностите на работните групи по одделни поглавја и области во тековниот процес на билатералната фаза на аналитички преглед на законодавството (англ. screening) со Европската Унија. Во рамките на првиот кластер ‒ Фундаментални вредности, главната економистка, Анета Крстевска и директорката на Дирекцијата за финансиска стабилност и макропрудентна политика при Народната банка, Наташа Андреева учествуваа со свои презентации во билатералната фаза на аналитички преглед за областа „економски критериуми“.
Во делот за макроекономската стабилност, акцентот беше ставен на нејзиното постојано одржување во изминатите децении, како одраз на здравите и претпазливи политики, но и на преземените структурни реформи што ја зголемуваат отпорноста на економијата на шокови. Во однос на ценовната стабилност, беше нагласено дека долги години просечната инфлација е на ниско и стабилно ниво. Исклучок е последнава година, кога повисоката инфлација е глобален феномен, под влијание пред сѐ на фактори на страната на понудата. Но, поради долготрајното делување на овие фактори, инфлацијата станува пораспространета и влијае на инфлациските очекувања, што наметнува потреба од монетарнo затегнување во глобални рамки и кај нас. Поставеноста на монетарната политика на Народната банка во последниот Извештај на Европската Унија беше оценета како соодветна. Исто така, беа презентирани и движењата во надворешниот сектор, при што беше нагласено постојаното одржување на девизните резерви на адекватното ниво, што е особено значајно за централна банка којашто применува стратегија на целење на девизниот курс.
Во делот за финансиската стабилност беше презентиран напредокот во доменот на макропрудентната инфраструктура, остварен со стапувањето во сила на Законот за финансиска стабилност, во август 2022 година. Беше укажано дека со овој закон, постојниот Комитет за финансиската стабилност е законски врамен како меѓуинституционално тело одговорно за спроведување и следење на макропрудентната политика и координирање на активностите за идентификување и следење на системските ризици во финансискиот систем, преземање макропрудентни мерки и управување со финансиската криза. Значајна новина е што Законот им доделува мандат на надлежните органи за преземање макропрудентни мерки за нивните релевантни сегменти, уредувајќи го и макропрудентниот мандат на Народната банка во доменот на банкарскиот сектор и другите надлежности утврдени со закон. Народната банка има водечка улога во креирањето и спроведувањето на макропрудентната политика и во следењето и одржувањето на финансиската стабилност. Беше даден и осврт на структурата на финансискиот систем и на важноста на банкарскиот систем за севкупната финансиска стабилност. Беше истакнато дека банкарскиот сектор добро се справи со ризиците од пандемијата и неговите активности се зголемуваа дури и во тековните услови наметнати од глобалната енергетска криза. Главните столбови на стабилноста на банките се високата и стабилна ликвидност и солвентност.
Поглавјата и областите од првиот кластер се отвораат први, а ќе се затворат последни. Во областа „економски критериуми“ се разгледуваат примената и ефектите од регулативата којашто се спроведува во различни економски подрачја, како и ефектите од спроведувањето одделни политики, стратегии и реформски зафати во економијата. Целта е преку следење на трендовите да се оцени напредок и постепено конвергирање на домашната економија кон функционална пазарна економија и зголемување на способноста за соочување со конкурентните притисоци и пазарните сили во ЕУ.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
МЗШВ: Во четвртиот квартал од 2025 година ќе биде објавен јавниот повик за претприемачите во прехранбената индустрија

Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство ја информира јавноста дека во четвртиот квартал од оваа година ќе биде објавен Јавниот повик 02/2025 за користење на средства од ИПАРД Програмата 2021-2027, мерка 3 – „Инвестиции во основни средства за преработка и маркетинг на земјоделски и рибни производи”.
Оваа мерка претставува исклучителна можност за македонските претприемачи во прехранбената индустрија да ги унапредат своите капацитети и да станат поконкурентни на домашниот и меѓународниот пазар.
Мерката 3 – „Инвестиции во основни средства за преработка и маркетинг на земјоделски и рибни производи”од ИПАРД Програмата овозможува финансиска поддршка за модернизација на преработувачките капацитети, инвестиции за преработка и маркетинг на земјоделски и рибни производи, како и усогласување со европските стандарди. Преку оваа мерка се поддржува зголемувањето на конкурентноста на земјоделското производство и земјоделско-прехранбениот сектор во целина.
Средствата за оваа мерка се обезбедени преку Инструментот за претпристапна помош за рурален развој на Европската Унија (ИПАРД Програмата за периодот 2021 – 2027 година).
Министерството ги повикува сите заинтересирани да започнат со навремена подготовка на потребната документација и да ги следат официјалните објави на Агенцијата за финансиска поддршка во земјоделството и руралниот развој.
Економија
Издадени првите лиценци за батериски систем за складирање на електрична енергија од обновливи извори

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад (РКЕ) ги издаде првите лиценци за батериски систем за складирање на електрична енергија од обновливи извори на компанијата ЕНЕРГО СОЛАР СИСТЕМИ.
Станува збор за два батериски системи со вкупна инсталирана моќност од 2 600 kW, што се инсталирани во склоп на две различни фотонапонски електроцентрали кои се веќе изградени и во функција.
„Издавањето на овие лиценци во кои се вклучени батериски системи за складирање на електрична енергија, всушност го означува почетокот на еден нов инвестициски циклус во енергетиката. Воведувањето на батериите во пракса значи забрзана енергетска транзиција преку создавање на одржлив, ефикасен и еколошки енергетски систем во земјава. Во РКЕ очекуваме голем број сопственици на ФЕЦ да поднесат барање за инсталирање на “сториџи“, но исто така очекуваме интерес да појават и компании кои би биле самостојни оператори на складишта само со батериски системи. Употребата на батериите ќе придонесе за сигурно и доверливо функционирање на системите, а едновремено и за економски посигурен и поефикасен енергетски пазар. Истите можат да даваат услуги на операторот на електропреносниот систем за балансирање на истиот, како и одржување на одредени параметри на мрежата во пропишани граници. Складирањето на енергија во периоди кога има вишок и нејзино користење во периоди кога потребите од електричната енергија се зголемуваат се очекува дека ќе влијае и врз намалување на вкупните трошоци во системот.“ посочи Марко Бислимоски, претседател на РКЕ.
Условите, постапката и потребната документација за добивање на лиценца за складирање на електрична енергија се уредена во Законот за енергетика и Правилникот за лиценци, .
Економија
Владата усвои измени: Се укинува ослободувањето од ДДВ за онлајн пратки во вредност до 22 евра

Со цел зајакнување на домашната економија, поддршка на локалните компании и создавање нови работни места, Владата усвои измени и дополнувања на Законот за данок на додадена вредност, со кои се укинува ослободувањето од ДДВ за онлајн пратки во вредност до 22 евра. Законските измени веќе се во собраниска процедура, а нивното спроведување се очекува да има директни позитивни ефекти врз економијата и работењето на домашните компании.
Со оваа мерка, околу 4 милиони денари месечно, колку што во одредени периоди изнесува прометот кон странските онлајн платформи, ќе се пренасочат кон домашното стопанство. Овие средства ќе придонесат за развој на локалните компании, отворање нови работни места и исплата на повисоки плати на вработените.
Ова претставува значаен чекор во заштита и поддршка на домашната економија, особено во услови на зголемена глобализација и дигитална трговија.
Дополнително, измените ќе помогнат во намалување на сивата економија, имајќи предвид дека досегашниот систем овозможуваше злоупотреби – односно увоз на стоки ослободени од данок кои понатаму се продаваат на домашниот пазар.
Со оваа измена, државата испраќа јасен сигнал на поддршка за домашните компании кои создаваат додадена вредност и вработуваат граѓани во земјата, велат од Министерството за финансии.