Култура
Отворена Третата зимска школа во чест на Ацо Шопов

Денес, „Македонија е во светот, а светот во Македонија“. Развојот на странската македонистика веќе се одвива по цврсто утврдена патека, на која има јасни патокази за развојот и во времето што следува. Стиховите на великанот Ацо Шопов добиваат и нови значења и толкувања преку посветеноста на македонскиот јазик, литература и култура од страна на странските македонисти.
Ова се дел од пораките со кои свечено беше отворена Третата зимска школа на Меѓународниот семинар за македонски јазик, литература и култура при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје (МСМЈЛК при УКИМ), на која учествуваат над 40 странски македонисти од 17 држави. Со Школата на МСМЈЛК при УКИМ почна чествувањето на големиот јубилеј – 100 години од раѓањето на великанот на современата македонска литература и култура, Ацо Шопов, и остварувањето на националната програма во негова чест.
На свеченото отворање на Школата се обратија претседателот на државата, Стево Пендаровски, под чие покровителство се остварува националната програма „2023, година во чест на Ацо Шопов“, ректорот на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје (УКИМ), проф. д-р Никола Јанкуловски, и директорката на МСМЈЛК при УКИМ, проф. д-р Весна Мојсова-Чепишевска.
Посочувајќи на насловот на една од поетските книги на Ацо Шопов, „Ветрот носи убаво време“, во своето поздравно видеообраќање претседателот Пендаровски им се обрати и на учесниците на Школата.
„Дозволете ми да ви посакам Школата да ви донесе само убаво време, убави моменти со плодни дискусии, од кои ќе произлезат нови иницијативи за соработка, истражување и развој. Ви честитам на желбата и изборот да бидете дел од Третата зимска школа на МСМЈЛК при УКИМ“, истакна Пендаровски во завршницата на своето обраќање.
Во видеообраќањето претседателот истакна дека Третата зимска школа на МСМЈЛК при УКИМ има особено место во чествувањето на големиот јубилеј – 100 години од раѓањето на Шопов.
„Шопов како една од централните личности на македонскиот XX век ги постави темелите на мостовите меѓу македонската и поголем број странски култури. Ние како негови потомци имаме обврска тие мостови да ги одржуваме и да ги зајакнуваме. Ама и да градиме нови! Во нашава современост, чинам нема друг субјект што на академско ниво до толку се залага и придонесува за одржување и јакнење на постојните мостови и градење нови токму преку јазикот, речта и културните вредности колку Меѓународниот семинар, кој е организатор на оваа Школа, што несомнено се потврдува преку резултатите од соработката и влогот со странските македонисти и слависти – и во странските културни средини и кај нас. Оттука, и со оваа Школа, меѓу другото, на академско ниво се остварува дел од она за што Шопов и неговата генерација културни дејци се залагале на средината на минатиот век“, истакна ректорот на УКИМ, Никола Јанкуловски, осврнувајќи се на значајноста што остварувањето на националната програма во чест на 100-годишнината од раѓањето на Шопов почнува со Школата на МСМЈЛК при УКИМ, која веќе е традиционална.
Тој посочи и на бројноста на државите од кои има учесници на Третата зимска школа, вклучително и држави од кои претходно повеќе години немало пријавено учество. Во завршницата на своето обраќање Јанкуловски им се заблагодари на странските македонисти за нивниот интерес и посветеност за изучувањето на македонскиот јазик, литература и култура потсетувајќи дека тие се најголеми културни амбасадори на нашата држава.
„УКИМ, во рамките на своите надлежности, секогаш ќе стои зад вас и зад вашата решеност да ја афирмирате и развивате странската македонистика“, им порача ректорот Јанкуловски на странските македонисти, кои се учесници на Школата.
Своето обраќање, директорката на МСМЈЛК при УКИМ, проф. д-р Весна Мојсова-Чепишевска, во целост им го посвети на странските македонисти поврзувајќи ја нивната посветеност на македонистиката и со поезијата на Ацо Шопов.
„Македонија е судбина на светот, светот е судбина на Македонија“ – овој стих на великанот Шопов се чини ја одразува смислата на оваа Трета зимска школа. Затоа што во сето време досега, токму странските македонисти и слависти се оние што овозможија во една убава смисла да се остварува идејата дека ‘светот е судбина на Македонија’ – преку нивните беспоштедни заложби македонскиот збор да се чуе и разбере во странските културни средини. Ама во исто време, преку нивната решеност да се посветат на македонистиката и таа за нив да е животна определба, и нашата татковина постана судбина на светот, затоа што заложбите на странските македонисти и слависти се остваруваат не само во рамките на универзитетските центри и на меѓународната научна сцена, туку и воопшто преку афирмација на македонскиот збор и македонската мисла во светот“, нагласи Мојсова-Чепишевска.
Обраќајќи им се на странските македонисти и реферирајќи на стихови на Шопов, таа искажа и посакување преку наставата на оваа Зимска школа тие уште повеќе да ги засакаат нашата земја и македонскиот јазик, литература и култура, како и дека ќе имаат уште поголем поттик и решеност да продолжат секојдневно да се посветени на македонистиката.
„Ако денес, од некои други простори, Ацо Шопов може да нè види и чуе, се надевам дека ќе се залечат дел од неговите рани, кои оставија лузни во неговата поезија затоа што денес, со оваа Зимска школа, инакво, а суштинско значење, добива неговиот стих: “Македонија е во светот, а светот во Македонија’. Затоа што денес, во негова чест, ‘по долгите патишта на светот се отсликува ликот на Македонија/а ликот на светот во Македонија’“, порача, меѓу другото, Мојсова-Чепишевска.
Веднаш по отворањето, Школата, која се одржува виртуелно, на далечина, почна со интензивна работа, со учесници од: Кина, Виетнам, Соединетите Американски Држави, Австралија, Турција, Полска, Словенија, Чешката Република, Унгарија, Грција, Бугарија, Романија, Молдавија, Руската Федерација, Хрватска, Србија и од Босна и Херцеговина. Планирано е да трае до 28 јануари, со вкупен фонд по 30 часа за секоја од групите.
МСМЈЛК при УКИМ најави дека по Третата зимска школа, планира и други активности посветени на Шопов во текот на оваа година, од кои некои веќе се опфатени во националната програма „2023, година во чест на Ацо Шопов“.
Инаку, Зимската школа на МСМЈЛК при УКИМ првпат се одржа во 2021 година како прва активност во рамките на програмата за одбележување на 100-годишнината од раѓањето на Блаже Конески и значајно дополнување на редовните активности на МСМЈЛК при УКИМ, а мината година веќе се потврди дека таа ќе прерасне во традиција во рамките на остварувањето на мисијата за афирмација и развивање на македонистиката на странските универзитетски центри и воопшто во странските културни средини по што годинава со неа почнува чествувањето на 100-годишнината од раѓањето на Ацо Шопов.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Македонскиот народен театар вечерва ја изведува „Народен пратеник“ во Народно позориште – Белград

129 години по праизведбата на „Народен пратеник“ и 101 година од неговото прво печатено издание, „Народен пратеник“ на Македонски народен театар вечерва игра во Народно позориште – Белград.
Оваа прва комедија на Бранислав Нушиќ, во изведба на моќна актерска екипа и режисерски конципирана од страна на Егон Савин, по впечатливата и одлично забележана изведба на реномираниот фестивал и добиената специјална награда за колективна актерска игра од „Стериино позорје“ – вечерва во 20:30 часот игра на сцената „Раша Плаовиќ“.
Силните впечатоци и импресиите што ги сподели новосадската публика и критиката за двете изведби се патоказ и очекување тоа да се доживее и по оваа изведба.
Култура
Историски ден за МНТ: триумф на ансамблот во „Народен пратеник“

3 јуни 2025 – ден што со особена чест ќе биде запишан во поновата историја на Македонскиот народен театар.
Наградата што секој актер и ансамбл ја посакуваат – Специјалната Стериина награда за колективна актерска игра – му припадна на ансамблот на претставата „Народен пратеник“ од Бранислав Нушиќ, во режија на Егон Савин, а во продукција на Македонскиот народен театар – Скопје.
Ова е награда што ја слави и ја велича не само актерската вештина туку и сплотеноста што се раѓа на сцената – заедништвото во процесот на создавање, како и силата на колективната енергија што живее низ целото траење на претставата.
Александар Микиќ, Дарја Ризова, Тони Михајловски, Јордан Симонов, Тања Кочовска, Александар Михајловски (со снимен глас), народот: Дејан Стамчевски, Синан Ракип, Скендер Бериша, Зекирија Алим, Мирослав Атанасовски, Мартин Китановски и Хусеин Халили, како и целиот тим зад сцената – го заслуживте ова признание!
ПР
Култура
Премиера на балетот „Госпоѓа Бовари“ – одбележување 25 години уметничка дејност на примабалерината Марија Кичевска-Шокаровска

На 25 јуни 2025 година со почеток во 20.00 часот на големата сцена на Националната опера и балет, ќе се одржи премиерата на новата балетска продукција „Госпоѓа Бовари“, инспирирана од безвременскиот роман на Густав Флобер. Ова сценско остварување е посветено на јубилејот од 25 години уметничка дејност на примабалерината, Марија Кичевска Шокаровска која со својата енергија, емоција и посветеност остави длабок белег во историјата на македонскиот балет.
Ова балетско дело, поставено во два чина ја раскажува драмата на женската душа, копнежот по страст, слобода и трагичниот судир со општествените норми.
Диригент е Едуард Амбарцумјан од Ерменија, кореографијата ја потпишува Виктор Ишчук од Украина, кој со прецизност и современ израз го доловува духот на 19 век, додека музичката подлога е составена од дела на К. Сен-Санс, М. Равел, Ж. Масне, Ф. Менделсон и Г. Ф. Хендл, сценографијата и костимографијата се на Андреј Злобин и Гана Ипатиева од Украина, светло дизајн, Милчо Александров, а концерт-мајстор е Јане Бакевски.
Особено значајно е што оваа премиера е посветена на Марија Кичевска Шокаровска, која со својата уметничка кариера остави неизбришлив печат во историјата на македонскиот балет.Таа ќе ја толкува главната улога на Ема Бовари, во останатите улоги ќе настапат, Франциско Хименез Руиз (Шарл Бовари), Балаж Лочеи (Рудолф Буланже), Дмитро Чеботар (Трговецот Лере) и Ендру Кук (Доктор Оме) заедно со солистите, балетскиот ансамбл и оркестарот на Националната опера и балет.
Билетите се пуштени во продажба, онлајн и на билетарницата на МОБ.