Економија
Ковачевски: Македонија станува енергетски центар

Премиерот Димитар Ковачевски, одговарајќи на пратеничко прашање, истакна дека земјата ја продолжува успешната трансформација кон зелена енергија и годинава, со тоа што продолжуваат инвестициите во централи за производство на електрична енергија од обновливи извори. Овие инвестиции, според Ковачевски, треба да ѝ обезбедат на Македонија поголемо производство на струја и енергетска независност на земјата.
„Само во 2022 година изградени се електроцентрали и пуштени се во употреба и произведуваат електрична енергија со можност од 152 мегавата инсталиран капацитет, што произведуваат електрична енергија од обновливи извори. Регулаторната комисија за енергетика минатата година издаде 267 дозволи за производство на зелена електрична енергија. Овие инвестиции имаат значаен придонес во енергетската трансформација и независност.
Овие нови централи што произведуваат струја од сонце, ветер, вода и биогас, што се изградени за една година се еднакви со енергетските капацитети што се граделе со години како ХЕЦ „Козјак“, ХЕЦ „Св. Петка“ и ветерниот парк „Богданци“. Тоа што е правено со години, сега е направено за само една година. Со инсталираниот капацитет на овие 152 мегавата, само во 2022 година може да се задоволат и се задоволуваат потребите на 65.700 домаќинства, кои имаат просечна потрошувачка на електрична енергија. Односно, од овие капацитети од обновливи извори може да се задоволат потребите на домаќинствата од шест града од земјава, како, на пример, Охрид, Тетово, Кратово, Крушево, Крива Паланка и Свети Николе. Капацитет, направен, инвестиран и ставен во мрежа само во 2022 година“, рече Ковачевски.
Истакна дека со измените во Законот за градењето се поедноставија процедурите за поставување фотонапонски централи, кои претходно траеја со месеци и што претставуваше најголема пречка за инсталирање фотонапонски централи на домаќинствата.
„Инвеститорите сега се должни само да ја известат Општината и да ги достават потребните документи со основниот проект за централата што ја прават од овластена фирма. За правни лица ќе биде потребен извод од Централниот регистар, а за физички лица копија од лична карта, потоа имотен лист за објектот на кој се поставува и основен проект за изведување на централата што сакаат да инвестираат во неа. Контролата дали се поставени фотоволтаици, како што е предвидено со проектот, ќе ја вршат општинските инспектори“, рече Ковачевски.
Посочи дека од почетокот на 2022 година кај македонските компании владее огромен интерес за инвестирање во фотоволтаични електрани. Во 2019 година за споредба имало 35 нови фотонапонски електроцентрали со моќност од 5,8 мегавати, во 2020 се 29 со инсталирана моќност од 7 мегавати, а во 2021 година имало 48 електрани со моќност од 14 мегавати.
Најголем интерес има за производство на електрична енергија од фотонапонски електроцентрали, потоа за електроцентрали на биогас, како и за електроцентрали што произведуваат електрична енергија од вода. Значи, сите од обновливи извори на енергија.
„Во периодот кога беше најскапа електричната енергија, поради фотоволтаиците, имавме електрична енергија, што на крајот доведе да имаме најевтина електрична енергија во регионот“, рече Ковачевски.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
МЗШВ: Во четвртиот квартал од 2025 година ќе биде објавен јавниот повик за претприемачите во прехранбената индустрија

Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство ја информира јавноста дека во четвртиот квартал од оваа година ќе биде објавен Јавниот повик 02/2025 за користење на средства од ИПАРД Програмата 2021-2027, мерка 3 – „Инвестиции во основни средства за преработка и маркетинг на земјоделски и рибни производи”.
Оваа мерка претставува исклучителна можност за македонските претприемачи во прехранбената индустрија да ги унапредат своите капацитети и да станат поконкурентни на домашниот и меѓународниот пазар.
Мерката 3 – „Инвестиции во основни средства за преработка и маркетинг на земјоделски и рибни производи”од ИПАРД Програмата овозможува финансиска поддршка за модернизација на преработувачките капацитети, инвестиции за преработка и маркетинг на земјоделски и рибни производи, како и усогласување со европските стандарди. Преку оваа мерка се поддржува зголемувањето на конкурентноста на земјоделското производство и земјоделско-прехранбениот сектор во целина.
Средствата за оваа мерка се обезбедени преку Инструментот за претпристапна помош за рурален развој на Европската Унија (ИПАРД Програмата за периодот 2021 – 2027 година).
Министерството ги повикува сите заинтересирани да започнат со навремена подготовка на потребната документација и да ги следат официјалните објави на Агенцијата за финансиска поддршка во земјоделството и руралниот развој.
Економија
Издадени првите лиценци за батериски систем за складирање на електрична енергија од обновливи извори

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад (РКЕ) ги издаде првите лиценци за батериски систем за складирање на електрична енергија од обновливи извори на компанијата ЕНЕРГО СОЛАР СИСТЕМИ.
Станува збор за два батериски системи со вкупна инсталирана моќност од 2 600 kW, што се инсталирани во склоп на две различни фотонапонски електроцентрали кои се веќе изградени и во функција.
„Издавањето на овие лиценци во кои се вклучени батериски системи за складирање на електрична енергија, всушност го означува почетокот на еден нов инвестициски циклус во енергетиката. Воведувањето на батериите во пракса значи забрзана енергетска транзиција преку создавање на одржлив, ефикасен и еколошки енергетски систем во земјава. Во РКЕ очекуваме голем број сопственици на ФЕЦ да поднесат барање за инсталирање на “сториџи“, но исто така очекуваме интерес да појават и компании кои би биле самостојни оператори на складишта само со батериски системи. Употребата на батериите ќе придонесе за сигурно и доверливо функционирање на системите, а едновремено и за економски посигурен и поефикасен енергетски пазар. Истите можат да даваат услуги на операторот на електропреносниот систем за балансирање на истиот, како и одржување на одредени параметри на мрежата во пропишани граници. Складирањето на енергија во периоди кога има вишок и нејзино користење во периоди кога потребите од електричната енергија се зголемуваат се очекува дека ќе влијае и врз намалување на вкупните трошоци во системот.“ посочи Марко Бислимоски, претседател на РКЕ.
Условите, постапката и потребната документација за добивање на лиценца за складирање на електрична енергија се уредена во Законот за енергетика и Правилникот за лиценци, .
Економија
Владата усвои измени: Се укинува ослободувањето од ДДВ за онлајн пратки во вредност до 22 евра

Со цел зајакнување на домашната економија, поддршка на локалните компании и создавање нови работни места, Владата усвои измени и дополнувања на Законот за данок на додадена вредност, со кои се укинува ослободувањето од ДДВ за онлајн пратки во вредност до 22 евра. Законските измени веќе се во собраниска процедура, а нивното спроведување се очекува да има директни позитивни ефекти врз економијата и работењето на домашните компании.
Со оваа мерка, околу 4 милиони денари месечно, колку што во одредени периоди изнесува прометот кон странските онлајн платформи, ќе се пренасочат кон домашното стопанство. Овие средства ќе придонесат за развој на локалните компании, отворање нови работни места и исплата на повисоки плати на вработените.
Ова претставува значаен чекор во заштита и поддршка на домашната економија, особено во услови на зголемена глобализација и дигитална трговија.
Дополнително, измените ќе помогнат во намалување на сивата економија, имајќи предвид дека досегашниот систем овозможуваше злоупотреби – односно увоз на стоки ослободени од данок кои понатаму се продаваат на домашниот пазар.
Со оваа измена, државата испраќа јасен сигнал на поддршка за домашните компании кои создаваат додадена вредност и вработуваат граѓани во земјата, велат од Министерството за финансии.