Европа
Една година од почетокот на војната во Украина

Конфликтот во Украина, најголемиот на европско тло во овој век, започна пред точно една година на 24 февруари, а единствено со сигурност се знае за него е дека не се гледа ниту крај, ниту како ќе заврши.
Рускиот претседател Владимир Путин, во специјалното обраќање до граѓаните на Русија, за кое пренесоа сите светски медиуми, тогаш објави дека донел одлука за започнување на „Специјална воена операција“ бидејќи „околностите бараа Русија да преземе решителни и итна акција“ и да им помогне на регионите на Доњецк (ДНР) и Луганск (ЛНР) и да се залага за демилитаризација на Украина.
Од друга страна, западните медиуми и политичари го нарекуваат „руска инвазија“, „московска агресија“ или едноставно – војна во Украина,пренесе Танјуг.
Недолго потоа, како што пренесуваат медиумите, имало бројни воздушни ракетни напади врз градовите ширум Украина и инвазијата на руската армија која започнала од три правци.
На истокот од земјата, руската армија го нападна украинскиот пристанишен град Мариупол, на запад преку белоруската граница отиде до нуклеарната централа Чернобил и започна офанзива на Киев, а на североистокот на Харков.
Одлуката на Москва да иницира воена акција во Украина беше осудена од речиси сите претставници на ЕУ, НАТО Алијансата, Јапонија и Јужна Кореја само неколку часа по нејзиното започнување, а истиот ден тие најавија економски санкции против Москва.
Францускиот претседател Емануел Макрон го оцени нападот како „најлош напад врз мирот во Европа“, а слични оценки на социјалните мрежи искажаа германскиот канцелар Олаф Шолц, потоа британскиот премиер Борис Џонсон, американскиот претседател Џозеф Бајден и други високи претставници на ЕУ. и НАТО.
Истиот ден, претставниците на ЕУ се договорија за првите економски санкции против Русија.
Официјални лица на водечките незападни економии во светот, како што се Бразил, Индија, Кина и Јужноафриканската унија, во текот на изминатата година повикаа на деескалација и мирно решавање на конфликтот, но не ја осудија експлицитно Русија ниту ги критикуваа руските официјални лица.
Белорусија е единствената земја која отворено ја поддржа Русија, а руската армија започна напад врз Киев и западна Украина од територијата на Белорусија.
Посебно медиумско внимание привлекоа битките во Мариупол, а опсадата на овој град траеше практично од првиот ден на војната до 20 мај и предавањето на остатоците од украинските војници, кои со денови беа под опсада во железарницата Азовстал.
Во првите недели од војната, во текот на месец март, според проценките на францускиот Монд, Русија успеала да окупира околу 25 отсто од украинската територија, а нејзините војници стигнале дури и на дофат на украинската престолнина Киев.
Една година по почетокот на војната, Русија контролира многу помалку територија, вкупно околу 15 отсто.
По референдумите организирани во самопрогласените ДПР и ЛНР, како и делови од украинските региони Керсон и Запорожје, кои се под контрола на Москва, Кремљ официјално ги прогласи тие територии за суверени делови на Русија.
По неуспешниот напад на Киев, руската армија се повлече од западниот и северниот дел на земјата и се фокусираше на акции во Донбас.
За време на офанзивата која траеше од август до ноември, Украина успеа да закрепне поголем дел од североисточниот регион Харков, но и делови од регионите Доњецк и Луганск, како и градот Керсон, од кој руските сили се повлекоа на почетокот на ноември.
Според податоците објавени од Министерството за одбрана на Велика Британија, руската армија досега загубила 40-60.000 луѓе во Украина, додека заменик-државниот секретар на САД за политички прашања, Викторија Нуланд, на почетокот на овој месец изјави дека повеќе од 200.000 војници се убиени во Украина и ранети.
А кога станува збор за загубите на украинската армија, податоците варираат.
Норвешкиот министер за одбрана на 21 јануари изјави дека повеќе од 120.000 Украинци биле убиени или ранети во судирите со руската армија, а оваа бројка ја повтори и британски Телеграф на 7 февруари, повикувајќи се на проценки на неименуван извор.
Украинските власти, како и руските, не откриваа често информации за жртвите.
По референдумите, организирани од 23 до 27 септември, во самопрогласените ДНР и ЛНР, како и делови од украинските региони Керсон, Запорожје, кои се под контрола на Москва, Кремљ официјално ги прогласи тие територии за суверени делови на Русија.
По нападот на мостот на Крим на 8 октомври, Москва изврши серија воздушни напади врз енергетската инфраструктура на Украина, која подоцна постојано беше цел на руски беспилотни летала и крстаречки ракети.
Најпогоден е рускиот енергетски сектор, но според Дојче веле, „страдаат и туризмот, авијацијата, секторот за патнички возила и луксузни стоки“.
Наместо пет милиони туристи, колку што имаше во годината пред корона вирусот, минатата година, според официјалните податоци на Туристичката асоцијација на Русија, земјата ја посетиле само 200.000 странци.
Во своето последно обраќање, во пресрет на годишнината од војната во Украина, Путин рече дека Русија цврсто ги брани не само своите интереси, туку и својот став дека во современиот свет нема поделба на „цивилизирани“ и други земји.
Тој оцени и дека Западот е подготвен да употреби секакви средства за борба против Русија, вклучително, како што наведе, „терористи и неонацисти“, се додека тие им служат на неговите цели.
Тој изјави и дека Русија не е во војна со народот на Украина и дека народот на Украина е заложник на режимот во Киев и на Западот, кој, според претседателот на Русија, „всушност ја окупирал таа земја“.
На заедничката прес-конференција со Зеленски, американскиот претседател рече дека „Путин мислел дека Украина е слаба и дека Западот е поделен“, но дека „сега сфатил дека погрешил“.
Направени се бројни анализи за настаните од војната, а единственото нешто што експертите се согласуваат е дека конфликтните страни имаат дијаметрално различни ставови за самиот конфликт и дека ниту една од нив не се откажува од барањата за прекин на конфликтот,пренесе Танјуг.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
(Видео) Топлотен бран во Европа, Шпанија забележа рекордни 46 Целзиусови степени

Топлотниот бран продолжува да зафаќа големи делови од Европа, а властите во многу земји издаваат здравствени предупредувања поради неподносливата топлина. Јужна Шпанија е најтешко погодена со температури над 40 Целзиусови степени регистрирани во Севилја и околните области.
Според Шпанската национална метеоролошка служба, нов јунски температурен рекорд од 46 °C е поставен во градот Ел Гранада во саботата. Истиот извор извести дека овој месец е на пат да стане најжешкиот јуни досега.
⚠️ Récord nacional de temperatura para junio.
→ El día 28 se han alcanzado 46 °C en El Granado (Huelva). El dato, pendiente de validación, supondría la temperatura más alta medida en España en junio desde que hay registros.
→ Supera los 45.2 °C de Sevilla (junio de 1965) pic.twitter.com/0Qb1KJir3W
— AEMET (@AEMET_Esp) June 28, 2025
Црвени предупредувања за екстремна топлина се во сила во делови од Португалија, Италија и Хрватска, а многубројни портокалови предупредувања опфаќаат области од Шпанија, Франција, Австрија, Белгија, Босна и Херцеговина, Унгарија, Србија, Словенија и Швајцарија, пишува Би-би-си.
Во Барселона жена почина откога ја заврши својата смена како чистач на улици во саботата кога температурите беа многу високи. Локалната самоуправа ги истражува околностите на нејзината смрт.
Во Италија одделенијата за итни случаи во болниците во целата земја забележаа пораст на случаи на топлотен удар, главно кај „стари лица, онколошки пациенти или бездомници“, изјави Марио Гуарино, потпретседател на Италијанското друштво за итна медицина, за АФП.
Болниците, како што е „Оспедале деи Коли“ во Неапол, воспоставија посебни протоколи за лекување топлотен удар за да им овозможат на пациентите пристап до клучни терапии, како што е потопување во ладна вода што е можно побргу.
Градот Болоња отвори седум климатизирани засолништа со вода за пиење, а Рим им им дозволи на луѓето над 70 години бесплатно да влегуваат во градските базени. Лекар во Лисабон, главниот град на Португалија, изјави за „Ројтерс“ дека веќе има случаи на топлотен удар и изгореници и покрај предупредувањата да се остане во затворен простор во најжешкиот дел од денот.
Топлотниот бран го погоди и Западен Балкан со температури над 40 Целзиусови степени. Србија ја забележа највисоката температура на 26 јуни откога почнаа евиденциите во 19 век. Словенија ја забележа највисоката јунска температура во саботата. И Македонија беше погодена од екстремна топлина, со температури што достигнаа 42 Целзиусови степена во петокот.
HISTORIC HEAT IN SLOVENIA
Yesterday new national record of June highest tempeture with 38.4C.
Nearly all stations in the country (similarly to Croatia,Serbia and Bosnia) broke their monthly records.
Tables by Arso Vreme pic.twitter.com/hzZ0R88jyZ— Extreme Temperatures Around The World (@extremetemps) June 27, 2025
Лондон денес ќе достигне 35°C
Температурите ќе продолжат да растат во некои области до средината на неделата, а во следните неколку дена се очекува нов топлотен бран во Франција, Германија, Италија и во Велика Британија. Овој викенд беа во сила жолти и портокалови временски предупредувања за делови од Англија, а се очекуваше температурите во Лондон денес да достигнат 35°C.
Жештината се зголемува под голема област со висок притисок, со сув воздух што се спушта и се затоплува. Бидејќи овој процес продолжува неколку дена, температурите постепено се зголемуваат. Областа со висок притисок ќе се движи кон исток во следните неколку дена носејќи високи температури на север и на исток.
Иако е тешко директно да се припишат одделни екстремни временски настани на климатските промени, топлотните бранови стануваат сè почести и поинтензивни токму поради оваа промена.
Научниците од организацијата World Weather Attribution, која го анализира влијанието на климатските промени врз екстремното време, велат дека јунските топлотни бранови со три последователни дена над 28°C сега се речиси десет пати поверојатни отколку во прединдустриското време.
Европа
Германскиот министер за надворешни работи пристигна во Киев: ќе им оддаде почит на жртвите на нацистите

Германскиот министер за надворешни работи Јохан Вадефул денес пристигна во Киев со ветување дека ќе продолжи со воената помош за Украина додека таа продолжува да се бори против руската инвазија.
„Слободата и иднината на Украина се најважните задачи на нашата надворешна и безбедносна политика“, рече Вадефул за време на својата прва посета на украинскиот главен град по преземањето на функцијата минатиот месец.
Тој додаде дека Германија „цврсто ќе застане покрај Украина за да може таа да продолжи успешно да се брани – со модерна воздушна одбрана и друго оружје, хуманитарна и економска помош“.
Патувањето беше чувано во тајност од безбедносни причини до неговото пристигнување во понеделникот наутро, а Вадефул пристигна во Киев со воз со претставници на германската индустрија за оружје. Германија е клучен снабдувач на воена опрема, оружје и финансиска помош за Украина.
Се очекува Вадефул да разговара со украинскиот министер за надворешни работи Андриј Сибихa и да им оддаде почит на жртвите од масакрот во Бабин Јар во 1941 година, каде што нацистичките окупаторски сили убија повеќе од 33.000 Евреи.
„Украина ќе одлучи дали Европа ќе остане место на кое преовладуваат слободата и човечкото достоинство или ќе стане континент во кој насилството ги преобликува границите“, рече Вадефул. Тој нагласи дека рускиот претседател Владимир Путин не бара мир, туку освојување по секоја цена.
„Затоа ние остануваме целосно посветени на поддршката на Украина“, рече тој. Вадефул исто така го критикува Путин за отфрлање на вистинската дипломатија наведувајќи дека иако Украина постојано покажува подготвеност да се вклучи во сериозни преговори за завршување на војната, Путин останува непоколеблив во своите ригидни барања.
Европа
Британски министер: Би ѝ рекол на израелската амбасада првин да се погледнат себеси

Британската полиција вчера соопшти дека размислува да отвори истрага откако изведувачите на музичкиот фестивал Гластонбери испратија антиизраелски пораки за време на нивните настапи.
„Свесни сме за пораките испратени попладнево на настапите на сцената Вест Холтс на фестивалот Гластонбери“, соопшти полицијата во Ејвон и Сомерсет во западна Англија доцна во саботата на Икс.
Ирската хип-хоп група „Никап“ и панк дуото Боб Вилан извикуваа антиизраелски слогани за време на одделни настапи на сцената во Вест Холтс во саботата. Еден од членовите на Боб Вилан извикуваше „Смрт, смрт за ИДФ“ – израелските одбранбени сили.
„Полициските службеници ќе ги испитаат видео доказите за да утврдат дали се извршени какви било прекршоци што би барале кривична истрага“, се вели во полициското соопштение. Израелската амбасада во Велика Британија изјави дека е „длабоко вознемирена од навредливиот говор на омраза“ што се слушна на фестивалската сцена.
Премиерот Кир Стармер претходно овој месец изјави дека „не е соодветно“ „Никап“ да настапува на Гластонбери. Фронтменот на бендот беше обвинет за тероризам минатиот месец, за наводно прикажување на знамето на Хезболах, милитантна група поддржана од Иран, на концерт во ноември. Тој ги негираше обвиненијата.
Британскиот министер за здравство, Вес Стритинг, рече дека антиизраелските скандирања на Гластонбери се „ужасни“ и дека организаторите на фестивалот, како и Би-би-си, која го емитува, треба да бидат одговорни. Но, тој додаде дека е и згрозен од насилството што го вршат израелските доселеници на окупираниот Западен Брег.
„Исто така, би ја повикал израелската амбасада прво да се погледне себеси, кога станува збор за однесувањето на нивните жители и доселеници на Западниот Брег“, изјави Стритинг за „Скај њуз“. „Би сакал посериозно да разгледаат колку се насилни нивните граѓани кон Палестинците“, рече тој.