Регион
Петте клучни точки од вчерашните маратонски преговори меѓу Вучиќ и Курти во Охрид

Последната рунда од дијалогот меѓу Белград и Приштина, чиј фокус беше договорот за имплементација на европскиот предлог за Косово, се одржа вчера во Охрид и траеше 12 часа. Српскиот претседател Александар Вучиќ и косовскиот премиер Албин Курти одвоено разговараа со европските посредници – специјалниот претставник на ЕУ за дијалог Белград-Приштина Мирослав Лајчак и шефот на европската дипломатија Жозеп Борел, а ова се петте клучни точки кои ги одбележаа вчерашните преговори.
1.Постигнат договор за Анексот
По средбата во Охрид, јавноста беше информирана дека е постигнат договор за анексот на договорот за патот кон нормализирање на односите на двете страни. Како што рече претставникот на ЕУ за надворешна политика и безбедност Борел, Србија и Косово се договорија за Анексот.
Во рамките на тој документ, двете страни се обврзаа да ги исполнат сите членови од договорот без одлагање и со добра волја, рече Борел на прес-конференцијата и потсети дека договорот е постигнат на крајот на февруари, но вчера имало прашање на координација во однос на неговото спроведување.
Вучиќ рече дека е постигнат „некаков договор“ и дека се одобрени неколку точки кои ќе станат дел од преговарачката рамка за двете страни.
2. Европскиот договор постигнат во Брисел, како и анексот од Охрид, стануваат дел од преговарачкото поглавје 35.
„Страните забележуваат дека Договорот и Анексот за имплементација ќе станат составен дел на соодветните процеси за пристапување во ЕУ на Косово и Србија. Страните забележуваат дека веднаш по усвојувањето на Договорот и овој Анекс, посредникот на ЕУ ќе започне процес на промена на критериумите за Поглавјето 35 за Србија поради обврските кои произлегуваат од Договорот и овој Анекс. Агендата на Косовската специјална група за нормализација подеднакво ќе ги одразува и новите обврски што ги има Косово, а кои произлегуваат од Договорот и од овој Анекс“, се вели во точката од анексот.
Тоа значи дека исполнувањето на сите одредби од Договорот и Анексот официјално стана дел од европската интеграција, односно услов за затворање на поглавјето 35. На овој начин напредокот на Белград и Приштина на патот кон ЕУ е условен со исполнување на одредбите од Договорот и Анексот.
3. Србите во Косово ќе добијат некаков облик на самоуправа
По завршувањето на средбата, Вучиќ изјави дека за српската страна формирањето на ЗСО е приоритетна обврска согласно досегашните обврски од дијалогот.
„Затоа сум навистина среќен. Беше наведено дека веднаш треба да се започне со формирање на ЗСО, но не знам дали тоа ќе го направи Приштина“, додаде Вучиќ.
Од друга страна, Борел истакна дека кога станува збор за ЗСО, односно член 7 од договорот, Косово е подготвено веднаш да започне преговори за воспоставување на аранжмани и подготовки за обезбедување вистинско ниво на самоуправа на српската заедница.
4. Индивидуален напредок кон ЕУ
Синоќа во Охрид, меѓу другото, беше договорено во иднина она што ќе се исполни од планот за имплементација да биде репер за европскиот пат.
„Сега ќе не следат особено: кој го исполнува тоа на што се обврза“, рече Вучиќ.
Борел рече дека „двете страни ќе бидат обврзани со овој договор, кој ќе биде дел од нивното европско патување“.
„ Ние во ЕУ ќе бараме партиите да ги исполнат своите обврски, бидејќи тие сега се или ќе бидат дел од нивниот европски пат“, посочи Борел.
Тоа значи дека, во зависност од почитувањето на договорените точки, двете страни ќе напредуваат кон членство во ЕУ со различно темпо.
5. Ништо не е потпишано
Ниту на оваа средба Вучиќ не потпиша ништо.
„ Планот секако ќе треба да се надгради. Знам дека албанската страна ќе инсистира на тоа, но јас ништо не потпишав, двајцата јасно ставивме до знаење кои се неговите црвени линии, а кои се нашите црвени линии“, рече Вучиќ.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Затвореник им побегна на полицајците во Грција кога излегол на цигара: „Опасен е, отворете четири очи“

Дваесет и осумгодишен маж вчера избега од Општата болница во Костур во Грција, каде што беше задржан под полициска придружба по операцијата. Во тек е општа потрага по него, па властите апелираат до јавноста да отори четири очи.
Според извештаите на грчките медиуми, затвореникот, државјанин на Албанија, ја искористил небрежноста на двајца полицајци кои го чувале. Наводно, тој успеал да избега кога му дозволиле да излезе надвор на цигара.
Мажот неодамна беше уапсен за кршење на законот за странци, поседување дрога и непослушност, додека против него се водеа неколку многу сериозни судски постапки – 12 години затвор и парична казна од 50.000 евра за кршење на законот за дрога, а за негово апсење има и налог од Апелациониот суд во Солун.
Полицијата интензивно го бара на северот од земјата, со континуирани проверки на раскрсниците, патиштата и возилата што се движат кон Лерин, Кожани и границата со Албанија. Во исто време, се истражуваат околностите под кои затвореникот успеал да избега, додека случајот покрена прашања за начинот на кој бил приведен.
Треба да се напомене дека бегалецот неодамна бил повреден во обид да избега преку нерегулиран граничен премин кон Албанија со помош на 29-годишен сонародник, при што ја скршил ногата и бил префрлен во болница во Костур на операција, од каде подоцна успеал да избега.
Регион
(Видео) Вучиќ им се закани на демонстрантите; „Ле Монд“: Ситуацијата потсетува на Киев 2013/2014

Српскиот претседател Александар Вучиќ, во понеделник вечерта, во продолжението на антивладините протести што се одржуваат во цела Србија, изјави дека државата „ќе ги прогонува демонстрантите многу повеќе, побргу и посилно и ќе воспостави ред“, а западните медиуми остро пишуваа за политиката на Вучиќ.
Во текот на вечерта Вучиќ ги посети просториите на владејачката Српска напредна партија (СНС) во белградската општина Палилула, каде што беа скршени прозорци за време на протестите во понеделникот, и рече дека ова е „показател за тоа со какви насилници и силеџии“ се справува државата. Тој додаде дека демонстрантите „немаат што да им понудат на луѓето, освен насилство, бандитство и уништување“.
Антивладини протести се одржаа во цела Србија во понеделникот вечерта, а светските медиуми оценија дека Вучиќ усвоил стратегија на страв со тоа што ги извел хулиганите и приватното обезбедување на улиците спротивставувајќи им се на демонстрантите.
„Ле Монд“: Ситуацијата потсетува на Киев 2013 – 2014 година
Францускиот весник „Ле Монд“ ја споредува ситуацијата во Србија со настаните во Киев 2013 – 2014 година кога хулигани и полицајци во цивил беа искористени за предизвикување насилство.
Според весникот, од вторникот минатата недела во неколку градови избувнаа судири меѓу поддржувачите на владата и демонстрантите.
Маскирани напаѓачи ги демолираа канцелариите на Српската напредна партија во неколку градови, видеа од насилни апсења се објавени на социјалните мрежи, а властите ја обвинуваат опозицијата дека се обидува да ја уништи Србија и да предизвика граѓанска војна, го цитираат францускиот весник, белградските медиуми.
„Ле Монд“ нè потсетува дека протестите во Србија траат веќе девет месеци откога 16 лица загинаа при уривање настрешник на железничката станица во Нови Сад во ноември минатата година, што јавноста го протолкува како последица на широкораспространета корупција.
Протестите беа упорно предводени од студентско движење, кое сега бара Вучиќ да распише предвремени избори ставајќи го во ситуација во која мора да се соочи со пад на поддршката, дури и кај до неодамна лојалниот избирачки корпус.
Весникот исто така наведува дека Вучиќ ги обвинува странските служби за обид за обоена револуција и се потпира на пасивноста на европските престолнини.
„Фајненшл тајмс“: Балансирањето на Вучиќ на домашната и на глобалната сцена
Британскиот „Фајненшл тајмс“ (ФТ) пишува дека по децении на власт, ветераните на авторитарните режими неизбежно се соочуваат со прашањето дали да ја зголемат репресијата, да го зајакнат својот круг на капиталистички пријатели и да ги истиснат остатоците од независните медиуми или да се поклонат пред повиците на опозицијата за реформи и дека Александар Вучиќ сега се соочува со токму овој избор, пишува ФТ.
„Автократите секогаш се одлучуваат за првиот пристап и стануваат потврдокорни. Сега Вучиќ се соочува и со антивладини протести на улиците на главниот град. Осум години како претседател на Србија, а пред тоа како премиер, владееше со интервенционистичка рака, но водеше повеќе управувана демократија отколку целосна автократија“, пишува британскиот весник истакнувајќи дека Вучиќ слично лукаво балансирал на глобалната сцена.
Според „Фајненшл тајмс“, пренесува белградската агенција „Фонет“, претседателот на Србија има срдечни односи со Москва, но не е толку пријателски расположен кон неа, што би ги „разбеснило“ Европската Унија и САД, покрај продажбата на оружје на Украина, а му се додворуваше на Пекинг за милијарди долари кинески инвестиции во индустријата и инфраструктурата.
Весникот исто така укажува на кокетирањето на Вучиќ со лидерите на евроблокот, Урсула фон дер Лајен или францускиот претседател Емануел Макрон, не само поради најавата за можноста европските рударски компании да ги експлоатираат наоѓалиштата на литиум во Србија.
Според „Фајненшл тајмс“, Вучиќ изградил добри односи и со блиски соработници на Доналд Трамп за време на првиот мандат на американскиот претседател.
Си-ен-ен: Протестите го оспоруваат сè поавтократското владеење на Вучиќ
„Фрустрацијата поради неговото неодговорно и нетранспарентно владеење се претвори во протести, предизвикани од уривањето на настрешникот на железничката станица во Нови Сад минатиот ноември, при што загинаа 16 лица. Станицата ја реновираа кинески компании како дел од иницијативата „Појас и пат“, а противниците на Вучиќ за уривањето ги обвинуваат државната корупција, лошото управување и слабиот надзор, кои ги сметаат за обележја на неговиот режим“, пишува ФТ.
Американската мрежа Си-ен-ен се осврнува на едно од низата јавни обраќања на Вучиќ во неделата кога тој најави строги мерки против антивладините демонстранти по деновите улични немири во Србија, кои го доведоа во прашање неговото сè поавтократско владеење.
Во едно од неговите чести телевизиски обраќања до јавноста Вучиќ ги обвини демонстрантите за чист тероризам и ги повтори своите тврдења дека повеќемесечните постојани протести против неговата влада биле оркестрирани од Западот и имале цел уништување на Србија, објавува Си-ен-ен.
Протестите во Србија продолжуваат од утро до мрак, а студентите – по неколкуте масовни собири во целата земја, кои заедно со другите во Белград на 15 март собраа стотици илјади луѓе – навестија реприза оваа есен, најверојатно, во септември.
фото: принтскрин
Регион
Конечна судска одлука: Додик повеќе не е претседател на Република Српска

Апелациониот совет на Судот на Босна и Херцеговина ја отфрли жалбата на Милорад Додик против одлуката на Централната изборна комисија (ЦИК) со која му беше одземен мандатот на претседател на Република Српска.
Како резултат на тоа, според сараевските медиуми, Додик официјално повеќе не е на таа позиција, а ЦИК е должна да распише предвремени избори за претседател на ентитетот.
Да потсетиме дека ЦИК претходно донесе одлука за прекин на неговиот мандат, но таа можеше да стапи на сила дури откако ќе стане конечна, или потврдена од Апелациониот совет на Судот на БиХ. Денешната одлука конечно утврди дека Додик повеќе не е претседател на Република Српска.
Во образложението на пресудата, Судот наведе дека мандатот на избраниот функционер завршува на денот на правосилност на пресудата со која е осуден на затворска казна од најмалку шест месеци, што во случајот на Додик беше 12 јуни 2025 година, кога беше донесена второстепената пресуда. Судот ги отфрли и тврдењата за ретроактивна примена на законот, нагласувајќи дека пресудата станува правосилна на денот на нејзиното донесување, додека нејзината извршност е поврзана со доставување до странките, што не ги менува правните последици за мандатот.
Фото: ЕПА