Економија
Груби за коридорите: Нема да дозволиме ниту еден работник да биде експлоатиран

Првиот вицепремиер и министер за политички систем и односи меѓу заедниците, Артан Груби, денеска заедно со министерот за финансии, Фатмир Бесими, министерот за транспорт и врски, Благој Бочварски, министерот за економија, Крешник Бектеши, учествуваше на месечниот брифинг на тема „’Бехтел и Енка’ – можности, предизвици и одговорности“, во Стопанската комора на Северна Македонија.
На средбата се разговараше за процесот на реализација на договорот за изградба на Коридорот 8 и Коридорот 10 д и економските придобивки за домашната економија.
Првиот вицепремиер Груби посочи дека од самиот почеток транспарентно јавноста е информирана за сите чекори што ги презедовме за да го извадиме овој проект од бирократските лавиринти знаејќи го неговото големо значење за целокупниот развој на земјата.
„Досега не се исплатени средства кон фирмата изведувач. Првата исплата ќе биде авансот за почеток на градежните работи и секој исплатен денар што ќе биде од државата кон ЈПДП и потоа кон фирмата изведувач ќе биде објавен на ‘Отворени финансии’. Граѓаните ќе знаат секоја една исплата кога е и за што е. Што се однесува на измените на Законот за работните односи, тие не значат експлоатација на работниците и нарушување на нивните права загарантирани со законот. Нема да дозволиме ниту еден работник да биде експлоатиран, на ниту еден работник нема да му биде нарушено работничкото право затоа што законите постојат за да ги штитат граѓаните. Решен сум исто така да го предизвикам естаблишментот поставен во последните три децении и наметнатото статус кво, како и да наметнам нов начин на работа и размислување. Тоа го правиме во сите индустрии. Јас сум подготвен заедно да направиме економски рамковен договор. Затоа, судете сами, стиропор или автопат, вие направете ја разликата“, рече првиот вицепремиер Груби.
Министерот за финансии, Фатмир Бесими, посочи дека економските импликации од реализација на проектот за изградба на патните правци на Коридорот 8 и Коридорот 10 д со „Бехтел и Енка“ се повеќекратни. Тие ќе значат нови вработувања и нови пари од буџетот за инвестиции, што ќе има влијание врз БРТ номинално од 2 %. Ова го истакна министерот за финансии денеска на месечниот брифинг на тема „’Бехтел и Енка’ – можност, предизвик и одговорност“.
„Економските импликации од овој проект се повеќекратни. Директна поврзаност според физибилити-студијата се 3.000 нови работни места, дополнително 5.000 индиректни вработувања, што се околу 8.000 работни места. Од аспект на инвестиции, вредноста на проектот е проценет на 1,3 милијарда за проектот, што за период од пет години, во кој ќе се изведува проектот, ќе значат номинално 2 % од БДП. Тоа се нови пари од буџетот за инвестиции“, истакна министерот за финансии, Бесими.
Притоа министерот Бесими потенцира дека даночните ослободувања предвидени во договорот не се ексклузива за овој проект и дека тие се воведен стандард за вакви големи инфраструктурни проекти.
Министерот за транспорт и врски, Благој Бочварски, истакна дека измените во Законот за градењето и Законот за урбанистичкото планирање ќе ја забрзаат изградбата на сите државни патишта и магистрални гасоводи за кои се предвидени урбанистички проекти како стратешки интерес. Тој потенцира дека значително се намалуваат роковите за проектирање, а проектите ќе се изработуваат со сите фази и на крајот ќе се прави нивна ревизија.
„Изведувачот може да почне со градба на одделни делови од делниците што се чисти со експропријација и со основен проект со ревизија, со сите фази на механичка отпорност, за на крајот, кога ќе го комплетира целиот тој проект со сите фази, да поднесува проект за одобрение за употреба и Министерството за транспорт и врски дава одобрение, со што тогаш се става во употреба целиот објект што ќе биде изграден. Бидејќи овој процес дава можност за брзо градење во фази, ние сметаме дека со овие законски измени е добро да се фати чекорот за брза реализација на овие проекти на коридорите 8 и 10 д и овие законски измени важат за сите денешни и идни државни патишта што ќе се аплицираат за градба и магистралните гасоводи“, рече министерот Бочварски.
Министерот за економија, Крешник Бектеши, посочи дека со реализацијата на овој најголем инфраструктурен проект се очекува пораст на просечната нето-плата. „Просечната нето-плата во државата е околу 33.000 денари, а во последните неколку години просечно сме имале годишно зголемување на просечната нето-плата од 12 % во зависност од годината, а ако гледаме во следните пет години, колку што е предвидено да трае реализацијата на овој проект, ќе произлезе дека просечна плата во следните неколку години во нашата држава ќе биде минимум 45.000 денари, а за инженери со искуство во согласност со договорите се над 60.000 денари и во овој момент“, рече министерот Бектеши.
Директорот на Јавното претпријатие за државни патишта, Ејуп Рустеми, рече дека договорот за изградба на овие два коридора е изготвен врз основа на правилата на Фидик, каде што се утврдени обврските на двете договорни страни. „Јас ве уверувам дека овој договор е според Фидик-правила. Кога договорот е според Фидик-правила, сите параметри во однос на реализација на проектот се предвидени и со договорот, како што ги имаме сите склучени други договори со Европската банка, Светската банка, и тие се со Фидк- правила, и не можеме да бегаме од нив“.
Коридорите 8 и 10 д се најголемиот стратешки инфраструктурен проект од национален интерес за државата. Изградбата на овие два коридора значи поврзување на државата со другите земји од Европа, пораст на странски инвестиции, економски развој на земјата, побрз трансфер на луѓе и стока, развиен туризам и, пред сè, безбедни и сигурни патишта за граѓаните.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Димитриеска – Кочоска ќе го следи поскапувањето на бензините, не кажа дали тоа ќе повлече други поскапувања

Министерката Гордана Димитриеска – Кочоска по денешните најави за поскапување на бензините кажа дека Министерството за финансии ќе ја следи состојбата, но не даде конкретен одговор на новинарско прашање дали поскапувањето на бензинот кај нас ќе повлече и други поскапувања.
„Станува збор за берзански производ на кој не можеме да имаме никакво влијание, така што ќе следиме што ќе се случува. Сме имале години кога сме имале и многу високи цени, да се вратиме наназад да ги видиме, сега немаме некоја премногу висока цена на горивото меѓутоа да видиме што ќе се случува на берзанските производи. На тоа Владата не може да има влијание затоа што станува збор за цени кои се формираат на светските берзи“, рече министерката Димитриеска – Кочоска денес по состанокот со постојаната координаторка на Обединетите нации во земјава, Рита Колумбија, на кој се договорија амбасадите на координации во Министерството за финансии да ги договараат проектите за кои ќе одвојуваат средства во земјава, за да нема поклопување.
Регулаторната комисија за енергетика утрово извести дека од ноќеска по полноќ за 1,50 денар за литар поскапуваат бензините еуросупер 95, еуросупер 98 и дизелот, а мазутот е поскап за 1,293 денари по литар
Економија
Се зголемува цената на бензините и на дизелот

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ) донесе Одлука со која се врши зголемување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 1,63 % во однос на одлуката од 9.06.2025 година.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат зголемување во просек: кај бензините за 4,088%, кај дизелот за 5,626%, кај екстра лесното масло за 5,127% и кај мазутот зголемувањето е за 5,691%.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 0,6205%.
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се зголемуваат за 1,50 ден/лит.
Малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се намалува за 1,00 ден/лит.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се зголемува за 1,293 ден/кг и сега ќе изнесува 39,779 ден/кг.
„Напоменуваме дека ова се максималните цени на нафтените деривати од 00:01 часот на 17.6.2025 година. Трговците на големо и трговците на мало со нафтени деривати и горива за транспорт можат да ги формираат цените на одделни нафтени деривати и горива за транспорт и пониско од највисоките утврдени цени“, велат од РКЕ.
Економија
Средба на гувернерот Славески со МБА: Стабилниот и одговорен банкарски сектор како неопходна потпора за економијата

„Во услови на светска неизвесност и постојани економски предизвици, воспоставувањето стабилен, добро капитализиран и одговорен банкарски сектор претставува суштинска потпора за граѓаните и за развојот на домашната економија.“ Ова беше една од централните пораки на средбата помеѓу гувернерот на Народната банка, д-р Трајко Славески и раководството на Македонската банкарска асоцијација (МБА) – претседателката, д-р Маја Стевкова Штериева и заменик-претседателот, м-р Бојан Стојаноски.
На средбата беше нагласено дека одржувањето на стабилноста на банкарскиот сектор е заеднички приоритет и предуслов за градење долгорочна доверба кај граѓаните и кај стопанството. Гувернерот Славески истакна дека банкарскиот сектор кај нас е добро капитализиран, со стапка на адекватност на капиталот од 19%, што овозможува отпорност и во услови на евентуални шокови. Воедно, беше потцртано дека Народната банка е активно вклучена во унапредувањето на регулативата преку свој придонес во подготовката на новиот Закон за банките, како и во доследното спроведување на Законот за решавање банки, заради понатамошно зајакнување на стабилноста и усогласеноста со европските стандарди.
„Народната банка преку добро поставените политики обезбедува стабилна и предвидлива средина. Тоа е предуслов за банките да ги исполнат очекувањата на граѓаните и компаниите – со сигурни, достапни и со квалитетни услуги“, рече гувернерот.
Посебен акцент беше ставен на потребата од натамошно унапредување на конкуренцијата во платниот промет, особено преку финтек-иновации и нови технологии. Во таа смисла беше отворено и прашањето за напредокот во пристапувањето на банките кон Единствената област за плаќања во евра (СЕПА). Беше нагласено дека крајниот рок за поднесување на барањата е 5 октомври оваа година и дека се очекува од банките да ги засилат активностите за навремено исполнување на оваа важна стратегиска цел, со која ќе се подобри интеграцијата и ефикасноста на прекуграничните плаќања.
Во однос на монетарната политика, гувернерот истакна дека Народната банка внимателно ги следи движењата на внатрешните и надворешните фактори на ризик. Секоја идна одлука за основната каматна стапка ќе биде донесена врз основа на детални макроекономски анализи, со цел да се зачува ценовната стабилност и да се поддржи економската активност.