Свет
Повеќе од сто милиони луѓе изложени на ризик поради екстремните горештини во светот

Летото само што почна на северната хемисфера, но силниот топлотен бран веќе зафати делови од Европа, Кина и Соединетите Американски Држави, каде што викендов се очекуваат рекордно високи температури, што може да послужи како илустрација за опасностите од глобалното затоплување.
Американскиот метеоролошки институт издаде предупредувања за екстремна топлина за повеќе од 100 милиони граѓани, а особено опасни услови се предвидуваат во сојузните држави Аризона, Калифорнија, Невада и Тексас.
Неколку европски земји, меѓу кои Франција, Германија, Хрватска, Грција, Италија, Шпанија и Полска, истовремено се соочуваат со високи температури.
Тие би можеле да достигнат 48 Целзиусови степени на островите Сицилија и Сардинија, објави Европската вселенска агенција, кои се „потенцијално најжешките температури некогаш забележани во Европа“.
Во Северна Африка е исто така жешко и спарно, а Мароканската метеоролошка служба издаде црвено предупредување за екстремни горештини во јужните делови на земјата.
Некои кинески провинции, вклучително и главниот град Пекинг, исто така се соочуваат со топлотни бранови, а најголемата кинеска енергетска компанија соопшти дека нејзиното производство на електрична енергија достигна рекордно високо ниво за еден ден.
Минатиот месец веќе беше најтоплиот јуни досега, според американската вселенска агенција НАСА и програмата за климатски промени „Коперник“, управувана од Европската Унија.
Екстремните временски услови, кои произлегуваат од сè потоплата клима, „за жал стануваат нова норма“, предупредува Петри Таалас, генерален секретар на Светската метеоролошка организација (СМО).
Екстремните горештини се еден од најсмртоносните метеоролошки настани, според СМО. Една неодамнешна студија проценува дека над 61.000 луѓе починале од топлотен удар за време на рекордното топло лето во Европа минатата година.
Фактор што може да придонесе за високите температури оваа година е климатскиот феномен познат како Ел Нино.
Ел Нино, кој се јавува на секои две до седум години и е обележан со повисоки од просечните температури на површината на морето во централниот и источниот дел на Пацификот во близина на екваторот, трае приближно 9-12 месеци.
Северна Америка веќе се соочи со серија екстремни временски настани ова лето, со чад од шумски пожари, кои продолжуваат да горат надвор од контрола во Канада предизвикувајќи извонредно загадување на воздухот во поголемиот дел од САД.
Североисточниот дел на САД, а особено сојузната држава Вермонт, исто така неодамна беше погоден од обилни дождови, кои предизвикаа разорни поплави.
Според климатолозите, глобалното затоплување може да доведе до пообилни и почести врнежи.
Граѓаните во поголемиот дел од американскиот југ со недели се справуваат со високите температури.
Даниел Свејн, климатски научник од Универзитетот во Калифорнија, Лос Анџелес, рече дека температурите во Долината на смртта би можеле да го достигнат или да го соборат рекордот за највисока температура на воздухот измерена досега на Земјата.
Официјалниот рекорд на WMO е 56,7 Целзиусови степени и е забележан во 1913 година во Долината на смртта, пустина во јужна Калифорнија.
Во Мексикали, град со повеќе од милион жители во северниот дел на Мексико, температурите се искачија на 50 Целзиусови степени оваа недела принудувајќи многу жители да останат дома, а волонтерите и властите се обидуваа да им помогнат на оние што не можеа.
Смртоносниот топлотен бран ги зголеми температурите во Мексико во јуни, но додека последните недели донесе олеснување во повеќе јужни региони, северните држави навикнати на топлина се зафатени од натпросечни температури.
Топлотните бранови обично го погодуваат Мексико во април и мај, според податоците на Националниот универзитет во Мексико УНАМ. Според експертите, топлотниот бран годинава е посилен поради сушата.
Од високите температури не се поштедени ниту океаните.
Температурите на водата во близина на јужниот брег на Флорида надминаа 32 Целзиусови степена, според Агенцијата за океани и атмосфера.
Што се однесува до Средоземното Море, температурите на површината ќе бидат „исклучително високи“ во текот на следните недели, објави WMO, а во некои делови би можеле да надминат 30 Целзиусови степени, што е неколку степени над просекот.
Зголемувањето на температурите на океаните може да има катастрофални последици за морските животни во однос на нивниот опстанок, а може негативно да влијае и на рибарската индустрија.
На другиот крај на планетата, температурата на морскиот мраз на Антарктикот падна на рекордно ниско ниво во јуни.
Светот се загреал во просек за 1,2 Целзиусов степен од средината на 19 век, што довело до поинтензивни топлотни бранови, поголеми суши во некои области и посилни бури поради зголемувањето на нивото на морето.
Сегашниот топлотен бран „ја нагласува зголемената итност да се намалат емисиите на стакленички гасови што е можно побргу и колку што е можно повеќе“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
(Видео) Блиска сојузничка на Орбан ги плаши Унгарците со влезот на Украина во ЕУ: објави снимка од маж врзан во багажник

Унгарската опозиција го осуди видеото објавено од Александра Сенткираљи, блиска сојузничка на премиерот Виктор Орбан.
Сенткираљи објави видео на „Фејсбук“ на кое се гледа маж врзан во багажникот на автомобил, додека Сенткираљи зборува за наводното зголемување на заканите поврзани со трговија со луѓе, шверц со дрога и трговија со органи доколку Украина се приклучи на Европската Унија.
Подоцна се дозна дека човекот на видеото е вработен во канцеларијата на унгарскиот премиер.
Until yesterday, Fidesz Party had only one well-known female politician. But no longer.
Alexandra Szentkirályi was someone you could either like or dislike. You could agree with her or criticize her.
One thing is certain: as of today, Alexandra Szentkirályi has no place in… pic.twitter.com/MeA99i3QyD— Magyar Péter (Ne féljetek) (@magyarpeter102) June 14, 2025
Ференц Геленчер, пратеник од опозицијата од партијата Моментум, изрази негодување поради видеото и најави дека ќе поднесе полициска пријава против Сенткираљи. Тој тврди дека лагите што би можеле да го загрозат јавниот ред, да шират опасни шпекулации или да сугерираат закани за јавната безбедност се кривични дела.
„Како некој може да биде толку глупав за вака да напаѓа земја во која живеат и Унгарци?“, рече Геленчер повикувајќи ја Сенткираљи да го избрише видеото.
Сенткираљи му беше портпаролка на Орбан од 2020 до 2024 година. Минатата година таа објави дека ќе се кандидира за градоначалник на Будимпешта како претставник на владејачката партија, но подоцна ја повлече својата кандидатура во корист на друг технички кандидат поддржан од Орбан.
Орбан неодамна повтори дека Украина не треба да биде примена во Европската Унија тврдејќи дека земјата е домаќин на измамници што ги лажат Унгарците и заработуваат пари наводно дејствувајќи од украинска територија. „Украина е опасна земја“, нагласи Орбан.
Свет
Русија: Подготвени сме да посредуваме меѓу Израел и Иран

Русија сè уште е подготвена да дејствува како посредник во конфликтот меѓу Израел и Иран, а претходните предлози на Москва за складирање ирански ураниум во Русија остануваат на маса, објави денес Кремљ.
„Претходните предлози на Русија за решение на конфликтот се сè уште на маса, но меѓусебните напади меѓу двете земји ја комплицираа ситуацијата“, изјави портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков.
Пред повеќе од три години Русија почна целосна инвазија на Украина и ги отфрла сите предлози за прекин на огнот, и украински и американски.
Претседателот на САД, Доналд Трамп, вчера во интервју за „Еј-би-си њуз“ изјави дека е отворен за можноста рускиот претседател Владимир Путин да ја преземе улогата на посредник меѓу Израел и Иран.
Францускиот претседател Емануел Макрон јасно ја отфрли таквата идеја.
„Не верувам дека Русија, која моментно е вклучена во конфликт со висок интензитет и со години ја игнорира Повелбата на ОН, може да биде посредник“, рече Макрон.
Кина исто така упати повик за дипломатија. Таа ги повика Израел и Иран да преземат итни мерки за смирување на тензиите по израелските напади на иранска територија и одговорот на Техеран со лансирањето ракети во израелски области.
„Ги повикуваме сите страни да преземат итни мерки за смирување на тензиите што е можно побргу, да спречат понатамошна нестабилност во регионот и да создадат услови за враќање на дијалогот и преговорите за решавање на разликите“, изјави портпаролот на кинеското Министерство за надворешни работи, Гуо Џијакун.
Свет
Израелски министер утрово им се закани на граѓаните на Техеран, сега вели: Не мислев така

Израелскиот министер за одбрана Израел Кац изјави денес околу 11.30 часот дека „Израел нема намера физички да им наштети на жителите на Техеран“. Ова е обид да се ублажат заканите што беа упатени утрово и вчера до жителите на иранската престолнина, објави „Ројтерс“.
„Сакам да го разјаснам очигледното: нема намера физички да им се наштети на жителите на Техеран, како што убиствениот диктатор им прави на жителите на Израел“, рече министерот Кац во соопштението.
Сепак, тој додаде дека „народот на Техеран ќе мора да ја плати цената на диктатурата и да ги евакуира областите во кои ќе биде потребно да се извршат напади врз режимски цели и безбедносна инфраструктура во Техеран“.
Што рече тој утрово, а што вчера?
Оваа изјава доаѓа само неколку часа откога Кац јавно изјави дека „народот на Техеран ќе ја плати цената, и тоа набргу“ нарекувајќи го иранскиот врховен лидер кукавички убиец, кој напаѓа израелски цивили за да ги спречи акциите на ИДФ.
Еден ден претходно тој отиде чекор понатаму велејќи: „Ако Хамнеи продолжи да лансира ракети врз израелски цивили – Техеран ќе гори“.