Иранскиот главен град Техеран најверојатно е само на неколку недели од таканаречениот „нулти ден“, предупредуваат експертите – денот кога чешмите ќе пресушат во големи делови од градот, додека земјата се соочува со сериозна криза во снабдувањето со вода. Клучните резервоари се празни, некои од најдлабоките се сведени на плитки езерца, додека властите се борат да ја намалат потрошувачката на вода, а жителите очајно се обидуваат да ја зачуваат за да избегнат катастрофа.

„Доколку денес не донесеме итни одлуки, во иднина ќе се соочиме со проблем што нема да можеме да го решиме“, изјави иранскиот претседател Масуд Пезешкијан.

„Не е новост дека Иран складира вода поради сушата. Но, разликата сега е што оваа криза го погодува главниот град “, рече Кавех Мадани, директор на Институтот на Обединетите нации за вода, животна средина и здравје.

Техеран, каде што живеат околу 10 милиони луѓе, би можел целосно да остане без вода ако нивото на потрошувачка не се намали, стравуваат експертите.

Корените на кризата лежат во комбинација од неколку фактори, вклучувајќи, како што велат инженерите, децении лошо управување со водните ресурси и растечка нерамнотежа помеѓу понудата и побарувачката. Сето ова е дополнително влошено од климатската криза , пишува „CNN“.

Иран моментално поминува низ една од најлошите суши во својата историја – петта година по ред.

Земјата се соочува и со неподносливи топлотни бранови. Овој месец, температурите во некои делови од Иран достигнаа повеќе од 50 степени Целзиусови, според климатологот и историчар на метеоролошки податоци Максимилијан Херера. Според веб-страниците за временска прогноза, еден ден во јули се забележани нереални 65 степени, што го прави Иран едно од најжешките места на земјата. Од друга страна, има се помалку дождливи денови – за 40 проценти оваа година, ако се спореди со претходната.

„Како одговор на кризата, властите го намалија притисокот на водата во Техеран за речиси половина, што влијаеше на околу 80 проценти од домаќинствата“, изјави гувернерот на покраината Техеран, Мохамад Садек Мотамедијан.

Вода се доставува до главниот град на Иран со цистерни, а оние што можат да си ја дозволат набрзина инсталираат резервоари за складирање вода.

Минатата недела, владата прогласи неработен ден во Техеран и други делови од земјата за да заштеди вода и електрична енергија.

„Сега се разгледува можноста за неработна недела, со цел граѓаните да го напуштат градот и со тоа да ја намалат потрошувачката“, кажа портпаролката на владата Фатеме Мохаџерани.

Браната Амир Кабир е една од петте главни акумулации што го снабдуваат Техеран со вода. Нејзиното ниво на водата во акумулацијата падна на најниско ниво во историјата.

Експертите предупредуваат дека нема едноставно решение за оваа криза. Според Кавех Мадани, владата се одлучува за привремени, „фластериски“ мерки, како што се нови проекти за пренасочување на водните текови. Техничките решенија како што се десалинизацијата (отстранување на солта од морската вода) и рециклирањето на отпадните води мора да бидат дел од решението, додаде тој, но „тие решенија само привремено ги ублажуваат симптомите, без да ја решат основната причина“.

Тој се залага за целосна трансформација на економијата – транзиција од земјоделство кое троши огромни количини вода (која моментално сочинува околу 90 проценти од потрошувачката на вода во Иран) кон услужни дејности и индустрија кои имаат значително помал „воден отпечаток“.

Овој вид реформа, вели тој, би бил болен и скап – и економски и политички – и е многу малку веројатен под сегашната влада и со постојните санкции наметнати врз Иран од страна на Соединетите Американски Држави и други земји.

„Ќе има надеж да се избегне „нултиот ден“, доколку Техеран издржи до крајот на септември“, заклучи Мадани.

Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) денес објави дека нејзиниот тим во нуклеарната централа Запорожје во Украина слушнал експлозии и видел чад што доаѓа од блиската локација.

Нуклеарната централа објави дека еден од нејзините помошни објекти бил нападнат денес, според соопштението, објави Ројтерс.

Се нагласува дека помошниот објект се наоѓа на 1.200 метри од нуклеарната централа.

Претставниците на електраната претходно денес објавија дека гранатирањето од страна на украинските вооружени сили предизвикало локализиран пожар во индустриската зона во близина на нуклеарната централа Запорожје.

#BREAKING #UKRAINE #UCRANIA

🔴 UKRAINE :📹 AN AUXILIARY FACILITY OF UKRAINE'S ZAPORIZHZHIA NUCLEAR POWER PLANT (ZNPP) WAS HIT

ZNPP is Europe's largest nuclear plant, under Russian control since 2022

The IAEA reported its team at Zaporizhzhia Nuclear Power Plant heard… pic.twitter.com/MSeeXGYnlh

— LW World News 🌍 (@LW_WorldNews) August 2, 2025

Како што е соопштено, нема закана за безбедното работење на нуклеарната централа.

Се наведува дека зрачењето измерено во индустрискиот комплекс на електраната и во зоната на набљудување било „во границите на природните вредности“.

Во соопштението стои дека за време на гаснењето на пожарот, рускиот спасувачки тим бил нападнат од дрон на украинските вооружени сили и дека во нападот немало жртви.

Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова, денеска се обрати на чествувањето на 2 Август – Илинден, Денот на Републиката на Мечкин Камен во Крушево.

Во својот говор, Сиљановска-Давкова рече дека е „време за нова пролет на нашата македонска република, за навраќање на републиканските корени“.

„Што значи тоа? Македонските граѓани од својата република очекуваат барем две нешта ̶ слобода и правда. Кога зборувам за слобода, не мислам само на политичката, туку и на економската, на академската, на културната, на социјалната… Кога зборувам за правда, не мислам само на правосудството, туку и на социјалната, еколошката и на генерациската правда. Не смееме да изумиме дека предуслови за слободата и за правдата се владеењето на правото и еднаквоста пред законот“, истакна претседателката.

Таа додаде дека „мора да го искорениме плевелот на корупцијата и на криминалот“.

„Никој не смее да биде недопирлив, независно дали е поранешен или актуелен политичар или функционер, судија или влијателен бизнисмен. За правдата да биде неселективна и навремена, потребни се забрзани и длабоки реформи во правосудството, а тие почнуваат со европска правна рамка, но и со европски критериуми на регрутирање, како и со европски стандарди на функционирање и одговорност“, вели Сиљановска-Давкова.

Според неа, потребен ни е здравствен систем по мерка на здравјето на пациентите и на нацијата. За креативните умови, потребни се инвестиции во образованието и науката, во истражувањето, во развојот и дигитализацијата.

Претседателката се осврна и на пожарите.

„Деновиве, републиката ни е во пламен. За помалку шумски пожари, потребен е не само правен, туку и ефикасен институционален систем, вистински луѓе на важни позиции, вградена превентивна и волонтерска димензија, стимулативни мерки за пожарникарите, пожарникарството и за волонтерите. И овие активности се во ек. За да се заштити здравјето на луѓето и на природата, мора да ставиме крај на дивите депонии и на нивното палење, но и да имаме контрола врз палењето“, вели претседателката.

Сиљановска-Давкова истакна дека имаме потреба од длабоки и суштински реформи во секоја област по европска мерка: со заштитени слободи и права, со владеење на правото и бескомпромисна борба со корупцијата; со стратегиски партнерства со државите со заеднички вредности и интереси; со независни и функционални институции; со компетитивна економија и со капитални инвестиции; со партиципативна политичка култура.

„Ние не сме стебло без корен. Нашата слобода и нашата република се вкоренети во европската пролет на народите, во демократските и хумани визии на „Млада Европа“. И затоа, на оној што ќе ни рече „вие сте млад народ со млада држава“, ќе му одговориме дека сме чеда на Гоцевата визија за „Млада Европа“ обединета Европа, и за светот како поле за културен натпревар на народите!

Цврсто сме решени како што беше европски зацртано да стигнеме до целта до 2030 година, европеизирани по словото на Копенхагенските критериуми!“, рече претседателката Сиљановска-Давкова.