Свет
Глечерите на Гренланд се топат пет пати побрзо отколку пред 20 години

Глобалното затоплување петкратно ја зголеми стапката на топење на глечерите на Гренланд во последните 20 години, соопштија научниците од Универзитетот во Копенхаген.
Топењето на мразот на Гренланд предизвикува особено загриженост бидејќи древната ледена покривка, доколку целосно се стопи, има доволно вода за да го подигне нивото на морето за најмалку шест метри, објави Ројтерс.
Студијата на илјада глечери во оваа област покажа дека стапката на топење влезе во нова фаза во последните две децении, рече Андерс Анкер Бјорк, доцент на Катедрата за геонаука и управување со природни ресурси на Универзитетот во Копенхаген.
„Постои многу јасна корелација помеѓу температурата што ја доживуваме на планетата и промените што ги гледаме во тоа колку брзо се топат глечерите“, рече Бјорк.
Глечерите во просек се намалуваат за 25 метри годишно, во споредба со пет до шест метри пред околу две децении, заклучија научниците по проучувањето на развојот на глечерите во текот на 130 години преку сателитски снимки и 200.000 стари фотографии.
Како што изјавија научниците од ЕУ претходно овој месец, светот веќе се загреал за речиси 1,2 степени Целзиусови над прединдустриските температури, а веќе е практично сигурно дека 2023 година ќе биде најтоплата во последните 125.000 години.
„Намалувањето на температурите ќе бара глобално единство во напорите за минимизирање на стакленички гасови во атмосферата“, рече директорот на Институтот за клима во Архус, Јорген Еивинд Олесен.
Глечерите на Гренланд често се користат за предвидување на ефектите од климатските промени на ледената покривка на најголемиот остров во светот.
„Ако почнеме да сфаќаме дека глечерите ја губат масата неколку пати побрзо отколку во минатиот век, тоа може да нè наведе да очекуваме ледената покривка да го следи истиот пат само на побавен и подолг временски размер“, рече вишиот истражувач Вилијам од Геолошки институт Колган.
Истражувањата велат дека ледената покривка на Гренланд придонела за 17,3 отсто од зголемувањето на нивото на морето помеѓу 2006 и 2018 година.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Габи Новак беше вистинска дама на југословенската поп-музика

Пејачката Габи Новак (1936–2025) беше вистинска дама на југословенската и хрватската забавна музичка сцена, вели музичкиот публицист и новинар Бранимир Локнер.
Во врска со веста за смртта на Габи Новак, Локнер изјави за „Танјуг“ дека првата фаза од нејзината кариера вклучувала поп, твист и други жанрови од шеесеттите години, потоа помек вокален џез.
Според него, нејзиниот стил се менувал низ годините и таа се обидела и со шансона, „што може да се види од композициите што ги направил нејзиниот сопруг Арсен Дедиќ (1938–2015)“.
Локнер рече дека Габи Новак не била фокусирана само на една музичка форма, а нејзиниот музички опус во однос на дискографијата, особено сингловите, е многу богат и таа била присутна на сцената континуирано.
Според неговите зборови, изведбата на Габи Новак на песната „Вино и гитари“ „до ден денес останува една од најголемите екс-џу еврегрини од 1960-тите“.
„Во првата фаза од нејзината кариера, таа беше покомерцијална, а нејзиниот подоцнежен пристап немаше таков комерцијализам, но беше препознаена и ценета. Секогаш ја сметаа за дама“, истакна Локнер.
Како што додаде, Габи Новак беше учесник на бројни забавни музички фестивали на домашната музичка сцена, а нејзината кариера беше придружена со релевантна дискографија.
Локнер додаде и: „Нејзините најплодни години во креативна смисла беа во втората половина на шеесеттите и првата половина на седумдесеттите“.
Свет
Трамп: Во првите две минути од средбата со Путин ќе знам дали може да се постигне договор

Американскиот претседател Доналд Трамп денес изјави дека украинскиот претседател Зеленски може да присуствува на неговиот самит со рускиот лидер Владимир Путин во Алјаска во петок, но изрази скептицизам дека тоа ќе направи разлика во постигнувањето мировен договор, објави денес телевизиската мрежа Си-Ен-Ен.
„Тој (Зеленски) не беше дел од тоа. Би рекол дека може да оди, но беше на многу состаноци. Знаете, тој е таму три и пол години. Ништо не се случи“, им рече Трамп на новинарите во Белата куќа.
„Ќе имаме состанок со Владимир Путин и на крајот од тој состанок, веројатно во првите две минути, ќе знам точно дали може да се постигне договор или не“, рече Трамп.
На прашањето на новинарите „како ќе го знаe тоа“, Трамп одговори: „Затоа што тоа го правам. Склучувам договори“.
Трамп подоцна додаде дека состанокот меѓу Путин и Зеленски ќе биде неопходен.
„На крајот на краиштата, ќе ги ставам двајцата во иста просторија. Или ќе бидам таму, или нема да бидам таму, и мислам дека ќе се среди“, рече Трамп.
Претседателот на САД рече дека „може да има многу дефиниции“ за добар договор, но исто така, според „Си-ен-ен“, се чини дека ги намали очекувањата пред самитот во петок.
„Се радувам на средбата со Путин за која мислам дека ќе биде добра, но може да биде и лоша“, рече Трамп.
Свет
Канаѓанец преживеал 9 дена во дивината, спасен благодарение на порака на камен

Маж кој исчезна пред повеќе од една недела во огромната дивина на Британска Колумбија, Канада, е пронајден жив откако го напишал зборот „Помош“ на карпа и напишал „СОС“ во калта.
Ендру Барбер (39) преживеал девет дена пиејќи вода од локва и градејќи импровизирано засолниште додека спасувачите не го пронашле, пишува „Би-би-си“.
Барбер исчезнал на 31 јули во близина на езерото Меклис, околу 587 километри северно од Ванкувер, откако неговиот камион се расипал. Девет дена подоцна, на 8 август, хеликоптер на Кралската канадска коњаничка полиција (RCMP) го забележал неговото возило на шумски пат, што значително ја стеснило областа за пребарување и на крајот довело до негово спасување.
Полициски хеликоптер набрзо го забележал Барбер во близина на неговото импровизирано засолниште. Пораката „ПОМОШ“ што ја напишал на каменот го привлекла нивното внимание. Тој бил тешко дехидриран и имал повреда на ногата, но сега е „прилично добро“.
„По повеќе од една недела во дивината, тој беше пронајден жив за време на воздушното пребарување денес“, објави локалната волонтерска група за пребарување и спасување Quesnel Search & Rescue на Фејсбук. „Овој исход е резултат на безброј часови на земја и во воздух, користејќи секој ресурс и технологија што ни е достапна“.
Спасувачкиот тим, исто така, сподели фотографија од засолништето што Барбер го изградил од стапчиња и кал, потпрен на карпа на која напишал порака за помош. По спасувањето, тој бил однесен во болница, каде што бил лекуван и отпуштен.
Барбер јадел што можел да најде додека бил во шумата. „Тој буквално сркал валкана вода од езерцето за да остане хидриран“, рече тој. „Човечкото тело може да издржи долго време без храна, но ситуацијата е поинаква со водата.“
Боб Цимерман, претседател на „Кеснел Рискју“, изјави за CBC News дека не е сигурен дали Барбер „ќе издржеше уште 24 часа ако не го пронајдовме ние“.