Гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска, во своето обраќање на економскиот форум „По бурата: Управување со енергетската и прехранбената стабилност на Западен Балкан“, во организација на аналитичкиот центар „Фајненс тинк“, истакна дека енергетскиот шок со кој се соочи светот изминатите две години беше посилен од кризата во ‘70-тите години од минатиот век. Овој ценовен шок ги опфати сите енергенти, за разлика од 70-те кога главно се одрази на цените на нафтата. Степенот на глобализација сега е многу повисок, така што и повеќекратните ефекти се поголеми.

Овој раст на цените на енергентите придонесе за двојно зголемување на глобалната инфлација, додека кај земјите од Западен Балкан таа се зголеми четирикратно. Кога станува збор за нашата земја, како мала, енергетски зависна и енергетски неефикасна економија, таа беше силно погодена од енергетската криза, што се одрази и на инфлацијата, која достигна 14,2% на годишно ниво. „Домашните цени на енергијата се зголемија за 20% во две години, одразувајќи се значително на семејните буџети и зголемувајќи го ризикот од енергетска сиромаштија, слично како и другите земји во регионот“, истакна Ангеловска-Бежоска и посочи дека значително се зголемија и трошоците на компаниите. Сепак, во услови на стабилизација на цените на енергентите и големиот број преземени мерки од Народната банка, инфлацијата значително се намали до 3,4% во првиот квартал од 2024 година, а забележително стеснување е забележано и кај инфлацискиот диференцијал во однос на ЕУ.

„Покрај инфлацијата, се соочивме и со значајни предизвици и во надворешниот сектор, при што трговскиот дефицит достигна 27% од БДП во 2022 година, а ваквите промени во надворешната позиција очекувано создадоа притисоци на девизниот пазар. Народната банка, преку интервенции на девизниот пазар и други мерки, успешно ја зачува стабилноста на денарот. Девизните резерви на почетокот на кризата се намалија, но со нормализирањето на трендовите, тие забележаа раст, така што на крајот на 2023 година нивното ниво е повисоко за 40% во однос на преткризниот период.

Соодветната комбинација на монетарни и макропрудентни мерки придонесе за успешно одржување на стабилноста на девизниот курс и намалување на инфлацијата на едноцифрени стапки, порача гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска на економскиот форум.

Со мотото „Гледај го светот во очи“, во извонредна атмосфера исполнета со артистички содржини, „Тиквеш“ го промовираше својот автентичен бренд „Луда Мара“, во Музејот на современата уметност во Скопје. Моќниот слоган на брендот „Луда Мара“ – „Гледај го светот во очи“, е повик за љубителите на виното храбро да се соочуваат со сите животни предизвици и со реалноста, не предавајќи се на рутината и не бегајќи од можностите, искуствата и предизвиците што ги носи животот. Силната порака на брендот „Луда Мара“ е поткрепена со целосно нов визуелен идентитет, кој ја надополнува неговата приказна.

Брендот „Луда Мара“ го носи името на истоимената река која минува низ Кавадарци и има огромно влијание врз создавањето на виното и винската култура во овој регион низ вековите. Бројните легенди за оваа река ја опишуваат нејзината понекогаш грижлива, а понекогаш непредвидлива природа. Со своите излевања таа ја хранела и збогатувала почвата, но исто така ја покажувала и нејзината нескротлива сила. Оваа река е олицетворение на двојноста на животот и симбол на човечката издржливост и рамнотежата помеѓу човекот и природата.

Карактерот на реката Луда Мара опишан во овие легенди е инспирација за создавање на брендот „Луда Мара“, како и на дизајнот на етикетите на вината што се дел од него, повикувајќи на свесност и храбро соочување со животот.

Покрај уживањето во прекрасната атмосфера, на настанот присутните пријатели на „Тиквеш“, вљубеници во виното и јавни личности, имаа можност да ги пробаат врвните вина од брендот „Луда Мара“. Под овој бренд се достапни четири вина и тоа две купажи „Luda Mara White Cuvée“ и „Luda Mara Red Cuvée“, како и две сортни вина „Luda Mara Temjanika“ и „Luda Mara Vranec“.

Темелниот пристап за креирање на овој бренд е базиран на успешно етаблирање на вината „Луда Мара“ на домашниот и на странските пазари. Следејќи го примерот на другите добро познати брендови на „Тиквеш“, како „Т’га за југ“, „Александрија“ и вината од специфични микро-локации, се очекува и брендот „Луда Мара“ да ги освои срцата на потрошувачите и набрзо да стане еден од водечките брендови на пазарот.

(ПР)

Стратегискиот план на Народната банка е поставен под мотото „Централна банка којашто придонесува за градење стабилна, одржлива и зелена економија“, со што воедно се утврдија главните области на коишто посветено ќе работи во следните три години.

При изработката на Стратегискиот план се зеде предвид динамичното окружување, новите предизвици и можностите од трендовите на глобалната сцена. Покрај традиционалните надлежности во областите на спроведувањето на монетарната политика, стабилноста на банкарскиот систем, управувањето со девизните резерви, економските истражувања и статистиката, ефикасноста на платниот систем и управувањето со готовината, особен акцент е ставен на справувањето со трендовите коишто се развиваат и коишто ќе ги обликуваат овие законски функции во наредните години. Затоа, проактивно се утврдени пет стратегиски области. Сето ова е со цел да се овозможи поголем придонес за одржлив и инклузивен раст на македонската економија, поддржувајќи ја нејзината зелена и дигитална транзиција, информираат од НБРМ.

Првата стратегиска област е посветена на унапредувањето на централнобанкарските функции заради одржување на стабилноста и градење модерна централна банка. Во овие рамки, акцентот е ставен на унапредувањето на рамката за водење на монетарната политика, истражувачките капацитети, управувањето со девизните резерви и зајакнувањето на стабилноста и отпорноста на банкарскиот систем, супервизијата, решавање банки и заштитата на потрошувачите. Во рамките на втората стратегиска област, особено внимание се обрнува на развивањето нови вештини заради поддршка на дигиталната трансформација, рационализирање на работните процеси, зголемување на ефикасноста во работењето и унапредувањето на знаењето за управување со податоците и аналитичките способности, преку искористување на моќта на најсовремените технологии. Во центарот на вниманието се иновациите преку коишто централната банка и натаму ќе се трансформира во модерна и агилна институција. Во третата стратегиска област е нагласена постојаната посветеност кон унапредување на транспарентноста и соработката, како и редовните активности за хармонизација на домашната регулатива со најдобрите европски и други меѓународни практики. Централно место во оваа област зазема посветеноста на финансиската едукација, насочена кон зголемување на финансиската писменост и вклученоста на населението. Следејќи го мотото за следните три години, Народната банка во четвртата стратегиска област ќе преземе активности за градење одржлива и зелена економија, зголемување на свесноста за климатските промени и јакнење на сопствените капацитети за справување со предизвиците коишто произлегуваат од овие промени. Во петтата стратегиска област се вградени аспектите на унапредувањето на внатрешните процеси и отпорноста на глобалните предизвици и закани, како и соодветното управување со финансиските и со нефинансиските ризици, во време на значајни глобални предизвици и променливо окружување. Сите стратегиски области заедно ќе бидат основа за успешно остварување на визијата на Народната банка, препознаена како независна, одговорна, професионална, иновативна и транспарентна институција, којашто со својот интегритет и кредибилитет ја поттикнува и ја гради довербата кај јавноста.

„Стратегискиот план на Народната банка на Република Северна Македонија претставува среднорочна рамка за следните три години, во согласност со која се остваруваат мисијата, визијата и вредностите на централната банка, а со тоа и успешно се исполнуваат нашиот мандат и надлежностите. Како и досега, ќе бидеме цврсто посветени на квалитетот, интегритетот, лојалноста, транспарентноста, лидерството, иновативноста, флексибилноста, професионализмот и негувањето силно чувство за тимски дух“, се дополнува во соопштението на НБРМ.