Македонија
Учениците во Македонија покажуваат слаби резултати и не се задоволни од животот во државата, УНИЦЕФ апелира образованието да стане натпартиски приоритет

На Меѓународниот ден на образованието, претставничката на УНИЦЕФ, Патриција ди Џовани, истакнува дополнителни докази за потребата од натпартиски заложби за реформи на образованието во земјата.
Квалитетното образование, вели таа, е клучен двигател на економскиот раст и развој и го забрзува остварувањето на сите човекови права. Образованието овозможува стекнување на потребните вештини и знаења за да може, по завршувањето, учениците да се вклучат на пазарот на трудот и да придонесат кон подобар економски развој. Исто така, образованието помага да се намалат нееднаквостите и сиромаштијата преку подобрување на можностите за работа и зголемување на приходите.
Резултатите од последното тестирање во рамките на Програмата за меѓународно оценување на учениците (ПИСА 2022), кои укажуваат на проблеми во резултатите од учењето кај учениците, алармираат дека структурните реформи во образованието треба да станат национален натпартиски приоритет. Подетаљната анализа на резултатите посочува зошто е потребно целото општество да ги поддржи реформите во образованието, како и на високата цена што ќе ја платиме доколку ништо не се преземе.
„Севкупните постигнувања на учениците се многу ниски и се намалени меѓу 2018 и 2022 година. Само еден од тројца ученици на возраст од 15 години постигнал минимално ниво на знаење по математика (ниво 2 од 6), што значи дека двајца од тројца ученици не успеале да протолкуваат и препознаат, без директни инструкции, како едноставна ситуација може да се претстави математички. Резултатите по читање се уште позагрижувачки, при што само еден од четворица ученици постигнува минимално знаење“, рече Ди Џовани.
За да се зајакне економијата, потребна е квалификувана и компетентна работна сила. Меѓутоа, во нашата држава процентот на ученици што го постигнале највисокото ниво е значително понизок од просекот во ОЕЦД – само еден процент од учениците имаат највисоки достигнувања по математиката достигнувајќи ниво 5 или 6 (во споредба со просекот во ОЕЦД од 9 %), а речиси никој нема највисоки достигнувања по читање и наука (во споредба со просекот во ОЕЦД од 7 % во двете области). Доколку таквата состојба не се надмине, земјата и понатаму ќе заостанува во развојот на човечкиот капитал и конкурентноста.
„Образованието има потенцијал да ги извлече луѓето од сиромаштија, но резултатите од ПИСА посочуваат на нееднаквости во системот. Во Северна Македонија учениците што се во многу добра социо-економска состојба имаат далеку подобри постигања од учениците што се социо-економски најобесправени, и тоа за дури 76 поени по математика. Ако не се надминат овие нееднаквости, системот ќе ги продлабочи и со тоа ќе придонесе кон уште поголема сиромаштија и недостиг на можности“, вели Ди Џовани.
Понатаму, според анализата, Северна Македонија, како и другите земји од Западен Балкан, се соочува со емиграција на млади, образовани и квалификувани луѓе и резултатите покажуваат дека овој тренд, најверојатно, ќе продолжи бидејќи задоволството на учениците од животот е значително намалено. Помеѓу 2018 и 2022 година двојно е зголемена стапката на ученици што се изјасниле дека не се задоволни од својот живот, од 7 % во 2018 година на 14 % во 2022 година.
Сепак, оптимистички е тоа што Северна Македонија е над просекот на ОЕЦД за прашања поврзани со чувството на припадност на учениците во училиште. Во 2022 година 85 % од учениците во Северна Македонија се изјасниле дека лесно се спријателуваат на училиште, а 86 % имаат чувство на припадност во училиштето (во споредба со просекот во ОЕЦД од 76 и 75 %, соодветно). Таквото споделено чувство на припадност треба да се искористи и да им се обезбедат квалитетна настава на учениците и стимулирачка училишна средина за да може да ги развиваат своите интереси, да се стекнат со повеќе знаења и компетенции, а со тоа да си обезбедат подобар живот.
Училиштата исто така треба да им овозможат на учениците да стекнат широк спектар на дополнителни вештини, како што се справување со емоциите, преговарање, решавање проблеми, емпатија и комуникација. Овие вештини, вели Џовани, им помагаат на учениците подобро да учат, да бидат глобални граѓани, оспособени да се справат со личните, социјалните, академските и со економските предизвици, истовремено помагајќи им и на младите луѓе што се справуваат со тешкотии да се справат со предизвиците и да изградат отпорност.
За да се подобрат овие резултати и квалитетното инклузивно образование да стане реалност за сите деца, политичките лидери и носителите на одлуки треба да се согласат дека навистина е потребно да се зголемени јавното финансирање и инвестициите во образованието на сите нивоа, вклучително и во предучилишното образование, истовремено обезбедувајќи ефикасна и правична распределба на ресурсите за општините и училиштата. Образовниот систем треба да има доволно финансии за да им овозможи на училиштата да ги достигнат националните образовни стандарди и да ги олеснат пристапот и инклузијата на најранливите деца вклучувајќи ги и оние со попреченост, од етничките малцинства и од посиромашните домаќинства.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Сиљановска-Давкова им врачи признание „Инженерски прстен 2025“ на 14 најуспешни дипломирани инженери

Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова им додели „Инженерски прстен 2025“ на 14 најуспешни студенти, дипломци на инженерски факултети во рамките на универзитетите: „Св.Кирил и Методиј“ – Скопје, „Св.Климент Охридски“ – Битола, „Гоце Делчев“ – Штип и Државниот универзитет – Тетово.
Свечената церемонија се одржа на платото пред црквата „Свети Климент и Пантелејмон“ – Плаошник, во Охрид.
Добитници на „Инженерски прстен 2025“ од УКИМ – Скопје, годинава се: Фросина Станковска – Архитектонски факултет, Марко Ѓорѓиоски – Градежен факултет, Харитина Сакова – Машински факултет, Васка Зарковска – Технолошко-металуршки факултет, Сара Ацковска – Факултет за земјоделски науки и храна, Димитар Пешевски – Факултет за информатички науки и компјутерско инженерство, Кирил Христовски – Природно-математички факултет, Теа Костадинова – Факултет за дизајн и технологии на мебел и ентериер, Рената Павлеска – Факултет за електротехника и информациски технологии.
Наградени студенти со „ Инженерски прстен“ 2025 од УКЛО – Битола се: Катерина Стојкоска – Технички факултет и Софи Гајтановска – Факултет за информатички и компјутерски технологии.
Од УГД Штип, носители на наградата се: Сара Панева – Факултет за природни и технички науки и Бојана Тасева – Факултет за информатика.
Од ДУТ, признанието го доби Гзим Дервиши – Факултет за применети науки.
Сиљановска-Давкова, честитајќи им го на добитниците престижното признание, ја истакна важноста од континуираната подршка на образованието и науката, како најдобра општествена инвестиција.
Таа ја реафирмира потребата од развојна образовна политика, компатибилна со регионалната и европската, насочена кон наша интегрирација во европската истражувачка сфера и афирмација на меѓународниот истражувачки пазар.
Според неа, само образовани и компетенти луѓе на политички и управувачки позиции можат да ја разберат и поддржат науката.
Андреј Лепавцов, претседателот на Инженерската институција на Македонија, им порача на најдобрите инженери во прстенот да гледаат не само признание, туку и обврска и предизвик за поголемо знаење и повисоки стандарди на квалитет.
„Наша должност е да ве поддржуваме во секоја фаза од вашата професионална кариера. Ние ќе бидеме тука да ве поврземе со индустријата, да ви помогнеме да ги продолжите вашите академски патеки“, рече тој и нагласи дека институцијата со која раководи ќе ги охрабрува да се вклучат во креирањето на инженерската политика на државата.
Македонија
ДУИ во паника, клевети од страв од пораз, каде се вработени сопругата и сестрата на Бујар Османи, прашуваат од „Вреди“

Партијата прогласена за Non Grata од меѓународниот фактор реагирала на вработувањата на Албанците во државните институции. Тие преку клевети сакаат да ги покријат своите неуспеси во периодот додека повеќе од две децении беа на власт, велат од „Вреди“.
Широката јавност, потсетуваат од таму, многу добро знае дека тие 20 години се грижеа единствено за вдомување на своите семејства, и тоа на работни места каде месечната плата е повеќекратно повисока од просечната во РСМ.
„Наместо да дадат отчет зошто Албанците ги претворија во администратори без работа и зошто ги оставија без реална застапеност, функционерите на ДУИ избираат да клеветат.
На оние што излегуваат на прес-конференции, им порачуваме да се вратат во канцеларија и да го прашаат својот шеф Бујар Османи, кој е и шеф на штаб, и кандидат за градоначалник, а воедно и потпретседател на партијата, зошто ги лаже!
Нека го прашаат Османи каде е вработена неговата сопруга, чие име од коректност нема да го спомнеме? Но, пред да прашаат, ние им откриваме дека сопругата на Бујар Османи зема месечна плата над 100 илјади денари, што изнесува колку четири плати на администратори кои ДУИ ги лажеше повеќе од 20 години.
Исто така, нека прашаат каде е вработена неговата сестра и колкава е нејзината месечна плата“.
Албанците, според „Вреди“, добро знаат дека во М-НАВ, сестрата на Бујар Османи зема месечна плата над 3 илјади евра, што е колку шест плати на еден друг администратор.
„Вреди“ како што истакнуваат, нема повеќе да наведува имиња, но предупредува дека во наредните денови целосно ќе го обелодени непотизмот и вработувањата на семејствата на ДУИ во последните 20 години, со име и презиме.
„За направените клевети ќе се иницира соодветна постапка доколку не биде побарано јавно извинување од ДУИ“.
Македонија
Јаневска: Образовниот систем ќе има клучна улога во остварувањето на целите од Стратегијата за соработка со СЗО

Националната стратегија за соработка со Светската здравствена организација во следните пет години ги утврдува здравствените приоритети на државата, кои ќе се реализираат во соработка со СЗО и агенциите на ОН, како УНИЦЕФ и УНФПА, преку клучните владини министерства, институции и граѓанското општество. Ова го нагласи министерката за образование и наука Весна Јаневска на презентацијата на Првата стратегија за соработка на СЗО со Македонија 2026–2030.
„Здравјето е основа на одржлив развој на секоја држава. Наша цел е да изградиме отпорен здравствен систем, заснован на еднаков пристап, превенција, дигитална трансформација и компетентни човечки ресурси. Неопходно е да ги унапредиме јавните политики за да можат да одговорат на комплексните здравствени предизвици со кои се соочува Македонија. Во реализацијата на оваа важна и одговорна задача Министерството за здравство не е само“, нагласи министерката Јаневска.
Преку подобрување на наставните програми, модернизација на лабораториите и практичните обука, поддршка за континуирана едукација на здравствените работници и соработка со универзитети и здравствени установи, Јаневска укажа дека воспитно-образовниот систем подготвува генерации со знаење, вештини и ставови потребни за препознавање, разбирање и ефективно справување со здравствените предизвици.
„Образованието има суштинска улога во развојот на систем што се грижи за сите и не остава никого зад себе. Училиштето формира вредности на еднаквост, развива чувство за грижа кон ранливите и создава капацитет за препознавање и спречување на насилство, занемарување и повреди, што е еден од приоритетите во Стратегијата“, рече Јаневска.
Таа се заблагодари на Светската здравствена организација за помошта во изготвувањето на Протоколот за реализација на настава во услови на топлотен бран, како и за обуките на околу 700 стручни соработници од основните и средните училишта за психосоцијална помош и поддршка во унапредување на добросостојбата и менталното здравје на децата и младите во образовните, здравствените и загрижувачките институции и средини.
Стратегијата за соработка со СЗО е петгодишен документ дизајниран да ги поддржи нашите национални здравствени цели, обврските поврзани со пристапувањето кон ЕУ, како и глобалните Цели за одржлив развој. Мултиресорскиот пристап кон нејзината реализација е услов за градење здравствен систем што ги следи протоколите, истовремено темелејќи се на вредности како човечност, правичност и грижа.