Култура
Проекции на филмови по повод 60-годишнината од смртта на Милтон Манаки
Кинотека на Македонија се приклучува кон одбележувањето на 60-годишнината од смртта на Милтон Манаки, со две проекции во вторник, на 5 март.
Најпрвин, со почеток во 18 часот, м-р Роберт Јанкуловски, редовен професор на Факултетот за ликовни уметности при УКИМ и основач на „Македонски центар за фотографија“, ќе одржи презентацијата под наслов „Фотографиите на Манаки, записи низ времето“.
Потоа следува проекцијата на документарниот филм „Манаки – Приказна во слики“ (2018, 70 мин., црно-бел/колор) во режија на самиот Јанкуловски, а по сценарио на Илинденка Петрушева и Јанкуловски.Филмот е посветен на фотографската работа на Јанаки и Милтон Манаки, првите балкански сниматели, и преку оригинални документарни фотографии го следи нивното професионално патешествие од отворањето на првото фотографско ателје во 1898 година во Јанина, се до нивната преселба во Битола каде покрај фотографско ателје, градат и киносала и почнуваат да се бават професионално со киноприкажување на филмови.
Веднаш по документарниот филм ќе биде прикажана и кратката филмска репортажа под наслов „Средба со нашиот прв филмски снимател“ снимена во 1956 за потребите на филмскиот журнал „Филмски репортер бр.4“ подготвен од страна на екипата на Вардар филм од Скопје. Редактор на оваа приказна за Милтон Манаки е тогаш младиот режисер Димитрие Рули Османли, кој токму преку серијата журнали ќе почне и практично да се занимава со филм, откако три години претходно ќе дипломира филмска и театарска режија на Високата филмска школа во Белград. Османли во неколку наврати има истакнато дека бил под големо влијание на „чичко Милтон“ кој го разгорел неговиот интерес за подвижните слики уште кога бил младо момче во Битола (меѓу двете светски војни), нагласувајќи дека прв пат видел камера токму во рацете на Милтон – легендарната камера Bioscope No.300 – но и додека првите филмски проекции кои ги следел биле токму оние во киното на браќата Манаки на Широк сокак.
Подоцна, со почеток во 20 часот, ќе се одржи проекција на 42-та наслови на браќата Манаки снимени со нивната Камера со сериски бр.300, а кои помладиот брат Милтон во 1963 година, пред својата смрт, ги предал на чување во Државниот Архив на Македонија. Во 1996 година Кинотеката направи 35мм заштитна архивска копија од овие оригинални нитратни филмски ленти (кои денес се чуваат во бункер, заради лесната запаливост), а во 2012/2013 година истите беа дигитализирани и дигитално реставрирани во Унгарската филмска лабораторија во Будимпешта. Веднаш потоа дигитилизираните материјали беа објавени на ДВД и промовирани пред јавноста.
Позначајни моменти забележани со камерата на Манакиевци се снимката на 114-годишната баба Деспина како преде во родното село Авдела – која е воедно и прв филмски кадар снимен на ова тло – потоа историската посета на турскиот султан Мехмед Решад V на Битола и Солун, посетатата на принцот Александар Караѓорѓевиќ на Битола, погребот на митрополитот Емилијанос од Гревена, празнувањето на Водици во Бер и во Битола, празнувањето на Духовден на гробишта, снимки од свадби и други верски обичаи, посетата на големата романска делегација на Битола и околината, празнични поворки за време на Хуриетот, односно Младотурската револуција, итн. Пред проекцијата, професорот и советник филмолог д-р Атанас Чупоски ќе има излагање за делото на Милтон Манаки, а присутните ќе добијат примерок од ДВД изданието со дигитално реставрираните филмови на Браќата Манаки.
Во книжарницата на Кинотеката, за време на целиот настан, ќе бидат изложени печатени изданија за животот и делото на браќата Манаки, како што се биографската книга „Манаки“ (2003, Кинотека на Македонија) на авторот Игор Старделов, фото-монографијата „Манаки“ (2017, Македонски центар за фотографија) на Роберт Јанкулоски, сценариото на Димитрие Османли за нереализираната филмска комедија под наслов „Екселенции, мирно! – Филм во книга“, печатено во 1994 година, и други.
Милтон Манаки е роден 1880 година, во влашкото село Авдела, во близина на Гревена, денешна Грција. Тој бил две години помлад од Јанаки, но за разлика од него не покажал голем интерес за школо, туку повеќе бил авантурист и боем. Фотографскиот занает го усовршува под менторство на Јанаки, во нивното прво фотографско ателје во Јанина, а во 1905 браќата го отвораат познатото фото-ателје на битолскиот Широк сокак. Во тој период, според подоценежните раскажувања на Милтон, Јанаки ја набавил филмската камера со сериски број 300 од моделот Bioscope, произведена од компанијата Charles Urban Trading Co. Тогаш започнува и снимателската активност на браќата Манаки и тие на филмска лента ќе забележат многу настани, верски и етнографски обичаи, воени и цивилни паради, армии, политички фигури итн., денес бесценети сведоштва за историјата и на Битола и битолскиот крај, но и за целата држава.
Милтон го надживеал Јанаки за цела деценија и починал во 1964 година во Битола. Целокупното творештво браќата Манаки – и фотографското и снимателското – една година пред своето заминување Милтон ќе ги депонира во Државниот архив во Скопје и Околискиот историски архив во Битола. Оттаму денес можеме да се пофалиме дека нашите државни институции се чувари на значајното творештво на Јанаки и Милтон Манаки.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Кратките филмови и спотови на Милчо Манчевски в четврток во Кинотека
На 6 јуни, четврток, со почеток во 20.15 часот во Кинотека, македонската публика ќе има можност да види селекција од кратките филмски дела на Милчо Манчевски.
Станува збор за разновидна селекција составена од дваесетина аудиовизуелни дела. Покрај наградуваните кратки филмови ЧЕТВРТОК /Thursday (2013) и КРАЈОТ НА ВРЕМЕТО/The End of Time (2017), ќе имаме можност да ги погледнеме музичките спотови кои се работени за најголемите издавачки куќи: Атлантик, Ворнер брадерс, Сони, Еми, РЦА, Крисалис, Валјд Пич… Би го споменале спотот Тенеси/Tennesse на легендарниот хип хоп состав Arested development од 1992 година, за кој Манчевски ја има добиено наградата на МТВ за најдобар музички рап спот и е прогласен за најдобар спот за 1992 година, според магазинот Билборд. Спотот исто така е влезен во листата на стоте најдобри спотови на сите времиња на магазинот Ролинг Стоун. Во селекцијата ќе можеме да ги видиме и рекламите од рекламните кампањи за Скопско и Macedonia Timeless…
„Милчо Манчевски ја користи својата режисерска вештина и во музичките спотови, создавајќи визуелно и емоционално богати минијатури кои оставија длабок впечаток на македонската и светската музичка сцена. Неговите спотови се карактеризираат со иновативни визуелни решенија, длабока симболика и умешно раскажување приказни, правејќи го секој спот уникатно аудиовизуелно искуство. Манчевски е познат по својата визуелна естетика, што се пренесува и во неговите музички спотови. Неговата употреба на светлина, сенки и кадрирање создава специфична атмосфера која го подобрува искуството на слушање музика. Секој спот е внимателно конструиран со цел да го пренесе чувството и пораката на песната, користејќи богат спектар на визуелни техники. Манчевски честопати користи природни пејзажи и урбани сцени како позадина, што му придава дополнителна димензија на наративот“, велат од Кинотеката.
Како што додаваат, музичките спотови на Манчевски не се само визуелно импресивни, туку и симболично богати. Тој успева да раскаже сложени приказни во краток временски формат, користејќи симболи и метафори кои ги прошируваат значењата на песните. Неговите спотови често ги истражуваат темите на љубовта, загубата, надежта и човечката природа, нудејќи длабоки емоционални искуства за гледачите. Способноста на Манчевски да спои визуелна поезија со музиката го прави секој спот своевидно уметничко дело, се вели во најавата за настанот.
Култура
Избрано ново раководство на Друштвото на писателите на Македонија
Друштвото на писателите на Македонија одржа редовно изборно Собрание, на кое беа избрани новите раководни органи, а беа усвоени и измени и дополнувања во Статутот на Друштвото.
За претседател на Друштвото е избран Живко Грозданоски, а за членови на Управниот одбор се избрани: Зоран Анчевски, Виолета Танчева-Златева, Марина Мијаковска, Сузана В. Спасовска, Бранко Цветкоски и Димитар Пандев.
Избран е и Суд на честа, кој го сочинуваат: Лидија Капушевска-Дракулевска, Санде Стојчевски, Анастасија Ѓурчинова, Владимир Мартиновски и Славе Ѓорѓо Димоски.
Раководството на ДПМ наскоро ќе ја одржи својата конститутивна седница, на која ќе биде избран и потпретседател на Друштвото.
Култура
Герасимовски: Преку културни настани ги промовираме малите еко производители на храна, угостителите и претприемништвото кај младите
Во Паркот на Франкофонијата, вчера попладне центарци и многу љубители на вкусната храна се забавуваа на несекојдневно „афтер ворк“ дружење.
Манифестацијата „Нож и виљушка на Европска чинија“ претставуваше уникатно гастрономско доживување, надополнето со музички призвук за сите генерации, кое имаше за цел да ја доближи домашната и европската кујна кај присутните. Градоначалникот на Општина Центар Горан Герасимовски потенцираше дека настанот „Нож и виљушка на европска чинија“ има за цел да ги поддржи произведувачите на храна.
„Настанот беше одличен приказ на успешниот спој на гастрономијата и културата. Си поминавме одлично. Мило ми е што граѓаните дегустираа и купуваа разновидни несекојдневни специјалитети, еко производи и крафт пијалаци од нашето поднебје, но и од европските држави Австрија, Германија, Франција, Турција, Италија итн. На продажно-изложбените штандови, свои производи имаа компаниите Мелем од вкусови, Туф.мк, Моја бавча, Натурал 2020, Смидџин, Сакам пиво, ‘Вк крафт дестилерија, Нутрико, Натс како и многу угостители кои ги промовираа и продаваа своите производи и специјалитети кои можеби ги нема во супермаркетите, а посетителите со воодушевување ги пробуваа. Дефинитивно на сите ни недостигаат вакви настани. Се надевам дека со оваа организација доближивме нови вкусови до граѓаните кои ќе помогнат во поддршката на производителите“, порача Герасимовски.
На настанот, присутни беа и Активот на жени од здружението на пензионери на Општина Центар кои ги презентираа традиционалните македонски јадења и на лице место со своите вешти раце им прикажаа на помладите генерации како се меси, плете и везе. Исто така настанот беше збогатен со музичка програма на која настапија: музичкото дуо-слободни уметници, хорот „Елегија“ при Здружението на пензионери на Центар и играорците од ансламблот „Орце Николов“ како и претставници од дипломатскиот кор. Изведувани беа и традиционалните македонски танци, а граѓаните се потсетија и на популарните македонски, англиски, француски и италијански безвременски мелодии кои имаат трајни вредности во музичката култура.
Општина Центар покажа дека не само што поттикнува забава и дружење со многу позитивна енергија, туку и дава поддршка на малите еко производители, изложувачи и угостители преку промовирање на разновидна гастрономска култура. На тој начин општината помага во стимулирање и развој на иновации и претприемништво кај помладите генерации.