Свет
(Видео) Вонредна состојба на Хаитите: банди упаднаа во затвор, ослободија 4.000 затвореници

Вооружени банди упаднаа во затвор во главниот град на Хаитите и ослободија голем број затвореници. Повеќето од околу 4.000 мажи кои беа затворени во Порт-о-Пренс избегаа, изјави локален новинар за „Би-би-си њуз“.
Меѓу затворениците имало и членови на бандата обвинети за убиство на претседателот Џовенел Моис во 2021 година.
Прогласена е 72-часовна вонредна состојба, а владата најави дека ќе лови убијци, киднапери и други насилни криминалци за кои верува дека избегале.
„На полицијата и е наредено да ги искористи сите средства што ѝ се на располагање за да го спроведе полицискиот час и да ги уапси сите прекршители“, рече министерот за финансии Патрик Боиверт, кој ја извршува функцијата премиер.
Les élèves du Petit Saint-Marcial sont coincés à cause des fortes détonations.
La panique est extrêmement intense au centre-ville de Port-au-Prince. pic.twitter.com/0Rbbqx45Tk— Avena Constant (@AvenaConstant) February 29, 2024
Насилството во Хаитите, најсиромашната земја на американскиот континент, ескалира во последниве години. Бандите кои сакаат да го соборат привремениот претседател Ариел Хенри контролираат 80 отсто од Порт-о-Пренс.
Последниот бран на насилство почна во четвртокот, кога претседателот отпатува за Најроби за да разговара за испраќање меѓународни безбедносни сили предводени од Кенија на Хаити.
Водачот на бандата Џими Шеризие започна координиран напад за да го елиминира Хенри. Тој рече дека целта на нападот била да се фати шефот на полицијата и министрите на владата на Хаити и да се спречи враќањето на Хенри.
„Сите ние, вооружените групи во провинциските градови и вооружените групи во главниот град, сме обединети“, изјави поранешен полицаец за кој се верува дека стои зад неколку масакри во Порт-о-Пренс.
🚨 Haiti 🇭🇹
Armed groups attacked one of the most important prisons in Haiti and managed to free gang members. There are clashes with heavy weapons in the streets of Port-au-Prince. pic.twitter.com/46XwjCIpmO
— Izlamic Terrorist (@raviagrawal3) March 3, 2024
Во бранот престрелки загинаа четворица полицајци, а петмина беа повредени. Француската амбасада на Хаити советуваше да не се патува во и околу главниот град.
Полицискиот синдикат на Хаити побара помош од војската за зајакнување на затворите, но нивниот штаб беше нападнат доцна навечер во саботата.
Во неделата вратите на затворот беа сè уште отворени и немаше полицајци, објави новинската агенција Ројтерс. Тројца затвореници кои се обиделе да побегнат лежеле мртви во дворот, се вели во извештајот.
Арнел Реми, адвокат за човекови права чија непрофитна организација работи во затворот, на „Икс“ објави дека помалку од 100 затвореници остануваат зад решетки.
„Јас бев единствениот кој остана во ќелијата“, изјави за Ројтерс еден неидентификуван затвореник.
Во затворот, изграден за 700 затвореници, до февруари минатата година се сместени 3.687 од нив, објави организацијата за човекови права RNDDH.
Од атентатот на претседателот Мојзе, насилството е во пораст. Неговиот наследник се уште не е избран, а избори не се одржани од 2016 година.
Според политичкиот договор, требаше да се одржат избори, а Хенри, кој не беше избран, требаше да се повлече до 7 февруари, но тоа не се случи.
ОН во јануари соопштија дека повеќе од 8.400 луѓе биле жртви на групно насилство на Хаити минатата година, вклучувајќи убиства, повреди и киднапирања – двојно повеќе од бројот регистриран во 2022 година.
Многу жители останаа без интернет бидејќи, како што соопштија од најголемиот телеком на Хаити, за време на немирите бил пресечен оптички кабел. Проблемот е решен вчера попладне.
За неполни две недели, неколку државни институции беа нападнати од банди кои сè повеќе ги координираат нивните акции и избираат некогаш незамисливи цели како што е Централната банка.
Полициските сили на Хаити имаат околу 9.000 полицајци кои се грижат за безбедноста на повеќе од 11 милиони луѓе, според бројките на ОН.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Шпанија одобри медицински канабис во болниците

Медицинскиот канабис во Шпанија ќе може да се употребува во болниците и да се препишува од лекари специјалисти за одредени болести кај кои другите лекови не покажале ефикасност.
Советот на министри денес одобри декрет кој, од една страна, ја ограничува неговата употреба на болничка средина и ја исклучува продажбата во аптеките, додека од друга страна, не дефинира дефинитивен список на болести за кои може да се користи, објавува El Pais.
Она што е, сепак, строго ограничено е кој и како може да ги препише овие препарати. Ова нема да биде можно за матичните лекари, туку само за специјалисти за специфични патологии и само „кога постојат документирани клинички причини за нивна употреба“. Препаратите ќе можат да се подготвуваат само во овластени болнички аптеки.
Производите ќе мора да имаат јасно дефиниран состав на двете главни активни состојки: THC, кој има психоактивни ефекти, и CBD, кој веќе се користи во лек за рефракторна епилепсија. Соединенијата со повеќе од 0,2% THC ќе бидат предмет на дополнителни контроли.
Карола Перез, претседателка на Шпанската опсерваторија за медицински канабис, смета дека ова е историски ден.
„Сите ние што чекавме регулатива го славиме ова“, изјави таа за El Pais. Таа верува дека текстот отвора врата за додавање болести кои првично не беа предвидени, како што се ендометриоза или фибромијалгија. Сепак, таа истакнува дека „многу неодговорени прашања“ остануваат сè додека не се објават конечните текстови.
„Се плашиме дека лекарите нема да знаат добро кога да го препишат, бидејќи генерално не се образовани. Исто така, се плашиме дека ќе има преоптоварување во болничките лаборатории поради големата побарувачка за соединенијата“, нагласува Перез.
Во земјите со долга традиција на употреба на медицински канабис, како што се Израел и Канада, помеѓу 0,6 и 0,7 проценти од населението го користи, што во Шпанија би значело повеќе од 300.000 луѓе.
Свет
(Видео) Претседателот на Аргентина одржа рок концерт и предизборен митинг во едно

„Дај ми оган, дај ми го огнот на твојата љубов“, пееше претседателот на Аргентина, Хавиер Милеи, облечен во црна кожна облека, со рапав глас пред 15.000 луѓе кои го бодреа во арената „Мовистар“ во Буенос Аирес.
Настанот, одржан во понеделник вечерта, беше комбинација од промоција на книга, рок концерт и предизборен митинг – наплив на адреналин за да се помине низ тежок период, објавува „Ел Паис“.
Во 20:30 часот, светлата се изгаснаа и се огласи шофарот, еврејска труба. Потоа Милеи се проби низ публиката во ритамот на песна на „Ролинг Стоунс“, а по 10 минути, стигна до сцената и ја прегрна сестра си Карина.
[AHORA] “¡Vamos que esto le molesta a la izquierda!”: Milei interpretó “Hava Naguila”, en el Movistar Arena. https://t.co/WBC1y8h3DO pic.twitter.com/7VbfI8OpFZ
— ElCanciller.com (@elcancillercom) October 7, 2025
На огромен екран, експлозии на атомски бомби и уривање на згради го најавија воскресението. Милеи зграпчи микрофон и ја отпеа „Demoliendo hoteles“ (Рушење на хотели), химната на Чарли Гарсија.
„Претседателскиот бенд“, како што го нарекуваат, свиреше френетично: претставникот Берни Бенегас Линч на тапани, неговиот брат на гитара, претседателскиот биограф на бас и претставникот Лилија Лемонин на придружен вокал. Следеше еден час преработки на аргентински рок класици.
Кон крајот на концертот, Милеи стана сериозен. „Израел е бастион на Западот и затоа терористите и левицата се заедно, бидејќи знаат дека уништувајќи го Израел, го уништуваат светот и јудео-христијанската култура“, рече тој, без да ја објасни ненадејната промена на тонот.
За големото финале, Милеи изведе верзија на песната Libre од Нино Браво, додека во позадина се слушаа снимки од Берлинскиот ѕид, нападите врз Доналд Трамп, Чарли Кирк и Жаир Болсонаро.
“Nino Bravo”:
Porque Javier Milei cantó #Libre en el Movistar Arena pic.twitter.com/BRYKs5oCVk— ¿Por qué es tendencia? (@porquetendencia) October 7, 2025
Како тинејџер, Милеи бил предводник на краткотрајната рок-група „Еверест“, која траела помалку од шест месеци и настапила во живо само двапати.
Концертот во преполната „Мовистар арена“ беше исполнување на долгогодишен сон. По музичкиот дел, Милеи побара пауза за да се пресоблече и да се врати како претседател.
Потоа следеше презентација на неговата книга „Градење чудо“, иако пред веќе полупразен стадион. Облечен во аргентинското знаме и пеејќи ја националната химна, тој седна на разговор со својот портпарол, Мануел Адорни.
Хозе Луис Есперт, кандидатот на Милеи за покраината Буенос Аирес, исто така требаше да се појави на сцената, но тој поднесе оставка во неделата откако призна дека во 2019 година примил 200.000 долари од бизнисмен затворен за трговија со дрога. Министерот за економија Луис Капуто, кој беше на итно патување во Вашингтон за да го забрза исплаќањето на помошта од 20 милијарди долари што ја вети Трамп, исто така отсуствуваше од настанот.
[AHORA] Con una bandera de Argentina, Milei volvió al escenario para cantar el himno. https://t.co/tY4jW8HT7B pic.twitter.com/cE7rSZIJSH
— ElCanciller.com (@elcancillercom) October 7, 2025
Кризата се забрза по поразот на крајната десница на изборите на 7 септември во покраината Буенос Аирес, каде што живеат 40% од електоратот. Никој повеќе не зборува за „чудо“, туку за влада што бара излез. Концертот беше дел од стратегијата за враќање на мистиката на кампањата во 2023 година и повторно позиционирање на Милеи како аутсајдер во политичката „каста“.
Литературната кариера на Милеи ја одразува неговата политичка траекторија. Во мај 2024 година, на врвот на својата популарност, тој ја претстави својата книга „Капитализам, социјализам и неокласичната стапица“, објавена од големата издавачка куќа „Планета“.
Речиси година и пол подоцна, неговото ново дело беше објавено од многу помал издавач, „Хохас дел Сур“, познат по објавувањето на делата на идеолози од аргентинската крајна десница. Ова е куќа која тврди дека книгите во нејзиниот каталог „не се само материјал за читање, туку се оружје“ за да се добие културната битка против левицата.
Свет
Сириската влада и Курдите постигнаа договор за прекин на огнот

Сирискиот министер за одбрана Мурхаф Абу Касра и командантот на Сириските демократски сили (SDF) поддржани од САД, генерал Мазлум Абди, денес се согласија за сеопфатен прекин на огнот на сите фронтови во северна и североисточна Сирија.
Договорот стапува на сила веднаш, соопшти сириското Министерство за одбрана.
Неодамнешните судири меѓу двете страни фрлија сенка врз значајниот договор потпишан во март меѓу SDF предводени од Курдите и новата влада на Сирија предводена од исламистите за интегрирање на регионалните сили во државните институции.
Договорот има за цел да помогне во обединувањето на земјата растргната од 14 години граѓанска војна и да го отвори патот за курдските сили, кои држат четвртина од Сирија, да се спојат со Дамаск, заедно со регионалните курдски администрации.
Сирискиот претседател Ахмед ал-Шара се сретна во Дамаск со специјалниот претставник на САД за Сирија, Томас Барак, и началникот на Централната команда на САД, адмирал Бред Купер, соопшти сириското претседателство.
Разговорите, на кои присуствуваа сирискиот министер за надворешни работи, Асад ал-Шибани, министерот за одбрана, Абу Касра и шефот на разузнавањето, Хусеин ал-Саламех, се фокусираа на неодамнешните случувања во Сирија, поддршката на политичкиот процес и напорите за зајакнување на безбедноста и стабилноста.