Култура
Уште еден триумф на Музејот на современата уметност – Скопје во Прага

Синоќа, Прага живееше во духот на изложбата „Ниедно чувство не е конечно. Колекција на солидарноста, МСУ Скопје“/„No Feeling is Final.
The Skopje Solidarity Collection се отвори во Националната галерија пред повеќе од 1.000 посетители, кои дојдоа да ги видат делата од уникатната колекција на МСУ – Скопје.
Помеѓу многуте посетители имаше многу интернационални уметници и куратори, културни работници, љубители на уметноста, кои работат и живеат во Прага, но и посетители, кои специјално допатуваа за овој настан.
Уште еден триумф на Музејот на современата уметност, чија изложба првично беше отворена минатата година во престижниот простор Кунстхале Виена, каде што за девет месеци ја видоа повеќе од 75.000 илјади посетители.
Поставката за солидарно Скопје со дела, кои светски познатите уметници ги подарија на МСУ по катастрофалниот земјотрес во 1963 година, каде што како последица на многуте човечки загуби светот повика на солидарност, вчера, во Националната галерија темата солидарност предизвика и мирољубиви активисти, кои влегоа во галеријата на самото официјално отворање. Тие повикаа на солидарност и мир во подрачјата погодени од воените конфликти денес во светот. Фрлјаќи летоци и повикувајќи на прекин на страдањата предизвикани од војните во светот, се надоврзаа на солидарноста како концепт на изложбата, што подразбира сочувство кон страдањата на другиот. Ова зборува за важноста на изложбата, нејзиниот потенцијал да се поврзува со актуелните општествени проблеми денес.
„Изложбата е збир на емоции, секој дел од неа раскажува разни наративи, обединети под поимот солидарност“, беа дел од коментарите на посетителите.
Особено Македонците што живеат во Прага и кои се нетрпение го дочекаа отворањето реагираа емотивно гордеејќи се со Музејот на современата уметност и со нашата земја и потенцираа дека „ова е голем настан, кој ја потикнува меѓународната солидарност, вечерва се гордееме што сме Македонци“.
Инаку, од вкупната уметничката колекција на МСУ, која брои повеќе од 5.300 дела, во Виена беа изложени 94 дела и 50 дела од современи уметници, вклучени во овој проект. Нa истиот концепт е заснована и оваа изложба во чешката Национална галерија и додадени се уште 54 дела од колекцијата на нашиот музеј.
Првично замислена и прикажана во „Кунстхале Виена“ минатата година, изложбата во изменета верзија е проширена со дела од колекцијата на МСУ од чехословачки уметници и од самата НГП, која му донира на МСУ дванаесет дела од класичниот модернизам.
Солидарната колекцијa се врти околу две перспективи. Првата е фокусирана на уникатната збирката на МСУ – Скопје. Втората перспектива е онаа на современите уметници, кои беа поканети од кураторскиот колектив What, How & for Whom, кои го креираа концептот на поставката: Сабина Саболовиќ (директорка на „Кунстхале Виена„), Наташа Илиќ и Ивет Ќурлин.
Кураторките поканија 4 меѓународни современи уметници и едно уметничко дуо, кои добија задача да направат своја селекција од вредната колекција на МСУ и осмислија поставка со која воспоставија дијалог помеѓу делата на тие уметници и нивната авторска работа. Идејата беше да се види како денес уметниците ја доживуваат оваа збирка настаната преку светската солидарност. На уметниците Брук Ендру (Мелбурн), Јане Чаловски и Христина Иваноска (Скопје), Синиша Илиќ (Белград), Иман Иса (Берлин) и Ѓулсун Карамустафа (Истанбул) за поставката во Прага им се приклучуваат како кокуратор Радослав Ишток и уметниците Џеспер Алваер и Изабела Гросеова (Прага), кои исто така направија избор дела од колекцијата на МСУ, кои ќе бидат поставени во корелација со нивните авторски дела.
Покрај нив, поканета беше и светски познатата фотографка Елфи Семотан (Виена), која направи фотографии од градскиот пејзаж на Скопје и МСУ, а писателката Барби Марковиќ (Виена) – позната по остриот спој на фикцијата и социјалната реалност, напиша патопис за нејзиното искуство од соочувањето со сложените и слоевити истории на Скопје. Од МСУ вклучени во подготовките на изложбата се Благоја Варошанец, координатор на проектот и консултант во истражувањата, Владимир Јанчевски, консултант и автор на дел од текстовите за уметниците, и конзерваторите Љупчо Иљовски и Јадранка Милчовска.
Од колекцијата на МСУ за Прага отпатуваа дела од: Пабло Пикасо, Дејвид Хокни, Петар Лубарда, Никола Мартиноски, Димитар Аврамовски-Пандилов, Виктор Вазарели, Џаспер Џонс, Алекс Кац, Алберто Бури, Душан Перчинков, Анета Светиева, Александар Калдер, Глигор Стефанов, Пјер Алешински, Христо, Томо Владимирски, Ото Лого, Димо Тодоровски, Владимир Величковиќ, Шила Хикс, Јон Григореску, Олга Јевриќ, Енрико Бај, Олга Печенко-Срженичка, Богоја Поповски, Мерет Опенхајм, Џетулио Алвиани, Ана-Ева Бергман, Роберто Мата, Золтан Кемени, Зао Ву Ки, Ханс Хартунг, Емил Фила, Франтишек Музика, Честмир Кафка, Јиржи Штирски, Јозеф Јанкович, Јан Зрзави, Оршолија Дроздик и многу други.
Изложбата во Прага ќе биде отворена до 29 септември оваа година.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
„Амадеус“- претстава што ги отвори прашањата за генијалноста и просечноста

Драмскиот репертоар на фестивалот „Охридско лето“ вчеравечер донесе премиера на театарската претстава „Амадеус“ од Петар Шефер, во режија на Андреј Цветановски, а во изведба на Турски театар-Скопје.
Селпин Ќерим, Јеткин Сезаир, Слаѓана Вујошевиќ, Аксел Мехмет, Џенап Самет, Бурханедин Ибрахим, Емине Халил, Озан Илдриз и Игбал Саидова на сцената во Центарот за култура „Григор Прличев“ покажаа врвна актерска игра, носејќи ја приказната за Моцарт и за неговите талент и генијалност.
Во полето на музиката, еден од малкуте кои го задолжиле човештвото со своите композиции и оставиле печат на своето време е Волфганг Амадеус Моцарт. Но не и признание од своите современици. Освен од еден, Антонио Салиери, неговиот вечен непријател и единствениот човек кој ја препознава неговата генијалност. И заради таа генијалност, тој станува негов најголем непријател. Салиери, го носи проклетсвото да ја познава музиката толку добро да може да го препознае божественото во Моцарт, но никогаш да не создаде нешто толку совршено.
-Оваа претстава зборува за едно чувство што го носиме многу од нас уметниците, а тоа се јавува секогаш кога ќе дојдеме во контакт со генијалноста на некакво поле. Моцарт бил еден од тие луѓе, некако во своето време непризнаен од публиката и општеството бидејќи бил најверојатно пред своето време. Само Салиери кој можел да ја препознае таа генијалност пробува да го рационализира фактот дека тоа не е можно да е некој човек, туку мора Господ да зборува преку него. Тоа претставува еден триаголник на борба помеѓу Салиери, Господ и инструментот на Господ-Моцарт. Низ таа призма се обидовме да создадеме, и мислам дека создадовме претстава којашто тече како една музичка партитура. Се надевам дека публиката уживаше во неа и се надевам дека успеавме да ги отвориме тие прашања за генијалноста и просечноста како што би рекол Салиери и судирот меѓу двете, рече режисерот Андреј Цветаноски.
Цветаноски не го поставува Шефер првпат на сцената а според него, актерите од Турскиот театар се посебни по многу нешта.
-За мојата дипломска работа ја работев претставата „Салиери“ според текстот „Амадеус“ од Питер Шефер и уште тогаш бев решен и сакав уште еднаш да ја поставам пак, со повеќе ликови бидејќи првата беше доста камерна. Многу ми е драго што соработувам со Турскиот театар и заедно со нив најдовме заеднички јазик во однос на тоа да се оствари таа моја желба да го работам „Амадеус“ повторно бидејќи турскиот ансамбл е навистина посебен по многу нешта а најмногу по подготвеноста да играат заедно и да играат во рамките на концептот за којшто сме се договориле и тоа да го прават до крај, појасни режисерот на претставата „Амадеус“, Андреј Цветаноски.
Талентот како категорија се оценува и проценува низ текот на историјата и претставува вредна особина на една личност. Иако тоа е категорија која е субјективна и лична, вистинскиот квалитет не може да се оспори, ако не веднаш, тогаш после времето на личноста која ги создава делата.
-И мене ме допира овој текст затоа што сите го имаме внатре она да се споредуваме со другите уметници наместо да останеме во контакт со себе и со тоа што ние како уметници сакаме да го направиме.Многу често знаеме да избегаме надвор и да се споредуваме со другите. Да го споредуваме нашиот порив за креација со туѓиот порив за креација, начинот на изведбите. Без разлика на тоа што тука станува збор за музички изведувачи, тоа го има и меѓу актерите, и меѓу сликарите и меѓу другите уметници.Пораката на оваа претстава е да се остане во контакт со себеси, да не се бара ништо надвор, да се биде свој, да се остане оригинален. Но она што од друга страна е важно за овој текст е тоа дека станува збор за еден уметник кој не бил разбран од својата околина. Моцарт не успеал да успее во своето време, рече актерката Слаѓана Вујошевиќ која е дел од турскиот актерски ансамбл.
Сценографијата во театарската претстава „Амадеус“ е на Сергеј Светозарев, а костимите ги изработи Раде Василев.
Култура
Промоција на книгата „Боксерски асови на Македонија“ од Ставре Џиков на Скопско лето

На 28 јули (понеделник) ќе се одржи промоција на книга „Боксерски асови на Македонија“ од Ставре Џиков, со почеток во 12:00 часот во Ресторанот „Пелистер“.
Промотори на настанот се Ставре Џиков (автор), Зоран Михајлов (спортски новинар), Миле Смилевски (боксерски тренер) и Бобан Блажевски (боксер).
Настанот е во рамки на манифестацијата „Скопско лето“
Култура
Извонредните полски уметници Длугош и Јунгиевич ја воодушевија публиката на Охридско лето

Најнаградуваниот флејтист во полската музичка историја, Лукаш Длугош и извонредниот пијанист Анжеј Јунгиевич вчеравечер ѝ овозможија на публиката на „Охридско лето“ прекрасен концерт што долго ќе се памети.
Полските уметници настапија во црквата „Света Софија“ со внимателно одбран репертоар кој започна со композиција на Моцарт, а продолжи со дела од Шуман, Шаминад и Пуланк. Вториот дел од концертот беше резервиран за композиции од Шимановски, Падеревски, Менделсон, Горецки, Лутославски и Шелиговски.
-Многу сме изненадени од ова прекрасно место.Акустиката е фантастична, оригиналните фрески ни даваат поттик да го претставиме репертоарот онака како што го замисливме и подготвивме, рече флејтистот Длугош.
Досега повеќе од 300 композиции се напишани специјално за него и за неговата сопруга, исто така, флејтистка, Агата Кјелар-Длугош.
-Ова е важен дел за нас музичарите. Многу сакаме да соработуваме со композитори бидејќи тие се посебени уметници и ни го прикажуваат најлесниот начин на интерпретација , формата и како да се свири добра музика во добра атмосфера. Сме соработувале со над стотина композитори. Сме снимиле повеќе од 80 компакт-дискови и за нас е огромна можност да прикажеме каков репертоар се свири на флејта во 21 век, додаде Длугош.
Длугош студирал соло флејта на Високата школа за музика и театар во Минхен, а магистерските студии ги завршил на Конзерваториумот во Париз, како и на Универзитетот „Јеил“ во САД.
Победник е на повеќе меѓународни натпревари за флејта, а како солист и камерен музичар настапува во Полска и на интернационалната музичка сцена. Настапувал во Карнеги Хол, во Златната сала на Музикферајн, во Концертхаус во Берлин, во салата „Карл Орф“ и „Херкулес“ во Минхен, во театрите во Пекинг, Гуангжу, Шангај, во операта во Катар, во салата „Шин Кобе“ во Кобе, како и во салата „П. И. Чајковски“ во Москва.
Настапувал под диригентските палки на Зубин Мехта, Џејмс Левајн, Марис Јансонс, Валери Гергиев, Хесус Лопес Кобос, Јацек Капчук, Габриел Шмура, Агњешка Дучмал, а често изведувајќи го Концертот за флејта и оркестар од Кшиштоф Пенерецки настапува под диригентство на самиот композитор.
Пијанистот Анжеј Јунгиевич важи за исклучителен камерен музичар. Студирал пијано во класата на проф. Јозеф Стомпел и камерна музика во класите на Марија Швајгер-Кулаковска и проф. Урсула Станчук на Музичката академија во Катовице.
Добитник е на стипендии од полското министерство за култура во 1986/87 година, лауреат е на Натпреварот за уметничка стипендија од здружението „Фредерик Шопен“ во Варшава во 1985 и 1986 година, победник е на Натпреварот за современа камерна музика во Лоѓ во 1986 година и на Младинскиот фестивал во Аугустов во 1985 година.
Како солист и камерен музичар настапува во: Полска, Франција, Германија, Хонг Конг, Малезија, Словачка, Шведска и Украина.
Учествува на бројни фестивали и премиерно изведува дела од современите полски композитори кои се снимани за радио и ТВ. Неговите изведби се поместени на бројни носачи на звук, меѓу кои се и двата албуми со флејтистката Агата Кјелар-Длугош.
Редовно е пијано придружник на бројни работилници и мајсторски курсеви со етаблирани музичари и педагози. Јунгиевич е професор на Музичката академија во Катовице.