Доналд Трамп вели дека царините доаѓаат. Таа порака од американскиот претседател останува конзистентна. Но кои царини и кога? Увозните даноци се воведуваат толку брзо и често откако тој ја презеде функцијата што е тешко да се следи, пишува Би-би-си.

Трамп веќе ги зголеми царините за увоз од Кина, челик, алуминиум и одредени производи од Канада и Мексико. Оваа недела треба да стапат на сила повисоките царини за автомобилите. Сега чекаме Трамп да ги открие деталите за неговиот план за поширок сет на царини, на кои неговиот тим работеше во последните неколку недели. Белата куќа го нарекува Ден на ослободувањето. Значи, што би можеле да дознаеме во среда?

Колку ќе бидат царините?
Белата куќа не соопшти колку високи би можеле да бидат царините, иако аналитичарите предложија различни можни стапки. За време на минатогодишната кампања, Трамп се залагаше за царина од 10% за целиот увоз во САД и повремено сугерираше дека таа би можела да биде висока до 20% – па дури и 60% – на увозот од Кина.

По преземањето на функцијата, тој ја претстави идејата за „реципрочни“ царини, сугерирајќи дека стапките може да варираат од земја до земја. „Многу едноставно, ако ни наплатат, ние им наплатуваме“, рече тој во февруари, непосредно пред да им нареди на официјалните лица да развијат таков план.

Речиси веднаш потоа, Белата куќа ги искомплицира работите велејќи дека нивните препораки ќе ги земат предвид не само царините, туку и другите политики што ги сметаат за нефер за американскиот бизнис, како што е данокот на додадена вредност (ДДВ).

Тоа предизвика конфузија додека компаниите и политичките лидери се обидуваат да откријат колку новиот данок би можел да ги погоди нивните производи – и како оној што е најавен за денеска ќе се вклопи со постоечките царини, како што се оние за челик и алуминиум што Трамп веќе ги наметна.

На пример, европските претставници се подготвуваат за двоцифрени царини за нивниот извоз. Трамп претходно оваа година рече дека планира да воведе царина од 25 отсто за стоки од Европската унија.

Кои земји би можеле да бидат засегнати?
Администрацијата на Трамп сè уште не потврди кои земји ќе бидат погодени, иако тие ја опишаа најавата за среда како сеопфатна. Во неделата, претседателот рече дека новите царини би можеле да важат за „сите земји“, сугерирајќи можно враќање на идејата за сеопфатна царина што тој ја поддржуваше за време на кампањата.

Ова ги уништи надежите во некои земји, како што е Велика Британија, која се надеваше дека ќе остане под радарот – иако многумина сè уште сакаат да преговараат за некој посебен договор. Останува нејасно дали царините ќе бидат универзално применети или насочени.

Минатиот месец, секретарот за финансии Скот Бесент рече дека напорите биле насочени кон „валканите 15“ – 15% од земјите кои го сочинуваат најголемиот дел од трговијата со САД и кои наметнуваат царини или други прописи што ги ставаат американските компании во неповолна положба. Канцеларијата на трговскиот претставник на САД, додека ги подготвуваше своите препораки, ги идентификуваше земјите за кои е „особено заинтересиран“.

Тоа беа: Аргентина, Австралија, Бразил, Канада, Кина, Европската Унија, Индија, Индонезија, Јапонија, Кореја, Малезија, Мексико, Русија, Саудиска Арабија, Јужна Африка, Швајцарија, Тајван, Тајланд, Турција, Обединетото Кралство и Виетнам.

Трамп упати некои од своите најжестоки критики кон историските сојузници и големите трговски партнери, како што се Канада и ЕУ. „Пријателот е често многу полош од непријател“, изјави тој минатата недела.

Какво ќе биде влијанието на царините?
Царините се даноци за увоз. Па, клучното прашање е: кој ќе плати?

Технички, одговорот е едноставен: американските компании кои увезуваат стоки ќе бидат тие што ќе ја платат сметката – особено ако Белата куќа одлучи да воведе царини „веднаш“, како што предложи во вторникот портпаролката Каролина Левит.

Но, колку се повисоки царините, толку повеќе компаниите ќе бараат начини да ги надоместат тие трошоци – дали со менување добавувачи, споделување на трошоците со деловни партнери или зголемување на цените за Американците. Многу компании велат дека веќе се подготвуваат за овој чекор. Но, тоа е ризична игра бидејќи, ако цените се зголемат премногу, купувачите едноставно ќе се откажат.

Оваа динамика го зголемува ризикот од економска рецесија – и во САД и во странство, каде што многу компании се потпираат на американскиот пазар. Трамп вели дека компаниите кои сакаат да избегнат царини можат едноставно да ги префрлат операциите во САД, но тоа не е брзо или лесно решение, со оглед на високите трошоци за ангажирање и отворање фабрика.

Кога ќе се вклучат валутни флуктуации и можни контрамерки од други земји, последиците од обидот на Трамп да го ресетира глобалниот трговски биланс најверојатно ќе се почувствуваат долго по објавувањето денеска.

РЦУК – Скопје, известува дека поради врнежите од дожд, во текот на доцните попладневни и вечерните часови, дојдено е до зголемување на нивото на Маркова Река поради што истата е излеана преку мостот кај н.м.Љубош и низводно, и дојдено е до поплавување на неколку куќи, магацини и индустриски објекти во селата Студеничани и Батинци, како и делови кон Пинтија.

Исто така пријавено е и поплавување на дел од булеварот Борис Трајковски кај населба Пинтија, каде исто така имало пријави за поплавени магацини. Според информациите од лицето за контакт од ЕЛС Студеничани, интервенираат службите на ЕЛС Студеничани со локалните фирми, а исто така на терен има и претставници од ЕЛС Кисела Вода.

Во текот на ноќта, на Единствениот број за итни повици 112 добиени се и пријави за поплавени куќи во Горно Лисиче (општина Аеродром), каде интервенира ЕЛС Аеродром.

Исто така, на поплавените места интервенираат и БППЗ на град Скопје и Јавните претпријатија на град Скопје и ЕЛС.

АМСМ известува дека непроодни се локалниот пат село Горно Лисиче према село Долно Лисиче (општина Аеродром) и првиот мост во село Батинци (општина Студеничани).

ЈСП Скопје, известува дека поради поплавите од Маркова река, автобусот со број 70 сообраќа до почетна/крајна станица Дризла и автобусот со број 33 преку населба Драчево во двете насоки.

Македонски железници известуваат дека железничкиот патнички и товарен сообраќај, од 22:50 часот е во прекин во правец на Лисиче и Драчево и обратно, додека патничкиот сообраќај се одвива преку станицата Трубарево.

„Се излеала реката во Батинци, општина Студеничани, бидејќи општинските власти не ги чистат каналите, активност која како нивна надлежност превентивно треба да ја превземаат во континуитет“, вели градоначалничката на Скопје, Данела Арсовска.

„Џабе се слика со лажен хероизам градоначалникот во заминување Орце Ѓеоргиевски, кој освен со сликање со друго не може да се пофали. Со превенција се спречуваат поплави, не со глумење спасител за проблемите кои градоначалникот на општината сам ги дозволил.

Проблемот од Батинци поради неодржување на каналите се прелева кон Скопје, а Противпожарната бригада на Град Скопје и екипите на ЈП Водовод и канализација активно работат на терен. Само немаат време да се сликаат!“, вели Арсовска.