Воздухопловните сили на САД го претставија новиот борбен авион од необично потекло, F-35, склопен од делови на два авиони уништени во несреќи. Го нарекуваат „Франкенџет“ и сега е официјално подготвен за мисии.

„Франкенџет“ е целосно оперативен и подготвен за борбени мисии“, објави Заедничката оперативна канцеларија на Ф-35 (ЈПО) во последниот извештај. Овој необичен проект започна во 2014 година кога F-35A претрпе тежок дефект на моторот додека се подготвуваше за тренинг лет од воздухопловната база Еглин во Флорида.

Авионот, познат како АФ-27, претрпел сериозно оштетување на задниот дел. Истрагата покажа дека делови од роторот на моторот се распрснале низ куќиштето на вентилаторот, навлегле во резервоарот за гориво и хидрауличните линии и излегле преку горниот труп на авионот, предизвикувајќи пожар кој зафатил две третини од авионот. Години подоцна, во јуни 2020 година, друг F-35A, овој пат означен како AF-211, беше сериозно оштетен за време на слетувањето во воздухопловната база Хил во Јута, кога му откажа предната опрема за слетување.

По два сериозно оштетени авиони, воздухопловните сили останаа со употреблив преден дел од АФ-27 и заден дел од АФ-211, делови од борбените авиони кои чинат по 75 милиони долари.

Наместо да ги отпишат двата авиони, експертите одлучија во 2022 година да го користат она што остана, спојувајќи го предниот дел на едниот и задниот дел на другиот. Така е создаден првиот Ф-35 „Франкенџет“, кој во флотата врати уште еден оперативен авион, со значителни финансиски заштеди. „Ова е прв ваков случај во историјата“, вели Скот Тејлор, главен машински инженер во Локхид Мартин. „Делови од F-35 теоретски може да се одвојат и повторно да се состават, но тоа никогаш досега не било направено.

Работата беше извршена во базата Хил, а за овој уникатен проект беа развиени целосно нови алатки, опрема и методи на склопување.

По речиси две и пол години работа, во јануари 2025 година, „Франкенџет“ за прв пат полета, слетувајќи во фабриката на Локхид Мартин во Форт Ворт, Тексас, каде што беше извршено дополнително тестирање.

„Авионот беше тестиран до своите граници при првиот лет и се однесуваше како штотуку да е произведен“, рече Џефри Џенсен, главен инженер за F-35A. Кон крајот на март, „Франкенџет“ повторно пристигна во Хилската база и беше вратен во 388-та борбена ескадрила, истата на која и припаѓаше оригиналниот АФ-211.

Целиот проект за изградба на овој необичен F-35 чинел 11,7 милиони долари, а Пентагон тврди дека заштедил дури 63 милиони долари, што би била цената на целосно нов авион.

Според Меѓународниот институт за стратешки студии (IISS), американското воено воздухопловство во моментов има 383 авиони Ф-35А. Покрај САД, F-35 станува сè попопуларен меѓу американските сојузници, бидејќи дури 17 земји веќе ги имаат овие авиони или ги нарачале, според Локхид Мартин.

Американските и руските делегации денеска пристигнаа во Истанбул на разговори за нормализирање на работата на своите дипломатски претставништва откако војната во Украина го предизвика најголемиот конфликт меѓу Москва и Западот од Студената војна.

На снимката на „Ројтерс “се гледа како неколку автомобили влегуваат во дворот на рускиот конзулат во центарот на Истанбул.

Разговорите ќе ги водат новиот руски амбасадор во Вашингтон, Александар Дарчиев, и заменик-помошникот државен секретар на САД, Соната Колтер, соопшти руското МНР.

🇷🇺🇺🇸 Russian delegation, helmed by Ambassador to the US Alexander #Darchiev arrives at the @rusya_istanbul — venue for the consultations with the US delegation, headed by Sonata #Coulter, DAS of State for Russia & Central Europe, which will be begin shortly.

📍 Istanbul, Türkiye pic.twitter.com/6lbbp5vt1h

— MFA Russia 🇷🇺 (@mfa_russia) April 10, 2025

Главниот фокус, велат Москва и Вашингтон, е обновувањето на дипломатските мисии по долгогодишни расправии, меѓусебни тврдења за заплашување, па дури и замрзнување на дипломатските средства меѓу двете нуклеарни сили.

„Украина не е, апсолутно не е на дневен ред“, изјави во вторникот портпаролката на Стејт департментот, Тами Брус.

„Овие разговори се единствено фокусирани на работата на нашите амбасади, а не на нормализацијата на билатералните односи во целина, што може да се случи, како што рековме, само кога ќе се воспостави мир меѓу Русија и Украина“.

И Москва и Вашингтон во последните години се жалеа на тешкотии при добивање акредитиви за своите дипломати, што ја отежнува работата на нивните амбасади, пренесува медиумот.

Русија сподели дека дури и плаќањето на дипломатите стана тешко поради западните ограничувања, а американските дипломати велат дека нивното движење во Русија е ограничено. Двете страни се пожалија на заплашување.

Во прашање е и дипломатскиот имот.

Вашингтон стави шест руски имоти под ограничувања, вклучувајќи го имотот Киленворт на Лонг Ајленд, руската традиционална куќа за одмор во Мериленд, руските конзулати во Сан Франциско и во Сиетл и трговските мисии во Вашингтон и во Њујорк.

Руско-американската државјанка Ксенија Карелина, која беше осудена на 12 години затвор во Русија за донирање 51,80 долар за украинска добротворна организација во САД, утринава им беше предадена на американските власти во размена на затвореници со Москва.

Акцијата се случила рано утринава на територијата на Обединетите Арапски Емирати, поточно во Абу Даби. Убавата Ксенија им беше предадена на Американците во замена за Артур Петров.

Ксенија беше уапсена на почетокот на 2024 година во Јакетеринбург, а ги посетувала своите баба и дедо.

Ксенија Карелинa живеела во Лос Анџелес и вежбала балет до нејзиното апсење, а американско државјанство добила во 2021 година.

Таа отиде во Русија во јануари 2024 година за да ги посети роднините, но САД дознаа за нејзиното апсење дури на 8 февруари. Крис ван Херден, момчето на Ксенија, претходно изјави за Си-ен-ен дека ѝ купил билет за Русија како роденденски подарок. Тој рече дека таа се гордее што е Русинка и не гледа вести. Меѓутоа, веднаш штом пристигнала на руска територија, била уапсена, а подоцна осудена за помагање на Украина.

Да потсетиме, руската Федерална служба за безбедност (ФСБ) ја обвини Ксенија Карелинa за учество во јавни акции за поддршка на режимот во Киев.