Свет
Отворено ново поглавје на соработка, во Иран пристигнуваат моќни системи: „Ова менува сè“
Во март руски производител на оружје покани делегација од Иранци да ги обиколи нејзините фабрики за оружје. Имаше 17 гости кои беа почестени со ручеци и културни претстави, а последниот ден ја обиколија фабриката што го произведува она што долго време беше на списокот на желби на Техеран – напредни руски системи за противвоздушна одбрана за соборување непријателски авиони.
Централата „НПП старт“ во Екатеринбург е под санкции на САД поради поддршка на руската војна против Украина. Меѓу нивните производи се мобилни лансери и други компоненти за противвоздушни системи, вклучително и моќниот руски „С-400“ за кој воените аналитичари проценуваат дека може да детектира и уништи „стелт“ борбени авиони управувани од пилотите на Израел и Соединетите Американски Држави, пренесува „Јутарњи лист“.
Во обелоденетиот руски документ, кој е дел од украдените ирански имејлови објавени од хакерска група во февруари, посетата се опишува како обиколка и гледање излози на научниот и техничкиот потенцијал и производствените способности што Русија може да му ги понуди на Иран. Сепак, не е познато дали посетата доведе до целосно купување, но таа е симболична за она што разузнавачите го нарекуваат продлабочување на стратешкото партнерство меѓу Москва и Техеран во двете години од почетокот на руската инвазија на Украина.
Иран отвори ново опасно поглавје во односите со Русија во 2022 година со тоа што се согласи да испорача илјадници борбени беспилотни летала и проектили за да ѝ помогне на Москва во нејзината војна против Украина. Тие зајакнати односи сега придонесуваат за солиден договор меѓу Москва и Техеран вклучувајќи го и ветувањето на Кремљ дека ќе го снабдува својот сојузник со напредни борбени авиони и технологија за противвоздушна одбрана, ресурси што би можеле да му помогнат на Техеран да ја зајакне својата одбрана од какви било идни воздушни напади од страна на Израел или САД, како што проценуваат европските и блискоисточните разузнавачи и експертите за оружје, од кои некои разговарале за „Вашингтон пост“ под услов да останат анонимни.
Не е познато колку системи се испорачани и распоредени, но руската технологија може да го претвори Иран во многу пострашен противник, со подобрена способност за соборување авиони и проектили, велат официјални лица и експерти.
Договорите за оружје, чии детали не се објавени, се дел од пошироката соработка, која вклучува производство на воени беспилотни летала во Русија, споделување технологија за спречување пречки и процена на оружјето распоредено против силите опремени од НАТО во Украина, соопштија разузнавачите и експертите за вооружување. Соработката носи значителни придобивки за двете земји подигајќи го статусот на Иран од ниво на помал сојузник на стратешки партнер.
„Тоа веќе не е динамика покровител – клиент, каде што Русија ја има целата моќ“, вели Хана Нот, директорка на програмата Eurasia Nonproliferation во непрофитната организација James Martin Center for Nononiferation Studies.
„Иранците имаат корист од оваа промена. Природата на нивната врска оди подалеку од обичната испорака на нештата. Има и трансфер на знаење, има и нематеријални придобивки“, додава.
Претставниците на разузнавањето зборуваат за договори склучени во тајност за снабдување на Иран со „су-35“, еден од најспособните руски ловци бомбардери, што потенцијално би значело драматична надградба на иранските воздухопловни сили, кои главно се состојат од обновени американски и советски авиони изградени пред 1979 година. Москва исто така вети дека ќе обезбеди техничка помош со иранските шпионски сателити, како и помош за изградба на ракети за испраќање повеќе сателити во вселената, изјавија официјални лица.
Во исто време нема јавен доказ дека авионите „су-35“ навистина биле испорачани, а причината за доцнењето на реализацијата на таа работа може да биде доцнењето на плаќањето од страна на Техеран, вели добро запознаен со американското и блискоисточното разузнавање во врска со оваа тема.
Кога станува збор за одбранбените ресурси, Иран долго време бара напредни руски противвоздушни системи за да ги заштити своите нуклеарни и воени капацитети од можни американски или израелски напади. Во 2007 година Техеран склучи договор за купување на рускиот систем за противвоздушна одбрана „С-300“, но Москва ја одложи испораката поради притисокот од САД и европските сили.
Самонаметнатата забрана за испорака заврши во 2016 година, а иранскиот „С-300“ стана оперативен во 2019 година. Оттогаш Иран се обиде да го купи рускиот уште понапреден систем „С-400“, но не е познато дали Москва го испорача. Некои варијанти на системот „С-400“ се опремени со радари што може да ја поништат стелт-технологијата што ја користат модерните борбени авиони. Русија ги распореди „С-400“ за да ги заштити своите воени бази во Сирија и тие претставуваат потенцијална смртоносна закана за американските и израелските авиони, кои повремено оперираат во сирискиот воздушен простор.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
ЕУ: Веќе нема ризик од кршење на владеењето на правото во Полска
Европската комисија денеска објави дека планира да ја затвори постапката против Полска до крајот на мај, бидејќи веќе не постои ризик од сериозно кршење на владеењето на правото.
Потпретседателката на Комисијата за вредности и транспарентност, Вера Јоурова, изјави дека полските власти покажале решителност да ги исправат неправилностите во областа на правдата, дека признале дека има проблем во таа област, дека се подготвени да го елиминираат, дека европското законодавство има приоритет пред националното законодавство и дека се обврзале дека ќе ги спроведуваат одлуките на Судот на правдата на Европската унија и Европскиот суд за човекови права поврзани со владеењето на правото, вклучително и независноста на судството.
„Мислам дека во случајот со Полска веќе нема очигледен ризик од сериозно кршење на владеењето на правото“, рече Јоурова и најави дека по дискусијата на состанокот на министрите за европски прашања во вторник овој месец, ќе предложи до Комисијата да ја затвори постапката.
Таа додаде дека приговор на ваквата оценка има само унгарскиот министер за правда Јанош Бока, кој обвинува дека Комисијата во овој случај се води од политички причини, а не од реални промени во полското правосудство.
Во текот на осумте години на власт, претходната полска влада предводена од националистичката партија Право и Правда спроведе низа реформи во судството, со што се доведе во прашање поделбата на власта и независноста на судството, како и слободата на медиумите. Поради ова, Полска беше блокирана од милијарди евра кои и беа наменети во европскиот буџет.
Новата полска влада предводена од премиерот Доналд Туск, која ја презеде функцијата во декември минатата година, најави дека ќе обезбеди повторно воспоставување на независноста на судството и ќе го поништи она што претходната влада го направи во таа област.
Слична постапка се води и против Унгарија, чија влада со години е во конфликт со европските институции и другите членки на ЕУ за почитување на владеењето на правото во таа земја.
Свет
Поддршката за Бајден на најниско ниво во последните две години
Поддршката за американскиот претседател Џо Бајден падна на најниско ниво во речиси две години овој месец, што одговара на најнискиот процент од неговиот мандат, покажа денеска објавената анкета на Ројтерс и Ипсос.
Истражувањето покажа дека само 36 отсто од Американците го одобруваат настапот на Бајден, што е намалување од 38 отсто во април.
Ова е враќање на најниското ниво на поддршка за демократски претседател во јули 2022 година, половина година пред Бајден да се соочи со републиканскиот кандидат Доналд Трамп на изборите на 5 ноември.
Поранешниот претседател Трамп има мала предност пред актуелниот претседател во клучните држави за кои се верува дека ќе го одредат победникот.
Друга анкета на Ројтерс и Ипсос, исто така, покажа дека многу демократи не се согласуваат со одговорот на Бајден на израелската офанзива на Појасот Газа, што дополнително ги загрозува неговите изгледи на ноемвриските избори.
Европа
Илјадници бегаат од руската офанзива во регионот Харков
Во борбите за вториот по големина град во Украина досега се раселени околу 14.000 луѓе, покажуваат податоците на Светската здравствена организација (СЗО), пренесува Би-би-си.
Руските сили неодамна започнаа летна офанзива, заземајќи неколку села на североисточната граница на Украина во близина на градот Харков додека се обидуваат да ја пробијат ослабената линија на фронтот на Украина.
Регионалниот лидер на Харков изјави дека седум лица се повредени во ноќните напади на руски беспилотни летала врз градот. Во меѓувреме, најмалку едно лице загина во напад на украинско беспилотно летало над границата со Белгород, јавуваат руските медиуми.
Говорејќи на брифинг со новинарите, Јарно Хабихт од СЗО рече дека 14.000 луѓе избегале од борбите во областа, но 189.000 луѓе кои останале во близина на границата со Русија се соочиле со „значителни ризици поради борбите“.
Украина сè уште контролира околу 60 отсто од Вовчанск, пограничниот град во центарот на неодамнешните борби, изјави заменик-гувернерот Роман Семенука за националната телевизија во понеделникот.
Друг украински воен функционер изјави за АФП дека борбите во Харков „остануваат тешки и динамично се менуваат“.