Свет
(Видео) Што е сеење облаци и дали тоа ја предизвика поплавата во Дубаи

Дубаи е погоден од рекордни поплави во последните 24 часа. Колку беа невообичаени овие врнежи и кои се причините за екстремните дождови?
Дубаи се наоѓа на брегот на Обединетите Арапски Емирати (ОАЕ) и обично е многу сув.
Но, иако во просек паѓаат помалку од 100 милиметри дожд годишно, повремено доживува екстремни дождови.
Во градот Ал Аин, на нешто повеќе од 100 километри од Дубаи, за само 24 часа се забележани 256 милиметри дожд.
„Овој дел од светот се карактеризира со долги периоди без дожд проследени со неправилни, обилни врнежи од дожд, но дури и имајќи го тоа предвид, ова беше многу редок дождовен настан“, објаснува професорот Мартен Амбаум, метеоролог од Универзитетот во Рединг, кој проучува дождови во заливските области, пишува Би-би-си.
Dubai airport. Airplane takes off on a flooded runway. pic.twitter.com/BRit91ui1h
— Stoic Q🇺🇸 (@DUC916KEN) April 17, 2024
Каква улога одиграа климатските промени?
Сè уште не е можно да се одреди колкава улога одиграле климатските промени.
За тоа би била потребна целосна научна анализа на природните и човечките фактори, што би можело да потрае и до неколку месеци.
Но, рекордните врнежи се во согласност со начинот на кој климата се менува.
Едноставно кажано: потоплиот воздух може да задржи повеќе влага – околу седум проценти повеќе за секој Целзиусов степен – што може да го зголеми интензитетот на дождот.
„Интензитетот на дождот беше рекорден, но ова е во согласност со климата што се загрева, со повеќе достапна влага, која предизвикува бури и создавање обилни дождови и последователни поплави, кои постепено се посериозни“, објаснува Ричард Алан, професор по климатски науки.
Една неодамнешна студија покажа дека до крајот на векот годишните врнежи би можеле да се зголемат до 30 отсто во поголемиот дел од Обединетите Арапски Емирати бидејќи светот продолжува да се загрева.
„Ако луѓето продолжат да согоруваат нафта, гас и јаглен, климата ќе продолжи да се загрева, врнежите ќе продолжат да бидат пообилни и луѓето ќе продолжат да ги губат животите во поплави“, рече д-р Фридерике Ото, предавач по климатски науки во Лондон.
Dubai is flooded. Why? pic.twitter.com/e2eV6iv8Yx
— Minhajul islam (@Minhajulis46938) April 17, 2024
Што е сеење облаци и дали тоа одигра улога?
Сеењето облаци вклучува манипулирање со постојните облаци за да се произведе повеќе дожд.
Ова може да се направи со помош на авион, од кој мали честички (како сребрен јодид) се фрлаат во облаците.
Водената пареа потоа може полесно да се кондензира и да се претвори во дожд.
Оваа техника постои со децении, а Обединетите Арапски Емирати ја користеа во последните години за да го решат проблемот со недостигот на вода.
Во првите часови по поплавите, некои корисници на социјалните мрежи погрешно ги припишуваат екстремните временски услови исклучиво на неодамнешните операции за сеење облаци во земјата, пишува Би-би-си.
Претходните извештаи од „Блумберг“ сугерираа дека авионите за сеење облаци биле користени во неделата и понеделникот, но не и во вторникот кога се случија поплавите.
Иако Би-би-си не можеше самостојно да потврди кога е извршено сеењето облаците, експертите велат дека тоа во најдобар случај би имало многу мало влијание врз бурата.
„Дури и ако сеењето облаци ги поттикне облаците околу Дубаи да испуштаат вода, атмосферата, најверојатно, веќе ќе треба да содржи повеќе вода за да почне формирањето на облаците поради климатските промени“, вели д-р Ото.
Сеењето облаци обично се користи кога условите за ветер, влага и прашина се недоволни за да произведат дожд.
Минатата недела метеоролозите предупредија на висок ризик од поплави во Заливот.
„Кога се предвидуваат такви интензивни и масивни системи, сеењето облаци – што е скап процес – не се прави затоа што нема потреба“, вели професорката Дијана Френсис, раководител на еколошки и геофизички науки на Универзитетот во Абу Даби.
Метеорологот на „Би-би-сио ведр“, Мет Тејлор, исто така истакна дека екстремните временски услови веќе биле однапред предвидени.
„Пред овој настан компјутерските модели (кои не ги земаат предвид потенцијалните ефекти од сеењето облаци) веќе предвидуваа дека за речиси 24 часа ќе паднат многу над просечните годишни врнежи“, рече тој.
„Ефектите беа исто така многу пошироки отколку што би очекувало од облачното сеење облаци – тешки поплави погодија големи области, од Бахреин до Оман“.
Мисиите за сеење облаци во Емиратите ги води Националниот центар за метеорологија – владина работна група.
⛈️🇦🇪 A rescue team in Dubai saved a cat clinging to a car handle after heavy rain 🤍. pic.twitter.com/E4DWxkuIjU
— Total Randomness (@Totalrandome) April 17, 2024
Колку се подготвени Обединетите Арапски Емирати за екстремни врнежи?
Спречувањето на обилните дождови да се претворат во смртоносни поплави бара обемна одбрана за справување со интензивните врнежи.
Дубаи, се разбира, е крајно урбанизиран.
Има многу малку зелени површини за апсорбирање на влагата, а системите не можеа да се справат со толку високо ниво на врнежи.
„Мора да има стратегии и мерки за адаптација за да се приспособат на оваа нова реалност на почести и поинтензивни врнежи“, објаснува професорот Френсис.
„На пример, патната инфраструктура и објектите мора да се приспособат, да се градат акумулации за складирање на водата од пролетните дождови и да се користат подоцна во текот на годината.
Во јануар, Управата за патишта и транспорт на Обединетите Арапски Емирати формира нова единица за да помогне во борбата против поплавите во Дубаи.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Каја Калас: На Путин не може да му се верува

Шефицата на европската дипломатија, Каја Калас, изјави дека Европската Унија ќе продолжи да ја таргетира воената економија на Русија и дека следниот пакет санкции против Москва треба да биде готов до следниот месец, објавува The Guardian.
Зборувајќи по виртуелниот самит на Европскиот совет за војната во Украина, еден ден по вонредниот состанок на украинските и неколку европски лидери со американскиот претседател Доналд Трамп во Вашингтон, Калас нагласи дека „единството меѓу лидерите на ЕУ на денешниот виртуелен самит беше опипливо“.
Таа додаде дека ги ставила темите за безбедноста на Украина и санкциите против Русија на врвот на агендата за разговорите следната недела меѓу европските министри за надворешни работи и одбрана.
„На Путин не може да му се верува дека ќе одржи какво било ветување или обврска. Затоа, безбедносните гаранции мора да бидат доволно силни и веродостојни за да ја одвратат Русија од прегрупирање и повторно напаѓање“, напиша Калас на социјалната мрежа X.
Свет
(Видео) „Боинг“ принудно слета откако му се запали мотор на лет од Грција со 273 патници

Авион на „Кондор ерлајнс“ на пат од Грција кон Германија мораше да изврши итно слетување во Италија бидејќи еден од моторите се запали кратко по полетувањето. Инцидентот предизвика паника кај патниците, а еден од нив дури и испратил проштални пораки до своите најблиски од страв, пишува „Њујорк пост“.
„Боинг 757“ со 273 патници и осум членови на екипажот летал од Крф до Дизелдорф во саботата. Проблемите започнале на надморска височина од речиси 11.000 метри кога дошло до прекин на протокот на воздух во турбината. Кратко по 20:00 часот по локално време, преплашените патници забележале пламен што излегува од десната страна на авионот.
A Condor Airlines flight was forced to make an emergency landing in Italy after the plane’s engine had burst into flames shortly after takeoff — prompting one terrified passenger to send out “goodbye texts” to loved ones.
The Boeing 757 carrying 273 passengers and 8 crew members… pic.twitter.com/63rdBoPiHV
— Chat News Hub (@chatnewshub) August 19, 2025
Паниката во кабината брзо се проширила.
„Беше неверојатно ужасно искуство. Веќе испратив пораки за збогум затоа што си реков: „Сега е готово.“, рекол еден патник.
Снимките од инцидентот, снимени од сведоци на земја, беа објавени на социјалните мрежи, на кои се гледа како десниот мотор на авионот повремено исфрла пламен со гласни звуци слични на експлозија.
Yesterday, Condor flight #DE3665, a Boeing 757-300 (D-ABOK) from Corfu to Düsseldorf, suffered engine surges shortly after takeoff with flames and loud bangs reported from the right engine.
The crew shut it down, declared an emergency, and safely diverted to Brindisi, Italy,… pic.twitter.com/5spEYF8uKf— Turbine Traveller (@Turbinetraveler) August 17, 2025
Пилотите реагирале брзо и го пренасочиле авионот кон аеродромот Бриндизи во јужна Италија, каде што слетал безбедно во 20:15 часот, 40 минути по полетувањето.
Авиокомпанијата го потврди инцидентот и изјави дека дефектот е предизвикан од „хемиска реакција што се случила во комората за согорување“ и прекин во снабдувањето со воздух на моторот.
Тие нагласија дека патниците и екипажот во ниту еден момент не биле во опасност.
Сите патници биле превезени во Дизелдорф со друг авион следниот ден наутро.
Свет
Орбан: Само Трамп и Путин можат да го намалат ризикот од Трета светска војна

Унгарскиот премиер, Виктор Орбан, повторно проговори за обидите да се запре војната меѓу Русија и Украина.
Орбан, долгогодишен сојузник на Владимир Путин, рече дека „ризикот од Трета светска војна може да се намали само со средба меѓу Трамп и Путин“.
Во исто време, тој му противречеше на претседателот на Европскиот совет, Антонио Коста, кој претходно изјави дека процесот на членство на Украина во ЕУ треба да се забрза.
„Потврдено е дека членството на Украина во Европската унија не обезбедува безбедносни гаранции; затоа, поврзувањето на членството и безбедносните гаранции е непотребно и опасно“, напиша Орбан на социјалните медиуми.
Тој додаде дека Унгарија ги поздравува чекорите договорени во разговорите меѓу Трамп и Путин и го поддржува продолжувањето на преговарачкиот процес, со акцент на одржување на втора средба меѓу претседателите на САД и Русија.
„Исто така, на дневен ред ја држиме унгарската иницијатива Унијата да предложи одржување на европско-руски самит што е можно поскоро“, рече Орбан.