Економија
Андреева на конференција на Светската банка: Климатските ризици како приоритет во реформите во финансискиот сектор
Претставници на Народната банка присуствуваа на меѓународната конференција на Светската банка, на тема „Поставување вистински реформски приоритети во финансискиот сектор“ („Getting the financial sector reform priorities right“), која се одржа во Виена, Австрија. На Конференцијата беа опфатени различни актуелни теми кои се однесуваат на стабилноста на финансискиот, пред сѐ на банкарскиот систем, при што се разговараше за новините во банкарската регулатива, микропрудентните и макропрудентните политики за климатските ризици, вреднувањето на средствата, решавањето банки и за дигиталниот оперативен ризик.
Директорката на Дирекцијата за финансиска стабилност и макропрудентна политика, Наташа Андреева, зеде учество на панел-дискусијата на тема: „Политики за ублажување на ризиците од климатските промени“, на која ги презентираше досегашните и идните активности на Народната банка во доменот на управувањето со климатските ризици коишто може да влијаат врз банкарскиот систем, како и можностите и условите за примена на макропрудентните мерки. Народната банка, препознавајќи го значењето на климатските промени и нивното потенцијално влијание врз финансискиот систем и економијата во целост, во последните години презеде низа активности во оваа насока. Во 2021 година им се приклучи на Меѓународната мрежа за зелен финансиски систем, а потоа и на Виенската иницијата, а од 2022 година, поддршката на зелените финансии стана дел од стратегиските цели на централната банка. Минатата година го усвои првиот тригодишен план во кој се дефинирани активностите коишто се однесуваат на управувањето со климатските ризици во областа на финансиите. Планот веќе почна да се спроведува, така што неодамна беа донесени насоки за банките за начинот на кој тие треба да управуваа со ризиците поврзани со климатските промени, се направија првични анализи за оцена на изложеноста на банкарскиот систем на физичките и на транзициските ризици поврзани со климатските промени, а минатиот месец за првпат се објави Прегледот со „зелени“ показатели, со цел да се подобри расположливоста на податоците за климатските промени, која е суштинска при изработката на анализите и носењето на политиките.
Андреева истакна дека во наредниот период е предвидено да се продлабочат анализите и да се воспостави рамка за спроведување стрес-тестирања на климатските ризици, а предвидени се и активности за промена на супервизорскиот пристап, со постепено активно вклучување на климатските ризици при оцената на профилот на ризик на банките. Активната национална и меѓународна соработка, соодветното осмислување на аналитичките и истражувачките активности, но и градењето и зајакнувањето на институционалните капацитети, корпоративната култура и одржливоста на работењето на Народната банка, исто така, се дел од планираните активности во овој домен.
Директорката на Дирекцијата за финансиска стабилност и макропрудентна политика посочи дека Народната банка на редовна основа ги следи промените во билансите на банките коишто произлегуваат од нивните побарувања и обврски со „зелена“ компонента. Во однос на 2019 година, откога се расположливи овие податоци, „зелените кредити“ бележат значителен раст и се зголемени за околу трипати (само во 2023 година нивниот раст изнесува 30%), но сепак нивното учество во вкупните кредити на банките е сѐ уште е ниско (на крајот на 2023 година изнесува 4,5%).
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
(Видео) Битиќи: Доцни повратот на ДДВ, се враќа времето до 2016 година кога компаниите страдаа
За изненадување мое, но не и на јавноста, најочигледно после 7 години, оваа тема повторно станува важна како до 2016 година, а тоа се сценарија во коишто продолжуваат доцнењата на враќањето на законскиот рок за поврат на ДДВ за компаниите коишто е од елементарно значење. Затоа што враќањето на ДДВ за компаниите значи зголемена ликвидност и можност за инвестирање и на таков начин, освен што се исполнува законскиот основ, се исполнува и основната цел, а тоа е да служиш на стопанството за да можат да продложат да поттикнат економски раст и развој, рече денеска Фатмир Битиќи, пратеник на СДСМ.
„За жал, сценаријата од 2016 година, каде што компаниите молеа до власта за да се врати ДДВ после 6-7 месеци, сега повторно се случува истото и влегуваме во еден таков цилкус каде што веќе враќањето на ДДВ не се прави на начин каде што автоматски би требало да биде направено, туку има друг коишто ќе одлучува за сето тоа.
Ги охрабрувам тие коишто треба да постапат според законот, да го прават тоа затоа што стопанството го заслужува тоа во овие тешки моменти за заздравување на економијата и заслужуваат да им се помогне за нивната ликвидност“, изјави Битиќи.
Економија
(Видео) Битиќи: Со Законот за нефер трговски практики на СДСМ ќе поевтинат 2.500 производи
„Денес имаме причина да се гордееме! Законот за нефер трговски практики, кој беше подготвен од СДСМ и донесен на 13 март 2024 година, стапува на сила. Овој закон не е празна декларација, тој е конкретна мерка која ќе го заштити буџетот на граѓаните и ќе го намали самоволието на трговците и добавувачите. За првпат, создадовме системско решение со кое ќе ставиме крај на манипулациите со цените. Од денес ќе важат јасни правила и се става ред во односите меѓу трговците и добавувачите со прехранбени производи“, рече денеска на прес-конференција, Фатмир Битиќи, пратеник на СДСМ.
„Законот нема да ги наруши добавувачките ланци и нема да предизвика хаос на пазарот. Дадовме системски одговор на сите манипулации со кои беа оптоварувани граѓаните, а со тоа и нивниот животен стандард“, вели тој.
Битиќи објасни дека со овој закон се регулираат 26 нефер трговски практики, со кои над 2.500 земјоделски и прехранбени производи ќе имаат ограничени маржи од 10%. Тоа, според него, значи дека нема да има просторот за неосновано покачување на цените и создавање на дополнителни трошоци кои директно ги погодуваат семејните буџети.
„Граѓаните конечно ќе почувствуваат системска заштита од покачување на цените. Придобивките се јасни: поквалитетни и поевтини производи на пазарот, транспарентни деловни практики и крај на ситуацијата во која потрошувачите се принудени да плаќаат повисоки цени поради нечесни договори и шпекулации. Овој закон кој го подготви СДСМ е на страната на граѓаните! Денес, сакам да упатам јасен повик до сите трговци и добавувачи: почитувајте го Законот за нефер трговски практики! Почитувајте ги правилата и водете се од принципите на чесност и транспарентност. Овој закон е за доброто на сите нас – и трговци, и производители, и граѓани. Ги повикувам и надлежните институции да преземат проактивна улога и да го спроведуваат овој закон со максимална контрола и посветеност. Само на тој начин ќе го постигнеме она што го посакуваме – стабилни цени и заштита на економската сигурност на секое секој еден граѓанин“, изјави Битиќи.
Економија
Се одржа 52. сесија на Клубот на истражувачите
Во Народната банка се одржа 52. сесија на Клубот на истражувачите, платформа на Народната банка за презентација и разгледување научноистражувачки трудови и поддршка на научноистражувачката дејност во земјава.
На оваа сесија учесниците имаа можност да ја проследат презентацијата на трудот: „Дали платите го одразуваат растот на продуктивноста? − Споредба меѓу европскиот исток и запад“, од авторите Б. Треновски, Д. Глигорич, К. Кожески и Ѓ. Мерџан.
Сесијата ја отвори вицегувернерката Ана Митреска, која истакна дека Клубот на истражувачите како платформа за презентација и разгледување научноистражувачки трудови, придонесува кон поттикнување на истражувачката активност и подигнување на квалитетот на макроекономските истражувања во земјата.
Секој од трудовите обработува актуелни теми, коишто се одликуваат со оригиналност и опфаќаат области коишто се исклучително важни, со што се придонесува за збогатување на научноистражувачката литература и се отвора простор за натамошни истражувања.
Во трудот „Дали платите го одразуваат растот на продуктивноста? − Споредба меѓу европскиот исток и запад“, се заклучува дека во повеќето земји од истокот на Европа, просечниот раст на компензацијата на работниците го надминува просечниот раст на продуктивноста на трудот, додека кај повеќето од западните земји ситуацијата е обратна, односно продуктивноста на трудот расте побрзо од компензацијата на работниците. Сепак, во трудот се посочува дека само кај еден дел од западните земји постои позитивна и статистички значајна врска помеѓу зголемувањето на продуктивноста и компензацијата, односно зголемената компензација придонесува за поголема продуктивност на трудот. Кај земјите од источна Европа, постои слаба и недоволна поврзаност помеѓу продуктивноста на трудот и компензацијата на работниците, односно порастот на платите не се одразува со подобрена продуктивност на трудот. Авторите заклучуваат дека е потребна поголема посветеност на факторите што ја зголемуваат продуктивноста на работниците (образование, вештини, здравје), за да се избегне негативното влијание на зголемувањето на компензацијата врз економската конкурентност.
По завршувањето на презентацијата, беше отворена дискусија помеѓу учесниците на сесијата.
Сесиите на Клубот се одржуваат четирипати годишно. Народната банка објавува повик до истражувачите за поднесување труд, којшто може да биде и во работна верзија. Трудовите се работат во согласност со трендовите и стандардите на современите истражувања, односно со солидна емпириска анализа и систематизирани заклучоци од истражувањето. На сесиите учествуваат аналитичари и истражувачи од научно-образовни и финансиски институции, студенти и останати заинтересирани учесници или слушатели. Зачленувањето во Клубот е од отворен карактер и може да се направи преку барање за членство на следнава електронска адреса: [email protected].
Следната сесија ќе се одржи во декември годинава.